โครงการระบบสอสาระออนไลนเพอการเรยนรทางไกล เฉลมพระเกยรต

สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมารในโอกาสฉลองพระชนมาย ๕ รอบ ๒ เมษายน ๒๕๕๘

บญเลศ อรณพบลย

ผอ านวยการฝายบรการความรทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต

boonlerta@gmail.com

www.thailibrary.in.th

Facebook.com/boonlert.aroonpiboon

1

Roadmap การจดการเรยนการสอนดวยไอซทของประเทศไทย

การศกษาทางไกล

การศกษาทางไกลผานดาวเทยม

eLearningWBICAI

eDLTVhttp://edltv.thai.net/

MOOCOERCreativeCommons

2

3

https://oer.learn.in.th/search_detail/result/44580

กอนกาวมาสโครงการระบบสอสาระออนไลนฯ

4

โครงการเครอขายคอมพวเตอรเพอโรงเรยนไทย

• 2538 : ด าเนนการโครงการเครอขายคอมพวเตอรเพอโรงเรยนไทย

2538 – 2540 ยคบกเบกเทคโนโลยสารสนเทศสโรงเรยน

2541 – 2543 SchoolNet@1509 มตใหมให 1500 โรงเรยนเชอมตออนเทอรเนตครงละ 3 บาท

2544 – 2545 ขยาย 5000 โรง ครอบคลมกลมโรงเรยนประถมศกษา มธยมศกษา และอาชวศกษา

2545 จากเนคเทค สกระทรวงเสมา

5

โครงการเทคโนโลยสารสนเทศตามพระราชด ารสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร

• วทยาศาสตรและเทคโนโลยตามพระราชด าร

• ไอทเพอการศกษา

• ไอทเพอคนพการ

• ไอทเพอเดกปวยในโรงพยาบาล

• ไอทเพอเยาวชนในสถานพนจ

• ไอทเพอพฒนาผตองขง

6

LearnSqaure

• 2546 : วจยพฒนา Thailand Open Source eLearning System รวมกบนกวจยจากการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย

7

8

9

10

11

12

ทศทางสอเรยนรระดบโลก

13

www.khanacademy.org

14

www.coursera.org

15

www.udemy.com

16

โครงการระบบสอสาระออนไลนฯเรมจาก MOOC

17

โครงการระบบสอสาระออนไลนเพอการเรยนรทางไกล เฉลมพระเกยรต

สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมารในโอกาสฉลองพระชนมาย ๕ รอบ ๒ เมษายน ๒๕๕๘

18

19

https://oer.learn.in.th/search_detail/result/44582

หนวยงานตงตนโครงการ

• กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย• ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.)

• โครงการเทคโนโลยสารสนเทศตามพระราชด ารสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร

• ส านกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมแหงชาต (สวทน.)

• กระทรวงศกษาธการ• ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.)• สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.)• โรงเรยนมหดลวทยานสรณ (องคการมหาชน)

• โครงการอนรกษพนธกรรมพช อนเนองมาจากพระราชด าร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร

• ส านกงานปลดส านกนายกรฐมนตร ส านกนายกรฐมนตร

หวใจส าคญ MOOC“การเรยนร-การศกษาตลอดชวต”

21

Lifelong Learning

การเรยนรตลอดชวต

• กระบวนการเปลยนแปลงและพฒนาทเกดขนในตวบคคล อนเปนผลมาจากการไดรบความร ทกษะ หรอประสบการณจากการศกษา หรอจากกจกรรมในวถชวตทสามารถเกดขนไดตลอดเวลาตงแตเกดจนตาย

การศกษาตลอดชวต

• การศกษาทจดใหกบประชาชน ทงการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศย หรอการศกษาทผสมผสานการศกษาทงสามรปแบบทเหมาะสมกบบคคล อาย พนฐานการศกษา อาชพ ความสนใจ และสภาพแวดลอมของผเรยนเพอใหผเรยนสามารถพฒนาคณภาพชวตไดอยางตอเนองตลอดชวต

• การศกษาทเกดจากการผสมผสานระหวางการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศย เพอให สามารถพฒนาคณภาพชวตไดอยางตอเนองตลอดชวต

22

ระบบการศกษา

• การศกษาในระบบ การศกษาทก าหนดจดมงหมาย วธการศกษา หลกสตร ระยะเวลาของการศกษา การวดและประเมนผล ซงเปนเงอนไขของการส าเรจการศกษาทแนนอน

• การศกษานอกระบบ การศกษาทมกลมเปาหมายผรบบรการและวตถประสงคของการเรยนรทชดเจน มรปแบบ หลกสตร วธการจดและระยะเวลาเรยนหรอฝกอบรมทยดหยนและหลากหลายตามสภาพความตองการและศกยภาพในการเรยนรของกลมเปาหมายนน และมวธการวดผลและประเมนผลการเรยนรทมมาตรฐานเพอรบคณวฒทางการศกษา หรอเพอจดระดบผลการเรยนร

• การศกษาตามอธยาศย การเรยนรในวถชวตประจ าวนของบคคลทเกดขนโดยไมมหลกสตรหรอวธการเรยนร ทแนนอน และบคคลสามารถเลอกทจะเรยนรไดอยางอสระ ตามความสนใจ เวลา ความตองการ โอกาส ความพรอม และศกยภาพในการเรยนรของตนเอง

23

แผน DE ของประเทศไทยผสานโครงการระบบสอสาระออนไลนฯ

24

การพฒนาเศรษฐกจสงคมดจทลน าไปส...

วธการคดใหม - กระบวนการเรยนรใหม –กระบวนการท างานใหม - โมเดลธรกจใหม -

วถชวตใหม

ประเทศไทย 1.0สงคมเกษตรกรรม

ประเทศไทย 2.0สงคมอตสาหกรรมเบา

ประเทศไทย 3.0สงคมอตสาหกรรมหนก

ประเทศไทย 4.0

25

ดจทลไทยแลนด (Digital Thailand)หมายถง ประเทศไทยสามารถสรางสรรค และ

ใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทลอยางเตมศกยภาพในการพฒนา โครงสรางพนฐาน นวตกรรม ขอมล ทนมนษย และทรพยากรอนใด เพอขบเคลอนการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ ไปสความมนคง มงคง และยงยน

ปฏรปประเทศไทยส

ดจทลไทยแลนด

วสยทศน

26

ยทธศาสตร

๑.พฒนาโครงสรางพนฐานดจทล

ประสทธภาพสง ให ครอบคลมทวประเทศ

เขาถง พรอมใช จายได

๒. ขบเคลอนเศรษฐกจดวยเทคโนโลยดจทล

ขบเคลอน New S-Curve เพมศกยภาพ สรางธรกจเพมมลคา

๓. สรางสงคมคณภาพดวยเทคโนโลยดจทล

สรางการมสวนรวม การใชประโยชนอยางท วถง

และเทาเทยม

๕. พฒนาก าลงคนใหพรอมเขาสยคเศรษฐกจและสงคมดจทล

สรางคน สรางงาน สรางความเขมแขงจาก

ภายใน

๔. ปรบเปลยนภาครฐสการเปนรฐบาลดจทล

โปรงใส อ านวยความสะดวก รวดเรว เชอมโยงเปนหนงเดยว

๖. สรางความเชอมนในการใช เทคโนโลยดจทล

กฎระเบยบทนสมย เชอม นในการลงทนมความม นคงปลอดภย

แนวทางประชารฐขบเคลอนยทธศาสตร

ขยายโครงขายโทรคมนาคมททนสมย

กาวทนเวทโลกดวยดจทล

สรางโอกาส สรางความเทาเทยม

ยกระดบประสทธภาพและประสทธผลสรฐบาลดจทล

สรางคนไทย 4.0 + ดจทล

สรางระบบนเวศดจทลย งยน เปนทยอมรบในระดบสากล

27

• ประชาชนทกกลมโดยเฉพาะกลมผอยอาศยในพนทหางไกล ผสงอาย และคนพการ สามารถเขาถงและใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทล

• ประชาชนทกคนมทกษะการใชเทคโนโลยดจทลอยางสรางสรรค

• ประชาชนสามารถเขาถง การศกษา สาธารณสข และบรการสาธารณะ ผานระบบดจทล

๓.๑ สรางโอกาสและความเทาเทยมทางดจทล

๓.๒ พฒนาการใชเทคโนโลยดจทลอยางสรางสรรคและรบผดชอบ

๓.๓ สรางสอ คลงสอและแหลงเรยนรดจทล

๓.๔ เพมโอกาสทางการศกษาดวยเทคโนโลยดจทล

๓.๕ เพมโอกาสการเขาถงบรการสขภาพดวยดจทล

ยทธศาสตรท ๓. สรางสงคมคณภาพดวยเทคโนโลยดจทล

สรางการมสวนรวม การใชประโยชนอยางทวถงและเทาเทยม

แผนงาน

เปาหมาย

นโยบายตางประเทศ

๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗

ความทาทาย วสยทศน เปาหมาย ยทธศาสตร การขบเคลอนภมทศน

28

สงคม

ระเบยนสขภาพสวนบคคล

ศนยดจทลชมชน

การเรยนรตลอดชวตผานระบบ MOOC

สงเสรมการใชดจทลอยางสรางสรรคและรบผดชอบตอสงคม

Digital Literacy

29

โครงการเรยนรตลอดชวตผาน MOOC

ระบบการเรยนการสอนออนไลนระบบเปดส าหรบมหาชนคลงความรดจทล

เพอการเรยนรตลอดชวต

ระบบสอออนไลนเพอการเรยนร ทางไกล เฉลมพระเกยรตฯ

ระบบพฒนาคณภาพการศกษาดวยเทคโนโลยการศกษาทางไกล (DLIT)

พฒนาอาชพผาน IPTV และ Smart Classroom

พฒนาคลงขอมลดจทลพฒนาหลกสตรระดบอดมศกษา

30 วชา

สงเสรมวชาชพอาชวะ 12 สาขาตามมาตรฐาน

อาเซยน

Lifelong Learning Space

- สบคนสอการเรยนรขามระบบได

- เกบขอมลผเรยนและครแบบ

single sign-on เพอตดตามการ

เรยนตลอดชวงชวต

- สามารถเทยบโอนหนวยกตขามสถาบน

(สกอ.)

(สกอ.)

(สพฐ.)

30

เรมพฒนา MOOC

31

https://open.edx.org/

http://mooc.learn.in.th

ตกมาตาย เพราะ “ลขสทธ”

34

ความเสยงจาก “ระบบเปด”โปรแกรมทใชสรางสอ ... อาจจะละเมดลขสทธซอฟตแวร

ภาพ, ฟอนต, สอประกอบทใชสรางสอ ... อาจจะละเมดทรพยสนทางปญญา

เนอหา... อาจจะละเมดทรพยสนทางปญญา

35

ประโยคฮตทเกยวของ

ไมมปญหาหรอก เพราะ“ใชในราชการ/การเรยนการสอน”หรอ “ใชโดยบรรณารกษ”

การไดรบการยกเวน

36

พจารณาลงโทษปลดขาราชการคร ออกจากราชการ กรณคดลอกหรอลอกเลยนผลงานทางวชาการของผอน

• นายพงศเทพ เทพกาญจนา รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ เปนประธานการประชมคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา (ก.ค.ศ.) ครงท ๑/๒๕๕๖ เมอวนท ๒๘มกราคม ๒๕๕๖ ณ หองประชมราชวลลภ

• รมว.ศธ.กลาววา ทประชมไดพจารณากรณทมขาราชการครรายหนงไปคดลอกหรอลอกเลยนผลงานทางวชาการของผอนมากถง ๔๒ หนา เพอน าไปใชในการเสนอขอปรบปรงการเลอนวทยฐานะใหสงขน ซง อ.ก.ค.ศ.วสามญเกยวกบวนยและการออกจากราชการ เหนชอบดวยกบมต อ.ก.ค.ศ.วสามญเฉพาะกจพจารณากลนกรองเกยวกบการคดลอกหรอลอกเลยนผลงานทางวชาการ วาผลงานทางวชาการของขาราชการครรายนนเปนการคดลอกหรอลอกเลยนผลงานทางวชาการของผอนตามมาตรา ๙๑ วรรคหนง แหง พ.ร.บ.ระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษาพ.ศ.๒๕๔๗ ซงถอเปนวนยรายแรง โดยบทลงโทษก าหนดไวเพยง ๒ ประการคอ ปลดออก และไลออก

• ทประชม ก.ค.ศ.จงมมตปลดออกจากราชการ

• จงขอใหครท จดท าผลงานทางวชาการตางๆ ไดรบทราบวา การลอกเลยนผลงานทางวชาการของผอ นมา บทลงโทษทก าหนดไวรนแรง จะไดระมดระวงและรอบคอบ ไมน าผลงานทางวชาการของผอ นมาลอกเลยน

http://www.moe.go.th/websm/2013/jan/042.html37

http://www.thairath.co.th/content/515758

38

http://www.opensource2day.com/component/content/article/3-2011-04-07-09-19-08/936-police-2012.html

39

มาตรการในการปองกนและตรวจสอบการลกลอกผลงานวชาการ

• มาตรการสรางจตส านก

• มาตรการปองปราม

• มาตรการตดตามและตรวจสอบ

40

ระบบตรวจสอบความเปนตนฉบบของเอกสารภาษาไทยแบบอตโนมต (Anti-KobPae)

http://vivaldi.cpe.ku.ac.th/~noom/new_kobpae/select_wp_input.php

41

ระบบตรวจสอบลขสทธผลงานวชาการและวทยานพนธ (CopyCat)

http://www.copy-cat.in.th

42

เนอหา

ภาพ

โปรแกรม

แบบอกษร

43

ขอยกเวนการละเมดลขสทธตาม พรบ. ลขสทธ 2537

• การวจยหรอศกษางาน อนมใชการกระท าเพอหาก าไร• การท าซ า ดดแปลง น าออกแสดง หรอท าใหปรากฏโดยผสอน เพอประโยชนในการสอนของตน อนมใชการกระท าเพอหาก าไร

• การท าซ า ดดแปลงบางสวนของงาน หรอตดทอน หรอท าบทสรปโดยผสอน หรอสถาบนศกษา เพอแจกจายหรอจ าหนายแกผเรยนในชนเรยนหรอในสถาบนศกษา โดยไมใชการกระท าเพอหาก าไร

• การน างานลขสทธมาใชเปนสวนหนงในการถามและตอบในการสอบ • การกลาว คด ลอก เลยน หรออางองงานบางตอนจากงานลขสทธ โดยมการรบรถงความเปนเจาของลขสทธหรอกลาวถงทมาของงานลขสทธ

ไมขดตอการแสวงหาประโยชนจากงานอนมลขสทธตามปกตของเจาของ

ลขสทธ

ไมกระทบกระเทอนถงสทธอนชอบดวยกฎหมายของเจาของลขสทธ

เกนสมควร

44

https://www.ipthailand.go.th/index.php?option=com_content&view=article&id=1624:2014-04-24-07-58-18&catid=8&Itemid=332

คมอการใชงานลขสทธทเปนธรรม

• ตวอยางรปและภาพถาย• ใชไดอยางนอย 1 ภาพแตไมเกน 5 ภาพตอผสรางสรรค 1 ราย

• หรอรอยละ 10 ของจ านวนภาพของผสรางสรรค (แลวแตจ านวนใดนอยกวากน)

• ผสอนและผเรยนดาวนโหลดภาพจากอนเทอรเนตเพอใช ในการศกษาไดในปรมาณเทากบขอตน

• แตจะอพโหลดงานนนกลบขนบนอนเทอรเนตไมได หากไมไดรบอนญาตจากเจาของลขสทธ

46

แลวนานาชาตผานวกฤต “ลขสทธ” มาไดอยางไร

47

เสนทางของ MOOC

Creative Commons Licenses

Open Courseware

OER : Open Educational Resources

48

รจกกบสญญาอนญาต

สงวนลขสทธCopyright (c)

CreativeCommons(cc)

สมบตสาธารณะPublic Domain (pd)

OpenAccess(OA)

49

สงวนลขสทธ Copyright

©

50

51

Creative Commons - Level

52

53

Plosone.org

OAOpen Access

Plosone.org

PPT Slide

55

http://openclipart.org/100% Public Domain License

Online Image Editor

http://oercommons.org/

oeru.org

60

https://www.openeducationeuropa.eu/

http://search.creativecommons.org/

ปรบกลยทธ

63

โครงการระบบสอสาระออนไลนฯ

คลงทรพยากรการศกษาแบบเปด

คลงบทเรยนออนไลนแบบเปด

สรางสรรคน าเขาสอเรยนร

บนฐานCreativeCommons

จดท าบทเรยนออนไลน

อาสาสมครองคกร

สถาบนการศกษา

อาสาสมครองคกร

สถาบนการศกษาขยายโอกาสทางการศกษา• แกปญหาขาดแคลนคร• แกปญหาความรทเหลอมล า• แกไขปญหาการจดสรรงบประมาณ• สนบสนนการเรยนรตลอดชวต

สรางธรรมาภบาล• สงเสรมคณธรรม จรยธรรมทางวชาการ• ความโปรงใสของการพฒนาสอเรยนร

ตอยอดระบบตางๆ• การพฒนาก าลงคน• การประเมนทางวชาการ• ระบบการเรยนแบบเทยบโอน

64

สอมเยอะมากในอนเทอรเนต เหตใดตองพฒนา OER• สอดงกลาวไมมความชดเจนใน “ลขสทธ” และ

“เงอนไขการใหใชสทธ”• ผสรางสรรคไมประกาศ

• ผใชงาน “เขาใจเอง” วา “ผสรางสรรคอนญาต”

• ผใชงานน าไปใชงาน “เกนกวาความยนยอมของผสรางสรรค”

• ผพฒนา ขาดเครองมอ/กลไกชวยเหลอในการลงทะเบยนสอ

• ประเทศไทย ควรมคลงสอเกบไวในราชอาญาจกร แทนทจะไปเกบไวในระบบของตางประเทศ

ความเชอของผใช

รปทโพสตในเฟซบค เปนพนทสาธารณะ ใครจะเอาไปใชอะไรกได

ดาวนโหลดใชไดฟร ... ความเชอ

ความจรงสอมเงอนไข

ในการน าไปใช ...

จดทถกละเลยจากค าวา “ฟร”

บทเรยนออนไลนแบบเปด

• บทเรยนยอย

• บทเรยนกลม

• บทเรยนบนฐาน Curriculum

• สอวดทศน

• สอเอนเมชนเชงโตตอบ

• สอผสม

ถกสรางดวยแนวคด “สญญาอนญาตแบบเปด”

เผยแพรดวยแนวคด “สญญาอนญาตแบบเปด”

คลงทรพยากรการศกษาแบบเปดOER

Digital Libraryบรการ eBook ฉบบเตม

Digital Collectionสอเคลอนไหวเสยง วดทศนมากมาย

Digital Archiveยอนอดตวนวาน

Digital Learning

สอเรยนรพรอมใช

Digital Galleryรวมภาพ Clipart

มากมาย

สบคนงาย ใชงานไดปลอดภย เสรมสรางคณธรรม จรยธรรมทางการศกษา

ทกสอเจาของ ผสรางสรรคอนญาตใหใชไดภายใตสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนส

70

https://oer.learn.in.th/search_detail/result/44581

ระบบหลกสตรออนไลนMOOC

นกเรยนนกศกษา

คร อาจารย

บคลากรทวไป

ผดอยโอกาส

เกษตรกร

เลอกเรยน เพมทกษะ ดวยหลกสตรออนไลนหลากหลายจากหนวยงานเครอขาย

ทกหลกสตรเจาของ ผสรางสรรคอนญาตใหใชไดภายใตสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนส

โครงการ Learn เฉลมพระเกยรตฯ

72

L

E

A

R

N

Lifelong Learning

Educational Resources

Archives

Repositories

National Collection

บทเรยนเพอการเรยนรตลอดชวต

73

หลากหลายสอเพอการเรยนการสอน

74

คลงจดหมายเหตดจทล

75

พพธภณฑออนไลน

76

คลงเอกสารส าคญของชาต

77

78

กรมการขาวกรมชลประทานกรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม กรมทรพยสนทางปญญา กระทรวงพาณชยกรมทรพยากรธรณกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารกลมศลปนรกพอหลวงคณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกนทมพฒนาฟอนตภาษาไทย Typomancerทมพฒนาฟอนตภาษาไทย Fontcraftพพธภณฑ TOTพพธภณฑเครองราชอสรยาภรณพพธภณฑธรรมศาสตรเฉลมพระเกยรตพพธภณฑบานเทพ จงหวดแพรพพธภณฑปานถนอม (ไทยทรงด า)พพธภณฑรถไฟวดพระเชตพนวมลมงคลารามวทยาลยชมชนนานศนย ICT ภเกตศนยการศกษานอกโรงเรยนกาญจนาภเษก (วทยาลยในวง)ศนยการศกษาพเศษ ประจ าจงหวดก าแพงเพชรศนยบรรณสารเเละสอการศกษา มหาวทยาลยวลยลกษณศนยบรการโรคไต รพ.ศรนครนทร มหาวทยาลยขอนแกนศนยวจยและพฒนาอตสาหกรรมยางไทยศนยสารนเทศมนษยศาสตร คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลยศนยอนามยกลมชาตพนธ ชายขอบ และแรงงานขามชาตสถาบนกนตนาสถาบนภาษาไทยสรนธรสถาบนมาตรวทยาแหงชาตสถาบนราชานกล กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสขสถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทยส านกงาน ก.พ.

ส านกงานเสรมสรางเอกลกษณของชาตส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกาส านกงานคณะกรรมการการเลอกตงส านกงานคณะกรรมการขอมลขาวสารของราชการส านกงานคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาตส านกงานคณะกรรมการสขภาพแหงชาต (สช.)ส านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน)ส านกงานศาลปกครองส านกงานสงเสรมอตสาหกรรมซอฟตแวรแหงชาต (องคการมหาชน)ส านกงานอทยานการเรยนร ส านกบรหารงานการศกษาพเศษส านกวฒนธรรม กฬา และการทองเทยว กทม.ส านกวทยบรการและเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรคส านกวทยบรการและเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามส านกสงเสรมการผลตขาวส านกหอจดหมายเหตแหงชาตส านกหอสมด มหาวทยาลยขอนแกนส านกหอสมด มหาวทยาลยบรพาส านกหอสมดมหาวทยาลยบรพาสมาคมทรพยากรธรณแหงประเทศไทยหองสมดคณะเกษตรศาสตร มหาวทยาลยขอนแกนหองสมดดรณบรรณาลยหองสมดตนฉบบหอจดหมายเหต มหาวทยาลยขอนแกนหอสมดแหงมหาวทยาลยธรรมศาสตรองคการพพธภณฑวทยาศาสตรแหงชาตโครงการแกไขปญหาโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน าดโครงการจดตงสถาบนพฒนาการเทคโนโลยระบบขนสงทางรางแหงชาตโครงการบานนกวทยาศาสตรนอย ประเทศไทยโครงการบรณาการขอมลเพอเพมประสทธภาพการใชประโยชนทดนดานการเกษตรโครงการฝากรกจากแพรโครงการมหาวทยาลยไซเบอรไทย

และรายบคคลอกกวา 300 ทาน

สอนาสนใจจากบคคลตางๆ

79

Media for All

80

81

FAQ: มสอในอนเทอรเนต และแหลงตางๆ เยอะมาก เหตใดตองพฒนาคลงทรพยากรการศกษาแบบเปด หรอ OER

• พฤตกรรมของผใชทงนกเรยน นกศกษา คร อาจารย นกวชาการ และบคคลทวไป สวนมากจะคนหาสอทตนเองตองการใชงานจากอนเทอรเนต หรอแหลงตางๆ โดย ไมใสใจประเดนลขสทธ มกจะเขาใจเองวา ผสรางสรรคอนญาต หรอเขาใจวา “ใชเพยงเลกนอย” / “ใชเพอการเรยนการสอน” / “ใชโดยไมไดหาก าไร” ไมนาจะเปนอะไร

• ผสรางสรรค ขาดเคลองมอหรอกลไกทชวยเหลอในการลงทะเบยนสอ การประกาศเงอนไขทางลขสทธทเหมาะสม

• โครงการฯ จงไดเรมตนพฒนา “คลงทรพยากรการศกษาแบบเปด” หรอ OER เพอใหผสรางสรรค (ทงบคคล/หนวยงาน) ทตองการเผยแพรผลงานของตนเอง และอนญาตใหผใชใชงานไดตามเงอนไขทตนเองก าหนด มแหลงลงทะเบยนเผยแพรสอ

• โครงการฯ ยงท าหนาทรณรงคสงเสรมความร ความเขาใจทถกตองใหผใชทกภาคสวน จงลดภาระการสอสารของผสรางสรรค

• ส าคญทสด “ทรพยสนมคาอนเกดจากสรางสรรคของผสรางสรรค” ไดรบการบรหารจดการ ไดรบการจดเกบไวในระบบทรฐบาลเปนผพฒนา และดแล อนจะเปน “สมบตส าคญของชาต” ตอไป (แทนทจะถกเกบไวในเครองแมขายของผใหบรการตางประเทศ)

82

FAQ: ภาพ ขอความ ทน ามาออกแบบสรางสรรคสอ ไดอางองทกครง ไมนาจะมปญหา

• การอางองเปนหลกปฏบตทงดวยมารยาทของการสรางสรรคผลงานวชาการ และการใหเกยรตผ สรางสรรค เจาของผลงาน แตการอางองไมไดบอกวา “ไมมปญหา” เพราะประเดนฟองรองเกยวกบลขสทธ เปนสทธโดยชอบธรรมของผสรางสรรค และใน พรบ. ลขสทธ กระบไวชดเจนในมาตรา 33 วา “การกลาว คด ลอก เลยน หรออางองงานบางตอนตามสมควรจากงานอนมลขสทธตามพระราชบญญตน โดยมการรบรถงความเปนเจาของลขสทธในงานนน มใหถอวาเปนการละเมดลขสทธ ถาไดปฏบตตามมาตรา 32 วรรคหนง” โดยสาระส าคญของมาตรา 32 วรรคหนงคอ “การกระท าแกงานอนมลขสทธของบคคลอนตามพระราชบญญตน หากไมขดตอการแสวงหาประโยชนจากงานอนมลขสทธตามปกตของเจาของลขสทธและไมกระทบกระเทอนถงสทธอนชอบดวยกฎหมายของเจาของลขสทธเกนสมควร มใหถอวาเปนการละเมดลขสทธ”

• ดงนนหากอางอง และไมเปนไปตามมาตรา 32 วรรคหนง กยอมมความเสยง

• โดยมาตรา 32 วรรคหนง กรมทรพยสนทางปญญาไดจดท าเปนค าแนะน าไวในหนงสอ “คมอลขสทธทเปนธรรม” เชน ผสอน ผเรยน น าภาพจากอนเทอรเนตมาไดในจ านวนทไมเกนทก าหนดแตจะน าภาพนนเผยแพรกลบในอนเทอรเนตไมได หากเจาของไมอนญาต เปนตน

83

FAQ: กลมเปาหมาย และรปแบบสอของโครงการ คอ

• โครงการฯ รองรบทกคนทกอาชพในประเทศไทย และเหนวาทกอยางเปน

“ความร”

• ผสรางสรรคอาจจะเผยแพรสอในรปแบบภาพถายจากชวตประจ าวน เชน

ภาพอาหารททานในแตละมอ ภาพสงของในบาน สอวดทศนทผลตโดย

หนวยงาน หรอเอกสารแผนการสอนของครอาจารย

84

FAQ: สอทจดเกบในคลงทรพยากรการศกษาแบบเปด เปนกรรมสทธของใคร

• สอทกอยาง ผสรางสรรคยงเปนเจาของ สามารถน าเขา เอาออก

ปรบเปลยนสญญาอนญาต หรอเงอนไขการใชงานสอไดตามตองการ

• โครงการฯ ท าหนาทเพยงบรหารจดการระบบ และชวยประชาสมพนธสอ

สงเสรมคณธรรมจรยธรรมการใชสอ

85

FAQ: เหตใดจงตองสอสารความร ความเขาใจในประเดนลขสทธกนกอนทจะรวมโครงการได

• จากการด าเนนการมาระยะหนง โครงการฯ พบวาสวนมากมความเขาใจเกยวกบ

“ลขสทธ” โดยเฉพาะประเดนลขสทธทเปนธรรมคลาดเคลอน หลายๆ ทานไม

เคยอานหรอศกษากฎหมาย ระเบยบทเกยวของ แตใชวธบอกตอกนมาผาน

กระบวนการตางๆ โดยเฉพาะประเดน “สทธทเปนธรรม”

• อกทงการสรางสรรคสอมมตทเกยวของนอกเหนอจากการใชขอความ ภาพ

เพราะปจจบนยงกระทบถงลขสทธฟอนต สอมลตมเดย รวมถงโปรแกรมท

น ามาสราง ซงสงผลให “สอ” ดงกลาวมความเสยงตอไปดวย จงตองสอสารท า

ความเขาใจกอนรวมโครงการ และหรอด าเนนการกจกรรมใดๆ กบโครงการ

• โครงการไมรบผรวมโครงการแบบเสร ทงนทกหนวยงาน ทกทานจะตองผาน

การพดคยสอสารจากทมงานโดยเฉพาะประเดนลขสทธกอน ตดตอสอบถาม

หรอสนใจรวมโครงการตดตอท stks@nstda.or.th หรอกลม FB

https://www.facebook.com/groups/oer.mooc/

86

การศกษาตลอดชวต การเรยนรตลอดชวต ในยค “เปด”

87

แหลงขอมล

• พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542

• พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 และ (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553

• รางพระราชบญญตการศกษาตลอดชวต พ.ศ. ….

• รางพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ....

88