Paper economie Hoe is de groei en de welvaart in Estland?

Botte Margot & De Vis Thijs 4 Economie-AA Nrs. : 3 en 12 Viviane Van Parys 2013-2014 Sint-Franciscus instituuut

1

2

Hoofdstuk I :Geografie

¡  In Noordoost-Europa gelegen

¡  Hoofdstad: Tallinn

¡  Vlak landschap met vele meren en rivieren

¡  Voornamelijk landbouw en-bosbouwgronden

¡  Oppervlakte van 45 000 km2

¡  Westelijk: Oostzee

¡  Noordelijk: Finse Golf

¡  Oostelijk: Rusland

¡  Zuidelijk: Letland

¡  1 van de 3 Baltische landen

3

¡  Bestaande uit: Estland, Letland & Litouwen

¡ Meest kleinste & meest noordelijke land van de 3 Baltische staten

¡  In totaal 15 provincies

¡ Namen besparen we jullie!

4

Vlak met vele rivieren en meren

3 Baltische landen

Hoofdstuk II :Klimaat & Milieu

1.  Klimaat:

¡ Gemiddelde jaartemperatuur van 5,1 °C

¡ Gemiddelde jaarneerslag van 667 mm

¡  Het klimaattype: Koel gematigd met zachte winter

¡  Koele winters en milde zomers

6

Winter

Zomer

Hoofdstuk II :Klimaat & Milieu

2.  Milieu

¡ Vrij netjes land

¡  Rijk aan biodiversiteit

¡  Lage CO2 uitstoot

¡ Grote productie van CO2 -> inwoners

¡  Economie is gestegen -> afschaffing van het gehoorzaam zijn aan de Sovjet-Unie in 1991

¡  => ontbossing & huishoudelijke afval is toegenomen

8

¡ Milieuverontreiniging is een probleem!

¡ Veel olie gedumpt voor 1991op Ests gebied

-> de Sovjets

¡ Vandaag is het nog altijd een probleem!

9

Biodiversiteit

10

Hoofdstuk III: Bevolking & bevolkingsdichtheid

1.  Bevolkingdichtheid

§  1,3 miljoen mensen

§  Gemiddeld 31 mensen per km2

§  Een oppervlakte van 45 227 km2

¡  => Lage bevolkingsdichtheid

11

Hoofdstuk III: Bevolking & bevolkingsdichtheid

2.  Bevolking

¡ Vele bevolkingsgroepen

¡  64% de autochtone Esten= Echte Esten

¡  29% Russen

¡ Ook vele kleinere groepen: Oekraïners, Finnen, Tataren, Letten, Polen, Litouwers & Duitsers

¡ Nog kleinere groepen afkomstig van voormalige Sovjet-Unie

¡  Esten waren vroeger Fins-Oegrisch

¡  <-> huidige volkeren van de 2 andere Baltische staten, ze waren vroeger Indo-Europese Steppevolkeren 12

¡ ½ van de inwoners van Talinn (de hoofdstad) zijn Russen

¡  Bevolkingsstructuur = ongeveer dezelfde als Europa

- 18%= jongeren (0 tot 14 jaar)

- 64%= volwassenen

- 14%= senioren

¡  Bevolkingsgroei daalt

¡ Gemiddelde Est wordt 70 jaar

13

Bevolking

Hoofdstuk IV: Taal

¡  Landstaal is Estisch/ Estlands

¡ Gelijkt op het Fins maar NIET op andere Baltische talen zoals Lets, Litouws & ook NIET op Russisch

¡ ¼ van de bevolking = van oorsprong Russisch

¡ Grotere Estische groepen spreken verschillende talen zoals Russisch, Fins, Oekraïens en Wit-Russisch

¡ Ook kleinere groepen spreken een andere taal zoals Duits, Lets, Litouws, Pools, Zweeds, Tartaars

15

Hoofdstuk V: Religie ¡  1991 in alle vrijheid godsdienst beleven

¡  30% gelovig dus geregistreerd als behorend tot een christelijke kerkgemeenschap

¡  0,5% van de Estse= baptist, ook Rooms-Katholiek

¡  13,6% is Evangelisch-Luthers

¡  12,8% is Russisch-orthodox

¡  0,1% is lid van een Joodse gemeente

¡ Ook kleinere Islamitische gemeenschappen uit voormalige Sovjet-Unie

¡  Resterende 70% = niet gelovig/ humanisme

¡ Officiële godsdienst= Lutheranisme, 500 jaar lang

16

Lutheranisme

Humanisme

17

Hoofdstuk VI: Toerisme

¡ Altijd al een groeiende sector

¡  Toerisme is goed voor 15% van het BBP

¡ Meeste toeristen van Finland en Zweden

¡ Midden jaren 90 ->ongeveer 1 miljoen toeristen

¡  => Doordat Estland makkelijker bereikbaar was over zee en over het land

18

Hoofdstuk VI: Toerisme 1.  Bezienswaardigheden ¡  3 belangrijkste trekpleisters: het eiland Saaremaa,

Tartu & middeleeuwse binnenstad Tallinn

¡ Ook bezienswaardigheden met een historische waarde:

-  Het Vrijheidsplein = was & is een nationaal symbool

-  Centrum van Talinn= 1 van de meest bewaarde middeleeuwse steden van Europa + werelderfgoed!

-  Ook Sint-Olafkerk uit 1267 is 124 m hoog eigenlijk 159 m maar door inslaande bliksem en branden is de toren beschadigd + gebouwd voor Olaf II, Zweden

=>Vanaf deze toren een zeer mooi uitzicht op Talinn!

19

Vrijheidsplein

Talinn Sint-Olafskerk

Saaremaa

Tartu

Hoofdstuk VI: Toerisme

2.  Traditionele gerechten

¡  bloedworst= “Verivorst”

¡  Zuurkool met varkensvlees= “Mulgikapsad”

¡ Meelmengsel= “Kama Talkkuna”

¡  Bietenschotel=“Rosolje”

21

Rosolje Kama Tulkkuna

Mulgikapsad

Verivorst

Hoofdstuk VI: Toerisme

3.  Traditionele drankjes

¡  Kwas= gegiste drank gemaakt van zwarte rogge

¡  Kihnu Mark= wodka

4.  Bekende personen

¡  Schrijver Jaan Kross: zijn werk= vertaald in 20 talen

¡  Schrijver van de “Kaleviploeg”/ het nationale epos: Friedrich Reinhold Kreutzwald

¡  Schrijver, filmmaker, diplomaat en ook politicus: Lennert Meri

23

Kihnu Mark Kwas

Jaan Kross

Lennert Meri

Friedrich Reinhold Kreutzwald

Hoofdstuk VII: Politiek

¡  Estland heeft een parlementaire, democratische republiek.

¡  Staatshoofd/President is Thomas Hendrik Ilves

¡  Regering: -> WETGEVENDE MACHT: parlement met staatshoofd, de rigiikogu -> UITVOERENDE MACHT: ministerraad bestaande uit ministers- presidenten en ministers.

¡ Verkiezingen: om de 4 jaar

¡  101 parlementsleden

¡ DECENTRALISATIE: -> 15 regio’s + 6 stadsdistricten 25

President Thomas Hendrik Ilves

Hoofdstuk VIII: Economie

1. Economie Algemeen

27

§  Belangrijke componenten zijn: technologie, bosbouw, chemie, metaal en voeding.

§  Na de verbreking van de afhankelijkheid aan de Sovjet-Unie is Estland in een economische crisissituatie terechtgekomen.

§  De economie veranderde: VAN: een geleide economie (onder de Sovjet-Unie) NAAR: een vrijemarkteconomie

§  Toelating centrale bank §  Drie jaar na de onafhankelijkheid: ½ van het BBP => privé – sector. §  Pijlers van de economie:

- Landbouw & veehouderij - Industrie & Handel

- Toerisme & Verkeer

Hoofdstuk VIII: Economie

2. Economie Agrarische sector

28

§  70000 tewerkgestelden §  Investeringen in vaste activa zijn een groot probleem

GEVOLG I: daling van de landbouw GEVOLG II: stijging werkloosheid in de sector

§  Belangrijkste gewassen: gerst, granen, aardappelen, … §  Bij de veeteelt: vlees, melk, eieren, … §  POSITIEF: visserij stijgt: 230 schepen, 90 vissers varen in

nationale wateren. Vis is belangrijk levensmiddel.

Hoofdstuk VIII: Economie

3. Economie Industrie

§  Goed opgeleide arbeider én laag betaald §  Investeringen in binnenlandse bedrijven door buitenlandse §  Bebossing, exploitatie van hout is belangrijk, 12% van het BBP. §  Textielindustrie: bestemd voor export

§  Dankzij lage lonen zijn er veel investeringen.

§  Chemische industrie: verf, lakken, plastics, … §  Fosfor: belangrijk voor kunstmestproductie 29

Hoofdstuk VIII: Economie

4. Economie Handel

30

§  Export heeft een stuwende wending genomen §  Importeurs: buurlanden en dichtbijgelegen landen §  Breking Sovjet-Unie

GEVOLG: import en export met en van Russen daalt.

Hoofdstuk VIII: Economie 5. Economie Verkeer

31

§  Verbetering economie

§  GEVOLG: Verbetering infrastructuur: kwantiteit als kwaliteit §  Wegennet: 14800 km lang

Snelweg: “VIA BALTIKA”, verbinding van de Baltische staten §  Spoorwegnetwerk: 1026 km lang, 132 km elektrisch berijdbaar

Goed spoorwegnetwerk, goede verbinding §  Havens: belangrijk voor- I & X

- binnenlands verkeer van goederen en personen. §  Vliegverkeer: internationale luchthaven van Tallinn:

LENNART MERI TALLINN AIRPORT, IATA-code: TLL §  Luchtvaart maatschappij: ESTONIAN AIR

Eigen maatschappij sinds de onafhankelijkheid.

Bijvragen: 1. Hoeveel bedraagt het BBP?

¡  Reëel BBP per capita:

-> 9600EUR in 2013.

32

Bijvragen: 2. Hoe verhouden V & A zich op de arbeidsmarkt?

¡  Beroepsbevolking: - leeftijdscategorie 16 à 47 jaar - 702.300 mensen

¡ Werkloosheid: - 56.000 van de beroepsbevolking. - Percentage 7.2%.

¡ Geregistreerde werkloosheid: -32.272 mensen zijn geregistreerd.

- Percentage 5.0%

¡ Verhouding I&II: - LAGER! - Mensen die pensioengerechtigd zijn, kunnen niet meer geregistreerd worden.

33

Bijvragen: 2. Hoe verhouden V & A zich op de arbeidsmarkt?

¡ Aantal werkloze mannen 43.8%

¡  Langdurig werklozen (> 1jaar): DAALT => Positief

¡ De hoogste werkloosheid was waargenomen in september 2013.

34

Bijvragen: 3. Hoe is het gesteld met het sanitair in Estland?

¡  2010-> 95% van de bevolking had standaard sanitair: riolering, standaardtoiletten.

¡  POSITIEF: Wereldcijfer in 2010 was 72% van de bevolking.

¡ We kunnen dus besluiten dat Estland zeer positief scoort op vlak van sanitaire voorziening.

35

Bijvragen: 4. Hoe zit het met de gezondheidszorg in Estland?

§  Permanent dokters aanwezig, ook ‘s avonds en ‘s nachts.

§  Apothekers zijn elke dag open: van 10h00 tot 19h00

§  Voor reizen naar Estland zijn geen vaccinaties vereist.

§  Dit wil zeggen: - gezonde levensomstandigheden. - geen gevaarlijke dieren of insecten

§  5,71 ziekenhuisbedden en 3.41 artsen per 1.000 inwoners: WEINIG!

§  4.3% van het BBP wordt besteed aan gezondheidszorg.

§  BESLUIT: Estland scoort iets lager que gezondheidszorg.

36

Bijvragen: 5. Hoe staat Estland op vlak van HDI?

37

Bijvragen: 6. Hoeveel bedraagt het PPP van een Est t.o.v. Iemand uit de V.S.?

De koopkracht is het laatste decennium enorm gestegen -> 1995= $5600

38

Bijvragen: 7. Is er veel analfabetisme in Estland?

¡ Weinig analfabetisme: 99.80% van de bevolking is niet analfabeet.

¡  In 1998: 100% van de bevolking was niet analfabeet.

¡  BESLUIT: Estland scoort zeer mooi qua analfabetisme.

39

Bijvragen: 8. Hoeveel bedraagt de I & X in Estland, is er sprake van een open economie?

40

Bijvragen: 8. Hoeveel bedraagt de I & X in Estland, is er sprake van een open economie?

¡ De economische recessie van 2009 heeft een grote, negatieve invloed gehad op de I & X van beide landen.

¡ Aangezien er in Estland 20 keer minder importuitgaven en exportopbrengsten dan België kunnen we besluiten dat Estland geen open economie kent, in verhouding tot België.

41

Bijvragen: 9. Hoe verloopt de reële economische groei?

¡ Nu: Estland verkeert in nulgroei, de economie gaat niet achteruit maar moet zeker opgekrikt worden.

-20

-15

-10

-5

0

5

10

15

1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 2014

Conjunctuur

Conjunctuur

42

Bijvragen: 10. Hoe verkeert Estland in de EU? Welke geschiedenis heeft Estland afgelegd binnen de EU? ¡  Toetredingsjaar EU: 2004, samen met 9 andere

landen.

¡  Toetredingsjaar eurozone: 2011, zie bijlage.

¡  Toetredingsjaar Schengen: 2007.

¡ Wat is Schengen? De verdragen/akkoorden van Schengen werden op 14 juni 1985 in Schengen, bij G-H Luxemburg. Het zorgt ervoor dat personencontrole aan de grenzen van landen bij het binnenkomen van een Intra-Schengenland wordt afgeschaft.

43

Bijvragen: 10. Hoe verkeert Estland in de EU? Welke geschiedenis heeft Estland afgelegd binnen de EU?

Voorbeeld: Als men van België naar Estland reist per vliegtuig dan heeft men personencontrole op de Belgische luchthaven, maar niet op de luchthaven in Estland. Het volstaat dan ook om een gewone identiteitskaart mee te nemen, bepaalde paspoorten of visa zijn niet vereist.

Opgelet: Schengen staat los van de EU!

Voorbeeld: Noorwegen Intra-Schengen en geen lid van de EU. Kroatië is Extra-Schengen en toch lid van de EU.

44

Bijvragen: 10. Hoe verkeert Estland in de EU? Welke geschiedenis heeft Estland afgelegd binnen de EU?

Lid van Schengen en akkoord ingevoerd. Lid van Schengen maar akkoord nog niet ingevoerd. Ministaten, akkoord ingevoerd via partner -landen. Geen lid en akkoord niet ingevoerd.

45

Bijlage: Krantenartikel ESTLAND BRENGT EURO IN OMLOOP

TALLIN - Schrik niet als u binnenkort een nieuw soort muntstukken ziet opduiken. Vanaf 1 januari gebruiken ook de Esten de Euro, en daar horen natuurlijk eigen munten bij. Daarmee is Estland het zeventiende land waar de Euro wordt gebruikt als betaalmiddel. Op de muntstukken is een kaart van het land te zien.

BRON: DE STANDAARD DATUM: VRIJDAG 31 DECEMBER 2010 om 13H03 AUTEUR: WLE

46

Besluit

¡  Hartelijk dank voor: - tijd - aandacht - interesse

¡  Hopelijk hebben wij onze doelstelling bereikt.

¡  Zijn er nog eventuele vragen?

47