1

GÜLDEN PAŞAOĞLU *, DİLŞAD MUNGAN**, ÖZNUR ABADOĞLU***, ZEYNEP MISIRLIGİL**

* Acıbadem Sağlık Grubu, İstanbul** Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hast. ABD, Allerji BD, Ankara

*** Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hast. ABD, Allerji BD, Sivas

PREMENSTRÜEL ASTIMDA LÖKOTRİEN RESEPTÖR

ANTAGONİSTLERİ ETKİLİ Mİ?

2

GİRİŞ

Son yıllarda astımlı kadın hastaların bazılarında premenstrüel dönemde semptomlarında artış olduğu gözlenmiş ve bu hastalık premenstrüel astım (PMA) olarak adlandırılmıştır.

PMA’lı hastaların birçoğu diğer astımlı hastalar gibi tedavi edilmektedir.

Ancak bu hastaların %40’ının inhaler steroid tedavisine yanıt vermediği gözlenmiştir.

3

Kronik astımda basamak tedavisi

Semptom giderici: Gereğinde hızlı etkili inhaler β2-agonistSemptom giderici: Gereğinde hızlı etkili inhaler β2-agonist

Kontrol Edici: İnhaler steroid

veya Teofilin Kromon LTRA

Kontrol Edici: İnh. steroid +

uzun etkili inh.β2-agonist veya

İnh. steroid + Teofilin

İnh. steroid + oral 2 agonist

İnh. steroid + LTRA

Yüksek doz inh. Steroid

Kontrol Edici: İnhaler steroid Uzun etkili

inhaler β2-agonist

Artı (gereğinde)

Kontrol sağlanınca bir basamak aşağı

İzlem

Hafif Intermitan

Hafif Intermitan Hafif persistanHafif persistan Orta persistanOrta persistan Ağır

persistanAğır

persistanBasamak

aşağıBasamak

aşağı

Kontrol Edici:Yok

-Teofilin (yavaş salınımlı)

-LTRA -Uzun etkili oral β2- agonist -Oral steroid -Anti-IgE

GINA, 2005

LTRA

4

GİRİŞ

Günümüzde Lökotrien Reseptör Antagonistleri’nin (LTRA) astım tedavisinde etkinliği iyi bilinmektedir.

İnhaler steroid ile tedaviye yanıt vermeyen PMA’lı hastalarda tedaviye LTRA’nin ilave edilmesi ile daha iyi kontrol altına alınabileceğini gösteren henüz çok az veri bulunmaktadır.

5

AMAÇ

Bu çalışmada premenstrüel astım

tedavisinde LTRA’nin etkinliğinin

araştırılması planlanmıştır

6

Astımlı kadın hasta

n=29

ÇALIŞMA PLANI

Semptom skorları

Sabah ve akşam PEF değerleri

SFT, Es,Pg,FSH,LH

SFT, Es,Pg,FSH,LH

SFT, Es,Pg,FSH,LH

1. menstrüelsiklus (run-in)

IS

PMA(+)

(n=14)

PMA(-)

(n=15)

2. menstrüelsiklus

IS+PL

3. menstrüelsiklus

IS+Montelukast

7

BULGULAR

Hafif persistan astımlı kadın hasta

n=25

Hafif persistan astımlı kadın hasta

n=25

Yaş ortalaması: 36.6±6.1(25-47)

PMA (+)(n=12)

PMA (+)(n=12)

PMA (-)(n=13)

PMA (-)(n=13)

8

-2,00

0,00

2,00

4,00

6,00

8,00

10,00

12,00

14,00

16,00

18,00

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

Hasta

PE

F d

eğiş

ken

liğ

i

PMA(-) LTRA

PMA(-) PL

PMA(+)LTRA

PMA(+)PL

Gruplara göre PEF değişkenliği

p=0.005p=0.005

9

0

2

4

6

8

10

12

14

16

PL LTRA

Sem

ptom

sko

ru

PMA(+)PMA(-)

p=0.002

Grupların semptom skorları

10

FEV1

(%)

PEF

(%)Östrojen Progesteron LH FSH

PL LTRA PL LTRA PL LTRA PL LTRA PL LTRA PL LTRA

PMA(-)

n=13

2.65

(108)

2.66

(102)

5.64

(87.7)6.35

(100.8)72.0 93.7 9.2 7.2 4.9 4.8 3.1 3.9

PMA(+)

n=13

2.93

(102)

2.77

(95.8)

6.18

(90.3)

6.57

(98.3)89.3 93.8 7.3 5.0 3.5 4.4 20.8 22.3

Hastaların SFT ve Hormon değerleri

11

0

1

2

3

4

5

6

7

SFT

de

ğerl

eri

PMA(-) PMA(+) PMA(-) PMA(+)

PLLTRA

Hastaların SFT değerleri

FEV1 PEF

p>0.05

12

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Öst

roje

n pg

/mL

PMA(-) PMA(+)

Östrojen düzeyleri

PL

LTRA

Hastaların hormon düzeyleri

p>0.05 p>0.05

0

5

10

15

20

25

30

35

40

Pro

gest

eron

ng/

mL

PMA(-) PMA(+)

Progesteron düzeyleri

PL

LTRA

13

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

3,5

4

4,5

5

LH

m

lU/m

L

PMA(-) PMA(+)

LH düzeyleriPL

LTRA

Hastaların hormon düzeyleri

p>0.05

0

5

10

15

20

25

FS

Hm

IU/m

L

PMA(-) PMA(+)

FSH DüzeyleriPL

LTRAp=0.05

14

YORUM

Prevention of severe premenstrual asthma attack by leukotriene receptor antagonist

Nakasato et al. JACI 1999;104:585-8.

PMA’lı 5 hasta ve 5 kontrol: 3 menstrüel siklus süresince

Sabah PEF değerleriSemptom skorlarıHistaminSitokinler (IL-1, IL-4,IL-5, IL-6 VE GM-CSF)

LTC4, LTB4 ve PAF

15

Prevention of severe premenstrual asthma attack by leukotriene receptor antagonist

0

50

100

150

200

250

PE

FR

L

/ml

PMA (+)

PMA' lı hastaların Pranlukast tedavisi sonrası PEF oranları

(-)

Pranlukast

Nakasato et al. JACI 1999;104:585-8.

0123456789

10

Sem

pto

m s

kor

u

PMA(+)

PMA'lı hastaların Pranlukast tedavisi sonrası

semptom skorları

(-)

Pranlukast

16

Prevention of severe premenstrual asthma attack by leukotriene receptor antagonist

Ø

Nakasato et al. JACI 1999;104:585-8.

Histamin

IL-1,

IL-6

LTB4

PAF

LTC4 düzeyi menstruasyon sırasında anlamlı düzeyde yüksek (69.016.0 pg/mL vs 24.0 9.5 pg/mL, p<0.05).

17

SONUÇ

Elde edilen verilerle premenstruel astımda LTRA’nin inflamasyonu baskılayarak semptomların kontrolünü ve PEF değişkenliğini düzelttiğini söyleyebiliriz.

Premenstrüel astımlı hastaların tedavisinde antilökotrienler’in kullanımının uygun bir seçenek olacağı görüşündeyiz

18