Effectieve sociale interventies: wat werkt?

Wmo-werkplaatsen8 oktober 2010

Wat werkt!?

Carol Weiss (1995)

“Nothing as practical as good theory”

Effectieve sociale interventies

1. Doel2. Databank3. REIS4. Onderzoeksprogramma5. Samenwerking6. Wmo-werkplaats7. Eindnoot

1. Doel • Versterken kwaliteit van het werk in de sociale sector, de Wmo

• Kennisfundament

– Geheugen

– Overdraagbaarheid

– Weloverwogen keuzes

• Stimuleren methodisch werken

2. Start databank

Verzamelen methoden, op thema’s:– Sociale samenhang– Mantelzorg en vrijwilligerswerk– Wonen met zorg en welzijn– Activering– Eenzaamheid– Geweld binnen afhankelijkheidsrelaties– Algemeen maatschappelijk werk – Actief burgerschap

Criteria databank

• Methode: • Een systematische manier van handelen

om een doel te bereiken

• Selectiecriteria:• Minimaal 2 jaar in uitvoering• Toegepast in minimaal 2 instellingen• Handboek beschikbaar

Doel databank

• Kwaliteitsverbetering• Weten, meten en verantwoorden• Professionele afweging• Overdraagbaarheid

Resultaat databank

• 25 methoden in databank– Beschrijving– Onderbouwing– Onderzoek praktijkervaring– Effectonderzoek

• Internationale standaard– Conclusies

• Werkzame elementen• effectonderzoek

• 2011: vijftig methoden in databank• Zoektocht gaat verder via verkenningen

Databank Effectieve sociale interventies

Bevindingen databank

• Methodisch werken– Meer methodisch werken dan weleens gedacht– Veel projectmatig werken– Grote innovatiekracht vs het wiel opnieuw uitvinden– Grote diversiteit per deelsector

• Onderzoek– Weinig effectonderzoek met controlegroep– Weinig kwalitatief onderzoek naar impact methode

3. REIS

• Project van de MOgroep• 6 Regionale groepen met 10 instellingen• MOVISIE ondersteunt met raad en daad• Doel:

– Stimuleren methodisch werken– Beschrijven 36 methoden (6 per groep)– Beschrijven, implementeren en zo mogelijk evalueren 12 methoden (2 per groep)

4. Onderzoeksprogramma

Doelen:

• Inzicht in vormen van onderzoek die passen bij het vinden van effect van methoden in de sociale sector

• Inzicht in werkzame elementen• Stimuleren universiteiten, hogescholen,

kennisinstituten tot het verrichten van onderzoek naar werkzaamheid methoden

Lopend onderzoek

• 20 Onderzoeken • Vier voorbeelden:

– Randomized controlled trial EVC voor vrijwilligers (Trimbos-instituut/Harry Michon)– Theory of Change toegepast op Programma Praktijkbegeleiding van Bureau Frontlijn (Risbo en EUR/Erik Snel)– Realistic evaluation toegepast op enkele activeringspraktijken op breukvlak Wmo en Wwb (Universiteit Utrecht/Trudie Knijn) – Kwalitatief onderzoek naar werkzaamheid Maatschappelijke Activeringscentra (MACs) van RADAR (Universiteit Leiden/Henk Wagenaar)

PROBLEEM

ONTWIKKELING

IMPLEMENTATIE

BESCHREVEN METHODE MET

Praktijk (korte cyclus, 2 jaar)Ideaal (doorgaande cyclus)

EFFECT-ONDERZOEK

THEORY OF CHANGE

EF

FE

CT

IEV

E IN

TE

RV

EN

TIE

S

RE

IS

DA

TAB

AN

K

WERKZAME ELEMENTEN

EFFECTIEVE INTERVENTIE

EFFECTEVALUATIE

ONTWIKKELING

PROBLEEM

IMPLEMENTATIE

Theory of Change• Kern van onderzoeksmethode:

– Welke inhoudelijke veronderstellingen, veranderingstheorie – Zijn veronderstellingen, veranderingstheorie realistisch?

• Aanpak– Interviewen ontwikkelaar, professionals, vrijwilligers &

stakeholders– Doelenboom maken– Externe factoren inventariseren en opnemen in doelenboom– Indicatoren vaststellen– Meten– Veronderstellingen, veranderingstheorie analyseren op

haalbaarheid

• Terugkoppelen aan alle betrokkenen, zoeken naar consensus• Desgewenst veranderingstheorie & doelen bijstellen

5. Samenwerking• Noodzaak gedeelde visie en samenwerking praktijk, beleid en wetenschap• Brede inbedding binnen MOVISIE• Implementatie met MO groep en Verdiwel in REIS en elders

- stimuleren methodisch werken- gebruik van methoden in de praktijk- perspectief op brede implementatie en doorontwikkelen

• Evaluatie – universiteiten en hogescholen– landelijke kennisinstituten– individuele instellingen en gemeenten

• Welzijn nieuwe stijl• Wmo werkplaatsen

6. Wmo-werkplaatsen• Databank: methodebeschrijvingen maken & ondersteunen– Gebruik methodebeschrijving en handleiding– Training handboek schrijven– Training methodebeschrijving

• REIS: inbrengen methoden door instellingen– Training implementatie MOgroep (Daan Wienke)

• Voorstellen onderzoeksprogramma

7. Eindnoot

E.B.P.

Dodo-effect Charisma

Wiens effect?Macht

Commercieel belang

Voorwaarden voor plaatsvinden interventie

Doel van de interventies