Post on 20-Jan-2020
JEDNOLITY PLIK KONTROLNY KLIENT JPK 2.0
KRAKOWSKA SZKOŁA CONTROLLINGU
KRAKÓW 2018
JUSTYNA KOBIELA JANUSZ NESTERAK
Zespół autorski:
Justyna Kobiela
Janusz Nesterak
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
Recenzent:
Piotr Wójtowicz
Opracowanie redakcyjne i projekt okładki:
Justyna Kobiela
Zdjęcie na okładce:
Katarzyna Kokosza
© Copyright by Krakowska Szkoła Controllingu, 2018
ISBN 978-83-946066-8-8 (pdf, wersja elektroniczna)
ISBN 978-83-946066-9-5 (epub, wersja elektroniczna)
Licencja Creative Commons CC BY-NC-ND 4.0
Wydane przez:
Stowarzyszenie Krakowska Szkoła Controllingu
Stowarzyszenie Krakowska Szkoła Controllingu
ul. Świętego Filipa 17
31-150 Kraków
SPIS TREŚCI
WSTĘP ............................................................................................................................... 5
1 JEDNOLITY PLIK KONTROLNY- DEFINICJA, GENEZA, CEL ................................................ 6
1.1 Definicja Jednolitego Pliku Kontrolnego ........................................................... 6
1.2 Geneza Jednolitego Pliku Kontrolnego ............................................................ 6
1.3 Cel Wprowadzenia Jednolitego Pliku Kontrolnego ........................................... 10
1.4 Podstawa prawna JPK ................................................................................. 11
2 STRUKTURY LOGICZNE JEDNOLITEGO PLIKU KONTROLNEGO ....................................... 16
2.1 Struktury JPK ............................................................................................ 16
2.2 Kalendarium Jednolitego Pliku Kontrolnego ................................................... 19
2.3 Sankcje związane z Jednolitym Plikiem Kontrolnym ........................................ 22
3 JPK_VAT ORAZ APLIKACJA KLIENCKA KLIENT JPK 2.0 .................................................. 26
3.1 Struktura JPK_VAT ..................................................................................... 26
3.2 Aplikacja kliencka JPK 2.0 ........................................................................... 27
3.3 Korekta JPK_VAT ....................................................................................... 31
ZAKOŃCZENIE ................................................................................................................... 32
BIBLIOGRAFIA ................................................................................................................... 33
SPIS ILUSTRACJI ............................................................................................................... 36
SPIS TABEL ....................................................................................................................... 37
5
WSTĘP
Początkowe prace nad samym projektem wdrożenia Jednolitego Pliku Kontrolnego
w Polsce rozpoczęły się już w 2012 roku. Dopiero od 1 lipca 2016 roku Ministerstwo
Finansów wprowadziło go w życie (Bryl, 2017, s. 29). Administracja skarbowa pozyskała
ogromne narzędzie kontroli, a ze strony przedsiębiorców zwiększyła się ilość obowiązków
rachunkowo-podatkowych. Obowiązek przekazywania JPK został rozłożony w czasie w
zależności od wielkości podmiotu. Najpierw były to duże przedsiębiorstwa, następnie
średnie oraz małe, aż do mikroprzedsiębiorców.
Od 1 stycznia 2018 roku wszyscy przedsiębiorcy są zobligowani do comiesięcznego
przesyłania pliku JPK_VAT, a od lipca 2018 roku będą zobowiązani również do
przekazywania w formie elektronicznej innych struktur JPK np. księgi podatkowe i dowody
księgowe, na żądanie organu podatkowego w ściśle określonym formacie.
Wprowadzone przez Ministerstwo Finansów rozwiązanie jest swoistą rewolucją w
relacjach podatnik - administracja skarbowa, niosącą za sobą nową jakość (Dmowska i in.,
2016, s. 7). Zasadniczym celem wprowadzenia JPK było ułatwienie organom skarbowym
dostępu do informacji finansowych przedsiębiorstwa, skrócenie czasu kontroli oraz
zmniejszenie jej uciążliwości dla podatników. Wiąże się to również z kosztami adaptacji
systemów informatycznych (księgowo-rachunkowych) do nowych przepisów.
Niniejsza publikacja ma na celu pokazać, jak w praktyce wypełnić JPK_VAT,
wygenerować i wysłać za pomocą bezpłatnej aplikacji Klient JPK 2.0 udostępnionej przez
Ministerstwo Finansów oraz przekazać cenne informację na temat Jednolitego Pliku
Kontrolnego. Instruktaż skierowany jest do podatnika, który nie korzysta z
oprogramowania księgowego z możliwością generowania plików w formacie XML.
6
1 JEDNOLITY PLIK KONTROLNY- DEFINICJA, GENEZA, CEL
1.1 Definicja Jednolitego Pliku Kontrolnego
Jednolity Plik Kontrolny, (JPK, ang. Standard Audit File-Tax – SAF-T) jest
specjalnym zbiorem danych w formacie elektronicznym tworzonym na podstawie ewidencji
księgowych i podatkowych oraz dowodów księgowych przekazywanym organom
podatkowym oraz organom kontroli skarbowej przez podatników. Informacje o operacjach
gospodarczych za dany okres, posiadają ujednolicony układ i format (schemat XML)
umożliwiający jego łatwe przetwarzanie.
Inaczej ujmując, JPK to elektroniczny zapis dokumentacji finansowo-księgowej
danego przedsiębiorstwa, w formacie XML, przekazywany Ministerstwu Finansów albo
comiesięcznie do 25 dnia miesiąca za miesiąc poprzedni- struktura JPK_VAT, albo w
przypadku pozostałych struktur na żądanie fiskusa (Zubrzycki, 2017, s. 11).
1.2 Geneza Jednolitego Pliku Kontrolnego
W 2005 roku koncepcja JPK była opracowywana przez Organizacje Współpracy
Gospodarczej i Rozwoju (OECD) pod nazwą SAF-T (Standard Audit File for Tax). Od
tamtego czasu jest ona poddawana ciągłemu rozwojowi. Na dzień dzisiejszy obowiązuje
już druga generacja standardu SAF-T, co skutkuje znacznym wzrostem efektywności
kontroli podatkowych (OECD, 2010, s. 7).
W 2008 roku Portugalia jako pierwszy kraj wprowadził JPK do swojego systemu. W
początkowej fazie reforma objęła jedynie największych podatników CIT. Przedsiębiorstwa
Ilustracja 1. Jednolity Plik Kontrolny- definicja
Źródło: opracowanie własne na podstawie Jednolity Plik Kontrolny - najważniejsze informacje (2016)
Ilustracja 2. Geneza Jednolitego Pliku KontrolnegoIlustracja 3. Jednolity Plik Kontrolny- definicja
Źródło: opracowanie własne na podstawie Jednolity Plik Kontrolny - najważniejsze informacje (2016)
7
nie musiały od razu przesyłać danych. Należało je tylko przystosować do formatu
kompatybilnego ze standardem SAF-T. Z biegiem kolejnych etapów obowiązek ten
obejmował również firmy mniejsze, a na końcu zaczął dotyczyć wszystkich podatników.
Wymóg przesyłania plików JPK przez portugalskich przedsiębiorców co miesiąc został
przyjęty w 2013 roku. Równolegle podatnicy byli zobligowani do składania deklaracji
podatkowych drogą elektroniczną oraz wprowadzono centralny rejestr faktur, którego
założeniem jest wysyłanie kopii elektronicznej faktur w czasie realnym przez podatnika na
serwery administracji podatkowej. Proces fakturowania ma odbywać się wyłącznie w
oparciu o oprogramowanie certyfikowane przez portugalską administrację podatkową
(PwC, 2014, s. 2). Liczba faktur otrzymana przez portugalski organ podatkowo-celny w
2014 roku była o ponad 10% większa niż w 2013 roku (Cunha, 2015, s. 30). Zgodnie z
danymi portugalskiego rządu wprowadzenie JPK oraz centralnego rejestru faktur
doprowadziło do wyjścia z „szarej strefy” przynajmniej dwóch sektorów gospodarki
(Pawłowski & Szulc, 2016). Wciągu 3 lat od 2011 r. do 2014 r. efektywność ściągania
podatków w poszczególnych sektorach wzrosła o 140% (Zatorski, 2016, s. 3).
Ogólną genezę Jednolitego Pliku Kontrolnego przedstawia ilustracja 2, nie jest to
pełne kalendarium, a jedynie zarys wydarzeń mających wpływ na rozpoczęcie prac nad
JPK. W dalszej części zostaną przedstawione poszczególne etapy tworzenia JPK w Polsce.
Ilustracja 2. Geneza Jednolitego Pliku Kontrolnego
Źródło: opracowanie własne na podstawie NIK (2016, s. 44)
8
„Komisja Europejska w Komunikacie Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady w
sprawie konkretnych sposobów usprawnienia walki z oszustwami podatkowymi i
uchylaniem się od opodatkowania, w tym w odniesieniu do państw trzecich z dnia 27
czerwca 2012 r. COM(2012) 351 proponuje państwom członkowskim m.in. przygotowanie
zachęty motywacyjnej w postaci programów dobrowolnego ujawniania, zachęcanie
podatników do samorzutnego korygowania swoich błędów. Wskazuje też na potrzebę
rozważenia możliwości wprowadzenia przepisów wymierzonych przeciwko oszustom
podatkowym i osobom uchylającym się od opodatkowania w odniesieniu do określonych
rodzajów przestępstw podatkowych, obejmujących sankcje administracyjne lub karne”
(Projekt Ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw z
projektami aktów wykonawczych, 2 czerwca 2015 r.,Druk 3462).
„W wielu krajach Unii Europejskiej funkcjonuje już koncepcja Jednolitego Pliku
Kontrolnego opracowana przez OECD (np. Holandia, Austria, Portugalia, Słowenia,
Estonia). Problem który miałby zostać rozwiązany, dzięki JPK to zmniejszenie uciążliwości
związanych ze przekazywaniem do organów podatkowych ksiąg podatkowych, części tych
ksiąg oraz dowodów księgowych, zwany dalej „księgami” poprzez umożliwienie ich
przesyłania za pomocą środków komunikacji elektronicznej oraz skrócenie czasu trwania
kontroli podatkowej oraz kontroli skarbowej” (Projekt Ustawy o zmianie ustawy -
Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw z projektami aktów wykonawczych, 2
czerwca 2015 r.,Druk 3462).
Tabela 1 przedstawia rozwój projektu JPK Polsce.
Tabela 1
Geneza powstania JPK w Polsce
2 czerwca 2015 r.
Druk sejmowy nr 3462
Oparcie JPK na standardzie SAF-T, opracowanym przez
OECD.
10 września 2015 r.
Dz.U.2015.1649
Zmiany w ordynacji podatkowej przewidują wprowadzenie
od 1 lipca 2016 r. JPK. Nowa metoda kontroli będzie
zobowiązaniem podatników do przekazywania danych z
ksiąg podatkowych na żądanie organu podatkowego w
ujednoliconej formie elektronicznej.
październik 2015 r. Rezygnacja z dostosowywania SAF-T do potrzeb polskiego
projektu.
23 grudnia 2015 r. Ministerstwo Finansów publikuje na swojej stronie
internetowej pierwsze projekty struktur logicznych postaci
9
elektronicznej ksiąg podatkowych oraz dowodów
księgowych składających się na jednolity plik kontrolny.
9 marca 2016 r. Na stronach internetowych Ministerstwa Finansów (MF)
zostały opublikowane finalne struktury logiczne postaci
elektronicznej ksiąg podatkowych oraz dowodów
księgowych składających się na Jednolity Plik Kontrolny.
28 kwietnia 2016 r.
Druk sejmowy nr 367
Prace w podkomisji - klauzula przeciwko unikaniu
opodatkowania.
13 maja 2016 r.
Dz.U.2016.846
Podatnicy będą mieli obowiązek przesyłania danych z
ewidencji VAT w strukturze JPK bez wezwania organu
podatkowego. Dane trzeba będzie przesyłać za okresy
miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego
po każdym kolejnym miesiącu.
23 maj 2016 r.
29 lipiec 2016 r.
30 września 2016 r.
Specyfikacja interfejsów usług JPK
14 czerwca 2016 r. Aplikacje Krytyczne sp. z o.o.- utworzeniu spółki celowej,
której zadaniem będzie szybkie i skuteczne stworzenie
niezbędnego oprogramowania do JPK
22 sierpnia 2016 r. Udostępnienie aplikacji Klient JPK
28 października 2016 r. Nowe wersje struktur: JPK_VAT i JPK_PKPiR
1 stycznia 2017 r. Udostępnienie aplikacji Klient JPK 2.0
2018-… Centralny Rejestr Faktur
ma być bazą wszystkich wystawianych faktur, do których
dane byłyby raportowane przez podatników na bieżąco.
Rejestr paragonów on-line
10
Pomysł ten jest na etapie wczesnych prac koncepcyjnych
i uzgodnień wewnątrzresortowych
Źródło: opracowanie własne
1.3 Cel Wprowadzenia Jednolitego Pliku Kontrolnego
Fundamentalnym celem wprowadzenia JPK było dostarczenie potrzebnych narzędzi
organom skarbowym, które umożliwią sprawne prowadzenie czynności sprawdzających i
kontrolnych. Jest to związane ze zwiększeniem kontroli służb skarbowych, w wyniku czego
JPK przyczynia się do zwiększenia ściągalności podatków, jak również ograniczenia szarej
strefy (Bryl, 2017, s. 30). Struktury JPK pozwalają na szybkie wygenerowanie danych o
charakterze finansowo-podatkowym, umożliwiając również sprawniejsze wyciągnięcie
danych, potrzebnych w rachunkowości zarządczej, audycie wewnętrzny czy zewnętrznym.
Specjalne oprogramowanie komputerowe analizuje dane elektroniczne dostarczone
przez podatnika w postaci JPK, co daje możliwość przeprowadzenia przez urzędników
skarbowych wielu testów weryfikujących precyzje, kompletność oraz zgodność deklaracji,
ksiąg i ewidencji w krótkim czasie. „Duża szczegółowość struktur JPK sprawia, że organ
skarbowy będzie miał wygląd praktycznie we wszelkie dane gromadzone w księgach
podatkowych. Mówimy o takich szczegółowych informacjach, jak ewidencje VAT, stany
magazynowe, wyciągi bankowe, poszczególne faktury czy nawet konkretne pozycje w
fakturach. Wdrożenie JPK umożliwia urzędom skarbowym dokonywanie precyzyjnej
kontroli ksiąg oraz dowodów księgowych przedsiębiorstwa, np. faktur, ale także
wykorzystanie zabranych danych do bardzo zaawansowanych kontroli krzyżowych.
Szczegółowość kontroli elektronicznych oraz brak możliwości ukrycia jakichkolwiek
informacji powodują, że zbieranie danych od podatników przy użyciu struktur JPK będzie
dla urzędów skarbowych procesem o wiele łatwiejszym i niezwykle skutecznym” (Dmowska
i in., 2016, s. 15).
„JPK to przede wszystkim element większej układanki tworzonej przez OECD.
Organizacja ta ma na celu m.in. uszczelnienie systemu podatkowego w krajach
rozwiniętych. Obok wprowadzenia instytucji CFC i rewolucji w regulacji cen transferowych,
OECD prowadzi od lat działania zmierzające do zwiększenia efektywności kontroli
podatkowych. [...] W krajach, w których wdrożono już JPK, zanotowano o kilkanaście
procent lepszą ściągalność podatków” (Mer, 2016). Celem JPK VAT jest zniwelowanie
poszczególnych składników:
• Uciążliwość Kontroli - JPK ma w założeniach znacząco uprościć, skrócić i zmniejszyć
uciążliwość procesu kontroli podatkowej – zarówno z perspektywy kontrolerów, jak
i przedsiębiorców, usunięcie bariery poboru danych elektronicznych;
• Wyrywkowa kontrola - Eliminacja konieczności przeprowadzania wyrywkowych
kontroli – nierzadko uciążliwych, długotrwałych i paraliżujących codzienną pracę;
11
• Koszt - Zmniejszenie kosztów wypełniania obowiązków podatkowych przez
podatników, kontrahentów podatnika, zmniejszenie kosztów funkcjonowania
administracji podatkowej, poprawa wyników kontroli;
• Luka podatkowa - Próba eliminacji z tzw. luki podatkowej, czyli wartości podatku,
który z różnych przyczyn nie wpłynął do skarbu państwa, a czasem został z niego wręcz
wyprowadzony;
• Długi czas analizy danych – Uzyskanie korzyści w postaci dostępu do danych w
formacie łatwym do analizy, ułatwienie dla wewnętrznych i zewnętrznych audytorów,
brak wydruków papierowych, znaczny stopień automatyzacji, możliwość wymiany
dowodów elektronicznych z innymi podmiotami (Minister Finansów, 2016, s. 2).
Na ilustracji 3 przedstawiono czynniki, które Jednolity Plik Kontrolny minimalizuje,
co prowadzi do ogólnej poprawy wydajności i efektywności kontroli podatkowej oraz
zwiększenia wpływów do budżetu państwa.
1.4 Podstawa prawna JPK
Ustawa z 10 września 2015 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz
niektórych innych ustaw (Dz. U z 2015 r. poz. 1649, ze zm.) wprowadza od 1 lipca 2016
roku do krajowego systemu prawnego instytucję Jednolitego Pliku Kontrolnego (JPK). W
art. 193a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja Podatkowa (Dz. U. z 2015 r.,
poz. 613 ze zm.) obowiązującym od 1 lipca 2016 r., zawarto następujące postanowienia:
Ilustracja 3. Czynniki minimalizowane przez JPK
Źródło: opracowanie własne
Ilustracja 4. Czynniki minimalizowane przez JPK
Źródło: opracowanie własne
12
Art. 193a § 1. W przypadku prowadzenia ksiąg podatkowych przy użyciu
programów komputerowych, organ podatkowy może żądać przekazania całości lub części
tych ksiąg oraz dowodów księgowych za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub
na informatycznych nośnikach danych, w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze
logicznej, o której mowa w § 2, wskazując rodzaj ksiąg podatkowych oraz okres, którego
dotyczą.
Art. 193a § 2. Struktura logiczna postaci elektronicznej ksiąg podatkowych oraz
dowodów księgowych, z uwzględnieniem możliwości wytworzenia jej z programów
informatycznych używanych powszechnie przez przedsiębiorców oraz automatycznej
analizy danych, jest dostępna w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej
urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych.
Art. 193a § 3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze
rozporządzenia, sposób przesyłania za pomocą środków komunikacji elektronicznej ksiąg
podatkowych, części tych ksiąg oraz dowodów księgowych w postaci elektronicznej oraz
wymagania techniczne dla informatycznych nośników danych, na których księgi, części
tych ksiąg oraz dowody księgowe mogą być zapisane i przekazywane, uwzględniając
potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa, wiarygodności i niezaprzeczalności danych
zawartych w księgach oraz potrzebę ich ochrony przed nieuprawnionym dostępem.
Zgodnie z delegacją z § 3 Minister Finansów wydał rozporządzenie z dnia 24
czerwca 2016r. w sprawie sposobu przesyłania za pomocą środków komunikacji
elektronicznej ksiąg podatkowych oraz wymagań technicznych dla informatycznych
nośników danych, na których te księgi mogą być zapisane i przekazywane (Dz. U. z 2016
r., poz. 932).
Następną podstawą prawną związaną z JPK jest art. 82 § 1b. i § 2d. Ordynacji
podatkowej (w brzmieniu na dzień 1 marca 2017 r.), dodany przez art. 1 pkt 5 Ustawy
z dnia 13 maja 2016 r. (Dz.U.2016.846) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 lipca 2016
r. w którym zawarto, że:
Art. 82 § 1b. Osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości
prawnej oraz osoby fizyczne, prowadzące księgi podatkowe przy użyciu programów
komputerowych, są obowiązane, bez wezwania organu podatkowego, do przekazywania,
za pomocą środków komunikacji elektronicznej, ministrowi właściwemu do spraw finansów
publicznych informacji o prowadzonej ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy z
dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, w postaci elektronicznej
odpowiadającej strukturze logicznej, o której mowa w art. 193a § 2, na zasadach
dotyczących przesyłania ksiąg podatkowych lub ich części określonych w przepisach
wydanych na podstawie art. 193a § 3, za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia
miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, wskazując miesiąc, którego ta
informacja dotyczy.
13
Art. 82 § 2d. Informacje, o których mowa w § 1b, udostępniane są organom
Krajowej Administracji Skarbowej do realizacji celów i zadań ustawowych.
Równocześnie w ustawie z dnia 13 maja 2016 r. o zmianie ustawy – Ordynacja
podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U., poz. 846, ze zm.), w art. 4 i 6 ust. 2
wskazano, że:
Art. 4. W ustawie z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy – Ordynacja
podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1649, 2183 i 2184) art. 29 otrzymuje
brzmienie:
Art. 29. Mikroprzedsiębiorcy, mali i średni przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy
zmienianej w art. 12 w okresie od dnia 1 lipca 2016 r. do dnia 30 czerwca 2018 r. mogą
przekazywać dane w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej, o której
mowa w art. 193a § 2 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą,
na żądanie skierowane na podstawie art. 193a, art. 274c § 1 pkt 2 i art. 287 § 1 pkt 3
ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, oraz art. 287 § 1 pkt
3 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, w związku z art. 31
ust. 1 ustawy zmienianej w art. 4, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, a także art.
13b ust. 1 pkt 2 ustawy, o której mowa w art. 4, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.
Art. 6. 2. Do przekazywania informacji, o której mowa w art. 82 § 1b ustawy
zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą:
1) za miesiące, które przypadają od dnia 1 lipca 2016 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., nie
są obowiązani mali i średni przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r.
o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584, z późn. zm.)
2) za miesiące, które przypadają od dnia 1 lipca 2016 r. do dnia 31 grudnia 2017 r., nie
są obowiązani mikroprzedsiębiorcy w rozumieniu ustawy, o której mowa w pkt 1.
Pozostałe akty prawne zostały zamieszczone w tabeli 2.
Tabela 2
Podstawy prawne Jednolitego Pliku Kontrolnego
Ustawa o podatku od towarów i usług
Art. 109 ust. 3 3. Podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności
zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów
wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których
sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9,
są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane niezbędne do
prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej oraz informacji
podsumowującej. Ewidencja powinna zawierać w szczególności dane
niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania,
wysokości kwoty podatku należnego, korekt podatku należnego, kwoty
podatku naliczonego obniżającej kwotę podatku należnego, korekt
14
podatku naliczonego, kwoty podatku podlegającej wpłacie do urzędu
skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu, a także inne dane służące
identyfikacji poszczególnych transakcji, w tym numer, za pomocą
którego kontrahent jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub
podatku od wartości dodanej.
Art. 109 ust. 8a 8a. Ewidencja, o której mowa w ust. 3, prowadzona jest w formie
elektronicznej przy użyciu programów komputerowych.
Ustawa o Krajowej Administracji Skarbowej
Art. 46. 1. Organy administracji rządowej i samorządowej, państwowe osoby
prawne oraz państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne są
obowiązane Współdziałać z organami KAS, nieodpłatnie udostępniać
organom KAS informacje w sprawach indywidualnych oraz udzielać im
pomocy, w tym pomocy technicznej, przy wykonywaniu ich zadań.
2. Przy wykonywaniu zadań organy KAS są uprawnione do nieodpłatnego
korzystania z informacji zgromadzonych w aktach spraw, zbiorach
danych, ewidencjach i rejestrach przez organy administracji rządowej i
samorządowej, sądy, prokuraturę, państwowe i samorządowe jednostki
organizacyjne oraz państwowe osoby prawne, w tym również z informacji
zapisanych w postaci elektronicznej, z zastrzeżeniem odrębnych
przepisów.
Rozporządzenia Ministra Finansów
Rozporządzenie
Ministra Finansów z
dn. 24 czerwca
2016 r. (Poz. 932)
w sprawie sposobu przesyłania za pomocą środków komunikacji
elektronicznej ksiąg podatkowych oraz wymagań technicznych dla
informatycznych nośników danych, na których te księgi mogą być
zapisane i przekazywane
Rozporządzenie
Ministra Finansów z
dn. 24 sierpnia
2016 r. (Poz. 1337)
w sprawie przedłużenia terminu przekazywania informacji, o której mowa
w art. 82 § 1b Ordynacji podatkowej
Rozporządzenie
Ministra Finansów z
dn. 9 listopada
2016 r. (Poz. 1875)
zmieniające rozporządzenie w sprawie właściwości organów podatkowych
Źródło: opracowanie własne
Zostały wydane również następujące interpretacje podatkowe:
15
IBPP1/4512-480/16-1/AL. - W przedmiocie ustalenia czy przynależność do
Podatkowej Grupy Kapitałowej powoduje konieczność ze strony Wnioskodawcy
comiesięcznego przekazywania pliku JPK_ VAT (ewidencja zakupu i sprzedaży VAT) od 1
lipca 2016 r.
IBPB-1-2/4518-7/16/MM - Czy w związku z wejściem w życie przepisów ustawy
z 10 września 2015 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych
ustaw (tj. w szczególności art. 1 pkt 130 oraz art. 29 tej ustawy), Wnioskodawcę będzie
obowiązywał okres przejściowy, zgodnie z którym dopiero od 1 lipca 2018 r. obligatoryjnie
zobowiązany będzie sporządzać Jednolity Plik Kontrolny, o którym mowa w art. 193a
Ordynacji podatkowej, z uwagi na to że zgodnie z ustawą o swobodzie działalności
gospodarczej posiada status średniego przedsiębiorcy.
PK4.8012.55.2016 - Okresy przejściowe określone w art. 6 ust. 2 ustawy z dnia
13 maja 2016 r. o zmianie ustawy Ordynacja Podatkowa oraz niektórych innych ustaw oraz
art. 29 ustawy z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy Ordynacja Podatkowa oraz
niektórych innych ustaw mają odpowiednie zastosowanie do podmiotów, które nie
posiadają statusu przedsiębiorcy.
16
2 STRUKTURY LOGICZNE JEDNOLITEGO PLIKU KONTROLNEGO
2.1 Struktury JPK
Ustawodawca przedstawił w art. 193a. § 2 Ordynacji Podatkowej siedem struktur
Jednolitego Pliku Kontrolnego obejmujących najważniejsze księgi rachunkowe (podatkowe)
i dowody księgowe. Aktualnie należą do nich:
• księgi rachunkowe – JPK_KR,
• wyciąg bankowy – JPK_WB,
• magazyn – JPK_MAG,
• ewidencje zakupu i sprzedaży VAT – JPK_VAT,
• faktury VAT – JPK_FA,
• podatkowa księga przychodów i rozchodów – JPK_PKPIR,
• ewidencja przychodów – JPK_EWP.
Niektóre struktury odnoszą się jedynie do ewidencji uproszczonej ksiąg
podatkowych: JPK_PKPIR – księga przychodów i rozchodów, JPK_EWP – ewidencja
przychodów, a więc nie dotyczą przedsiębiorstw prowadzących księgi rachunkowe.
Comiesięczne przekazywanie informacji organom podatkowym dotyczy tylko jednej
struktury JPK_VAT - ewidencja zakupu i sprzedaży VAT. Pozostałe struktury należy
generować i przesyłać na wezwanie organów skarbowych (Bryl, 2017, s. 30).
Poszczególna struktura składa się z trzech sekcji:
sekcja nagłówkowa - informacje identyfikujące dany podmiot, związane z JPK (np. data
utworzenia pliku, daty określające zakres informacji raportowanych w pliku, cel złożenia),
oraz z samym podmiotem kontrolowanym (np. NIP, adres);
sekcja merytoryczna - informacje dotyczące zdarzeń gospodarczych zależne od
struktury, której JPK dotyczy;
sekcja kontrolna - zawiera sumy kontrolne, dzięki którym można sprawdzić ,czy
wszystkie informacje zostały prawidłowo odczytane (ilość raportowanych wierszy, sumy
raportowanych kwot) (Jednolity plik kontrolny - warto wiedzieć, 2018).
Struktury przekazywane urzędowi skarbowemu na żądanie są wykazane na
ilustracji 4.
17
Ilustracja 4. Struktury JPK na żądanie
Źródło: opracowanie własne na podstawie Jednolity Plik Kontrolny (n.d.)
18
Struktura przekazywana comiesięcznie do 25. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni,
nawet jeśli podatnik rozlicza się kwartalnie została przestawiona na ilustracji 5.
Dodatkową częścią składową Jednolitego Pliku Kontrolnego zostanie sprawozdanie
finansowe danego przedsiębiorstwa. Klasyczne papierowe sprawozdania zastąpią
elektroniczne raporty, które najpierw będą przesłane przez firmy do KRS, a ten przekaże
je fiskusowi. W przypadku osób fizycznych prowadzących księgi rachunkowe
(niefigurujących w rejestrze) sprawozdania w wersji elektronicznym przekazywane będą
bezpośrednio do organów skarbowych. Ponadto obydwa wcześniej wspomniane podmioty
będą zobligowane do wysyłki raportów w formie plików JPK od października 2018 roku
(Dziennik Gazeta Prawna, 2017).
Ilustracja 5. JPK_VAT
Źródło: opracowanie własne na podstawie Jednolity Plik Kontrolny (n.d,)
Ilustracja 6. JPK - JEDNOLITY PLIK KONTROLNY
Źródło: JPK - JEDNOLITY PLIK KONTROLNY (2017)
Ilustracja 5. JPK_VATIlustracja 6. JPK - JEDNOLITY PLIK KONTROLNY
Źródło: JPK - JEDNOLITY PLIK KONTROLNY (2017)
19
2.2 Kalendarium Jednolitego Pliku Kontrolnego
JPK_VAT składają wszystkie podmioty, które są zarejestrowane jako podatnicy VAT
czynni. Obowiązek ten dotyczy każdego podatnika VAT składającego deklaracje VAT-7 lub
VAT-7K. Podmioty nie mające obowiązku składania pliku JPK_VAT to te, które korzystają
ze zwolnienia od podatku od towarów i usług (Ustawa VAT) na podstawie:
• Art. 43 ust. 1 – sprzedaż towarów i świadczenie usług zwolnionych z podatku VAT
• Art. 113 ust. 1 lub 9 sprzedaż towarów i świadczenie usług opodatkowanych
VAT, ale występuje zwolnienie podmiotowe, czyli obrót przedsiębiorcy był
mniejszy niż 200 tys. zł.
Jeżeli obrót jest mniejszy niż 200 tys. zł, ale zrezygnowano ze zwolnienia
podmiotowego lub nie ma się prawa do wyboru tego zwolnienia (o którym mowa w art.
113 ust. 1 lub 9) – należy złożyć JPK_VAT. Ze zwolnienia korzystają również organizacje
międzynarodowe, które realizują zadania publiczne (art. 82 ust. 3) (Ministerstwo Finansów,
n.d.).
Status przedsiębiorcy jako dużego, średniego, małego lub mikro dla celów
raportowania w formacie JPK na żądanie organu podatkowego lub kontroli celno- skarbowej
(art. 193a Ordynacja Podatkowa) określa się z uwzględnieniem ustawy z dnia 2 lipca 2004
roku o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1829, ze zm.)
W celu określenia, do której z powyższych grup zaliczyć dany podmiot, należy wziąć
pod uwagę następujące czynniki:
1. średnie roczne zatrudnienie,
2. roczny obrót netto,
3. roczna suma aktywów bilansu.
Klasyfikacja przedsiębiorstw ze względu na wielkość, uwzględniająca powyższe
składowe została przedstawiona na ilustracji 7.
20
Szczegółowe terminy przekazywania struktur Jednolitego Pliku Kontrolnego, które
obowiązują poszczególnych podatników zawiera tabela 3. Wzięto pod uwagę podział na plik
JPK_VAT oraz pozostałe struktury „na żądanie”. W tabeli nie jest uwzględniona data od
której należy składać roczne sprawozdanie finansowe do urzędu skarbowego w formie JPK
– październik 2018. W dodatku „od 15 marca 2018 roku bilans i rachunek zysków i strat
trzeba będzie przekazać do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) wyłącznie elektronicznie.
Wyjątkowo jeszcze za 2017 r. będzie można wysłać ich skany.”(Dziennik Gazeta Prawna,
2018). Zgodnie z tymi danymi, zakres Jednolitego Pliku Kontrolnego poszerza się,
modernizując pod względem technologicznym coraz więcej obszarów finansowo-
podatkowych. Usprawnienia te mają przynieść korzyść zarówno przedsiębiorcom jak i
urzędom.
Ilustracja 7. Klasyfikacja przedsiębiorstw
Źródło: opracowanie własne
Dane dotyczące zatrudnienia, przychodów netto i sumy bilansowej należy przyjąć z zamkniętego roku obrotowego,
natomiast w przypadku przedsiębiorcy działającego krócej niż rok, oszacowuje się je na podstawie danych za
ostatni okres udokumentowany przez przedsiębiorcę (art. 109 ust. 3 Ustawa o swobodzie działalności
gospodarczej).
Ilustracja 6. Kalendarium JPK_VATIlustracja 7. Klasyfikacja przedsiębiorstw
Źródło: opracowanie własne
Dane dotyczące zatrudnienia, przychodów netto i sumy bilansowej należy przyjąć z zamkniętego roku obrotowego,
natomiast w przypadku przedsiębiorcy działającego krócej niż rok, oszacowuje się je na podstawie danych za
ostatni okres udokumentowany przez przedsiębiorcę (art. 109 ust. 3 Ustawa o swobodzie działalności
gospodarczej).
21
Tabela 3
Kalendarium JPK w Polsce
Duże przedsiębiorstwa Średnie i małe
przedsiębiorstwa
Mikroprzedsiębiorstwa JP
K_
VA
T
obowiązkowo i bez
wezwania przesyłają
raporty z ewidencji VAT
zgodnie ze strukturą JPK
obowiązkowo i bez
wezwania, co miesiąc
przesyłają raporty
dotyczące ewidencji VAT
(według ustalonej
struktury)
Od 1 stycznia 2018 r.
obowiązkowo i bez
wezwania, co miesiąc
przesyłają raporty
dotyczące ewidencji VAT
(według ustalonej
struktury)
Po
zo
sta
łe s
tru
ktu
ry J
PK
obowiązkowo przesyłają
na żądanie organów dane
w formie JPK
Do 30 czerwca 2018 r.
dobrowolnie przesyłają
na żądanie organów
podatkowych dane w
formie JPK
Do 30 czerwca 2018 r.
dobrowolnie przesyłają
na żądanie organów
podatkowych dane w
formie JPK
Od 1 lipca 2018 roku
obowiązkowo przesyłają
na żądanie organów
podatkowych dane w
formie JPK
Od 1 lipca 2018 roku
obowiązkowo przesyłają
na żądanie organów
podatkowych dane w
formie JPK
Źródło: opracowanie własne na podstawie Góralska (2017, s. 264)
Ilustracja 8. Kalendarium JPK_VAT
Źródło: opracowanie własne na podstawie Jednolity Plik Kontrolny (n.d.)
Ilustracja 8. Kalendarium struktur na żądanie organów podatkowychIlustracja 9. Kalendarium JPK_VAT
Źródło: opracowanie własne na podstawie Jednolity Plik Kontrolny (n.d.)
22
2.3 Sankcje związane z Jednolitym Plikiem Kontrolnym
Ustanowieniu obowiązku przekazywania organom skarbowym danych księgowych
w formacie JPK nie towarzyszyło wprowadzenie przepisów przewidujących sankcje za
nieprzestrzeganie tego obowiązku. Rodzaj i wysokość sankcji, które mogą być nałożone na
podatników za brak przekazania JPK właściwym organom podatkowym, uzależnione są od
tego, czy obowiązek ten wynika z żądania organów podatkowych (wysuniętego np. w
trakcie kontroli podatkowej na podstawie art. 193a Ordynacji podatkowej) czy też
bezpośrednio z przepisów prawa (art. 82 § 1b Ordynacji podatkowej). Z tą ostatnią
sytuacją mamy do czynienia w przypadku raportowania co miesiąc, bez wezwania,
struktury JPK_VAT (Instytut Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy, 2016)
Sankcje mogą zostać nałożone na podatnika w czterech różnych przypadkach:
niezłożenie w terminie informacji podatkowej, złożenie nieprawdziwej informacji,
udaremnianie lub utrudnianie czynności służbowej (nieprzekazanie JPK na żądanie) oraz
bezzasadna odmowa okazania lub nieprzedstawienie dokumentów (kara porządkowa).
Kwoty grzywien są przeliczone na rok 2018.
I. Niezłożenie w terminie informacji podatkowej:
Stosownie do art. 80 § 1 k.k.s., kto wbrew obowiązkowi nie składa w terminie właściwemu
organowi wymaganej informacji podatkowej podlega karze grzywny do 120 stawek
dziennych. Czyn zabroniony określony w tym przepisie stanowi przestępstwo skarbowe, o
Ilustracja 9. Kalendarium struktur na żądanie organów podatkowych
Źródło: opracowanie własne na podstawie Jednolity Plik Kontrolny (n.d.)
23
czym świadczy przewidziana dla niego kara grzywny określona w stawkach dziennych.
Należy jednak zauważyć, że – w myśl art. 80 § 4 k.k.s. – w wypadku mniejszej wagi,
sprawca czynu zabronionego określonego w art. 80 § 1 k.k.s. podlega karze grzywny za
wykroczenie skarbowe.
W przypadku nieprzekazania w terminie informacji o prowadzonej ewidencji VAT,
nie skutkuje to nigdy uszczupleniem lub narażeniem na uszczuplenie należności
publicznoprawnej, ponieważ składanie przedmiotowej informacji jest niezależne od
rozliczania podatku od towarów i usług w deklaracji. W rezultacie w omawianej sytuacji
bez znaczenia są progi kwotowe wynikające z definicji wypadku mniejszej wagi.
W konsekwencji o możliwości uznania omawianego czynu zabronionego za wypadek
mniejszej wagi (a tym samym jedynie za wykroczenie skarbowe, a nie przestępstwo
skarbowe) decyduje: ocena stopnia społecznej szkodliwości, ocena stopnia lekceważenia
przez sprawcę porządku finansowo-prawnego. Na kwalifikację przez organy podatkowe
omawianego czynu jako przestępstwa skarbowego albo wykroczenia skarbowego może
mieć wpływ, całkowite zlekceważenie obowiązku złożenia informacji o prowadzonej
ewidencji VAT oraz nie podjęcie żadnych działań w celu wykonania tego obowiązku lub
podjęcie działania, ale nie przeprowadzenie go w obowiązującym terminie.
Grzywna za wykroczenie skarbowe:
• w razie nałożenia grzywny przez organ postępowania przygotowawczego
mandatem karnym w postępowaniu mandatowym od 210 zł – 4.200 zł
• w razie wymierzenia grzywny przez sąd wyrokiem nakazowym w postępowaniu
nakazowym od 210 zł do 20.100 zł
• w razie wymierzenia grzywny przez sąd wyrokiem w postępowaniu zwyczajnym
od 210 zł do 42.000 zł.
Grzywna za przestępstwo skarbowe wymierzona nakazem:
od 700 zł do 5.600.000 zł
II. Złożenie nieprawdziwej informacji
Art. 80 § 3. Jeżeli informację określoną w § 1-2a złożono nieprawdziwą, sprawca podlega
karze grzywny do 240 stawek dziennych.
Różnica pomiędzy danymi zawartymi w oświadczeniu sprawcy a rzeczywistym
stanem musi dotyczyć okoliczności istotnej dla kształtu konkretnego zobowiązania
podatkowego. Przesłanką konieczną dla postawienia zarzutu jest świadomość powyższej
różnicy, tak więc zwyczajne pomyłki nie mogą w tej mierze prowadzić do odpowiedzialności
karnej.
Grzywna za wykroczenie skarbowe:
• w razie nałożenia grzywny przez organ postępowania przygotowawczego
mandatem karnym w postępowaniu mandatowym od 210 zł – 4.200 zł
24
• w razie wymierzenia grzywny przez sąd wyrokiem nakazowym w postępowaniu
nakazowym od 210 zł do 20.100 zł
• w razie wymierzenia grzywny przez sąd wyrokiem w postępowaniu zwyczajnym
od 210 zł do 42.000 zł.
Grzywna za przestępstwo skarbowe wymierzona wyrokiem:
od 700 zł do 6.720.000 zł
III. Udaremnianie lub utrudnianie czynności służbowej (nieprzekazanie JPK na
żądanie)
Art. 83. § 1. Kto osobie uprawnionej do przeprowadzenia czynności sprawdzających,
kontroli podatkowej, kontroli skarbowej lub czynności kontrolnych w zakresie szczególnego
nadzoru podatkowego udaremnia lub utrudnia wykonanie czynności służbowej, w
szczególności kto wbrew żądaniu tej osoby nie okazuje księgi lub innego dokumentu
dotyczącego prowadzonej działalności gospodarczej lub księgę lub inny dokument niszczy,
uszkadza, czyni bezużytecznymi, ukrywa lub usuwa, podlega karze grzywny do 720 stawek
dziennych.
Art. 83. § 2. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1
podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.
Nieprzekazanie wbrew żądaniu uprawnionego organu podatkowego danych
księgowych w formacie JPK w toku postępowania podatkowego nie powinno prowadzić do
pociągnięcia do odpowiedzialności karnej skarbowej na podstawie tego przepisu. O
możliwości uznania nieprzekazania danych księgowych w formacie JPK na żądanie
uprawnionego organu za wypadek mniejszej wagi (a tym samym jedynie za wykroczenie
skarbowe, a nie przestępstwo skarbowe) decyduje: ocena stopnia społecznej szkodliwości,
ocena stopnia lekceważenia przez sprawcę porządku finansowo-prawnego. Na kwalifikację
przez organy podatkowe omawianego czynu jako przestępstwa skarbowego albo
wykroczenia skarbowego może mieć wpływ, całkowite zlekceważenie obowiązku złożenia
danych w formacie JPK oraz nie podjęcie żadnych działań w celu wykonania tego
obowiązku, czy uchylanie się od zobowiązania lub podjęcie działania, ale nie
przeprowadzenie go w danym terminie.
Grzywna za wykroczenie skarbowe:
• w razie nałożenia grzywny przez organ postępowania przygotowawczego
mandatem karnym w postępowaniu mandatowym od 210 zł – 4.200 zł
• w razie wymierzenia grzywny przez sąd wyrokiem nakazowym w postępowaniu
nakazowym od 210 zł do 20.100 zł
• w razie wymierzenia grzywny przez sąd wyrokiem w postępowaniu zwyczajnym
od 210 zł do 42.000 zł.
Grzywna za przestępstwo skarbowe wymierzona wyrokiem:
25
od 700 zł do 20.160.000 zł
IV. Bezzasadna odmowa okazania lub nieprzedstawienie dokumentów (kara
porządkowa)
Art. 262. § 1. Strona, pełnomocnik strony, świadek lub biegły, którzy mimo prawidłowego
wezwania organu podatkowego:
Art. 262. § 1. 2a) bezzasadnie odmówili okazania lub nie przedstawili w wyznaczonym
terminie dokumentów, których obowiązek posiadania wynika z przepisów prawa, ksiąg
podatkowych, dowodów księgowych będących podstawą zapisów w tych księgach mogą
zostać ukarani karą porządkową do 2800 zł.
Art. 262. § 3. Przepis § 1 stosuje się również do:
Art 262. § 3. pkt. 3) osób, którym podatnik zlecił prowadzenie lub przechowanie ksiąg
podatkowych lub dokumentów będących podstawą zapisów w tych księgach (biura
rachunkowe), jeżeli osoby te bezzasadnie odmówią okazania lub nie przedstawią w
wyznaczonym terminie ksiąg rachunkowych lub dokumentów będących podstawą zapisów
w tych księgach. Obwieszczenie Ministra Finansów z 12 sierpnia 2016 r. (M.P. z 2016 r.
poz. 796)
Karę porządkową można zastosować w każdej procedurze, w której przepisy
dopuszczają występowanie przez organy skarbowe z żądaniem przekazania danych
księgowych w formacie JPK. Aby nałożyć karę za to zaniechanie, należy wystosować
poprawne wezwanie do adresata obowiązku przekazania danych księgowych w formacie
JPK. Jeżeli wezwanie do przekazania danych księgowych w formacie JPK było
nieprawidłowe (czyli niezgodne z przepisami art. 159 Ordynacji Podatkowej), zastosowanie
kary porządkowej za nieprzekazanie danych księgowych w wyznaczonym terminie nie jest
dopuszczalne.
26
3 JPK_VAT ORAZ APLIKACJA KLIENCKA KLIENT JPK 2.0
3.1 Struktura JPK_VAT
Struktura dla ewidencji zakupu i sprzedaży (JPK_VAT) składa się z następujących
tabeli: Nagłówek, Podmiot (dane dotyczące danych identyfikujących podmiot np. NIP,
nazwa podmiotu) oraz tabeli dotyczącej ewidencji sprzedaży VAT oraz nabyć towarów i
usług dla których przedsiębiorca jest zobowiązany naliczyć podatek należny (Ewidencja dla
podatku od towarów i usług JPK_VAT. Broszura informacyjna dot. struktury JPK_VAT (3),
2018).
Ilustracja 10. Wizualizacja struktury JPK_VAT
Źródło: Ewidencja dla podatku od towarów i usług JPK_VAT. Broszura informacyjna dot. struktury JPK_VAT (3)
(2018)
Zamieszczone filmy instruktażowe przedstawiają krok po kroku, jak wypełnić
plik JPK_VAT w wersji 3, zgodnie z broszurą informacyjną pobraną ze strony Ministerstwa
Finansów.
I. Nagłówek i Podmiot JPK_VAT – dane identyfikujące podatnika
27
II. Ewidencja sprzedaży w JPK_VAT
III. Ewidencja zakupu w JPK_VAT
3.2 Aplikacja kliencka JPK 2.0
Aplikacja JPK 2.0 służy do konwertowania pliku CSV na plik XML oraz do wysyłania
plików JPK_VAT do Ministerstwa Finansów. Ważnym aspektem jest bezpłatność aplikacji.
Korzystanie z niej nie powinno przysporzyć żadnych problemów. Zaletą jest prosta obsługa
28
oraz intuicyjność. Aplikacja na bieżąco pobiera aktualizacje, sprawdza wprowadzony plik
pod względem semantycznym i merytorycznym. Jeżeli w toku sprawdzania JPK_VAT
dojdzie do znalezienia jakichkolwiek błędów, aplikacja wskaże dokładnie ich przyczynę. Na
końcowym etapie generowania i wysyłki, plik JPK_VAT należy podpisać. Jeśli wszystko się
powiedzie, ostatnim krokiem jest wysłanie pliku do Ministerstwa Finansów.
Plik JPK_VAT możemy podpisać za pomocą:
• Profilu Zaufanego –jest to bezpłatny podpis elektroniczny. Można założyć go w
urzędzie (nie we wszystkich) lub za pośrednictwem bankowości elektronicznej. Aby
wykonać podpis za pomocą tej metody wystarczy kod autoryzacyjny.
• kwalifikowanego podpisu elektronicznego –jest to podpis elektroniczny, ale
nie jest bezpłatny, tak jak Profil Zaufany. Aby podpisać nim dokumenty należy
przygotować kod PIN.
• danych autoryzujących – na dane autoryzacyjne składają się: NIP lub PESEL,
imię, nazwisko, data urodzenia oraz odpowiednia kwota przychodu osiągniętego w
2016 r., jest to bezpłatna metoda, ale nie można jej wybrać, jako podpis w
aplikacji Klient JPK 2.0, służy do tego e-bramka JPK_VAT (Ministerstwo Finansów,
n.d.).
W czwartym filmie instruktażowym JPK_VAT zostanie podpisany za pomocą
Profilu Zaufanego.
Profil zaufany to zbiór informacji o danym użytkowniku. Wprowadzone dane są
poddane procesowi weryfikacji. Dzięki czemu każda osoba, która ma profil zaufany, jest
wiarygodna — nikt nie może się pod nią podszyć. Nikt poza właścicielem nie ma prawa
wykorzystać danych zawartych w profilu zaufanym, gdyż chronią przed tym odpowiednie
zabezpieczenia. "Profil Zaufany to bezpłatne narzędzie, dzięki któremu można załatwiać
sprawy urzędowe online w serwisach administracji publicznej, bez wychodzenia z domu”
(Profil Zaufany, n.d.).
Założenie Profilu Zaufanego
przez internet i potwierdzenie go
w Punkcie Potwierdzającym
Założenie i potwierdzenie Profilu
Zaufanego online za pośrednictwem
bankowości elektronicznej
Ilustracja 11. Profil Zaufany
Źródło: opracowanie własne na podstawie Profil Zaufany (n.d.)
29
Po wysłaniu JPK_VAT można pobrać Urzędowe Poświadczenie Odbioru dla plików
JPK (UPO_JPK). W ten sposób potwierdza się odbiór JPK_VAT. Dokument przesłany
poprawnie ma status „200”( Jednolity Plik Kontrolny dla potrzeb VAT (JPK_VAT), n.d.)
Cały proces od tworzenia pliku JPK_VAT aż po jego wysyłkę do Ministerstwa
Finansów nie jest skomplikowany. Natomiast należy przyjąć fakt, że użytkownik po raz
pierwszy będzie przystępował do tego zadania. Bardzo ważne jest, aby podatnik poświęcił
swój czas oraz zwrócił szczególną uwagę na każdy krok tego procesu. Ilustracja 12
obrazuje poszczególne etapy ukierunkowane na poprawne wysłanie pliku JPK_VAT do
Ministerstwa Finansów.
30
Ilustracja 12. Proces generowania JPK_VAT i wysyłki przez aplikację Klient JPK 2.0
Źródło: opracowanie własne
31
IV. Wygenerowanie i wysyłka JPK_VAT za pomocą aplikacji Klient JPK 2.0
3.3 Korekta JPK_VAT
Czasami zdarzają się sytuacje, w których przedsiębiorcy otrzymują faktury
korygujące od kontrahenta za zakup lub występuje konieczność wystawienia faktury
korygującej za sprzedaż. W tym przypadku jeżeli JPK_VAT został już złożony, należy wysłać
jego korektę. Nie ma żadnych ograniczeń w wysyłaniu korekt JPK_VAT.
Jeśli pierwszy JPK_VAT został wysłany w 2017 r. lub wcześniej oraz był to tylko plik
pierwotny oznaczony cyfrą „1", a po raz pierwszy jest korygowany w 2018 roku na nowej
strukturze, to w kolumnie „Cel złożenia" wpisuje się cyfrę „2". Kolejne korekty za ten sam
okres oznacza się cyframi „3", „4", „5" itd.
Jeśli pierwszy JPK_VAT został wysłany w 2017 r. lub wcześniej oraz podczas
składania określono go jako „1", a potem składano korekty i oznaczono je cyfrą „2", to
podczas składania kolejnej korekty za ten okres według nowej struktury w 2018 r. należy
wpisać „3" (niezależnie od tego, ile w 2017 r. złożono korekt JPK_VAT z oznaczeniem „2").
Kolejne korekty za ten sam okres należy oznaczać „4", „5" itd.
Jeżeli wysyłka JPK-VAT zaczyna się w 2018 r. to pierwszy JPK_VAT oznacza się „0",
a dla korekt przyjmuje się kolejno „1", „2", „3" itd.
Ogólna zasada oznaczania JPK_VAT przyjęta w 2018 r. jest następująca:
• 0 - dla pierwotnego JPK_VAT,
• 1, 2, 3, 4 itd. - dla kolejnych korekt JPK_VAT za ten sam okres (Korekta
JPK_VAT, n.d.).
32
ZAKOŃCZENIE
Wprowadzenie nowego obowiązku dla przedsiębiorców, jakim jest Jednolity Plik
Kontrolny mogło wywołać niemały chaos w części księgowo-rachunkowej firmy.
Przedsiębiorcy zostali zmuszeni do zmian swoich systemów informatycznych, tak aby
należycie wypełnić obowiązek nałożony przez JPK. Mogło to doprowadzić do zwiększenia
kosztów przedsiębiorstwa lub też zwiększenia kadry pracowniczej. Należy jednak pamiętać,
że Jednolity Plik Kontrolny, choć wydaje się czymś niezwykłym, już dawno funkcjonuje z
powodzeniem w wielu krajach Unii Europejskiej.
Wielość zalet przeważa nad możliwymi minusami tego rozwiązania. Do korzyści
możemy zaliczyć zmniejszenie luki podatkowej oraz ograniczenie szarej strefy. Samo
wprowadzenie JPK zmniejsza koszty kontroli podatkowej oraz zdecydowanie ułatwia i
przyśpiesza jej proces. Ważnym aspektem jest wspomaganie przez JPK uczciwej
konkurencji, poprzez eliminowanie „oszustów podatkowych”.
Ministerstwo Finansów poprzez kampanie reklamowe oraz liczne szkolenia na temat
Jednolitego Pliku Kontrolnego pragnie przygotować w odpowiedni sposób przedsiębiorców
na składanie JPK w obowiązującym terminie w zależności od tego czy jest to mikro, małe,
średnie, czy duże przedsiębiorstwo. Wszystkie potrzebne informacje są ogólnodostępne, a
dla podatników, którzy sami prowadzą ewidencję VAT, stworzono aplikację Klient JPK 2.0,
dzięki której bez problemu wyślą JPK_VAT do organów podatkowych.
33
BIBLIOGRAFIA
Publikacje książkowe
1. Dmowska, J., Huczko, P., Kowalski, R., & Kuchta, A. (2016). Jednolity Plik Kontrolny-
praktyczny poradnik. Warszawa: Infor PL
2. Zubrzycki, J. (2017). Jednolity Plik Kontrolny. Praktyczne vademecum podatnika.
Wrocław: Oficyna Wydawnicza Unimex
Publikacje artykułowe
1. Bryl, B. (2017). Wpływ jednolitego pliku kontrolnego na system rachunkowości
przedsiębiorstw. Ekonomiczne Problemy Usług, 2(127)
2. Góralska, J. (2017). Wdrożenie jednolitego pliku kontrolnego w praktyce działalności
gospodarczej małych i średnich przedsiębiorstw. Finanse, Rynki Finansowe,
Ubezpieczenia, 4(88) cz.1
Akty prawne
1. European Commission. (2012). Communication from the Commission to the European
Parliament and Council on concrete ways to reinforce the fight against tax fraud and
tax evasion including in relation to third countries (COM(2012) 351 final). Retrieved
from
http://www.steuerrecht.jku.at/gwk/Dokumentation/Steuerpolitik/CoC/Rechtstexte/EN
/COM(2012)351_EN.pdf
2. Interpretacja podatkowa indywidualna IBPP1/4512-480/16-1/AL z dnia 9 września
2016 r. - W przedmiocie ustalenia czy przynależność do Podatkowej Grupy
Kapitałowej powoduje konieczność ze strony Wnioskodawcy comiesięcznego
przekazywania pliku JPK_ VAT (ewidencja zakupu i sprzedaży VAT) od 1 lipca 2016 r.
Pobrano z https://interpretacje-podatkowe.org/sredni-przedsiebiorca/ibpp1-4512-
480-16-1-al
3. Interpretacja podatkowa indywidualna z dnia 18 lipca 2016 r. IBPB-1-2/4518-
7/16/MM - Czy w związku z wejściem w życie przepisów ustawy z 10 września 2015 r.
o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (tj. w
szczególności art. 1 pkt 130 oraz art. 29 tej ustawy), Wnioskodawcę będzie
obowiązywał okres przejściowy, zgodnie z którym dopiero od 1 lipca 2018 r.
obligatoryjnie zobowiązany będzie sporządzać Jednolity Plik Kontrolny, o którym
mowa w art. 193a Ordynacji podatkowej, z uwagi na to że zgodnie z ustawą o
swobodzie działalności gospodarczej posiada status średniego przedsiębiorcy. Pobrano
z https://www.podatki.biz/interpretacje/0372980.txt
4. Interpretacja podatkowa ogólna PK4.8012.55.2016 - Okresy przejściowe określone w
art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o zmianie ustawy Ordynacja Podatkowa
oraz niektórych innych ustaw oraz art. 29 ustawy z dnia 10 września 2015 r. o
zmianie ustawy Ordynacja Podatkowa oraz niektórych innych ustaw mają
odpowiednie zastosowanie do podmiotów, które nie posiadają statusu przedsiębiorcy.
Pobrano z
http://www.mf.gov.pl/documents/764034/5175930/Dz.Urz.+Min.+Fin.+z+dnia+28+
czerwca+2016+r.+-+poz.+49+-
5. Minister Finansów (2016). PK4.054.2.2016. Pobrano z
http://orka2.sejm.gov.pl/INT8.nsf/klucz/323A0944/%24FILE/i01403-o1.pdf
6. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 12 października
2016 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o swobodzie działalności
gospodarczej (Dz.U. 2016 poz. 1829). Pobrano z
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20160001829
7. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 stycznia 2017 r.
w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Ordynacja podatkowa (Dz.U. 2017
34
poz. 201). Pobrano z
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20170000201
8. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 8 kwietnia 2015 r. w
sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Ordynacja podatkowa (Dz.U. 2015
poz. 613). Pobrano z
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20150000613
9. Projekt Ustawy z dnia 2 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa
oraz niektórych innych ustaw z projektami aktów wykonawczych (Druk 3462).
Pobrano z
http://orka.sejm.gov.pl/Druki7ka.nsf/0/682E71A9197D9E99C1257E5E00440664/%2
4File/3462.pdf
10. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 24 sierpnia 2016 r. w sprawie przedłużenia
terminu przekazywania informacji, o której mowa w art. 82 § 1b Ordynacji
podatkowej (Dz.U. 2016 poz. 1337). Pobrano z
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20160001337
11. Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 9 listopada 2016 r. zmieniające
rozporządzenie w sprawie właściwości organów podatkowych (Dz.U. 2016 poz. 1875).
Pobrano z http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20160001875
12. Ustawa z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz
niektórych innych ustaw (Dz.U. 2015 poz. 1649ze zm.).Pobrano z
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20150001649/U/D20151649Lj.
13. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2004 nr 54 poz.
535). Pobrano z
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20040540535
14. Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz
niektórych innych ustaw (Dz.U. 2016 poz. 846). Pobrano z
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20160000846
15. Ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz.U. 2016
poz. 1947). Pobrano z
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20160001947
16. Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. 2004 nr
173 poz. 1807). Pobrano z
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20041731807
Źródła elektroniczne
1. Chrabałowski, T. (2016). Jednolity Plik Kontrolny. Pobrano z
https://pl.linkedin.com/pulse/jednolity-plik-kontrolny-tomasz-chraba%C5%82owski
2. Cunha, I. (2015). Portugal: The new billing e-invoice system. Pobrano z
http://www.dondena.unibocconi.it/wps/wcm/connect/c628f871-ff73-4b26-944a-
b69dfdf67ef0/Presentation+MILAN+v1.pdf?MOD=AJPERES
3. Dziennik Gazeta Prawna. (2017). Sprawozdania finansowe również w pliku JPK - od
października 2018 r. Pobrano z http://ksiegowosc.infor.pl/podatki/urzad-
skarbowy/jednolity-plik-kontrolny/764806,Sprawozdania-finansowe-rowniez-w-pliku-
JPK-od-pazdziernika-2018-r.html
4. Dziennik Gazeta Prawna. (2018). Bilans do KRS tylko w formie elektronicznej - od 15
marca 2018 r. Pobrano z
http://ksiegowosc.infor.pl/rachunkowosc/sprawozdawczosc/773829,Bilans-do-KRS-
tylko-w-formie-elektronicznej-od-15-marca-2018-r.html
5. Ewidencja dla podatku od towarów i usług JPK_VAT. Broszura informacyjna dot.
struktury JPK_VAT (3). (2018). Pobrano z
http://www.finanse.mf.gov.pl/documents/766655/6118937/Broszura+JPK_VAT%283
%29+wersja+20180131.pdf
6. Instytut Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy. (2016). Odpowiedzialność za
naruszenia obowiązku dostarczenia danych w formie JPK. Pobrano z
http://ksiegowosc.infor.pl/podatki/urzad-skarbowy/jednolity-plik-
35
kontrolny/743088,Odpowiedzialnosc-za-naruszenia-obowiazku-dostarczenia-danych-
w-formie-JPK.html
7. Jednolity plik kontrolny - warto wiedzieć (2018). Pobrano z
https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-jednolity-plik-kontrolny/3
8. Jednolity Plik Kontrolny dla potrzeb VAT (JPK_VAT). (n.d.). Pobrano z
https://www.biznes.gov.pl/przedsiebiorcy/biznes-w-polsce/rozliczam-
podatki/ksiegowosc/jednolity-plik-kontrolny/jpk_vat
9. Jednolity Plik Kontrolny. (n.d.). Pobrano z https://www.comarch.pl/erp/zmiany-
prawa/jednolity-plik-kontrolny/
10. JPK - JEDNOLITY PLIK KONTROLNY. (2017). Pobrano z
http://alfasystem.com.pl/blog/aktualnosci/jpk-jednolity-plik-kontrolny-
11. JPK, elektroniczne kontrole podatkowe, Centralny Rejestr Faktur. (2016). Pobrano z
http://ksiegowosc.infor.pl/podatki/urzad-skarbowy/jednolity-plik-
kontrolny/746368,JPK-elektroniczne-kontrole-podatkowe-Centralny-Rejestr-
Faktur.html
12. Korekta JPK_VAT. (n.d.). Pobrano z https://www.biznes.gov.pl/przedsiebiorcy/biznes-
w-polsce/rozliczam-podatki/ksiegowosc/jednolity-plik-kontrolny
13. Mer, B. (2016). JPK (SAF-T) to tylko część planu OECD. Pobrano z
http://www.rp.pl/Postepowanie-podatkowe/312299907-JPK-SAF-T-to-tylko-czesc-
planu-OECD.html
14. Ministerstwo Finansów. (2016). Jednolity Plik Kontrolny – najważniejsze informacje.
Pobrano z http://www.finanse.mf.gov.pl/web/bip/ministerstwo-
finansow/wiadomosci/aktualnosci/-/asset_publisher/M1vU/content/id/5696257
pierwsza ilustracja
15. Ministerstwo Finansów. (n.d.). Co to jest JPK_VAT. Pobrano z
http://www.finanse.mf.gov.pl/web/wp/pp/jpk/jpk_vat-ogolnie
16. NIK. (2016). Zastosowanie narzędzi wspomagania informatycznego kontroli (CAATs)
w działalności kontrolnej i audytorskiej instytucji sektora publicznego w Polsce.
Materiały z Konferencji pobrane z https://www.nik.gov.pl/plik/id,10717,vp,13050.pdf
17. OECD. (2010). Guidance for the Standard Audit File - Tax Version 2.0. Pobrano z
www.oecd.org/dataoecd/42/35/45045602.pdf
18. Pawłowski, J., & Szulc, M. (2016). Coraz więcej krajów czerpie zyski z JPK. Pobrano z
https://www.blog.ey.pl/taxweb/coraz-wiecej-krajow-czerpie-zyski-z-jpk/
19. Profil Zaufany. (n.d.). Pobrano z https://pz.gov.pl/dt/index
20. PwC.(2014). SAFT-PT Communication of billing and logistic information to Portuguese
Tax and Customs Authorities. Retrieved from
https://www.pwc.pt/pt/consulting/imagens/2014/pwc_saft_service_uk.pdf
21. Zatorski, B. (2016). Elektroniczne Kontrole Podatkowe. Pobrano z
http://docplayer.pl/16023674-Elektroniczne-kontrole-podatkowe.html
36
SPIS ILUSTRACJI
Ilustracja 1. Jednolity Plik Kontrolny- definicja .......................................................................................... 6
Ilustracja 2. Geneza Jednolitego Pliku Kontrolnego .................................................................................... 7
Ilustracja 3. Czynniki minimalizowane przez JPK ...................................................................................... 11
Ilustracja 4. Struktury JPK na żądanie .................................................................................................... 17
Ilustracja 5. JPK_VAT ........................................................................................................................... 18
Ilustracja 6. JPK - JEDNOLITY PLIK KONTROLNY ...................................................................................... 18
Ilustracja 7. Klasyfikacja przedsiębiorstw ................................................................................................ 20
Ilustracja 8. Kalendarium JPK_VAT ........................................................................................................ 21
Ilustracja 9. Kalendarium struktur na żądanie organów podatkowych ......................................................... 22
Ilustracja 10. Wizualizacja struktury JPK_VAT ......................................................................................... 26
Ilustracja 11. Profil Zaufany .................................................................................................................. 28
Ilustracja 12. Proces generowania JPK_VAT i wysyłki przez aplikację Klient JPK 2.0 ..................................... 30
37
SPIS TABEL
Tabela 1 Geneza powstania JPK w Polsce .................................................................................................. 8
Tabela 2 Podstawy prawne Jednolitego Pliku Kontrolnego ......................................................................... 13
Tabela 3 Kalendarium JPK w Polsce ........................................................................................................ 21