Autori: Petković Dejan,Miljaković AnaKlinički centar Srbije, Urgentni centar

SADRZAJ PREZENTACIJE :

• UVOD

• CR ( Computerized Radiography )

• DICOM (Digital Imaging and Communications in Medicine )

• PACS (Picture Archiving and Communication System)

• RIS (Radiological Information System)

• Teleradiologija

• DALJI RAZVOJ

U posledne dve decenije načinjen je veliki iskorak u radiologiji,uvođenjem digitalnih,kao i digitalizacijom postojećih rendgen aparata. Glavni produkt toga je digitalna slika,koja je spremna za dalju obradu.

UVOD

DICOM

Standardizacija je bila neophodna u cilju trenutne i buduće kompatibilnosti i komunikacije. Naime, različiti proizvođači opreme su nezavisno razvijali svoje standarde, koji su među sobom nekompatibilni. Na ovaj način su korisnika primoravali da koristi isključivo njihova rešenja i njihovu opremu, što predstavlja vrstu monopolizacije. Da bi se omogućila razmena informacije sa različitih uređaja od različitih proizvođača, bilo je neophodno kreiranje standarda.

Opšte prihvaćeni standard - DICOM.

PACS I RIS

Umrežavanje računara unutar radiološkog odeljenja predstavlja RIS (Radiološki informacioni sistem). Da bi bila omogućena komunikacija sa udaljenim računarima,neophodno je napraviti PACS, sistem za arhiviranje,prenos,pretraživanje i pregled digitalnih medicinskih slika,kao i pridruženih tekstualnih podataka.

CR ( Computerized Radiography ) Kompjuterizovana radiografija

Tehnologija za indirektno uzimanje digitalnih slika, korišćenjem ploča od fotostimulativnog fosforescentnog materijala koji čuva sliku pre nego

što se digitalizuje i prenese na računar (digitalne kasete – IP imaging plate).(slika 1)

Slika 1

Prednost CR-a nad klasičnim filmom

Softverska obrada “mekih” i “tvrdih” snimakaDovođenje na željeni kontrast i pravu dijagnostičku vrednostMogućnost izdvajanja mekih tkiva u odnosu na kosti (slika 2)EkonomičnostSmanjena doza zračenja za pacijente I osoblje

slika 2

DICOM (Digital Imaging and Communications in Medicine )

DICOM je industrijski standard za prenos medicinskih slika kao i drugih medicinskih informacija između računara. DICOM

omogućava komunikaciju između dijagnostičkih i terapeutskih uređaja i sistema od različitih proizvođača. Kao takva

standardizacija je bitna kako bi povećali efikasnost i smanjili troškove lečenja. Upotreba DICOM standarda omogućava

konsultacije lekara unutar bolnice, kao i na širim geografskim regijama, izvlači maksimum iz postojećih resursa i smanjuje troškove svojom kopatibilnošću u slučaju menjanja opreme i

sistema. (slika 3)

Slika 3

PACS (Picture Archiving and Communication System)PACS predstavlja sistem za arhiviranje, prenos, pretraživanje i pregled dijagnostičkih medicinskih slika I pridruženih tekstualnih podataka koji nastaju na radiološkom odeljenju. Ovaj sistem obuhvata kompjuterizovano upravljanje i distribuciju svih dijagnostičkih slika ( slika 4).

Slika 4

Korišćenje PACS sistema i sama digitalizacija donose niz prednosti:

Tehnologija koja smanjuje troškove, a povećava mogućnostiStandardizacija (DICOM)Simultani pristup podacima sa raznih tačakaInstant prikaz slike (čim se nađe na PACS serveru)Digitalna obrada slike u svrhu brže i preciznije dijagnozeMogućnost popravljanja kvaliteta slikePovećana efikasnost i protok pacijenataSmanjuje se mogućnost gubitka slikeSmanjuje se prostor potreban za arhivuZnačajno se redukuje potrošnja filmova (osnovni ekonomski razlog da se uvede PACS)Smanjuju se troškovi hemijske obrade filma

RIS (Radiological Information System)

RIS (radiološki informacioni sistem) je softverski sistem koji kompjuterizuje

sve aspekte organizacije posla, zakazivanje pregleda, pisanje i

skladištenje nalaza, te komunikacije unutar radiološkog odeljenja. Sistem

omogućava jednostavan i efikasan način rada radiologa, tehničara, bolničara i

ostalog osoblja. Na slici dole je prikazana kompletna procedura rada u

RIS-u, što obuhvata sledeće: zakazivanje pregleda, snimanje pacijenta, čitanje

nalaza, pisanje nalaza, kontrola i štampanje nalaza.(slika 5)

Slika 5

TELERADIOLOGIJA – PACS i RIS

Uzimanje slika sa rentgena i njihova distribucija na druge lokacije u dijagnostičke svrhe je posebna oblast - Teleradiologija (kao sastavni deo nečega što nazivamo Telemedicina). Pojam Teleradiologije se danas vezuje gotovo isključivo za digitalizovane slike koje se posredstvom komunikacionih kanala razmenjuju između računara.

DALJI RAZVOJ

Film je još uvek nezamenljiv medij u radiologiji, ali implementacijom digitalnog rešenja koje u većini slučajeva može dati dovoljan kvalitet u dijagnostičke svrhe, smanjuje se potreba

za filmovanjem. Korišćenjem digitalizacije visokog kvaliteta u kombinaciji sa digitalnim uređajima za filmovanje moguće je napraviti i dodatne uštede (izborom više relevantnih slika ili

detalja na jednom filmu - montaža).