การเปรยบเทยบประสทธภาพการยอยปยหมกของจลนทรย Bacillus subtilisและจลนทรยจากมลสตวในกระบวนการยอยสลายเพอท าปยหมก

จากทะลายเปลาปาลมน ามนบทน า

ปาลมน ามนเปนพชเศรษฐกจทส าคญ และเปนทตองการของเกษตรกรภาคใต แปลงเพาะกลาปาลมน ามนจงมหนาทในการผลตตนกลาปาลมน ามนทมคณภาพสงและเปนทตองการของเกษตรกร ซงในกระบวนการผลตตนกลาปาลมน า จ าเปนตองใชหนาดนเปนวสดปลกซงเปนวสดทหาไดยากและมราคาแพง จงหาวธการหมกทะลายเปลาปาลมน ามนนน เพอเปนสงทมาทดแทนการใชหนาดนไดเปนอยางด แตกยงมขอจ ากดอยบางเนองจากการหมกทะลายเปลาปาลมน ามนเปนการหมกทใชระยะเวลานาน ดงนนทางผวจยไดน าแนวคด วศวกรรมแมโจ 1 (ธรพงษ สวางปญญางกร,2558) มาปรบใชในกระบวนการผลตปยหมกจากทะลายเปลาเพอลดตนทน และทดสอบเพอเปรยบเทยบประสทธภาพของจลนทรยแตละชนดในการท าปยหมกจากทะลายเปลาปาลมน ามน เพอใหไดปยหมกจากทะลายเปลาปาลมน ามนในระยะเวลาทสนเพอใหไดปยหมกทดแทนวสดส าหรบการผสมปลก

วตถประสงคของงานวจยเพอศกษาเปรยบเทยบระยะเวลาในการยอยสลายของทะลายเปลาปาลมน ามนระหวางการหมกป ย

โดย จลนทรย Bacillus subtilis และจลนทรยจากมลสตว

ขอบเขตของงานวจยศกษาเปรยบเทยบอตราการยอยสลายของทะลายเปลาปาลมน ามนในการท าปยหมกวธวศวกรรม

แมโจ 1 โดยการใชจลนทรย Bacillus subtilis และจลนทรยจากมลสตวระยะเวลาวนท 12 มกราคม 2559 ถง 29 เมษายน 2559 ณ แปลงเพาะกลาเอกพจนวานช และสวนเจยรวานช บรษท ยนวานชน ามนปาลม จ ากด (มหาชน)

ประโยชนทคาดวาจะไดรบลดระยะเวลาในกระบวนการหมกปยอนทรยจากทะลายเปลาปาลมน ามนโดยวธวศวกรรมแมโจ 1พอผลตปยอนทรยส าหรบใชเปนวสดปลกทดแทนการใชหนาดนในถงเพาะช าตนกลาปาลมน ามน

วสด อปกรณ

Completed randomized design (CRD)มหนวยการทดลอง 4 หนวยการทดลองจ านวน 2 ซ า

Treatment 1 • Treatment 1 ทะลายเปลาปาลมน ามน (ชดควบคม)Treatment 2 • Treatment 2 ทะลายเปลาปาลมน ามน + มลสตวTreatment 3 • Treatment 3 ทะลายเปลาปาลมน ามน + มลสตว + สารละลาย Bacillus subtilis

Treatment 4• Treatment 4 ทะลายเปลาปาลมน ามน + สารละลาย Bacillus subtilis

ผลการทดลอง

วดความสง ทก 10 วน 1 ซ า เกบขอมล 10 จดวดอณหภม ทก 10 วน 1 ซ า เกบขอมล 10 จดวดระดบความยย 70 วน หลงจากท ากองปยหมก

หนวยการทดลอง ความสง

1. ทะลายเปลาปาลมน ามน 15.10c

2. ทะลายเปลาปาลมน ามน และมลสตว 25.36c 3. ทะลายเปลาปาลมน ามน + สารละลายจลนทรย Bacillus subtilis + มลสตว

37.50a

4. ทะลายเปลาปาลมน ามน + สารลายจลนทรย Bacillus subtilis 32.70b

F-test **

%CV 1.30

ภาพท 4 ความสงทลดลงในแตละระยะ

ตารางท 2 การวเคราะหทางสถตความสงกองปยหมก 70 วน

หนวยการทดลอง อณหภม

1. ทะลายเปลาปาลมน ามน 51.20c

2. ทะลายเปลาปาลมน ามน + มลสตว 63.00b

3. ทะลายเปลาปาลมน ามน + สาระลาย Bacillus subtilis + มลสตว 67.20a

4. ทะลายเปลาปาลมน ามน + สารละลาย Bacillus subtilis 64.85ab

F-test **

%CV 2.12

ภาพท 5 กราฟเสนแสดงอณหภมทเปลยนแปลงภายในกองปยหมก

ตารางท 3 การวเคราะหทางสถต อณหภมของปยหมกในแตละหนวยการทดลอง

ภาพท 6 กราฟแทงแสดงคาเฉลยระดบความยยของปยหมก

หนวยการทดลอง ระดบความยย

1. ทะลายเปลาปาลมน ามน 1.04c

2. ทะลายเปลาปาลมน ามน + มลสตว 2.22c 3. ทะลายเปลาปาลมน ามน + สาระลาย Bacillus subtilis+ มลสตว 3.88a

4. ทะลายเปลาปาลมน ามน + สารละลาย Bacillus subtilis 3.58a

F-test **

%CV 24.44 ตารางท 3 การวเคราะหทางสถต ระดบคะแนน

ความยยของปยหมก

ระดบคะแนน ระดบความยย ความหมาย 1 (20%) ไมยย เสนใยมลกษณะเหนยวและคงรป

ใชแรงดงเสนใยเกดการฉกขาด ใชแรงดงเกดการหลดลยของเสนใย สมผสแลวเกดการหลดลยของเสนใย ไมมลกษณะของเสนใย

2 (40%) ยยนอย 3 (60%) ยย 4 (80%) ยยมาก

5 (100%) ยยมากทสด

อตราสวนผสมตอกองทะลายเปลาปาลมน ามน 4 ตน/1 กอง มลสตว 60 กโลกรม/1 กอง จลนทรย Bacillus subtilis 10 กรม/1 กอง กากน าตาล 500 cc/1 กอง ซอยพลส 100 cc/1 กอง น า 200 ลตรแอมโมเนยมซลเฟส 5 กโลกรม/1 กอง

ตารางท 1 ล าดบคะแนนความยย

150 cm

250 cm

ขนตอนการด าเนนงานวธการท ากองปยหมก

ใหน าวนละ 2 h เจาะใหน าทก 10 วนการเกบขอมล

ผลของการใชสารละลายจลนทรย Bacillus subtilis ตอความสงกองปยหมกทะลายเปลาปาลมน ามนความสงของกองปยหมกทะลายเปลาปาลมน ามนทลดลงใน

แตละชดการทดลองมผลมาจากการท างานของจลนทรยตางๆทมกจกรรมในกระบวนการยอยสลายทะลายเปลาปาลมน ามน ดงภาพท 4 พบวา หนวยการทดลอง ท 3 มความสงลดลงมากทสดหลงจากท ากองปยหมกทะลายเปลาปาลมน ามนไปแลว 70 วน มความสงเพยง 93.80 เซนตเมตร และรองลงมาคอ หนวยการทดลอง ท 4 หนวยการทดลอง ท 2 และ หนวยการทดลอง ท 1 หลงจากท ากองปยหมกทะลายเปลาได 70 วน โดยมความสงของกองปย 101.00 cm 111.95 cm และ 127.30 cm ตามล าดบ

เ มอน าขอ มลไปว เคราะ หทางสถ ต แบบ Completely Randomized Design (CRD) ทระดบความเชอมน 0.05 เปอรเซนต ( P ) จากการวเคราะหทางสถตพบวา หนวยการทดลองท 3 มความแตกตางอยางมนยส าคญยงเมอเปรยบเทยบกบทกหนวยการทดลอง (ตารางท 2)

ผลของการใชสารละลาย จลนทรย Bacillus subtilis ตออณหภมของกองปยหมกทะลายเปลาปาลมน ามนอณหภมในกองปยหมกทะลายเปลาปาลมน ามนทกหนวยการ

ทดลอง โดยอณหภมจะสงผลตอการท างานของจลนทรยทมชวตทมผลตอการยอยสลายทะลายเปลาปาลมน ามน โดยเฉพาะทอณหภมสงจะสงผลใหเกดกจกรรมของจลนทรยทสงตามไปดวย จากภาพท 5 หนวยการทดลองท 3 มอณหภมสงมากทสดเมอเปรยบเทยบกบทกหนวยการทดลอง ตลอดระยะเวลาการท ากองปยหมกทะลายเปลาปาลมน ามน 70 วน ซงมอณหภมสงถง 67.2 ºc และรองลงมาคอ หนวยการทดลอง ท 4 หนวยการทดลอง ท 2และ หนวยการทดลอง ท 1 โดยมอณหภมของกองปยดงน 64.85 ºc, 63 ºc และ 51.2 ºc ตามล าดบ

เ ม อน า ขอ ม ลไปว เ ค ร าะ หทางส ถ ต แบบ Completely Randomized Design (CRD) ทระดบความเชอมน 0.05% (P ) จากการว เคราะหทางสถ ตพบว า หนวยการทดลอง ท 3 เ มอเปรยบเทยบ หนวยการทดลอง ท 4 มความแตกตางทางสถตอยางมนยส าคญ แตเมอเปรยบเทยบกบ หนวยการทดลองท 1 และหนวยการทดลองท 2 กลบพบวามความแตกตางอยางมนยส าคญยง (ตารางท 3)

ผลของการใชสารละลาย จลนทรย Bacillus subtilis ตอความยยของกองปยหมกทะลายเปลาปาลมน ามนเนองจากจากการทดลองพบวา ขนาดของปยหมกทะลายเปลา

ปาลมน ามนมขนาดใหญกวามาตรฐานตามกรมวชาการเกษตรทมการก าหนดเนองจากมขอจ ากดระยะเวลาทใชในกระบวนการหมก ดงนนจงจ าเปนตองทดสอบระดบความยย โดยใชการสมภาษณจากผใชปยหมกจากการสมพนกงานภายในบรษท จ านวน 25 คน (ภาพท 7)

จากกราฟแทงแสดงระดบความยยของปยหมกทะลายเปลาปาลมน ามนแตละหนวยการทดลองดงน (ภาพท 6) โดยหนวยการทดลอง ท 1 มระดบคะแนนอยท 1.04 คะแนน คอวสดอนทรยไมเกดการยอยสลาย หนวยการทดลอง ท 2 มระดบคะแนนอยท 2.22 คะแนน วสดอนทรยเกดการยอยสะลายนอย หนวยการทดลอง ท 3 มระดบคะแนน 3.88 คะแนน วสดอนทรยเกดการยอยสลายมาก และหนวยการทดลอง ท 4 มระดบคะแนน 3.58 คะแนน วสดอนทรยเกดการยอยสลายมาก

เ ม อน า ขอ ม ล ไปว เ ค ร า ะ หท า งส ถ ต แบบ Completely Randomized Design (CRD) ทระดบความเชอมน 0.05% (P ) จากการวเคราะหทางสถตพบวา หนวยการทดลอง ท 3 เมอเปรยบเทยบ

สรปผลการทดลอง

กบหนวยการทดลอง ท 4 ไมมความแตกความแตกตางทางสถตแตเมอเปรยบเทยบกบ หนวยการทดลอง ท 2 และ หนวยการทดลอง ท 1 ทะลายเปลาปาลมน ามนกลบพบวามความแตกตางอยางมนยส าคญยง (ตารางท 4)

การท างากจกรรมการยอยสลายวสดอนทรยของจลนทรยภายในกองปยหมกทะลายเปลาปาลมน ามน หนวยการทดลอง ท 3 และ หนวยการทดลองท 4 มความสามารถในการยอยสลาย วสดอนทรยทดทสด และมความแตกตางของ อณหภม ความสง ทไมแตกตางกนมากระหวางหนวยการทดลอง ท 3 และ หนวยการทดลองท 4 และทส าคญกลบมระดบความยยของวสดอนทรยทไมแตกตางกน จงสรปไดวา จลนทรยจากมลสตวมประสทธภาพในการยอยสลายทะลายเปลาปาลมน ามนดอยกวา จลนทรย Bacillus subtilisจจารณผลการทดลองจากการศกษาเปรยบเทยบการยอยทะลายเปลาปาลมน ามนโดยใชจลนทรย Bacillus subtilis และจลนทรยจากมลสตว จลนทรย Bacillus subtilis เปนจลนทรยทมคณสมบตในการยอยสลายเสนใย และเปนจลนทรยในกลม Thermophilic microorganism ททนตออณหภมสงไดดอยางไรกตามจากการศกษาปยหมกทะลายเปลาปาลมน ามน เปนระยะเวลา 70 วน ท าใหไดปยทไมพรอมใชงานเพราะเนองมาจาก ทะลายเปลาปาลมน ามนเปนวสดทมขนาดใหญ และมองคประกอบเปนเสนใยทยอยสลายยาก ประกอบกบสภาพอากาศภายนอกทไมสามารถควบคมได

ภาพท 6 ลกษณะของปยหมกทะลายเปลาปาลามน ามน

นาย ไทคม เลขจตร รหสนสต 552041008สาขาพชศาสตร คณะเทคโนโลย และการพฒนาชมชน