โดย

รศ.ดร.จลชพ ชนวรรโณกรตยาจารยแหงมหาวทยาลยธรรมศาสตร

29 พฤษภาคม 2557

เวยดนาม นาลงทนหรอไม มโอกาสแคไหน ? อะไรเปนอปสรรคในการทาธรกจกบเวยดนาม ?

การเมอง - เวยดนาม มเสถยรภาพทางการเมอง กาลงเปนโอกาสของไทย- เวยดนาม มระบอบการเมองแบบคอมมวนสต มเอกภาพและความตอเนอง

ของนโยบาย - เวยดนามเปนสมาชกอาเซยนตงแต ค.ศ. 1995 และอาเซยนกาลงเปลยนเปน ประชาคมอาเซยน โดยเฉพาะประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC)- เวยดนามมพรมแดนตดตอกบจน ลาว และกมพชา

เศรษฐกจ - ประชากร 91 ลานคน / ตลาดทมความตองการสนคาอปโภค บรโภค- เปนแหลงปลกพชสนคาหลายชนด เชน ขาว กาแฟ พรกไทย- มศกยภาพในการลงทนในภาคเศรษฐกจตางๆ

*** ดงนนเวยดนามเปนโอกาสในการทาธรกจของไทย ***

เจาะลกเวยดนาม: โอกาสและอปสรรค

2

ชมเรอนพกของโฮจมนหทกรงฮานอย

จะรจกเวยดนาม: ตองหาโอกาสเดนทางเยอนเวยดนาม

3

4

Hoi An: An Bang Beach5

ชมเจดยเสาเดยว ทกรงฮานอย

6

ชมอาวฮาลอง ใกลนครไฮฟอง

7

ชมพระราชวงทงลอง ในนครเว

8

ชมพระราชวงโบราณของราชวงศเงวยน ในนครเว

9

เยอนเมองเกาฮอยอน

10

ชมปราสาทหมเซน ของอาณาจกรจามปา ไมไกลจากนครดานง

11

ศาลาวาการนครโฮจมนห

12

Cu Chi Tunnel , Ho Chi Minh City

13

เจาะลกเวยดนาม: โอกาสและอปสรรคของไทย

1. เวยดนามในปจจบน: การเมอง เศรษฐกจ และสงคม

2. จดออน จดแขงของเวยดนาม

3. โอกาสและอปสรรคของเวยดนามในเศรษฐกจโลก

4. โอกาสของไทยในการดาเนนธรกจ

14

15

16

17

1. เวยดนามในปจจบน: การเมอง เศรษฐกจ และสงคม

1.1. สภาพทวไปทางกายภาพ1.2. ยอนพนจความเปนมาทางประวตศาสตรโดยสงเขป1.3. การเมองเวยดนามในปจจบน1.4. เศรษฐกจเวยดนามในปจจบน

18

1.1. สภาพทวไปทางกายภาพ พนท: 331,210 ตารางกโลเมตร (อนดบท 65 ของโลก) ภมประเทศ: ภเขาสงทางภาคเหนอ (ยอด Fansipon สง 3,143 เมตร)

ภาคกลางแคบ เปนสนเขาและทราบชายฝง ภาคใตเปนทราบสง และทราบลมแมนาโขง (Mekong Delta)

ประชากร: 91.5 ลานคน (2011) ประชากรมากทสดอนดบ 8 ในเอเชย อนดบ 13 ในโลก (90% เชอสายเวยดนาม ทเหลอชนกลมนอย และชาวเขา)

ชายฝง 3,444 กโลเมตร เขตแดน ยาว 4,638 กโลเมตร : ตดกมพชา 982 กม.

ตดจน 728 กม. ตดลาว 1555 กม. ภมอากาศ: 3 ฤด หนาว รอน ฝน ทางภาคเหนอ

2 ฤด รอน และฝน ทางภาคใต

19

เมองหลวง: กรงฮานอย (6.5 ลานคน) เมองสาคญ: นครโฮชมนห /ไซงอน (7.5 คน) นครไฮฟอง 2.1 คน

นครเกนเถอ 1.8 คน ศาสนา: พทธมหายาน (90 %) ครสต (5 %) อสลาม (2 %) เชอชาต: มหลายเชอชาต คนห (Kinh) / เวยด (85%) และชนสวนนอยอน ๆ เสนทางสาคญ ถนนหมายเลข 8 เชอม เหงออาน และหาตง ผาน บอลคาไซ และ

คามวนในลาว สนครพนม ประเทศไทยถนนหมายเลข 9 เชอม กวางจ เว ดานง ผานสะหวนนะเขต สมกดาหาร ไทยถนนหมายเลข 12 เชอม หาตง กบกวางตง ผานลาว สนครพนม ไทย

20

สมยโบราณ บรรพบรษเวยดนามตงถนฐานตอนใตของจนและตอนเหนอของเวยดนาม 2800 BC ตงอาณาจกร Vanlang , Au Lac, Nan Yue

1000 BC-938 AD ตกอยใตการยดครองของจน ปลดแอกจากอาณาจกรจน โดยรบชนะทหารจนทแมนา Bach Dang แตกเผชญกบภยคกคามจากจนเมอจนเขมแขง

1000 -1500 AD ขยายอทธพลลงมาทางตอนกลางและตอนใต รบกบอาณาจกร จามปาและอาณาจกรขอมโบราณ

1800 AD เชอพระวงศกษตรยเวยดนาม Nguyen Anh (องเชยงสอ) หนจากกรงเทพฯ ไปเวยดนามเพอกเอกราชดวยความชวยเหลอของฝรงเศส ตงราชวงศ เงวยน (Nguyen) โดยมเวเปนราชธาน

1.2. ยอนพนจความเปนมาทางประวตศาสตรโดยสงเขป

21

1883-1945 AD ตกเปนอาณานคมของฝรงเศส (French Indochina) 1945-1954 AD โฮจมนหทาสงครามกองโจรตอตานฝรงเศสเรยกรองเอกราช

รบชนะฝรงเศสทเดยนเบยนฟใน ค.ศ.1954 ประชมเจนวาใหอนโดจนเปนเอกราช 1954-1975 AD เวยดนามไดรบเอกราชแตถกแบงเปนสองสวน เวยดนามเหนอ

ปกครองแบบคอมมวนสตภายใตโฮจมนห เวยตนามใตภายใตจกรพรรด Bao Dai ตอมาเปลยนเปนประชาธปไตยภายใตประธานาธบด Ngo Dinh Diem ตอมาเปนเผดจการทหารภายใตประธานาธบด Nguyen Van Thieu

เวยดนามเหนอรวมประเทศดวยกาลง ทาสงครามกองโจร ไดรบความชวยเหลอจากคอมมวนสตจนและสหภาพโซเวยต สวนเวยดนามใตไดรบการสนบสนนจากสหรฐอเมรกา เวยดนามใตแพถกยด 30 เมษายน ค.ศ. 1975

22

1976 รวมเวยดนามเหนอเวยดนามใตเปนประเทศเดยว 1976-1985 เปลยนเวยดนามใตใหเปนเศรษฐกจสงคมนยม โดยเปลยนกรรมสทธ

ปจจยการผลตเปนของรฐและสวนรวม ทาใหคนเวยดนามใตหลบหนออกนอกประเทศ

1986-1992 ปฏรปเศรษฐกจ ใชนโยบาย Doi Moi แตถกขดขวางจากผนาเครง คมภร

1991 คอมมวนสตลมสลาย ทาใหเวยดนามสามารถปฏรปเศรษฐกจ เปดประเทศใหตางชาตเขามาลงทน จดตงเขตเศรษฐกจพเศษ

1995 เวยดนามเปนสมาชก ASEAN

23

ระบบการเมอง คอมมวนสต รวมศนยอานาจอยทพรรคคอมมวนสตเวยดนาม Centralism รวมประเทศ 2 กนยายน 1976 เวยดนามเหนอรวมเวยดนามใต

30 เมษายน 1975 เวยดนามเหนอยดเวยดนามใต โครงสรางทางการเมอง

1. พรรคคอมมวนสตเวยดนาม กาหนดนโยบายตาง ๆ ของเวยดนามโครงสรางของพรรคเปนรปสามเหลยมโดยมฐาน คอ สมาชกพรรค 3 ลานคน สงขนไปเปนคณะกรรมการพรรค สงขนไปเปน คณะกรรมการกลาง 150 คน คณะกรมการเมอง17 คน

เลขาธการพรรค คนปจจบน คอ เหวยน ฝ จอง (Nguyen Phu Trong)2. รฐบาลเวยดนาม บรหารนโยบายทพรรคกาหนด: ประธานาธบด คอ เจอง เตง ซาน

(Truong Tan Sang) นายกรฐมนตร คอ เหวยน เตง สง (Nguyen Tan Dung) ประธานรฐสภา คอ เหวยน ซน หง (Nguyen Sinh Hung)

3. กองทพเวยดนาม ปกปองอธปไตยและบรณภาพแหงดนแดนลดกาลงพลเหลอ 500,000 คน

1.3. การเมองในเวยดนามในปจจบน

24

เดมเวยดนามมเศรษฐกจคอมมวนสต : วางแผนควบคมจากสวนกลางภายใตการชนาของพรรค (Centrally planned and commanded Economy)

ตอมามการปฏรปดวยนโยบาย Doi Moi นากลไกตลาดมาผสมผสานใน ค.ศ. 1987 แตถกขดขวางจากผนาบางกลม จนกระทงคอมมวนสตลมสลายในตนทศวรรษ 1990 เวยดนามจงสามารถปฏรปเศรษฐกจเปนสงคมนยมทใชกลไกตลาด (Market Socialism) คลายๆ กบจน

ตลอด 20 ประหวาง 1993-2012 เศรษฐกจเวยดนามขยายตวโดยเฉลย 8-9 % ตอปอนญาตใหตางชาตเขามาลงทน จดตงเขตเศรษฐกจพเศษ มญปน เกาหลใต ไตหวนเปนผลงทนรายใหญ

เวยดนามกาลงเปลยนจากเศรษฐกจเกษตร มาเปนเศรษฐกจอตสาหกรรมสงออกสนคา กาแฟเปนอนดบ 2 ของโลกรองจากบราซล ถานหนแอนทราไซต จากภาคเหนอ เครองนงหมจากอตสาหกรรมทตางชาตมาลงทน

1.4. เศรษฐกจเวยดนาม

25

เวยดนามเปนสงคมชนบททพงพาเกษตรกรรม อาศยลมมรสมทาใหมฝนตกหนกกวา 6 เดอน แหลงเกษตรกรรมสาคญอยทลมแมนาแดงภาคเหนอ และลมแมนาโขงภาคใต

ปจจบนเวยดนามกาลงพฒนาอตสาหกรรมจากการลงทนของตางชาต โดยเฉพาะอยางยงรอบๆ นครโฮจมนหในภาคใต

1.5. สงคมเวยดนาม

26

27

ไทยสถาปนาความสมพนธทางการทตกบเวยดนาม วนท 6 สงหาคม ค.ศ. 1976ไทยมสถานทตในเวยดนามอยท กรงฮานอย และสถานกงสลใหญท นครโฮจมนหเวยดนามมสถานทตในไทยอยท กรงเทพฯ และสถานกงสลใหญท จงหวดขอนแกน

2. ความสมพนธทางดานเศรษฐกจไทย-เวยดนาม

28

สมยโบราณ ร.1 อปถมภองเชยงสอ (Nguyen Anh) แตสงครามกบพมาทาใหสยามไมสามารถชวยเหลอองเชยงสอกอบก เอกราชในเวยดนาม เมอองเชยงสอสถาปนาราชวงศเงวยน โดยมเวเปนราชธาน เวยดนามใกลชดกบสยาม

ตอมาเวยดนามมกษตรยองคใหมขยายอทธพลลงมาในกมพชา ขดแยงกบสยามในสมย ร.3 เพราะกมพชาเปนประเทศราชสยาม เกดอานม-สยามยทธเปนเวลา 10 ป แยงชงความเปนใหญเหนอกมพชา ผ นากมพชาบางคนฝกไฝเวยดนาม

สมยใหม หลงสงครามโลกครงทสองเมอเวยดนามไดรบเอกราช 1954 ไทยรบรองเวยดนามใต หวาดระแวงคอมมวนสตเวยดนามเหนอ จงรวมมอกบสหรฐฯ ตอตานเวยดนามเหนอ แตเมอเวยดนามเหนอยดเวยดนามใต ค.ศ.1975 รฐบาลไทยสมยนายกรฐมนตร ม.ร.ว. เสนย ปราโมช สถาปนาความสมพนธทางการทตกบเวยดนาม ส.ค.1976

ความสมพนธไทย-เวยดนาม

29

เมอเวยดนามรกรานและยดครองกมพชา 7 ม.ค. 1979 ไทยรวมมอกบอาเซยน และมหาอานาจ สหรฐฯ จน และญปน กดดนเวยดนามจนถอนทหารออกจากกมพชา ใน ค.ศ.1988-9

เมอคอมมวนสตลมสลายในยโรป 1989-1991 เวยดนามถกโดดเดยว นายกรฐมนตรอานนท ปนยารชน เยอนเวยดนาม 1992 และชวนเวยดนามเขามาเปนสมาชกสมาคมอาเซยน เพอใหเวยดนามยอมรบกตกาของอาเซยน: ถาขดแยงกน ตองเจรจาแกไขความขดแยงโดยสนตวธ เวยดนามจาเปนตองหามตร จงเขาเปนสมาชกอาเซยนลาดบท 7 ในค.ศ.1995

ในปจจบน เวยดนามกบไทยมความสมพนธทใกลชดเพราะสามารถแกไขปญหาความขดแยงเกยวกบเขตแดนทางทะเล: เขตเศรษฐกจจาเพาะ (EEZ) ในอาวไทย และมการรวมมอกนในหลายๆ ดาน

30

การคาระหวางไทยกบเวยดนาม

31

สนคาสงออก 15 อนดบแรกของไทยไปเวยดนาม

32

สนคานาเขา 15 อนดบแรกของไทยรายประเทศ

33

จดแขง1. การเมองมเสถยรภาพ เนองจากเปนระบบคอมมวนสต ทาใหการกาหนด

นโยบายมเอกภาพและมความตอเนอง2.คาจางแรงงานยงตา เพราะมแรงงานจานวนมาก3.ประชากรถง 91 ลานคน มความตองการสนคาอปโภคบรโภค4.มทรพยากรธรรมชาตหลายชนดทมความอดมสมบรณดานพลงงาน

(ทงนามนและกาซธรรมชาตนอกชายฝง)5.มผลผลตทางเกษตรทเปนทตองการของตลาด เชน พรกไทย กาแฟ ขาว6.คนเวยดนาม มความอดทน ขยน7.ชายฝงยาวเกอบ 2,000 กม. พฒนาเปนทาเรอ บางแหงมหาดทรายท

สะอาดบรสทธพฒนาเปนแหลงทองเทยวได

3. จดออน จดแขง โอกาสและอปสรรคของเวยดนาม

34

จดออน1. โครงสรางพนฐานยงไมพรอม ตองพฒนาอกมาก2. แรงงานแมมคาจางตา แตไมมทกษะ3. ขาดเสรภาพและความหลากหลายทางความคด ไมมการตรวจสอบทเขมขน4. ระบบราชการมการคอรปชนมาก5. เผชญกบภยธรรมชาต โดยเฉพาะนาทวมทเกดขนอยางตอเนองในฤดฝน6. มความรสกชาตนยมเขมขน หากถกกระตน อาจนาไปสความรนแรงท

สรางความเสยหาย

3. จดออน จดแขง โอกาสและอปสรรคของเวยดนาม

35

โอกาส1. ตลาดขนาดใหญเนองจากมประชากรมากถง 91 ลานคน โดยเฉพาะอยางแถบ

ลมแมนาแดงทางตอนเหนอ และลมแมนาโขงทางภาคใต2. เศรษฐกจของเวยดนามขยายตวตอเนอง แมวาจะมอตราเงนเฟอสง3. ประชากรอยในวยทางาน มแรงงานจานวนมาก และคาจางไมสงนก4. ความไดเปรยบ คอ มทาเรอนาลกหลายแหง เชน ไฮฟอง ดานง วงเตา5. เวยดนามมความตองการอาคารสานกงาน โรงงาน และทพกอาศยแนวสง

สาหรบนกลงทนและนกธรกจตางชาต

3. โอกาสและอปสรรคของเวยดนาม

36

อปสรรค1. ความลาชาในการตดสนใจและการทางานของระบบราชการเวยดนาม2. กฎ ระเบยบ กฎหมาย เปลยนแปลงบอย3. การคอรปชนทาใหตนทนทางธรกจสง4. ระบบการเงน การธนาคาร ยงตองปฏรปใหชดเจนและโปรงใสกวาน

3. โอกาสและอปสรรคของเวยดนาม

37

ธรกจของไทยทเขาไปลงทนแลว1. ธรกจอาหารสตว/เกษตร ทนคมอตสาหกรรม เบยนหว จ.ดงนาย2. อตสาหกรรมผลตกระดาษ ท จ.บนหเยอง3. ธรกจนคมอตสาหกรรมอมตะ ท จ. ดงนาย4. ธรกจเครองประดบ

4. โอกาสของไทยในการดาเนนธรกจในเวยดนาม

38

ธรกจของไทยทมโอกาสในเวยดนาม1. ธรกจกอสราง2. ธรกจเกยวกบการทองเทยว3. ธรกจชนสวนยานยนต4. ธรกจคาปลก5. ธรกจทอาศยแรงงานจานวนมาก

39

40