Workshop ‘Waarderen doe je samen, leren waarderen ook’

Studiedag FAROWaardering, selectie en afstoting

Mechelen, 28 september 2015

Geertje HuismanTessa Luger

2

… beschrijft het waarderingsproces in 6 stappen

… is breed toepasbaar

… gaat uit van een concrete aanleiding

… bevat alle relevante waarde-aspecten

… houdt rekening met het ontwikkelpotentieel

… geeft ruimte aan waardering door niet-expert

‘Op de museale weegschaal’…

•... je collectie beter te leren kennen•... onderbouwde beslissingen te nemen•... een beter verhaal te vertellen•... steun van belanghebbenden te verkrijgen•... beter samen te werken

3

Op de Museale Weegschaal helpt om...

• Aanscherping collectieprofiel• Fusie musea• Acquisitie• Afstoting• Collectieplan• Behoudsplan• Risicomanagement• (Her)inrichting presentatie• Collectiemobiliteit

4

Mogelijke aanleidingen:

Waarderen (van erfgoed) is:

het doen van geobjectiveerde, verifieerbare en beargumenteerde uitspraken over de waarde van erfgoed, op basis waarvan besluiten genomen kunnen worden ten

aanzien van collectiemanagement:behoud, gebruik en ontwikkeling.

5

Nederlands Openluchtmuseum

6

Missie Nederlands Openlucht Museum:

Wij brengen de geschiedenis dichtbij.

Wij verhelderen de wisselwerking tussen de algemene geschiedenis en die van het dagelijks leven, binnen en buiten het museumpark, fysiek en online.

Wij geven ruimte aan verschillende perspectieven en ervaringen.

Wij brengen de geschiedenis dichterbij dan ooit.7

Belangrijke waarde-aspecten voor collectie NOM:

• Herkomstgegevens• Gebruiksgeschiedenis• Gebruikssporen• Vervaardigingsgeschiedenis• Vertelt iets over dagelijks leven van

mensen • Samenhang met andere objecten• Presentatie/beleving

8

Deelcollectie Koken en Verwarmen (NOM)Aanleiding: opschoning depot, verbetering kwaliteit collectie NOM

Vraagstelling: Hoe komt het NOM tot een compacte en betekenisrijke collectie kook- en stookgerei?

Doelstelling: minimale collectie in omvang waarmee verhaal van verwarmen en stoken optimaal verteld kan worden.

9

10

Stap 1: formuleer de aanleiding en vraagstelling

Stap 2: bepaal wat je gaat waarderen, binnen welk referentiekader en wie de belanghebbenden zijn

Stap 3: bepaal de criteria en definieer het waarderingskader

CollectiewaarderingStap 0: formuleer de missie en het collectiebeleid

11

12

Stap 4: ken waardescores toe en onderbouw ze met argumenten

Stap 5: verwerk de toetsing

Stap 6: besluit of actie

Collectiewaardering

Criteria

Kenmerken:toestand, ensemble, herkomst, zeldzaamheid/ representativiteit

Cultuurhistorisch: historisch, artistiek en informatief

Sociaal-maatschappelijk: maatschappelijk en beleving

Gebruik:museaal, economisch

Criteria

Kenmerken:toestand, ensemble, herkomst, zeldzaamheid

Cultuurhistorisch: historisch, artistiek en informatief

Sociaal-maatschappelijk: maatschappelijk en beleving

Gebruik:museaal, economisch

Ervaringen NOM met museale weegschaal:

• Kachels nu beter gedocumenteerd• Criteria voor herbestemming en acquisitie helder• Contextinformatie zeer belangrijk• Gebruikssporen verhogen waarde• Representativiteit belangrijker dan zeldzaamheid• Waarderen op objectniveau té tijdrovend• Klein aantal afgestoten, klein aantal verworven • Einddoel nog niet bereikt

15

Meer weten? http://www.cultureelerfgoed.nl/dossiers/

waarderen-van-cultureel-erfgoed/museale-weegschaal

info@cultureelerfgoed.nlt.luger@cultureelerfgoed.nl

g.huisman@cultureelerfgoed.nl

Linkedin.com\groups\Waarde en waardering van cultureel erfgoed

16

Conclusies uit ervaringen tot nu toe:

• Waarderen is maatwerk• Waarderen kost tijd, maar levert veel op • Samenwerken loont• Doe alleen wat écht nodig is…• … maar sla geen stappen over!• Voorbereiding is het halve werk• Werk van breed naar smal• Leer van de ervaring van anderen

17

Stap 0

18

Studiedag Resonant, 9 december 2010

GebruikWaarde

operationaliseren

BehoudWaardeverlies minimaliseren

Ontwikkeling

Waarde toevoegen

CollectieCulturele waardenBetekenis

Belang