Post on 19-Jan-2016
description
Het begrip isomerie in organische chemie
Uitleg en samenvatting van alle vormen van isomerie
in de koolstofchemie.
Isomerie in organische chemie
Isomeren
Structuur-Isomeren
StereoIsomeren
skeletisomeren
plaatsisomeren
functieisomeren
Optischeisomeren
Geometrischeisomeren
Isomeren
Verschillende structuren, zelfde molecuulformule
2 groepen:» Structuur-isomeren
– Bij de verschillende isomeren zijn verschillende atomen aan elkaar gebonden
» Stereo-isomeren– Bij de verschillende isomeren is de rang-
schikking van de atomen in de ruimte verschillend
Structuur-isomeren
Skelet-isomeren– verschillende opbouw van koolstofskelet
Plaats-isomeren– verschillende plaats van de karakteristieke
groep
Functie-isomeren– verschillende karakteristieke groep
Skelet-isomeren
2,2-dimethylpropaan
Skelet-isomeren van pentaan (C5H12)
2-methylbutaan
pentaan
Plaats-isomeren
Plaats-isomeren van butanol (C4H10O)
1-butanol 2-butanol
Functie-isomeren
Functie-isomeren van butaanzuur (C4H8O2)
3-hydroxybutanal butaanzuur
Stereo-isomeren
Geometrische isomeren– Cis en trans isomeren
Optische isomeren– De isomeren zijn het spiegelbeeld van elkaar
(enantiomeren)– De isomeren zijn niet elkaars spiegelbeeld
(diastereomeren)
Cis-trans-isomeren: dit zijn stereoisomeren, maar een betere naam is geometrische isomeren.
Geometrische Isomeren
Cis-trans-isomerenBij cis-transisomerie ontstaan twee isomeren omdat een
dubbele binding tussen twee koolstofatomen niet vrij draaibaar is. De twee mogelijkheden zijn niet in elkaar om te
vormen door in het molecuul draaiingen uit te voeren, zoals bij enkele bindingen altijd wel kan. Bijvoorbeeld:
cis-1,2-dichlooretheentrans-1,2-dichlooretheen
cis-2-buteentrans-2-buteen
Spiegelen
Molecuul en spiegelbeeld zijn verschillend. Niet ieder atoom dekt zijn spiegelbeeld.
Spiegelen
Molecuul en spiegelbeeld zijn verschillend. Niet ieder atoom dekt zijn spiegelbeeld.
Spiegelen
Molecuul en spiegelbeeld zijn verschillend. Niet ieder atoom dekt zijn spiegelbeeld.
Spiegelen
Molecuul en spiegelbeeld zijn verschillend.Niet ieder atoom dekt zijn spiegelbeeld.
Spiegelen
Molecuul en spiegelbeeld zijn verschillend.Niet ieder atoom dekt zijn spiegelbeeld.
enantiomerenenantiomeren
Spiegelbeeldisomeren
Molecuul en spiegelbeeld zijn verschillend.Niet ieder atoom dekt zijn spiegelbeeld.
Asymmetrisch koolstof atoom
Enantiomeren ontstaan wanneer een molecuul een asymmetrisch koolstofatoom bevat. Dit is een atoom met daaraan vier verschillende atomen of atoomgroepen verbonden.Het molecuul bevat dan geen inwendig spiegelvlak en is asymmetrisch.Het gevolg hiervan is, dat het molecuul en zijn spiegelbeeld elkaar niet volledig kunnen overlappen, wat met minder dan vier verschillende groepen wel kan, en dus twee verschillende isomeren, spiegelbeeldisomeren, oplevert, bijvoorbeeld:
L-2-butanol D-2-butanol
Optische Isomeren I
Een zuivere enantiomeer is in staat de trillingsrichting van gepolariseerd licht te verdraaien. Zijn spiegelbeeld doet dat in tegengestelde richting. Zij zijn optisch actief.
Dit leidt tot rechtsdraaiende (+) en linksdraaiende (-) isomeren. Hoe meer moleculen het licht tegenkomt, des te groter de draaiingshoek + of - die wordt gemeten.
Gepolariseerd licht gaat door een buis die een van de enantiomeren bevat. De trillingsrichting van het
gepolariseerde licht wordt verdraaid. De draaiingshoek wordt gemeten.
Optische Isomeren II
Wanneer in een mengsel beide spiegelbeeld isomeren in gelijke hoeveelheden voorkomen (racemisch mengsel), beïnvloeden beide isomeren de trillingsrichting van het gepolariseerde licht in gelijke mate. De draaiingshoek die wordt gemeten is dan dus nul.
Gepolariseerd licht gaat door een buis die een racemisch mengsel bevat
De trillingsrichting wordt netto niet verdraaid.
Enantiomeren De stereo-isomeren zijn elkaars spiegelbeeld.
Daardoor zijn al hun fysische eigenschappen zoals smeltpunt en dichtheid aan elkaar gelijk, behalve hun gedrag in de polarimeter,
zij zijn optisch actief(vandaar: optische isomeren)en hun verwerkbaarheid door organismen. Dat wil zeggen:Geschiktheid als voedsel, smaak e.d.Wel of niet een medicijnWel of niet giftig enz.
Wanneer een molecuul twee asymmetrische koolstof- atomen bevat, dan zijn om elk atoom twee spiegelbeeld-conformaties mogelijk:
Twee asymmetrische koolstofatomen
L,D D,L D,D L,L
Diastereomeren I
Er zijn dan 2 x 2 = 4 optische isomeren mogelijk, in twee paar spiegelbeeld isomeren (enantiomeren).
Onderling zijn deze paren geen spiegelbeelden, dus:
niet-spiegelbeeldisomeren.
Deze niet-spiegelbeeldisomeren worden ook wel
diastereomeren genoemd.
In 2,3-dihydroxybutaandizuur (wijnsteenzuur) doet zich iets bijzonders voor:
De L,D- en D,L-isomeer zijn identiek.
Dit is het gevolg van een inwendig symmetrievlak tussen
de C-atomen 2 en 3.
Diastereomeren II
D,D L,L L,D D,L
Diastereomeren III
Van 2,3-dihydroxybutaandizuur zijn de D,L- en L,D- isomeren dus identiek. Dit noemt men mesomerie.
Er zijn van deze stof dus drie optische isomeren,
D,D L,L en L,D (D,L)
twee optisch actief (een linksdraaiend, een rechts- draaiend) en een optisch niet- actief, want de L,D (D,L)-isomeer bevat een inwendig symmetrievlak is dus symmetrisch en zal dus de trillingsrichting van gepolariseerd licht niet verdraaien, zoals met alle symmetrische moleculen het geval is.
(+)-carvonolie uit karwij zaad.
(-)-carvon olie uit kruizemunt
Spiegelbeeld isomeren en onze zintuigen.
Andere reuk en smaak: