KASAYSAYAN ng

SANAYSAY

Michael de Montaigne

Isang Pranses na pinamagatang Essais.ESSAIS

- Isang pagtatangka, isang pagtuklas, isang pagsubok sa anyo ng pagsusulat.

Francisco BaconNagsimula siyang

magsulat ng sanaysay 1597 na naglalaman ng mga saloobin at kaisipang punong-puno ng buhay.

“Ama ng Sanaysay na Nasusulat sa Ingles.”

Sir Izaak WaltonThe Compleat Angler noong 1653.

Naging paksa niya ang ang tungkol sa pamimingwit at pakikipagkaibigan.

Sir Thomas Browne Tungkol sa mga katutubong Kaugalian.

Masusi niyang inilalarawan sa Religio Medici at Urn Burial.

John DrydenAn Essay od Dramatic Poesy

Mga Kinikilalang Mananaysay noong ika-18 dantaonRichard SteeleJoseph AddisonSamuel Johnson Oliver Goldsmith

Ika-19 dantaonJohn RuskinThomas Henry HuxleyMatthew Arnold

17 dantaon- Gintong Panahon ng Panitikang Pranses

Francois de Rochefouldcauld- Voltaire

1.Sainte-Beauve2.Jules Lemaitre3.Ferdinand

Brunetiere4.Anatole France

Washington Irving-1819, Sketch BookRalph Waldo Emerson,John- Burroughs, atbp.Edgar Allan Poe- mahusay na makata’t manunulat.

Dalawang Magasing Naglathala

ng mga Sanaysay1. The Atlantic Monthly2. Harper’s Magazine

- panunuring pampanitikanJose Rizal- The Indolence of the

Filipino People- The Philippines, A Century

Hence

Marcelo H. Del PilarPatnugot at tagapaglathala ng La Solidaridad

Itinuturing na nanguna sa pangkat ng mga mapaghimagsik na mananaysay kabilang sina Graciano Lopez Jaena, Jose Burgos, Apolinario Mabini

Rafael Palma, Teodoro M. Kalaw, Trinidad Pardo de Tavera, Epifiano delos Santos, atbp.

-The College Folio, Literary Apprentice ng UPFree Press, Graphic, atbp.- I.V. Mallari, Francisco B. Icasiano, Salvador P. Lopez, atbp.

Pascual Poblete, Lope K. Santos, Julian Cruz Balmaceda, Inigo Ed. Regalado, atbp.

- Liwayway- Pedro S. Dandan, Pablo Bautista, atbp.

1945 at 19501. Teodoro A. Agoncillo2. Liwayway Arceo3. Brigido C. Batungbakal4. Genoveva Edroza5. Alfredo Enriquez6. Pablo Glorioso7. Epifanio Matute8. Clodualdo del Mundo9. Macario Pineda10. Alejandro G. Abadilla11. Narciso G. Reyes12. Vito C. Santos

Mga Piling Sanaysay- Alejandro G. AbadillaSanaysay- Gemiliano PinedaBuhat sa Aming Subok- Paraluman AspilleraAko’y Isang Tinig- Genoveva Edroza

Direktor Ponciano B. P. Pineda(Surian ng Wikang Pambansa)

- Bato sa Katedral

KATUTURAN ng

SANAYSAY

KATUTURAN

1. Ang sanaysay ay tumutukoy sa kathang pampanitikan na naglalahad ng mga kaisipan, damdamin at kuru-kuro ng sumulat tungkol sa isang paksa.

( Gonzales. Et. Al., 1978)

2. Ang sanaysay ay isang anyo ng panitikan na ipinahahayag sa pamamagitan ng mga pangungusap sa isang paraang nasasabing tahas ngunit masining. Ang inilalahad dito ng manunulat ay ang kaniyang mga kaisipan at damdamin tungkol sa kahit anong larangan at kaalaman.

( Rubin. Et al., 1986)

3. Ito ay isang akda sa tuluyan na naglalarawan ng matalinong pagkukuro ng may-akda na inilalahad sa isang makatuwiran at nakahihikayat na pamaraan.

( Samonte, et. Al., 1981)

4.Ang sanaysay ay isang akdang pampanitikan na naglalahad ng matatalinong pagkukuro, makatuwirang paghahanay ng mga kaisipan at kaalaman at haka-haka.

( Dangalio, et al., 1971)

5. Ang sanaysay ay pagpapahayag ng kuru-kuro o opinyon na may akda tungkol sa isang suliranin o pangyayari.

( Salazar. Et al., 1995)

6. Ang sanaysay ay isang uri ng panitikan na nasusulat sa anyong tuluyan na karaniwang pumapaksa tungkol sa mga kaisipan at mga bagay-bagay na sadyang kinapupulutan ng aral at aliw ng mga mambabasa. Komposisyon itong taglay ang tatak ng panlasa at hilig, reaksyon at palagay, saloobin at paniniwala, kalagayan at katauhan, karanasan at kaalaman ng bawat may akda.

( Arogante, et. Al., 1991)

Salaysay ng Isang Sanay Magsaysay

(Alejandro G.

Abandilla)

URI NG

SANAYSA

Y

1.PORMAL2.DI PORMAL