آزوبل“ دار معنا يادگيري نظريه طبق” يك پراكنده ويادگيري مطالب حفظ با توانند نمي يادگيرندگان

دادن ارتباط سازماندهي، با بايد باشند داشته واقعي يادگيري قبلي،يادگيري شناختي ساخت به مطالب منظم كردن واضافه.دهند ارتقائ خود در را معنادار

مفاهيم،موجب بين جديد هاي پيوند تشكيل با معنادار يادگيري . شود مي شناختي ساختار كل در تغييرات از اي مجموعه

1ـ يادگيري معنادار عمق و دقت انديشي را برمي انگيزاند2ـ فرد را براي يادگيري امور تازه آماده مي سازد3ـ احتمال فراموشي كاهش مي پذيرد يا فراموشي ديرتر صورت مي گيرد4ـ يادگيري جنبة اكتشافي خواهد يافت5ـ يادگيري معنادار مولد انگيزه و مؤثرترين راه ايجاد انگيزش است

1-مطالب جديد به معلومات پيشين پيوند بخورد.2- يادگيرنده پيش زمينه اي از مطالبي كه آموزش داده مي شود داشته

.باشد3- ياد گيرنده خود به صورت فعاالنه در فراينديادگيري معنادار مشاركت

.كند

ارائه مستقيم مطالب منجر به يادگيري طوطي وار ميشود

يادگيري معنادار

يادگيري طوطي وار

معلومات مرتبط ساخت يافته

احساس تعهد نسبت به ارتباط وادغامدانش گذشته ومطالب جديد

معلومات ناچيز مرتبط عدم احساس تعهد به ارتباط وادغام

دانش گذشته ومطالب جديد

نياز داردبهنياز داردبه

What is concept?What is concept map?Concept map elements?Types of concept maps?How to draw a concept map?How to evaluate concept map?

ویژگی از توصيفی که است ای ایده یا ذهنی نمایی باز جمع عنوان یک تحت را ....و ،چيزها اشيا مهم های. کند می بندی

می تواند به صورت یک کلمه یا واژه بيان مفهومیکشود مانند گوارش ،تنفس اما معموال در یک یا چند

.جمله وگاه یک عبارت بيان می شود

نقشه مفهومي ابزاري براي نمايش اطالعات در قالب مجموعه اي ازنمودارها واشكال متصل به هم است كه ارتباط منطقي بين مفاهيم به

.روشني در آن قابل مشاهده است

نقشه مفهومي نشان مي دهد كه ارتباطات مفاهيم در ذهن ما چگونه.شكل گرفته است

Mental representation that describes features of a category

Intension Versus Extension Generalization versus Discrimination

لطفا ميان مقوالت زیر مفهوم سازی کنيد.

2،8،12458،456،16

Categorization Understanding Prediction Reasoning Communication

Concept map is a diagram showing the relationships among concepts.

he technique of concept mapping wasdeveloped by Joseph D. Novak and his researchteam at Cornell University in the 1970s as ameans of representing the emerging scienceknowledge of students.

نقشه از دهندگان ياد آموزش، فرايند در كه زماني :آموزش براي اي سيلهو-1 رابطه و مهم مفاهيم به كنند، مي استفاده درس ارايه جهت مفهومي هاي.كرد خواهند بيشتري توجه مفاهيم ساير با آنها

كالسي هاي برنامه در وري هرهب باعث امر اين يادگيرندگان رضايت حس افزايش گردد مي شده ارايه مطالب يادگيري در آنها انگيزه شدن بيشتر و.

2-كه مفهومي هاي نقشه :تكويني ارزشيابي براي وسيله اي خود براي مناسبي بسيار ابزارهاي مي كنند، تهيه را آنها يادگيرندگان

با دهنده آموزش و شده محسوب آنها يادگيري نواقص تشخيص كه را نكاتي ها، نقشه اين در نادرست و درست ارتباط هاي به توجه

.دهد مي تشخيص اند، نشده متوجه خوب يادگيرندگان

مي يادگيري واحد پايان از پس :پاياني ارزشيابي براي اي وسيله-3 آنان از يادگيرندگان تراكمي هاي يادگيري سنجش براي توان

شده داده آموزش هاي موضوع مفهومي نقشه تهيه به تا خواست. بپردازند

: آموزشي ريزي برنامه-4

نقشه مفهومی واجزای آن

گره مفهوم دهنده نشان :مفاهيم شكل يك صورت به معموال كه است داده نشان ...و دايره يا مربع مانند

داخل در مفهوم وعنوان شود مي.شود مي نوشته شكل

پيوندlink: ارتباط دهنده نشان

تواند مي كه است فلش مفاهيم ميان.باشد دوطرفه يا طرفه يك

نقشه كلي ساختارstructure:كه ويا محور پرسش( هدف اساس بر

ظاهري شكل ويا) محور سازمان. شود مي تقسيم

متقاطع پيوندهايcross link :ها مثال :example

مفهوم1

مفهوم5

مفهوم2

مفهوم3

مفهوم4

ارتباط

مفهوم اصلي

Node Node

Link

مثل دهد؛ مي نشان را اجزا فيزيكي ارتباط : ارتباطي/فضايي :الف توضيح را ها بطن و ها دهليز ارتباط و فضايي ارتباط كه قلب آناتومي توصيف

ساختمان مختلف هاي قسمت كه است قلب اصلي مفهوم اينجا در .دهد مي .هستند ارتباط در هم با آن

هم به نسبت را مرتبط پديده دو زماني تاخر و تقدم :زماني- ب ،زماني نظر از كه عصبي رفلكس يك توضيح مثل .دهد مي توضيح .است بازتاب يا رفلكس بر مقدم محرك

محرك پاسخ

روابط علي و معلولي بين مفاهيم را توضيح : علّي-جمثال هورمون هاي جنسي علت ايجاد صفات . مي دهد

.ثانويه جنسي هستند

1-مفهوم اصلي در وسط نقشه قرار : معنايي يا عنكبوتي يا اسپوكي

.دارد و مفاهيم مرتبط به صورت شعاعهايي با آن در ارتباط هستند

2- در اين نوع نقشه، مفاهيم كلي تر در باالي نقشه و : سلسله مراتبي .جزئي تر در پائين قرار مي گيرند

انواع نقشه مفهومي

Course plan

Lesson plan

Hierarchical": Presentsinformation in a descending order of importance.The most important information is placed on the top.

Distinguishing factors determine the placement of the information.

3-اين نوع نقشه ارتباط چند مفهوم را به : سيكليك يا چرخه ايصورت ديناميك نشان مي دهد و اينكه چگونه مفاهيم ارتباط

.تنگاتنگي با هم دارند

Flowchart/ Systems: Organizes information in a linear format.

سنجش آغازين

35

Problem Identification and General Needs Assessment

Needs Assessment ofTargeted Learner

Setting Goals andObjectives

Educational Strategies

Implementation

Evaluation and Feedback

كانوني يا مركزي پرسش مفهومي، نقشه يك طراحي براي شروع نقطه .كند تعيين را مفهومي نقشه نوع تواند مي پرسش اين نوع .است

سياهه اين .كنيم مي تهيه هستند، نظرمان مورد كه يمفاهيم از اي سياهه پرسش آن به طتبمر منابع به مراجعه با يا و افكار بارش با يا را مفاهيم ي

.كنيم مي تهيه تعيين ارتباط ميان مفاهيم شامل مي شود يا باعث مي شود تعيين نوع ارتباط ميان دو مفهوم مثال هر دو مفهوم ويك پيوند همرا ه با پرچسب آن بايد به صورت يك جمله

.مستقل خوانده شود تعيين جهت ارتباط بازنگري نقشه مفهومي

" مي تهيه فتوسنتز فرآيند با را غذاسازي براي شيميايي مواد سبز گياهان از كه جانوراني به .گوييم مي توليدكننده آنها به دليل همين به كنند

مرده اجساد .گوييم مي كننده مصرف كنند، مي تغذيه جانوران يا گياهان تجزيه قارچها و باكتريها مانند كنندگان تجزيه طتوس جانوران و گياهان

و ها نمك صورت به خاك در كه حاصل شيميايي مواد و شوند مي .گيرند مي قرار توليد براي گياهان مجدد مصرف مورد دارند، قرار گياخاك

"

مي ميرند

خورده مي شوند

مي ميرند

تجزيه مي شوند

مصرف مي شوند

توليدكنندگانگياهان

مصرف كنندگان

خاكنمكها وگياخاك

تجزيه كنندگانباكتريها وقارچها

نمره مبناي ساختاري روش در :)structural(ساختاري روش-1 مفاهيم جايگاه و روابطشان و مفاهيم از درك عمق ميزان بر دهي

.است يكديگر به نسبت

.معموالً به چهار جزء از نقشه مفهومي نمره داده مي شودامتياز concept-link :(3(پيوند–مفهوم -الفامتياز cross-link:( 10(پيوند متقاطع -بامتياز hierarchy:( 5(پايگان -جامتياز 1: مثال ها -دصفر امتياز :اجزاء غير مرتبط -ه

نمره اين اجزا با هم جمع مي شود تا نمره كلي نقشه مفهومي به . دست آيد

در مورد نقشه . در مورد تمام نقشه هاي مفهومي مصداق ندارد .هاي مفهومي سلسله مراتبي استفاده مي شود

Relationalروش ارتباطي -2 گيرد، نمي قرار بررسي مورد كلي ساختار روش اين در

مورد وميكروسكوپيك ريزنگر صورت به مفاهيم بين روابط بلكه.گيرد مي قرار وتحليل تجزيه

ومثال متقاطع پيوندهاي پيوند،_مفهوم به دهي نمره ي شيوه اين در امتيازي نقشه ساختار كل كه حالي در گيرد مي تعلق امتياز ها

. ندارد

صفر امتياز : پيوند نادرست و غير معتبر ميان مفاهيم امتياز 1: پيوند درست ميان مفاهيم اما برچسب نادرست پيوند و برچسب درست همراه با فقدان رابطه بنيادين با موضوع

امتياز 2: اصلي3: پيوند و برچسب درست همراه با رابطه بنيادين با موضوع اصلي

امتياز

Concept map Mind map

Main function orbenefitShows

Shows systematicrelationships amongsub-concepts relatingto one main concept

Show sub-topics of adomain in a creativeand seamless manner

Typical applicationcontext

Classroom teaching,self study and revision

Personal note takingand reviewing

Macro structureadaptability

Flexible, but alwaysbranching out

Somewhat flexible, but alwaysradial

Extensibility Limited Open

Level of difficulty Medium to high Low

Understandabilityby others

High Low

A Mind Map (‘‘Mind Maps Made With Mind Mapping Tool)

ANGEL0 J. PINT01' & HOWARD J. ZEITZ Concept mapping: a strategy for promoting meaningful learning in medical education Medical Teacher, Vol. 19, No. 2, 1997

Allegheny University of the Health Sciences, MCI9Hahnemann School of Medicine, Philadelphia, PA, USA, 2Rush Medical

انتشارات –نقشه مفهومي راهنماي پ ژوهش نظام مند –منجمي ،عليرضا 1388آذرماه –دانشگاه علوم پزشكي اصفهان

Clinical reasoning in the health professions

: HIGGS Joy, JONES Mark, LOFTUS Stephen, CHRISTENSEN Nicole

Date de parution : 03-2008

THORBJØRN H. MIKKELSEN, INETA SOKOLOWSKI& FREDE OLESEN General practitioners’attitudes toward reporting and learning fromadverse events: Results from a surveyScandinavian Journal of Primary Health Care,2006; 24: 27/32

Measuring Knowledge Structure: Reliability of Concept Mapping Assessment in Medical Education Academic Medicine, Vol. 83, No. 12 / December 2008

Malathi Srinivasan, MD, Matthew McLean, MD, MAS, Jane M. Shay, MD, MS,Richard J. Shavelson, PhD, and Daniel C. West, MD

http;//cmap.ihmc.us