Post on 25-Aug-2020
VOOR WIE PLANNEN VAN HET ZUIDEN STEUNT
JUNI · JULI · AUgUSTUS 2015 { AfgIfTEkANTOOR BRUSSEL X · P3A9185 } nr. 23
www.broederlijkdelen.be
■ Lang Leve famiLiaLe Landbouw!■ TerugbLik: hoe voerde jij campagne?■ marco’s droom wordT waar
2
EDITO
Al twintig jaar zijn we boeren. En
we doen het nog altijd graag. We
werken elke dag in de natuur. We
zijn vrij om ons werk in te delen
zoals wij zelf willen. En we zijn
altijd thuis voor de kinderen. De
ideale job dus, zo lijkt wel! Toch
botsen we op heel wat moeilijk-
heden. Soms vrezen we voor de
toekomst.
Tijdens de campagne van
Broederlijk Delen dit voorjaar ont-
moetten we Ligia uit Peru. We her-
kenden veel in elkaars ervaringen.
Ligia’s verhaal over de boeren in
Peru trof ons. grote mijnbouwbe-
drijven ontnemen hen hun hele
toekomst. Want zonder grond en
water is een boer niets. De macht
van het geld is een macht waar je
als boer niet tegenop kunt.
Ook in België is het moeilijk om als
familiale landbouwer op te boksen
tegen de industriële landbouw. Zo
zijn er verwerkingsbedrijven van
aardappelen die enorme winsten
maken. Met die winst kopen zij
landbouwgrond op. Die laten ze
bewerken door loonwerkers. Zo
blijft er geen grond meer over voor
familiale landbouwers.
Als boer krijgen we ook weinig geld
voor onze gewassen. Daarom zijn
wij lid van coöperaties. Voor onze
pootaardappelen zijn wij aangeslo-
ten bij Pocowest. Samen met vijf
andere boeren delen we koelkas-
ten om ons pootgoed te bewaren.
We gebruiken ook samen machines
om de aardappelen te sorteren en
te verpakken. Dat bespaart ons
heel wat geld. Hier was Ligia erg
in geïnteresseerd. Ook in Peru zijn
ze op zoek naar manieren waarop
boeren beter kunnen samenwer-
ken. En zo het hoofd kunnen bieden
aan grootmachten.
Ook de steeds veranderende en
steeds strengere wetgeving maakt
het leven voor ons, de kleine boe-
ren, niet makkelijk. Uiteraard wil-
len wij dat onze producten gezond
zijn voor de mens. Uiteraard wil-
len wij zorgen voor de natuur.
Zonder de natuur kunnen wij niet
boeren. Maar doordat de regels
voortdurend veranderen, moe-
ten wij steeds meer investeren in
onze infrastructuur. Terwijl deze
investeringen geen grotere winst
opleveren. Want de prijs voor onze
producten blijft dezelfde.
Ook in Peru staat de wet niet altijd
aan de kant van de boeren. Ligia zei
dat de overheid geen respect heeft
voor de gewone boeren.
Ondanks alles dromen we van
de toekomst op onze boerderij,
’t klokhof. Als je je kan specialise-
ren, zoals wij met onze pootaard-
appelen, maak je nog kans!
wim verdonck en regine vermès
Wij zijn boeren en Willen dat blijven!
INHOUD
Lang leve familiale landbouw! 4
Terugblik: hoe voerde jij cam-pagne? 8
Marco’s droom wordt waar 12
Woordzoeker 14
Inspiratie 15
groeten uit België 16
3
RUBRIEKNIEUWTJES
Op INleefreIs Naar COlOmbIa eN seNegal
Een unieke ontmoeting met het Zuiden. Dat is het doel van de inleef-
reizen van Broederlijk Delen. Colombia en Senegal zijn deze zomer de
eindbestemmingen.
In juli vertrekt een enthousiaste groep naar Colombia. Daar leren ze het
campagneland van 2016 kennen. Ze vinden een nieuwe thuis bij een
Colombiaans gastgezin en ervaren hoe zij in het leven staan.
Enkele dagen later vertrekt een groep studenten naar Senegal, vergezeld
door onze collega Marine. Zij zal samen met de studenten het dagelijkse
leven in Senegal ervaren. Ook bezoeken ze enkele lokale organisaties waar-
mee we samenwerken. Hun belevenissen kan je volgen op keepupthespirit.
be/tag/senegal-2015/
Drie weken lang dompelen beide groepen zich onder in de lokale cultuur.
Ze leven samen met de plaatselijke bevolking en ontdekken hoe zij hun
plannen waarmaken. Bovendien maken ze op een unieke manier kennis
met het werk van Broederlijk Delen.
JAARVERSLAG 2014
Jaarverslag 2014: brOeDerlIJk DeleN IN wOOrD eN beelD
Benieuwd naar de resultaten
van de campagne 2014, de cij-
fers en onze verwezenlijkingen?
Je kan het jaarverslag nu online
bekijken op:
www.broederlijkdelen.be/
wat-we-doen/jaarverslag.
In september 2015 beslissen de
wereldleiders over een nieuwe
set duurzame ontwikkelingsdoel-
stellingen. De opvolgers van de
Millenniumdoelstellingen. Een
historische kans om onze politici
duidelijk te maken dat we een
ambitieus wereldplan verwachten.
action/2015 roept op om in actie
te schieten en de doelstellingen
te verscherpen. Laat zien dat je
’t meent, en teken de petitie op
www.action2015.be/petitie.
Inleefreis in Senegal, 2014.
acTion/2015: laat zIeN Dat Je ’t meeNt!
save the date!
Eind dit jaar vin-
den in Parijs cruci-
ale internationale klimaat-
onderhandelingen plaats.
Broederlijk Delen roept
iedereen op om zondag 29 november mee te stappen
in de klimaatmars in Parijs.
En daar, samen met 10.000
andere Belgen, op te roepen
voor een solidaire en daad-
krachtige aanpak van het
klimaatprobleem.
Meer info volgt. Inschrijven
voor de Broederlijk Delenbus
naar Parijs kan via muriel.
burgers@broederlijkdelen.be.
nov
4
DOSSIER
lang leve familiale landbouW
“Uiteindelijk leven alle families ter wereld dankzij de landbouw. Het geeft ons te eten, kleding en noem maar op. Daarom gaat het ook iedereen aan. De boeren moe-ten het hart zijn van alles wat we doen. Ons werk bestaat erin de boe-ren te ondersteunen in hun eigen ontwikkelingsprocessen.”
Die uitspraak deed Dirk Vermeyen. Hij werkt in Haïti
voor Broederlijk Delen. Hij vertelde dit naar aanlei-
ding van een bijeenkomst begin dit jaar in Burkina
faso. Broederlijk Delen organiseerde daar een
seminarie rond familiale landbouw in de hoofdstad
Ouagadougou.
drie continenten ontmoetten elkaar
Partnerorganisaties en medewerkers van Broederlijk
Delen uit Afrika, België en Latijns-Amerika kwamen
op 26 januari samen in Burkina faso om ideeën uit
te wisselen: over de uitdagingen van het huidige
voedselsysteem en familiale landbouw als antwoord
hierop. Dat is kleinschalige landbouw met respect
voor mens en milieu. grondstoffen worden duurzaam
gebruikt. kleine boeren kunnen genoeg voedsel telen
voor hun families om een waardig leven te leiden.
debat over waardig leven
Vertrekkend van de uitdagingen voor familiale land-
bouw in verschillende streken, kwam er al snel een
breder debat op gang over ‘waardig leven op het
Afrikaanse platteland’. Sociale en politieke elemen-
ten kwamen aan bod. En heel wat andere aspecten
die ook relevant zijn voor Latijns-Amerika en voor
België/Europa.
streven naar meer gelijkheid
Daarnaast klonk er een duidelijke oproep tot streven
naar meer gelijkheid en gelijkwaardigheid, op alle
niveaus. In het huishouden, tussen man en vrouw, jong
en oud. Tot in de internationale handelsverdragen.
De inbreng van de deelnemers uit Latijns-Amerika
gaf een aparte dimensie aan het verhaal. Uiteindelijk
blijken er heel wat meer elementen parallel te lopen,
dan dat er tegenstellingen zijn.
kIJkJe bIJ De bUrkINese bUreN …
vanuit colombia
“Het waren twee intense weken met uitwisselingen, ontmoetingen en ontdekkingen. Van alle discussies rond familiale landbouw interesseerde me in het bij-zonder de toegang tot land, water, zaden en de kennis van boeren.” Enkele sterke uitspraken van boerenlei-
ders - mannen en vrouwen - blijven me nog steeds bij.
5
DOSSIER
De uitwisseling van kennis, ervaringen en gebrui-
ken tussen de continenten werd heel concreet bij de
symbolische zadenruil. En ook toen de deelnemers
de smaak en kracht konden ontdekken van coca,
een heilige plant voor de inheemse bevolking van
Zuid-Amerika.
afrikaanse levenskracht, bron van hoop
“De terreinbezoeken raakten mij. Het was de eerste keer dat ik de extreme droogte zag waar de boeren mee kampen in de Sahel. Het contrast met de levens-kracht van de plattelandsbewoners en -organisaties is groot. Het leek me een grote bron van hoop. In het dorp koumbri bijvoorbeeld nemen de dorpsbewoners hun eigen lot in handen. Hoewel ze in ongunstige omstandigheden leven met een groot watergebrek en extreme bodemerosie, zijn ze gehecht aan hun land. Ze ontwikkelden de nodige technische en menselijke kennis voor een ‘beter leven’. Een Afrikaanse versie van het concept ‘Buen Vivir’ van de Andeslanden!”
Emmanuel Raison, medewerker Broederlijk Delen in
Colombia.
vaNUIt OegaNDa
“Met professor fabio Lozano uit Colombia en grégoire Assen Ndah, adviseur financieel Beheer in Congo-kinshasa, trokken we naar de partnerorganisatie ADIf in het noorden van Burkina faso. Eens buiten de hoofdstad Ouagadougou valt pas echt op hoe droog en dunbevolkt het land is. Voedselschaarste lijkt onvermijdelijk.
dor, maar toch …
De vrouwengroepen van onze partnerorganisatie ADIf kunnen overleven in dit dorre gebied door het vet-mesten van schapen voor de verkoop. Ze zetten zich met veel wilskracht in om een positieve verandering te geven aan hun leven. Ze streven hun eigen doelen na zonder zich afhankelijk te maken van buitenlandse hulp.” Jozef Serneels, medewerker Broederlijk Delen
in Oeganda.
vaNUIt HaïtI
Michel, een medewerker van onze Haïtiaanse part-
nerorganisatie SJW, zette voor de eerste keer voet op
Afrikaanse bodem: “Er bestaan grote verschillen, maar tegelijkertijd ook heel wat gemeenschappelijke pun-ten. De toegang tot grond vormt in bijna elk land een probleem, net zoals de overheid die geen interesse heeft in familiale landbouw.”
familiale landbouw is meer dan je denkt
“Ik sta versteld van de impact die familiale landbouw heeft”, gaat Michel verder. “familiale landbouw gaat niet alleen over werk op het veld. Ook thema’s als onderwijs, gezondheidszorg, sociaal weefsel, ecolo-gie en politiek zijn er heel sterk mee verbonden. De familie te eten geven is ongetwijfeld hoofdzaak. Maar daarnaast speelt familiale landbouw een fundamen-tele rol bij de bescherming van natuur en leefmilieu. Het is immers een duurzame vorm van aan landbouw doen. In tegenstelling tot industriële landbouw die
6
DOSSIER
overvloedig gebruikmaakt van chemische producten. De negatieve gevolgen daarvan zullen in de toekomst zichtbaar worden. Is het niet verbazend dat 70 % van de wereldbevolking van familiale landbouw leeft terwijl dat die nog geen 30 % van de vruchtbare gronden inneemt?”
Michel, medewerker partnerorganisatie SJW in Haïti.
salIf UIt bUrkINa fasO, maNager tegeN HONger
In 2007 werd niet een zakenman
in pak, maar een boer uit het
dorpje Boulzoma in Burkina faso
door Broederlijk Delen uitgeroe-
pen tot manager van het jaar. Salif
Ouedraogo dankte deze eer aan de
indrukwekkende manier waarop
hij met hulp van onze lokale
partnerorganisatie, de Unie van
Naamgroepen van koumbri, in het droge noorden van
Burkina faso de oprukkende woestijn en de honger in
zijn gemeenschap wist te keren.
honger lag op de loer
Het harde werk van Salif en zijn collega-boeren leidde
tot grote veranderingen in de provincie Yatenga. De
meer dan 7.000 leden van de Naamgroepen legden
lange rijen grote stenen aan in de velden. Die zorgen
ervoor dat het regenwater niet meteen wegspoelt
naar lagergelegen gebieden en alle vruchtbare grond
en zaden meeneemt. De verbeterde landbouwtech-
nieken zorgen voor een hogere productie van granen
en een vermindering van de honger die altijd op de
loer ligt in deze regio.
Sinds 2007 is Salif niet stil blijven zitten. Vroeger waren
er nog lange periodes waarin de graanschuur leeg
was. Nu kan Salif zijn gezin het hele jaar van voed-
sel voorzien. Zelfs in de twee maanden dat de eigen
graanvoorraad uitgeput is, kan hij eten kopen met de
opbrengsten van de veeteelt en tuinbouw.
innovatie sluit aan bij lokale noden
De organisatie beperkt zich niet tot ondersteuning
van landbouwprojecten en woestijnbestrijding.
Ontwikkeling wordt gezien als een geïntegreerd pro-
ces. Als je ziek bent, kan je niet op het land werken
om in je basisbehoeften te voorzien. Of je hebt geen
goed overzicht van inkomsten en uitgaven wanneer je
niet kunt lezen of schrijven. De Unie is dan ook actief
op het gebied van gezondheidszorg en alfabetisering.
doorbreken van rolpatronen
Moustapha Ouedraogo, secretaris van de Unie, legt uit
hoe ze inzetten op het doorbreken van rolpatronen:
“Traditioneel is er weinig overleg tussen de leden van het huishouden. De man heeft de sleutel van de graan-schuur en de man bepaalt welke uitgaven gebeuren. Hij geeft de vrouw geld als ze iets nodig heeft. Maar er zijn ook huishoudens waarin de vrouw in geen vijftien jaar nieuwe kleren heeft kunnen kopen. In
7
DOSSIER
sUCCesverHaal famIlIale laND-bOUw valt IN De prIJzeN
deo nyonkuru klopte in
2006 aan bij Broederlijk
Delen. Hij wou in Burundi
een pilootproject opzet-
ten met zijn organisatie
ADISCO om komaf te
maken met de noodhulp
in Burundi. Boeren moes-
ten zélf hun lot in handen
nemen, vond hij. Hij zou
op zoek gaan naar leidersfiguren die
mensen rondom zich kunnen verzamelen en zo
op eigen kracht sociale en economische activi-
teiten opzetten. Het concept Haguruka of ‘sta
op’ was geboren.
In 2008 ging ADISCO van start met twee groe-
pen van een tiental leden. De aanpak werkte.
Inmiddels zijn er in Noord- en Centraal-Burundi
al 1.800 groepen. Die structureerden zich in een
twintigtal coöperaties. Ze zetten zelf economi-
sche en sociale activiteiten op. Ze doen dat op
basis van hun mogelijkheden en noden. ADISCO
staat hen bij met raad en daad. Broederlijk
Delen geeft ADISCO hiervoor financiële steun.
We zijn ook gesprekspartner om te bekijken hoe
deze groei in goede banen te leiden.
Voor dit succesverhaal ontving Deo op 3 juni
2015 de koning Boudewijnprijs voor ontwik-
keling in Afrika. Een bekroning van een goed
concept en jarenlang hard werk. fier dat wij dat
alles mee mogelijk hebben gemaakt.
sommige gevallen gaat de man op zoek naar werk zonder iets achter te laten voor de vrouw. Zij moet zich dan zien te redden met haar kinderen. Dit moet worden doorbroken.”
geen geld voor een balpen …
Een nieuwe aanpak van de Unie van Naamgroepen, la
Vie de Bon Ménage gedoopt, richt zich op het bevor-
deren van een dialoog binnen het gezin.
Salif, zijn twee vrouwen, negen kinderen en zijn inwo-
nende moeder overleggen nu minstens één keer in
de drie maanden om grote uitgaven te plannen en de
verschillende taken binnen het huishouden te verde-
len. Voor Aguera, de eerste vrouw van Salif, betekent
het dat ze een grotere autonomie heeft, ook wanneer
haar man van huis is: “Ik kan nu zelf beslissen om bepaalde uitgaven te doen. Als mijn zoon van school komt en hij heeft een nieuwe pen nodig, dan kan ik die nu voor hem kopen. Ook wanneer Salif niet thuis is.”
de nieuwe aanpak inspireert
De zichtbare veranderingen binnen het huishouden
van Salif leiden tot nieuwsgierigheid bij andere men-
sen binnen de gemeenschap. Aguera legt uit dat vrou-
wen zien dat ze overlegt met haar man: “Ze vragen me hoe het komt dat mijn man samen met ons gaat zitten en overlegt over de verdeling van de taken en de planning van uitgaven. Zij spreken nooit met hun man over dit soort zaken.” Ook Salif krijgt opmerkin-
gen in het dorp: “De mannen in het dorp zien dat de vrouwen helpen met het verzorgen van de dieren en dat we samen dijken aanleggen op ons veld om erosie tegen te gaan. Dat is erg ongebruikelijk, omdat het traditioneel mannentaken zijn.”
“wat werkt, daar ga je mee door”
Om nog meer huishoudens te kunnen bereiken, deelt
de Unie van Naamgroepen in koumbri haar kennis
met anderen in Burkina faso via de federatie van
Naamgroepen in Burkina faso. Maar bijvoorbeeld ook
met Caritas, een partnerorganisatie van Broederlijk
Delen in Senegal die een soortgelijke aanpak toe-
past bij huishoudens in de regio kaolack. Moustapha
Ouedraogo benadrukt het belang van innovatie en
uitwisseling: “Je moet constant ontwikkelen en blijven leren. Wat werkt, daar ga je mee door. En wat niet werkt, moet je loslaten.”■ (DDW, Mk, ER, SS, JS, DVDR, DV, TV)
RUBRIEK
Campagne 2015enkele hoogtepunten van sCholen en vrijWilligers in aCtie
NIEUWS UIT BELgIë
575.000.000 lIter water115 liter. Zoveel water is er nodig om het goud te ontginnen dat in één gsm zit. Voor de ontginning van het
goud in alle gsm’s in Vlaanderen werd er 575.000.000 liter water gebruikt. Op 17 februari, tijdens de persactie,
bakenden 43 vrijwilligers dat volume water visueel af langs de oever van de Schelde.
grONDstOffeN speels bekekeN
Tijdens de Noord-Zuidmaand Belmundo (gent) stond
het thema grondstoffen centraal. Bisschop Luc Van
Looy en burgemeester Daniël Termont gingen actief
aan de slag als ‘saboteurs’ op de spelavond in gent.
Een andere manier om met het thema van de cam-
pagne – grondstoffen - in aanraking te komen.
eNtHOUsIaste vertellersJongeren van het Sint-Lievenscollege gent vertelden enthousiast en met duidelijke verontwaar-
diging over de strijd van de mensen in Peru voor een menswaardig leven. Zij gingen samen met
jongeren van Don Bosco kortrijk, Immaculata Ieper en Sint-Catharinacollege geraardsbergen op
inleefreis tijdens de kerstvakantie.
8
RUBRIEK
9
NIEUWS UIT BELgIë
1
3
2
4
1 kUNst Over mIJNbOUw eN water
Regio Vlaams-Brabant, Mechelen
en Brussel verwelkomde de
Peruviaans kunstenaar Teodoro
Ramirez. Zijn ‘retablos’ werden,
samen met werken van lokale
kunstenaars en scholen, getoond
tijdens twee tentoonstellingen met
als titel ‘Boven water’. Op de gezel-
lige vernissages genoten zo’n 150
mensen, jong en oud, van kunst,
poëzie, muziek en Peruviaanse
lekkernijen.
2 pICkNICk pleIN pUblIC IN aNtwerpeN
Op vrijdag 3 april organiseer-
den Broederlijk Delen, Studio
globo, Oxfam-Wereldwinkels en
de Zuid-Amerikaanse federatie
een picknick op het Antwerpse
Theaterplein. Onder de noemer
PickNick Plein Public verorberden
enkele honderden picknickers hun
lunchpakket met een Peruviaanse
toets.
3 brOeDerlIJk speleN
Via vragen over het campag-
nethema en speelse opdrach-
ten banen de leerlingen van de
middenschool Sint-Bernardus in
knokke zich een weg naar het
middelpunt van het spelbord. De
klas die als eerste zijn mascotte op
de middencirkel kan planten, wint.
4 slag Om perU
Driehonderd leden van Chiro
Blanden, Chiro Oud-Heverlee en
Scouts Brigands Sint-Joris-Weert
streden op zondag 22 maart voor
de macht over Peru. Boeren en
mijnbedrijven gooiden al hun
troeven in de strijd. Met één doel:
zoveel mogelijk Peruviaanse grond
in handen krijgen. Tot ergernis van
de mijnbedrijven wonnen de lokale
gemeenschappen. Daardoor kon-
den zij hun leven voortzetten in de
dorpen waar zij geboren en geto-
gen waren. Een geslaagde activiteit
voor kinderen, leiding en lokale
vrijwilligers van Broederlijk Delen!
10
RUBRIEKNIEUWS UIT BELgIë
5 waNDeleN vOOr water
Omdat water een belangrijk
thema was binnen het project van
Broederlijk Delen, organiseerde
Basisschool Helibel in Herent-Lille
een ‘Walk for Water’. Het ging om
een symbolische wandeling, ter
gelegenheid van Wereldwaterdag.
Tijdens deze wandeling stonden de
kinderen stil bij watervervuiling,
waterverspilling en de watertekor-
ten in de wereld.
De leerkrachten nodigden de
ouders, grootouders en andere
sympathisanten uit om deel te
nemen. Ze daagden de kinderen
uit om zoveel mogelijk volwasse-
nen warm te krijgen voor de tocht.
En dat lukte! Meer dan 500 vol-
wassenen wandelden mee. En de
kinderen? Die kregen de beloofde
tegenprestatie: de leerkrachten
daagden op in badkledij, en de
leerlingen kregen een kwartier
langer speeltijd.
6 QUIzzeN met brOeDerlIJk DeleN
43 groepen en scholen organiseer-
den een gezellige quizavond met
de kant-en-klare Noord-Zuidquiz
van Broederlijk Delen. Waaronder
de leerlingen van de VLOT-scholen
in Lokeren. Zij kregen hulp van onze
Peruviaanse gaste Rebeca.
7 INzamelaCtIe reCUpel
Broederlijk Delen en Recupel sloe-
gen de handen in elkaar. Samen
verspreidden we bijna tweehon-
derd Recupelboxen over heel
Vlaanderen. Zo slaagden we erin
enkele duizenden kilo’s afgedankte
elektroapparaten in te zamelen.
Een groot succes!
8 mUffINs als bergeN
Een muffin. Meer hadden de kin-
deren van de lagere school in
Haenhout niet nodig om vast te
stellen wat het ontginnen van
grondstoffen met een berg doet.
Met een tandenstoker (de werk-
tuigen) moesten ze de rozijntjes
of chocolade (kostbare grondstof-
fen) uit de muffin (berg) zien te
halen. Dat lukte niet zonder de
cake schade te berokkenen!
9 IN De blOemetJes
Martine Minnaert van het Sint-
Janscollege in Sint-Amandsberg
(gent) organiseerde op donder-
dag 12 maart voor de veertigste
keer een solidaire maaltijd in haar
school. Dat was voor ons een gele-
genheid om haar te verrassen en in
de bloemetjes te zetten. Als dank
voor zoveel jaren engagement
voor Broederlijk Delen. Dankjewel
Martine! ■
5 6 7
8
9
11
NIEUWS UIT BELgIë
Al meer dan 20 jaar is het onveilig in het oosten van
de Democratische Republiek Congo. Tientallen rebel-
lengroepen terroriseren er verschillende gebieden.
Soms escaleert de situatie tot een open oorlog. De
bevolking verlangt naar een leven in vrede. Zonder
het geweld van rebellengroepen.
Al meer dan 10 jaar werken de Congolese overheid
en de Verenigde Naties in Oost-Congo aan ontwape-
nings- en re-integratieprogramma’s. Maar die kennen
tekortkomingen. Zeker in het onderdeel re-integratie.
Met de campagne ‘kies voor vrede! Ontwapen Oost-
Congo’ vragen Pax Christi Vlaanderen en Broederlijk
Delen, in samenwerking met een resem sociale en
ontwikkelingsorganisaties, aandacht voor de ontwape-
ning van rebellen in Oost-Congo. En hun re-integratie
in de maatschappij. De campagne wordt gelanceerd
tijdens de Vredesweek. Deze vindt plaats van 21 sep-
tember tot 2 oktober 2015.
Hier alvast een blik op wat je die week allemaal kan
verwachten …
1. een getuigenis uit oost-congo: samen bouwen aan vrede
Vele mensen in Oost-Congo bouwen elke dag aan
vrede. Pax Christi Vlaanderen en Broederlijk Delen
werken daaraan mee, samen met lokale organisa-
ties. Deze partnerorganisaties hebben projecten voor
ontwapening en re-integratie van gewezen rebellen.
Met goede resultaten!
Pax Christi Uvira is één van hen. Hun directeur, Jean-
Jacques Nganya, vertelt tijdens de Vredesweek in
diverse Vlaamse steden over dit werk.
2. ontwapening van rebellen op de poli-tieke agenda
Pax Christi Vlaanderen en Broederlijk Delen roepen
België en de Europese Unie op om de ontwapening en
re-integratie van rebellen in Oost-Congo hoog op de
politieke agenda te zetten. Dat is essentieel voor het
welslagen van het vredesproces in de Democratische
Republiek Congo. Via een petitie voeren we de druk
op onze politici op. Deze kan je vanaf eind juni onder-
tekenen op www.ikkiesvoorvrede.be.
3. achtergrondinformatie in woord, beeld en digitaal
Leerkrachten die met het thema aan de slag willen,
kunnen het nodige lesmateriaal gratis downloaden of
tegen betaling online bestellen. Een fototentoonstel-
ling met pakkende portretten werpt een krachtige blik
op de concrete obstakels van gewezen rebellen tijdens
hun re-integratie in de samenleving. Maar zij toont
ook hoop: gewezen rebellen in een ander, vredevol
leven. In de publicatie ‘Vierend en Bezinnend’ vind je
liturgische en bezinningssuggesties.
Deze en andere materialen, waaronder een interac-
tieve quiz, de campagnetekst en het politiek dossier,
vind je op www.ikkiesvoorvrede.be. Je kan hier ook
campagnemateriaal bestellen. De data en locaties van
de verschillende acties en debatten vind je terug in
de agenda. ■ (Of)
meer info op www.ikkiesvoorvrede.be
vredesWeek 2015: kies voor vrede! ontWapen oost-Congo
12
RUBRIEKHOE ZOU HET NOg ZIJN MET MARCO?
bekommerd om water
Diep in het Andesgebergte ligt
de gemeenschap Ccoyani waar ze
Marco ontmoette, een jonge boer
die het gezicht werd van de cam-
pagne: “Het greep me erg aan hoe mensen in het hooggebergte moe-ten vechten om te overleven. De gemeenschappen liggen er afge-legen. De onherbergzame hoogte zorgt bijna het hele jaar voor een enorme droogte. De grootste bekommernis van de inwoners is het gebrek aan water. Want geen water betekent ook geen eten.”
samen aan het werk voor beter inkomen
De familie heeft voldoende te eten
dankzij de opbrengst van landbouw
en veeteelt. Ondanks de klimaat-
verandering heeft Marco toch een
gemiddelde oogst. Dat is goed. Ook
zijn tuinbouwveldjes leveren een
normale hoeveelheid groenten op.
financieel staat de familie er
helaas niet zo goed voor. Marco
is begin dit jaar een hele tijd ziek
geweest. Daardoor kon hij niet
zoveel werken. gelukkig is hij nu
aan de beterhand. Om toch iets van
inkomsten te hebben, werkte zijn
vrouw Elizabeth de voorbije twee
maanden mee aan de bouw van de
sanitaire basisvoorzieningen van
de gemeenschap.
een droom wordt waar
Ondanks alles blijft Marco druk in
de weer met het verwezenlijken
van zijn plannen. Tot voor kort was
een verwerkingsinstallatie voor
melkproducten nog een droom.
Nu is hij die droom reeds aan het
waarmaken. Daardoor zal hij bin-
nenkort een vast inkomen hebben.
Het leven van Marco en zijn dorps-
genoten is veel beter dan tevoren.
“Voorheen groeide hier haast niets en hadden we onvoldoende water.
hoe zou het zijnmet marCo in peru?
zynke Huysmans woonde tien maan-den in het peruviaanse andesgebergte. ze bereidde daar, als vrijwilligster voor broederlijk Delen, de campagne ‘marco is een boer en wil dat blijven’ voor. In die campagne stond peru centraal. en het werk dat broederlijk Delen er samen met zijn partnerorgani-saties verricht, in vaak moeilijke omstandigheden.
Marco en zijn zoontje bij het irrigatie-systeem, aangelegd met de steun enraad van Cedep Ayllu
Marco’s vrouw Elisabeth maakt kaas
13
RUBRIEK
Heel wat lagere scholen bij ons
maakten kennis met Victor en
Blanca. Hun hele familie verkeert
in goede gezondheid. Ze zijn blij
nu de oogst van maïs en aard-
appelen begonnen is. Dat zorgt
voor meer en betere voeding.
uitblinkers op schoolHet Ministerie van Onderwijs
deed een evaluatie van lezen
en wiskunde in de school van
Blanca en Victor. Blanca haalde
zeer hoge resultaten, vooral op
wiskunde. Victor blonk uit in taal.
De ouders, familie en leerkrach-
ten van Blanca en Victor zijn heel
tevreden.
gronden geven levenIn de gemeenschap is er grote
bezorgdheid over de komst van
de mijnbouw. Engracia, moeder
van Blanca en Victor: “Wij heb-
ben gestreden en gewerkt om
onze velden te kunnen irrigeren,
onze weg te verbeteren en onze
huisjes te bouwen. Sommigen
zeggen dat mijnbouw werk
brengt. Wij geloven dat het enkel
voor een korte periode zal zijn en
dat weinigen van ons er zullen
kunnen werken. Onze gronden
daarentegen zullen ons altijd
leven geven.”
HOE ZOU HET NOg ZIJN MET MARCO?
We wisten niet hoe en waar naar-toe. Dankzij de steun van Cedep Ayllu is Ccoyani enorm vooruitge-gaan en zijn we nu een gemeen-schap die meetelt”, vertelde Marco
aan Zynke.
informatie maakt hen sterk
Broederlijk Delen werkt samen
met lokale organisaties. Die weten
waar de plaatselijke noden zijn en
wat er leeft bij de mensen zelf. Op
die manier kan Broederlijk Delen
de eigen plannen van de bevolking
steunen. Zynke: “Ik kon zelf erva-ren hoeveel positieve verandering dat teweegbrengt. Dankzij goed beheer van water en grond slagen de boeren erin zich beter te weren tegen de moeilijke levensomstan-digheden. En nieuwe landbouw- en irrigatiemethoden zorgen het hele jaar voor voldoende voedsel en water. Daarnaast worden de boeren geïnformeerd over hun rechten. Dat is nodig om sterk te staan en vooruit te gaan.”
“Hoe realiseert men zo’n veran-dering?”, vroeg Zynke zich af. Een
antwoord vond ze in de onuitputte-
lijke kracht en het engagement van
onze lokale partnerorganisaties.
Celso, directeur van Cedep Ayllu,
groeide zelf op in een gemeen-
schap: “Het is mijn roeping om boerenfamilies bij te staan. Ik zou dit werk nooit ruilen voor een job bij de overheid, hoewel het loon daar drie keer zo hoog ligt.”
espinar, een horrorverhaal voor het milieu
De toekomst lacht Marco en zijn
gemeenschap toe, alhoewel een
nieuwe dreiging boven het hoofd
hangt. De Peruviaanse regering
heeft weinig interesse in famili-
ale landbouw en plant in de regio
grootschalige ontginning van
grondstoffen. Daarom trok Zynke
met Marco en onze partnerorga-
nisaties naar de provincie Espinar.
Daar wordt al meer dan dertig
jaar aan grootschalige mijnbouw
gedaan. De impact van de mijn-
bouw deed hen versteld staan: één
grote vernieling en vervuiling.
vastberaden kiezen voor de toekomst
Marco was nooit eerder zo vast-
beraden zijn eigen toekomst te
kiezen, en dat is er één zonder
mijnbouw. Marco: “Met mijn eigen ogen kon ik zien hoe mijnbouw alles verwoest. Als we dat toe-laten, dan houdt het leven hier op.” Cedep Ayllu blijft Marco aan-
moedigen om deel te nemen aan
vormingen en een leidersrol op te
nemen om Ccoyani verder vooruit
te helpen.
In Espinar lieten de mensen zich
dertig jaar geleden wel overtui-
gen door de valse beloftes van
de mijnbouwbedrijven. Tot op
vandaag bracht de mijnbouw
geen profijt of vooruitgang voor
de lokale bevolking. Alleen maar
schrijnende taferelen. Dankzij de
steun van Broederlijk Delen en zijn
partnerorganisaties staan die men-
sen er niet alleen voor.
en met blanCa en viCtor?
Zynke met Victor en Blanca
Celso in een boomkwekerij voorherbebossing
14
PRIJSPUZZEL
Woordzoekerzoek onderstaande woorden in het diagram. De overgebleven letters vormen een zin.stuur die zin vóór 31 juli 2015 naar verdraaid@broederlijkdelen.be en maak kans op een sjaal uit burkina faso.De sjaals zijn gemaakt van katoen. Ze zijn met de hand geweven en geschilderd. De gebruikte techniek van
textielverven, bogolan, wordt al eeuwenlang toegepast in Mali, Burkina faso en guinee. De kleurstoffen worden
gemaakt uit aarde en planten. Het geverfde katoen op zich wordt ook bogolan genoemd.
B D O E k R k C I N k C I P Z E P N
W N Z V R I L A k U R U g A H E J E
O O g g E L I J k H E I D O T N I H
E R E E W R M E L k W E A I O T E E
S g T M Y B A A T H N U T D A g I A
T R U E B E A N R N R I O g I S S T
I O I E B R T V D C E B I B O L A T
J N g N O g M C N E O R O R D U O g
N D E S L S A S I E R f E E L N I S
E S N C N M R L R I N I N g R A A L
g T I H P L S E S W E E N E N E S L
I O S A f A N I k R U B P g N O N W
U f g P P L E B E R E O A A T E J W
T N k E E W S E D E R V B V W E T D
E V R I J W I L L I g E R N R T O S
g U D R O O g T E S E D N A J E N E
N E I T A V O N N I g O O L A I D O
R M I L I E U T L E E T E E V J M E
ANDES · BERg · BOEREN · BOERENLEIDER · BURkINAfASO · CAMPAgNE · DIALOOg · DROOgTE · EROSIE · gELIJkHEID · gEMEENSCHAP · gETUIgEN · gETUIgENIS · gOUD · gROND · gRONDSTOf · gSM · HAgURUkA · INLEEfREIS · INNOVATIE · IRRIgATIE · JAARVERSLAg · JONgEREN · kLIMAATMARS · LANDBOUW · LOBBYWERk · MARCO · MELk · MIJNBOUW · MILIEU · ONTWAPENEN · OOgST · PERU · PETITIE · PICkNICk · REBEL · SOLIDAIR · STENEN · VEETEELT · VERANDERINg · VREDE · VREDESWEEk · VRIJWILLIgER · WOESTIJN · ZADEN ·
Verschillende radiostations hebben tijdens onze campagne onze spot gratis uitgezonden. Hartelijk dank!
15
INSPIRATIE
broederlijk delen
Broederlijk Delen laat groepen mensen in het Zuiden hun eigen plannen uitvoe-ren. Dat geeft de beste resultaten in de strijd tegen ongelijkheid. Want alleen de eigen plannen zijn aangepast aan de lokale situatie en worden gedragen door de plaatselijke bevolking.
steun broederlijk delen met een gift op iban be12 0000 0000 9292. giften zijn fiscaal aftrekbaar vanaf 40 euro per jaar. Meer info op www.broederlijkdelen.be
ben je verhuisd of wens je verdraaid elektronisch te ontvangen? mail dan naar verdraaid@broederlijkdelen.be
contact Huidevettersstraat 165, 1000 Brusseltel. 02 502 57 00, fax. 02 502 81 01verdraaid@broederlijkdelen.be
werkten mee aan dit nummer Muriel Burgers, karel Ceule, Pommelien da Silva Cosme, Davy De Witte, Olivier forges, Ann fransen, Terri grootjans, Rapha Hoetmer, Zynke Huysmans, Peter ketelers, Marieke kruis, Lien Mahieu, Heleen Osaer, Emmanuel Raison, Suzy Serneels, Jozef Serneels, Dirk Van der Roost, Dirk Vermeyen, Toon Vrelust.
grafische vormgevingMarine De keyzer
wettelijk depotnummer D/2015/5.556/0
foto’sfotoarchief Broederlijk Delen, Vira Buchkovska, Thomas De Boever, Teddy Mazina, Paul Muylaert, Suzy Serneels.
verantwoordelijke uitgever Lieve HerijgersHuidevettersstraat 1651000 Brussel
drukkerijImpressa, gedrukt op gerecycleerd fSC-papier. De folie is 100% biologisch afbreekbaar.
In de nacht van woensdag 18 maart werd alberto roque (35) vermoord
onder vreemde omstandigheden. Dichtbij zijn woonplaats in de regio
Apurimac (Peru). Hij was die nacht op de terugweg van een vergadering
in Cusco.
Roque was een boer uit de Quechuagemeenschap Yuricancha en vader
van drie kleine kinderen. Hij was pas begonnen aan zijn ambtstermijn als
burgemeester van Mara. Dat is een dorp in de invloedzone van de geplande
kopermijn Las Bambas, de grootste mijnbouwinvestering in het land.
Roque was een geëngageerd sociaal leider, die kritisch stond tegenover
de mijnbouw in de streek. Hij wilde een transparanter beleid voeren. Met
meer aandacht voor de belangen van de lokale boerenbevolking. Alberto
en zijn schepenen wisten dat het scenario dat hen te wachten stond, niet
gemakkelijk was. Als eerste boerenburgemeester kon hij niet rekenen op
de sympathie van de lokale elites.
Broederlijk Delen betuigt haar medeleven met de familie van Alberto
Roque en de bevolking van Mara. Samen met onze partnerorganisaties
zullen we alles in het werk stellen zodat deze aanslag niet straffeloos blijft.
vrede
Is er niet
wanneer enkel
De oorlog
stopt.
zolang armoede,
racisme,
Discriminatie,
en uitsluiting bestaan,
zullen we moeilijk
een wereld
van vrede
bereiken.
rigoberta menchú,
mensenrechtenactiviste en winnares van de Nobelprijs voor de Vrede 1992.
16
RUBRIEK
wie Henry, Oracio, Celso, Rebeca, Elsa, Ligia, Victor en Javier
werken bij één van de lokale Peruviaanse organisaties waarmee Broederlijk Delen samenwerkt
verbLeven 19 dagen in België
om te vertellen over hun werk en leven in Peru. En zich onder te dompelen in onze cultuur.
“Ik keer tevre-den terug naar Peru. Met veel zin om anderen over mijn erva-ringen te vertel-len, deze te ana-
lyseren en te bediscussiëren. Vandaag begint ook het enga-gement om contact te houden met de personen die ik hier heb ontmoet. Het is belangrijk om hen te blijven informeren over de situatie in Peru en de veran-deringen die er plaatsvinden.” (Henry Vasquez)
“We gingen in dialoog met amb-tenaren en autoriteiten en wer-den ontvangen door vertegen-woordigers van de overheid en
raadgevers van Europarlementariërs. Ze luisterden naar wat we te vertellen hadden over de situatie en problemen in Peru. Die houding zien we amper in ons land. Dat lobbywerk tijdens de campagne was van groot belang.” (Oracio Pacori Mamani)
“Ik beleefde veel plezier aan het contact met jon-geren. Ze vroegen me of mijn verhalen wel klop-ten. Wat ik vertelde, leek voor hen soms te veel op een film, waarin zich gebeurtenissen afspelen die niet waar kunnen zijn. Ze moeten maar een keer op bezoek komen in Peru. Dan kunnen ze alles met hun eigen ogen zien.” (Elsa Marma Ccahua)
“Het was een heel verrijkend bezoek. Ik heb wel enkele zaken gezien die vraagtekens bij me oproepen. De sterke concentratie van grondbezit bijvoorbeeld. Er zijn grote bedrijven die heel veel gronden bezitten om aan landbouw en veeteelt te doen. En de kleine boeren die bezorgd zijn over hun toekomst. Dat raakt me. Dat thema willen we in Peru bespreken.” (Ligia Alencastre Medrano)
“Er zijn hier vele mensen die vrij-willig anderen helpen. Mensen met een groot hart. De vrijwil-ligers van Broederlijk Delen zijn goede mensen. Solidair met hun volk. Maar ook met mensen uit Peru en andere landen. Het zijn geëngageerde mensen met een hart die houden van hun naasten. En werken vanuit een grote wils-kracht.” (Rebeca Azurin Caceres)
groeten uit belgiË