Güneş Vakfıİlim-Kültür ve Sanat Merkezi

“ “N E V R U ZN E V R U Z “ “TÜRK ERGENEKON BAYRAMITÜRK ERGENEKON BAYRAMI

“Millî tarih ve millî kültür bilinci” almamış bir insan, gerçek anlamda bilgili, bilinçli ve ufuklu bir aydın olamaz." Bu özelliklere sahip olmayan bir aydın da, milletinin ve ülkesinin gerçek anlamda yönlendiricisi ve yöneticisi bulunamaz. Milletler, "bir ve beraber olmaktan zevk duyan insanların" çok olduğu ortamlarda yaşama hakkına sahiptirler.

KÜLTÜR

Bir millete özgü maddî

ve manevî ürünlerin

bütünüdür.

• Bütün bu alt unsurların hepsi de toplumlara "ulus ve millet olma bilinci aşılayan" önemli değerlerdir.

• KÜLTÜR; bir milletin topyekûn yaşama tarzıdır. Gelenekler, görenekler, dil, edebiyat, sanat, inanç

değerleri kültürün önemli alt unsurlarıdır.

• Türkçemizde bulunan "ERGEN-" fiili, "Tohumlanarak, neslin deva-mını sağlayacak yetenek sahibi olmak" anlamındadır.

• Ergen kişi; ergenlik çağına ula-şan anlamındadır.

ERGENEN-KÜN / ERGENEN-GÜN:

"Dirilişin, çoğalışın,

başkalarının kabul

edebileceği bir büyümenin

temellerinin atıldığı gün"

ERGENEN-KÜN

Ulusal diriliş ve devlet kurma günü, doğadan

emeğin karşılığını isteme şenliği

ve ulusun ulu günüdür.

• Ergenekon Destanımız, bu

anlamların hepsini de bünyesinde barındıran

tarihî, sosyolojik, filolojik ve edebî bir örnektir.

Demir, ateş, kurt ve insanın

birlikteliğiyle; uyanmış

doğaya hakim olmanın

temellerinin atıldığı kutlu bir

günün sembolüdür.

ERKENEKON

• NEVRUZ, kelime kökeni

itibariyle Farsça olup, "Yeni" anlamındaki "NEV" ve "Gün"

anlamındaki "RUZ" kelimelerinin birleşiminden

meydana gelmiştir.

“NEVRUZ” Kelimesinin Kökü

“Yeni” “NEV”

“Gün” “RUZ”

Nev + RuzNev + Ruz

Kelime kökeni itibariyle Farsça

olmasına rağmen NEVRUZ;NEVRUZ;

Farslar’dan ziyade

Türklerin bir bayramıdır.

Türkmenistan’da Nevruz Törenlerinden Bir

Görünüm

Türk uluslarında; NEVRUZ’un adlandırılması

şöyledir:• Nevruz (Türkiye, Azerbaycan,

Başkırdistan, Kazakistan)

• Noruz (Kırgizistan)

• Novroz (Özbekistan)

• Navruz (Tataristan)

• Novruz (Türkmenistan)

• Noruz (Doğu Türkistan)

• Naroz (Çuvaşistan)

Nevruz Bayramı’nda sevinç

gösterisinda bulunan bir Özbek

Türkü

• NEVRUZ; Fars bayramıdır.

• NEVRUZ; Asya milletlerinin bayramıdır.

• Fakat, hepsinden önce, NEVRUZ; 3000 yıldır yaşatılan ve yaşatılmakta olan bir Türk bayramıdır.

Türkmenistan’da Nevruz Törenlerinden Bir Başka

Görünüm

• NEVRUZ; özellikle

Selçuklular ve Osmanlılar

döneminde hem devlet hem de

millet düzeyinde büyük özenle kutlanan bir bayramdır.

• NEVRUZ; günümüz Anadolu coğ-rafyasında Kars'tan

Edirne'ye, Kahramanmaraş'tan Çankırı ve Kırıkkale'ye, Tunceli'den

Gaziantep ve Manisa'ya kadar pek çok yöremizde farklı motiflerle kutlanan

"diriliş ve bahara eriş bayramı" dır.

NEVRUZ:

“Diriliş ve bahara eriş bayramı"

• Anadolu insanı; NEVRUZ kelimesinden daha çok

"Mesir Şenliği", "Kıra Çıkma", "Arı Bırakma", "Sinsin

Oynama" adlarıyla NEVRUZ'u bir bayram geleneği içinde

bütün canlılığı, bütün heyecanı ile hâlâ yaşatmaktadır.

• "Mesir Şenliği"

• "Kıra Çıkma”

• "Arı Bırakma”

• "Sin-sin

Oynama”

• NEVRUZ; öyle bir bayram ki, Anadolu dışındaki Türk

topluluklarında olduğu gibi, Anadolu coğrafyasında da

BEREKET, DİLEK, KORUMA ve ŞİFA sembolü olarak

kutlanan bir bayramdır.

• BEREKET

• DİLEK

• KORUMA

• ŞİFA

1. Sembol;1. Sembol;

BEREKET Sembolü’dür:BEREKET Sembolü’dür:

• Konya yöremizde aileler, Nevruz günü kıra çıkarlar ve daha önce hazırladıkları yemek, pasta ve börekle birlikte yeni yılda ürünlerin bereketli olması için burada haşladıkları bulgur ve nohutu yerler.

• Bilecik yöremizin kadınları ise Nevruz günü, bereketli olsun anlamında buğday

tarlalarının üzerinde yuvarlanırlar.

• Azerbaycan'da da eve bereket gelmesi amacıyla

Nevruz'dan ön-ceki Çarşamba günü (Ahir Çarşamba) yemekler pişirilir ve bu

yemekler akraba ve komşularla birlikte yenir.

Eve gelen her

misafire mükellef sofralar kurulur.

2. Sembol;2. Sembol;

DİLEK Sembolü’dür:DİLEK Sembolü’dür:

• Iğdır yöremizde "Ahir Çarşamba" olarak adlandırılan Nevruz'dan önceki Çarşamba gecesi, derede ya da arkta genç kızlar ve erkekler Tanrı'dan dilek dileyip soğuk suya girerler.

• En az üç kere vücutlarını suya daldırırlar ve dileklerinin yerine

gelmesini beklerler.

• Batı Trakya Türkleri ise Nevruz günü, çabuk

büyümeleri için küçük çocukları çimenlerin üzerinde yuvarlarlar.

• Türk kültürünün teneffüs edildiği pek çok yörede

olduğu gibi Çankırı yöremizde de Nevruz günü, özellikle genç kızlar ve genç erkekler; türbelerde bulunan

ağaçlara bez bağlarlar ve dilek tutarlar.

Ağaçlara ya

da totemlere

bez

bağlayarak

dilek tutma

özelliği, Saha

Türklerinde

de

yaşatılmakta

dır.

3. Sembol;3. Sembol;

KORUMA Sembolü’dür:KORUMA Sembolü’dür:

• Alanya yöremizde Nevruz günü ayva yenirse, o yıl yılan görülme-yeceği anlayışı bulunmaktadır.

• Bu nedenle, Alanya yöremizde yaşayan insanlarımız Nevruz gününe kadar evlerinde ayva saklarlar.

• Bilecik yöremizde Nevruz sabahı, gün doğmadan önce aile fertleri dışarıdan getirdikleri su ile banyo yaparlar.

• Bu şekilde, o yıl hasta olmaya-caklarına inanırlar.

• Batı Trakya Türkleri de Nevruz gününde pikniğe

çıkarlar, yumurta kabukları ile dereden ya da pınardan

su içerler.

• Bu şekilde, o yıl boğazlarının ağrımayacağına

inanırlar.

4. Sembol ise;4. Sembol ise;

ŞİFA Sembolü’dür:ŞİFA Sembolü’dür:

• Alanya'da Nevruz günü, Gödüre, Asar, Kırkgeçit ve Tokar gibi yaylalarda yetişen güzel kokulu Nevruz Çiçeği'ni ilk gören kişi, bu çiçeklerden üç tanesini şifa niyeti-ne yer.

• İstanbul yöremizde Nevruz sabahı, aç karnına alınacak olan bir kaşık Nevruziye'nin (baharatlı macun) körlüğe, sıtmaya, romatizmaya iyi

geldiğine inanılır.

• Azerbaycan Türkleri, Nevruz Gülü adıyla bilinen çiçeğin

tazesini ya da kurutulmuşunu çay

gibi demleyip içerler.

• Bu şekilde, göğüs hastalığından

kurtulacaklarına inanırlar.

NEVRUZ ÇİÇEKLERİ

• Türkistan Türkleri ise Nevruz gününde ev

duvarlarına ya da eşyaların üzerine kil kapları atarak kırarlar ve ateş üzerinden

atlarlar.

• Böylece, hem geçen yılın hastalık ve talihsizliklerinden

kurtulduklarına hem de gelecek yıla iyi

hazırlandıklarına inanırlar.

Ateş üzerinden atlayan SahaTürkleriSahaTürkleri

• Anadolu’da olduğu gibi Saha Türkleri de Nevruz Nevruz

BayramıBayramı’nda mutluluğun bir sembolü olarak halay

çekmektedirler.

Halay çeken Saha Türkleri

• Bereket, dilek, koruma ve

şifa sembolü olarak Nevruz Nevruz

günügünü yapılan bu faaliyetlere

daha pek çok örnek vermek

mümkündür.

• Bu örneklerden de anlaşılacağı gibi NEVRUZNEVRUZ, Türk kültürünün teneffüs

edildiği her yerde büyük bir coşkunluk ve büyük bir heyecanla yüzyıllardır

kutlanmış ve bütün canlılığı ile kutlanmaya da devam

edilmektedir.

• Öyle ki, Türkiye dışındaki Türk toplumları, NEVRUZ'u

Ramazan ve Kurban Bayramlarımızdan daha

büyük bir önemle ve daha büyük bir heyecanla

kutlamaktadırlar.

21 Mart gecesi Nevruz

kutlamalarına katılan

bir Türkmen

kızı

21 Mart gecesi Nevruz

kutlamalarına katılan bir başka Türkmen

kızı

Ulusal kıyafetlerin

i giyerek Nevruz

törenlerine hazırlanan bir diğer Türkmen

kızı

Görüldüğü gibi, Türk

Dünyası'nın ortak kültür ürünü NEVRUZ; Balkanlar’dan Irak ve

İran'a, Anadolu’ dan Kazakistan ve Kırgızistan'a,

Azerbaycan'dan Türkmenistan ve Doğu Türkistan'a kadar çok

geniş bir coğrafyada büyük Türk milletine mesaj

vermektedir.

TÜRK DÜNYASI

Bu mesaj şudur:

"Ey Türk milleti,

Yaşadığınız farklı coğrafyaya ve yabancı

kültürlerle olan ilişkilerinize göre bana değişik adlar

verseniz de, siz bensiniz ben de sizim...

Kimi zaman ve kimi yerde "Ulusun Ulu Günü”, kimi

zaman kimi yerde "Ergenekon Bayramı" ve kimi zaman kimi yerde "Nevruz" ya da "Noruz" olsam da ben sizin özünüzüm. Bana sahip

çıkın...

Eğer bu öğüdümü tutar, bana sahip çıkarsanız, ben

de sizi DİRİDİRİ, İRİİRİ ve BİRBİR yaparım."

• DİRİDİRİ

• İRİİRİ

• BİRBİR

• "Bilelim ki, millî benliğini bulamayan milletler, başka

milletlerin avıdır." özdeyişini söyleyen Atatürk, zengin Türk

kültürünün bir parçası olan NEVRUZ'u unutmamış ve

unutturmamıştır.

"Bilelim ki, millî benliğini bulamayan milletler, başka

milletlerin avıdır."

Atatürk, savaşın en buhranlı

dönemlerinde bile Nevruz

kutlamalarına katılmış ve

milletimizin kültürel değerlerini

yaşatmıştır.

Nitekim, ekrandaki fotoğrafta, 22 Mart 1922 tarihinde Ankara’da

yapılan NevruzNevruz kutlamalarında Atatürk'ü görmekteyiz.

Atatürk; Türk Ergenekon Bayramı NEVRUZ’u unutmadığı ve milletin de unutmamasını istediği için Erkenekon’u

sembolize eden resimlerle bezenmiş paralar bastırmıştır.