Post on 01-Dec-2020
Agressie, geweld en ongewenst gedrag
Inleiding
Iedereen heeft belang bij een goede behandel- en leefsfeer. Voorwaarde voor een
goede behandelsfeer is de bejegening. Revant heeft daarom een beleidsnotitie
voor haar medewerkers en deze patiëntenfolder, gericht op patiënten en
bezoekers, geschreven.
Deze folder gaat in op verschijningsvormen van agressie, geweld en ongewenst
gedrag. We lichten toe wat dient te worden verstaan onder onaanvaardbaar
gedrag, wat er gedaan kan worden om het te voorkomen en welke consequenties
het onaanvaardbaar gedrag kan hebben.
Uitgangspunt
Iedereen moet zich veilig kunnen voelen en agressie en ongewenst gedrag zijn niet aanvaardbaar.
De aanpak van agressie en ongewenst gedrag bij Revant
is gericht op: 1. Het voorkomen van agressie en ongewenst gedrag. 2. De opvang van patiënten en bezoekers ingeval men in het revalidatiecentrum
te maken heeft (gehad) met agressie en ongewenst gedrag. 3. Het verantwoordelijk stellen van de pleger voor zijn/haar gedrag.
1. Begripsbepalingen
Wat verstaan we onder agressie, geweld en ongewenst gedrag? Onder agressie en geweld verstaan we alle vormen van ongewenst of grensoverschrijdend gedrag waardoor patiënten, bezoekers en medewerkers zich onveilig, geïntimideerd of bedreigd voelen.
Daarbij kan gedacht worden aan: - (Non)verbale agressie: schelden, beledigen, een dreigende houding
aannemen, pesten, bedreigen, middelvinger opsteken, discriminatie, lastig vallen, (seksuele) intimidatie.
- Fysieke agressie: duwen, schoppen, slaan, bijten, vastgrijpen, mensen belemmeren het vertrek te verlaten, (seksuele) intimidatie, of nog extremer: aanranden, verkrachten, doden.
- Indirecte agressie: getuige zijn van agressie, horen over agressie of zien of lezen dat revalidanten, cliënten en overige bezoekers of collega’s slachtoffer zijn geweest van agressie.
- Agressie met gebruiksvoorwerpen: met objecten gooien, huisraad vernielen. - Agressie met gevaarlijke objecten of via gevaarlijke methoden: bedreigen
met een mes, naald, gereedschap, hond.
Onder ongewenst gedrag wordt alle gedrag verstaan dat door de ontvanger als
ongewenst wordt ervaren. Hiertoe behoort ook intimidatie.
De officiële definitie van seksuele intimidatie luidt als volgt:
“Direct of indirect seksueel getinte uitingen in woord, gebaar, afbeelding of
anderszins, waar betrokkene (m/v) mee in aanraking komt en die door haar of
hem als ongewenst wordt ervaren.” Het gaat dus om de ervaring van degene die
het ongewenst gedrag / de intimidatie ondergaat.
Onder overige vormen van intimidatie wordt verstaan het op basis van functie,
kennis, machtsverhoudingen etc. disproportionele druk uitoefenen.
Onder discriminatie wordt verstaan: handelingen en praktijken die tot effect
hebben dat mensen worden achtergesteld op gronden die in de gegeven situatie
geen rol mogen spelen.
2. Het voorkomen van agressie en ongewenst gedrag
Als je agressie, geweld en ongewenst gedrag bespreekbaar wilt maken en wilt
uitbannen, dan moeten we het eens zijn over de hiervoor aangegeven definities
en begrippen. Onderstaand gaan we nader in op situaties waarin het kan
voorkomen en op de mogelijkheden om die situaties te voorkomen en in te
grijpen.
In welke situaties kan het voorkomen?
Ongewenst gedrag en agressie kunnen voorkomen in nagenoeg alle contacten
tussen patiënten onderling, tussen patiënten en medewerkers, tussen
familie/bezoek van patiënten etc. Het kan voorkomen in allerlei situaties, waarbij
sprake is van enige vorm van contact/communicatie etc. Het kan gericht zijn op
een (mede)patiënt, op een medewerker, op bezoek enz.
Hoe is het te voorkomen?
Het weten dat ongewenst gedrag niet acceptabel, soms strafbaar en bovendien
onderwerp van gesprek is, zal zeker een positieve invloed hebben op het
voorkomen ervan dan wel het te doen beëindigen.
Als ongewenst gedrag wordt verzwegen, ontstaat een cultuur waarin dit gedrag in
stand wordt gehouden. Het slachtoffer zwijgt uit angst voor nog meer pesterijen;
omstanders en collegae zwijgen uit angst voor de dader. Dat moeten en willen we
voorkomen.
Maak ongewenst gedrag bespreekbaar!!!
Bovendien dient er een cultuur te zijn van zich verantwoordelijk voelen voor
zichzelf en de ander. In een instelling als de onze mag en moet men situaties
waarbij sprake is van agressie, geweld en ongewenst gedrag aan de orde stellen
en bespreekbaar maken. Het maakt niet uit of het gedrag op zichzelf of een
ander is gericht: niet verzwijgen.
Dit dient men te doen met degene die daar het meeste voor in aanmerking komt.
Te denken valt aan behandelend arts, behandelaar, casemanager, leidinggevende
van de afdeling, medewerkers van het Infopunt/receptie
Bovendien zijn het signaleren van een dreigende en risicovolle situatie en het
tijdig ingrijpen mogelijkheden om het uit de hand lopen te voorkomen.
Om duidelijkheid te scheppen over de richtlijnen, normen en waarden van Revant
is een gedragscode ontwikkeld. De gedragscode geldt voor iedereen: alle
patiënten, bezoekers, medewerkers (tevens stagiairs en vrijwilligers) van Revant
en alle medewerkers van andere organisaties die binnen Revant werkzaam zijn.
De gedragscode stelt grenzen in het contact met patiënten, cliënten en overige
bezoekers, collegae, leidinggevenden en stelt grenzen tussen het eigen belang en
het organisatiebelang.
Uitgangspunt van de code zijn integriteit en respect. Hiermee bedoelen we dat
iedereen de grenzen van anderen respecteert en hier integer mee om gaat.
3. De opvang van patiënten en bezoekers
Ook al wordt er alles aan gedaan om alle vormen van agressie en ongewenst
gedrag te voorkomen; we zullen het nooit geheel kunnen uitsluiten. Ingeval
patiënten en bezoekers ermee te maken krijgen moet hiervoor voldoende
aandacht en opvang zijn. Met deze folder en de procedures dragen we een
preventief beleid uit.
Eventueel kan men een klacht indienen. Daarvoor is de Klachtenregeling Revant
vastgesteld, evenals een klachtencommissie (commissie conform de WKCZ (Wet
Klachtrecht Cliënten Zorgsector).
De commissie behandelt klachten in de vorm van een door of namens een patiënt
van het (long)-revalidatiecentrum overhandigde of toegezonden schriftelijke
mededeling van onvrede over de organisatie, gedragingen, bejegening of de
behandeling.
Algemeen december 2011
Agressie, geweld en ongewenst gedrag versie 1.0