Post on 02-Nov-2019
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
หนวยท 6
การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
อาจารย ดร.บญชา แสนทว
ชอ อาจารยดร.บญชาแสนทววฒ กศ.บ.(ฟสกส-คณตศาสตร),ค.ม.(การวดและประเมนผลการศกษา) กศ.ด.(การวจยและพฒนาหลกสตร)ต�าแหนง ผจดการงานวทยาศาสตรในโรงเรยนชนบท ดานพฒนาก�าลงคนดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ส�านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาตหนวยทเขยน หนวยท6
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-2 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
แผนการสอนประจ�าหนวย
ชดวชา การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
หนวยท 6 การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
ตอนท 6.1 ความรพนฐานเกยวกบการประกนคณภาพการศกษาปฐมวย6.2หลกการและกระบวนการของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวย6.3การน�าผลของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยไปใช
แนวคด1.การประกนคณภาพการศกษาเปนวธการหรอกลยทธทก�าหนดแนวปฏบตหรอแนวทางในการ
ด�าเนนงานในการจดการศกษาเพอใหทราบความกาวหนาของการพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาและเปนทยอมรบของสงคมการประกนคณภาพการศกษาแบงเปน2ประเภทไดแกการประกนคณภาพภายในและการประกนคณภาพภายนอก
2.การประกนคณภาพการศกษาใชหลกการมสวนรวม การกระจายอ�านาจ ความรบผดชอบ การบรหารงานแบบบรณาการ การตรวจสอบ ทบทวน และปรบปรง ทมความตอเนองและยงยนโดยใชกระบวนการควบคมคณภาพการตรวจสอบคณภาพและการประเมนคณภาพ
3.การน�าผลของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยไปใชเปนการน�าขอคนพบหรอผลทไดจากการประเมนไปใชประกอบการก�าหนดแนวคดและการปฏบตงานปจจบนสถานศกษาทกแหงมการด�าเนนการประกนคณภาพภายในสถานศกษาและรบการประเมนภายนอกจากส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา แตสถานศกษาสวนใหญยงประสบปญหา ดานกฎหมายและนโยบายปญหาดานการปฏบตการขาดความตอเนองเชงนโยบายการขาดการก�ากบเชงปรมาณและการขาดการควบคมคณภาพ
วตถประสงคเมอศกษาหนวยท6จบแลวนกศกษาสามารถ1.อธบายความรพนฐานเกยวกบการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยได2.อธบายหลกการและกระบวนการของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยได3.อธบายและยกตวอยางการน�าผลของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยไปใชได
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-3การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
กจกรรมระหวางเรยน1. ท�าแบบประเมนผลตนเองกอนเรยนหนวยท62. ศกษาเอกสารการสอนตอนท6.1-6.33. ปฏบตกจกรรมตามทไดรบมอบหมายในเอกสารการสอน4. ฟงซดเสยงประจ�าชดวชา5. ชมดวดประกอบชดวชา(ถาม)6. ท�าแบบประเมนผลตนเองหลงเรยนหนวยท6
สอการสอน1. เอกสารการสอน2. แบบฝกปฏบต3. ซดเสยงประจ�าชดวชา4. ดวดประกอบชดวชา(ถาม)
การประเมนผล1. ประเมนผลจากแบบประเมนผลตนเองกอนเรยนและหลงเรยน2. ประเมนผลจากกจกรรมและแนวตอบทายเรอง3. ประเมนผลจากการสอบไลประจ�าภาคการศกษา
เมออานแผนการสอนแลว ขอใหท�าแบบประเมนผลตนเองกอนเรยน
หนวยท 6 ในแบบฝกปฏบต แลวจงศกษาเอกสารการสอนตอไป
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-4 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
ตอนท 6.1
ความรพนฐานเกยวกบการประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
โปรดอานหวเรองแนวคดและวตถประสงคของตอนท6.1แลวจงศกษารายละเอยดตอไป
หวเรอง 6.1.1ความหมายความส�าคญและจดมงหมายของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวย6.1.2ประเภทของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
แนวคด1.การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย เปนการด�าเนนงานจดการศกษาปฐมวยของ
สถานศกษาตามปกตทมมาตรฐานสถานศกษาเปนเปาหมาย เพอใหเดกปฐมวยมคณภาพตามมาตรฐานทก�าหนด โดยมการวางแผนกลยทธทแสดงถงความรบผดชอบตอการด�าเนนงาน จงท�าใหการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยมความส�าคญตอเดกปฐมวยพอแมผปกครองสถานศกษาและชมชนผลของการประกนคณภาพจะท�าใหสถานศกษามการพฒนาและทราบความกาวหนาของคณภาพการศกษาปฐมวยของตนเอง ทงนเพอรายงานใหภาครฐและเอกชนไดรบทราบ และเพอสรางความมนใจ ใหแกเดกปฐมวยพอแมผปกครองรวมทงเปนทยอมรบของชมชนและสงคม
2. การประกนคณภาพการศกษาปฐมวยแบงเปน2ประเภทคอ1)การประกนคณภาพภายในเปนการประเมนผลและการตดตามตรวจสอบคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาจากภายใน โดยบคลากรของสถานศกษานนเอง หรอโดยหนวยงาน ตนสงกดทมหนาทก�ากบดแลสถานศกษานน และ 2) การประกนคณภาพภายนอกเปนการประเมนผลและการตดตามตรวจสอบคณภาพและมาตรฐานการศกษาของ สถานศกษาจากภายนอกโดยส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษาหรอบคคลหรอหนวยงานภายนอกทส�านกงานดงกลาวรบรอง เพอเปนการประกนคณภาพและใหมการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา
วตถประสงคเมอศกษาตอนท6.1จบแลวนกศกษาสามารถ1. อธบายความหมาย ความส�าคญ และจดมงหมายของการประกนคณภาพการศกษา
ปฐมวยได2.อธบายประเภทของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยได
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-5การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
เรองท 6.1.1
ความหมาย ความส�าคญ และจดมงหมายของการประกนคณภาพ
การศกษาปฐมวย
การศกษา คอ กระบวนการเรยนรเพอความเจรญงอกงามของบคคลและสงคมโดยการถายทอดความร การฝก การอบรม การสบสานทางวฒนธรรม การสรางสรรคจรรโลงความกาวหนาทางวชาการการสรางองคความรอนเกดจากการจดสภาพแวดลอมสงคม การเรยนรและปจจยเกอหนนใหบคคลเรยนรอยางตอเนองตลอดชวต
การศกษาทมคณภาพจ�าเปนตองมระบบการศกษาและการจดการระบบทด มคณภาพและประสทธภาพในทกๆ ดาน ทงทางดานการบรหารจดการหลกสตรการเรยนการสอน การพฒนาคร การพฒนาสอและแหลงการเรยนรตลอดจนการสรางความรวมมอและการประสานสมพนธระหวางสถานศกษาผปกครองชมชนและองคกรตางๆ
คณภาพการศกษาจงสะทอนถงคณภาพของคนทเปนผลตผลของการจดการศกษา กลยทธทจะท�าใหการจดการศกษามคณภาพทดประการหนงไดแกการสรางระบบการประกนคณภาพการศกษาดวยเหตนพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.2542จงไดก�าหนดใหมระบบการประกนคณภาพการศกษาเพอพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาทกระดบสถานศกษาทจดการศกษาปฐมวยจงตองสรางระบบประกนคณภาพใหมความเขมแขง ผทมสวนเกยวของกบการจดการศกษาปฐมวยจงจ�าเปนตองมความรความเขาใจและทกษะของการสรางระบบประกนคณภาพการศกษาเปนอยางด
ในเรองนจะไดกลาวถงความหมายความส�าคญและจดมงหมายของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยซงมสาระส�าคญดงน
ความหมายของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยนกการศกษาของไทยไดใหความหมายของการประกนคณภาพการศกษาไวมสาระส�าคญดงนไพฑรยสนลารตน (2539,น.5)ไดใหความหมายไววาการประกนคณภาพการศกษาหมายถง
การบรหารการศกษาตามปกตทมงหวงปรบปรงใหดขนสมศกดสนธระเวชญ(2541,น.2)กลาววาการประกนคณภาพการศกษาเปนกระบวนการทจะ
ยกมาตรฐานของโรงเรยนตางๆทยงไมเขามาตรฐานผลกดนใหไดมาตรฐานสามารถจดการศกษาไดอยางมคณภาพผจบการศกษามคณภาพตามมาตรฐานทก�าหนดไว
สรฐ ศลปอนนต (2539, น. 13) กลาวไววา การประกนคณภาพการศกษา เปนการก�าหนดมาตรฐานใหสงแลวเขาถงมาตรฐานทไดก�าหนดไวโดยประเมนความส�าเรจของผเรยนใหไดมาตรฐานตาม
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-6 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
หลกสตร การมเปาหมายชดเจนและการก�าหนดระบบ 2 ระบบ คอ ความรบผดชอบ (accountability)และการวดผล(measurement)จะเปนเครองก�าหนดความสมพนธระหวางผเรยนกบผสอนและความคาดหวง
สงบลกษณะ(2541,น.2)ไดกลาววาการประกนคณภาพการศกษาเปนกระบวนการวางแผนและกระบวนการจดการของผทรบผดชอบจดการศกษาทจะรบประกนใหสงคมเชอมนวาจะพฒนาผเรยนใหครบถวนตามมาตรฐานทระบไวในหลกสตรและตรงกบความมงหวงของสงคม
อทมพรจามรมาน(2544,น.1)ใหความหมายของการประกนคณภาพวาเปนการใหหลกฐานขอมลแกประชาชนวาบคคลในโรงเรยนท�างานอยางเตมความสามารถ เพอใหผปกครอง นกเรยนและสาธารณชนมนใจวานกเรยนนาจะมคณภาพตามทระบไวในหลกสตรและมาตรฐานคณภาพการศกษา
ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2543, น. 7) ไดใหความหมายของการประกนคณภาพการศกษาวาหมายถงการบรหารจดการและการด�าเนนกจกรรมตามภารกจปกตของสถานศกษาเพอพฒนาคณภาพของผเรยนอยางตอเนอง ซงจะเปนการสรางความมนใจใหผรบบรการทางการศกษา ทงผรบบรการไดแกผเรยนและผปกครองรวมทงผบรการทางออมไดแกสถานประกอบการประชาชนและสงคมโดยรวมวาการด�าเนนงานของสถานศกษาจะมประสทธภาพ และท�าใหผเรยนมคณภาพหรอคณลกษณะทพงประสงคตามมาตรการศกษาทก�าหนดการประกนคณภาพมแนวคดอยบนพนฐานของการปองกนไมใหเกดการท�างานทไมมประสทธภาพ
จากความหมายของการประกนคณภาพการศกษาดงกลาวขางตนสรปไดวาการประกนคณภาพการศกษา เปนการด�าเนนงานของสถานศกษาตามปกตทมมาตรฐานสถานศกษาเปนเปาหมาย เพอให ผเรยนมคณภาพตามมาตรฐานทก�าหนดโดยทการบรหารงานของสถานศกษามการวางแผนกลยทธทแสดงถงความรบผดชอบตอการด�าเนนงาน มการด�าเนนงานอยางตอเนอง เพอสรางความมนใจใหแกผเรยน พอแมผปกครองรวมทงเปนทยอมรบของชมชนและสงคม
จะเหนไดวาความหมายของการประกนคณภาพขางตนเปนการกลาวถงการประกนคณภาพการศกษาโดยภาพรวมของการจดการศกษาทกระดบดงนนหากพจารณาเฉพาะการจดการศกษาปฐมวยอาจกลาวไดวาการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยเปนการด�าเนนงานของสถานศกษาตามปกตทมมาตรฐานการศกษาปฐมวยเปนเปาหมาย เพอใหเดกปฐมวยมคณภาพตามมาตรฐานทสถานศกษาก�าหนด โดยทการบรหารงานของสถานศกษามการวางแผนกลยทธทแสดงถงความรบผดชอบตอการด�าเนนงานมการด�าเนนงานอยางตอเนอง เพอสรางความมนใจใหแกเดกปฐมวย พอแม ผปกครอง รวมทงเปนทยอมรบของชมชนและสงคม
ความส�าคญของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยการประกนคณภาพการศกษาโดยภาพรวมมความส�าคญ3ประการคอ1.ท�าใหประชาชนไดรบขอมลคณภาพการศกษาทเชอถอไดเกดความเชอมนและสามารถตดสนใจ
เลอกใชบรการทมคณภาพและมาตรฐาน2.ปองกนการจดการศกษาทไมมคณภาพซงจะเปนการคมครองผบรโภคและเกดความเสมอภาค
ในโอกาสทจะไดรบการบรการการศกษาทมคณภาพอยางทวถง
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-7การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
3.ท�าใหผรบผดชอบในการจดการศกษามงบรหารจดการศกษาสคณภาพและมาตรฐานอยางจรงจงซงมผลใหการศกษามพลงทจะพฒนาประชากรใหมคณภาพอยางเปนรปธรรมและตอเนอง
การประกนคณภาพการศกษาจงเปนการบรหารจดการและการด�าเนนกจกรรมตามภารกจปกตของสถานศกษาเพอพฒนาคณภาพของผเรยนอยางตอเนองซงจะเปนการสรางความมนใจใหผรบบรการการศกษา ทงยงเปนการปองกนการจดการศกษาทดอยคณภาพ และสรางสรรคการศกษาใหเปนกลไกทมพลงในการพฒนาประชากรใหมคณภาพสงยงขน
อยางไรกตาม เพอใหนกศกษาเหนความส�าคญของการประกนคณภาพการจดการศกษาปฐมวยทชดเจนมากขนขอน�าเสนอสาระความส�าคญของการประกนคณภาพการศกษาทสงผลกระทบโดยตรงตอกลมตางๆดงน
ความส�าคญตอเดกปฐมวย
การศกษาปฐมวยถอเปนจดเรมตนในการพฒนาเดกใหมรากฐานส�าหรบความสามารถทงปวงในชวต โดยเปนวยตนทนของชวตทจะน�าสการพฒนาคนใหมคณภาพอยางเตมตามศกยภาพ การจดการศกษาในสถานศกษาใหเดกปฐมวยไดรบการอบรมเลยงดทมคณภาพและไดรบประสบการณการเรยนรตางๆจะมอทธพลตอการวางรากฐานของการพฒนาเดกปฐมวยทงทางรางกายอารมณ-จตใจสงคมและสตปญญา
การศกษาปฐมวยจงเปนการสรางพนฐานทชวยใหเดกๆ ประสบความส�าเรจในการเรยนและการด�าเนนชวตตอไป การพฒนาคณภาพเดกปฐมวยจงมความส�าคญยงทผเกยวของทกฝายตองรวมมอกนเพอพฒนาใหเดกปฐมวยมพฒนาการทกดานสมวยดงนนการประกนคณภาพการจดการศกษาปฐมวยจงเปนเครองมอในการสงเสรมและสนบสนนใหสถานศกษาและหนวยงานทเกยวของมการพฒนาคณภาพการศกษาระดบปฐมวยอยางตอเนองและยงยน ระบบการประกนคณภาพการศกษามความส�าคญตอเดกปฐมวยดงน
1.ชวยเสรมสรางประสบการณตางๆใหแกเดกปฐมวยไดมพฒนาการทกดานสมวย2.รวบรวมขอมลและสารสนเทศดานตางๆทเกยวของกบตวเดกปฐมวยส�าหรบการพฒนาเดก
ปฐมวยไดอยางตอเนอง3.ยนยนสภาพจรงและสรางความเชอมนวาเดกปฐมวยทกคนไดรบการจดประสบกาณการเรยนร
ทเหมาะสมกบวยมความพรอมทจะเรยนรในระดบทสงขนและด�าเนนชวตประจ�าวนไดอยางมความสขความส�าคญตอพอแม ผปกครอง
ระบบการประกนคณภาพการศกษาในปจจบนมบทบาทส�าคญทสามารถท�าใหโรงเรยนไดรบการพฒนาใหมมาตรฐานเดยวกนโรงเรยนทมระบบการประกนคณภาพภายในทดและไดรบการรบรองมาตรฐานจากการประเมนคณภาพของส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (สมศ.) กจะเปนเครองชวดคณภาพการศกษาไดอกระดบหนงซงจะเปนขอมลทมประโยชนตอพอแมผปกครองใชในการเลอกโรงเรยนหรอสถานศกษาใหกบลกจงอาจกลาวไดวาระบบการประกนคณภาพการศกษามความส�าคญตอพอแมผปกครองดงน
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-8 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
1. ท�าใหพอแมผปกครองไดรบขอมลคณภาพการศกษาระดบปฐมวยทเชอถอไดเกดความเชอมนและสามารถตดสนใจเลอกใชบรการของสถานศกษาปฐมวยทมคณภาพและมาตรฐาน
2. ปองกนการจดการศกษาปฐมวยทไมมคณภาพ ซงจะเปนการคมครองพอแม ผปกครองและเดกปฐมวยใหไดรบความเสมอภาคในโอกาสทจะไดรบการบรการการศกษาปฐมวยทมคณภาพอยางทวถง
ความส�าคญตอสถานศกษา
การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย เปนกระบวนการวางแผน และกระบวนการจดการของ ผรบผดชอบการจดการศกษาปฐมวยทจะรบประกนใหสงคมเชอมนวาจะพฒนาใหเดกปฐมวยเกดการเรยนรและมพฒนาการตามวยครบถวนตามมาตรฐานคณภาพทระบไวในหลกสตรและตรงตามความมงหวงของสงคม
ระบบการประกนคณภาพการศกษาเปนระบบทพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาของ สถานศกษาใหทดเทยมกน ดงนนผทรบประกนคณภาพการศกษาโดยตรง คอ ผบรหารสถานศกษา ครและบคลากรทางการศกษารวมถงผมสวนเกยวของกบการจดการศกษาเชนคณะกรรมการสถานศกษา รวมถงหนวยงานทเกยวของระดบอ�าเภอ จงหวด เขตพนทการศกษา และหนวยงานตนสงกด ทตองม ความรบผดชอบในเรองการประกนคณภาพการศกษารวมกน จงอาจกลาวไดวาระบบการประกนคณภาพ การศกษามความส�าคญตอสถานศกษาดงน
1.กระตนใหสถานศกษาพฒนาตนเองใหมการบรหารจดการการศกษาปฐมวยอยางตอเนอง2.ใหสถานศกษาใชขอมลจากระบบประกนคณภาพการศกษาเปนขอมลในการวางแผนพฒนา
การบรหารจดการศกษาปฐมวยไดอยางมประสทธภาพ3.ใหหนวยงานทสถานศกษาสงกดอย ใชเปนขอมลในการด�าเนนการ ใหความชวยเหลอ
สถานศกษาในเรองตางๆเชนการบรหารบคคลการจดสรรงบประมาณและการพฒนาดานวชาการ4.เพมความมนใจใหแกพอแมผปกครองและผรบบรการจากสถานศกษาวาบตรหลานจะไดรบ
การจดประสบการณทชวยใหมความพรอมทางการเรยนในระดบทสงขนรวมทงมพฒนาการดานตางๆเปนไปตามวย
ความส�าคญตอชมชน
ชมชนมบทบาทส�าคญ โดยมสวนรวมในการก�าหนดเปาหมายวสยทศนของสถานศกษาปฐมวยและสงเสรมสนบสนนการพฒนาคณภาพการจดการศกษาของสถานศกษาอยางตอเนองตงแตการวางแผนพฒนาคณภาพการศกษา การจดประสบการณของสถานศกษา โดยเฉพาะแหลงการเรยนรในชมชน รวมทงรบทราบรายงานการประเมนตนเองของสถานศกษาการปรบปรงและพฒนาของสถานศกษาระบบการประกนคณภาพการศกษามความส�าคญตอสถานศกษาดงน
1. สนบสนนใหชมชนเขามามสวนรวมในการจดกจกรรมของสถานศกษา ซงจะท�าใหชมชนเกดความรสกทดตอสถานศกษามองเหนคณคาและประโยชนของตนเอง
2. เปดโอกาสใหคนในชมชนไดชวยเหลอทงแรงกายและทนทรพย อนจะกอใหเกดประโยชน ในการจดการศกษาปฐมวยของสถานศกษา
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-9การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
3.สงเสรมใหบคลากรในชมชนเปนผใหขอมลเกยวกบชมชนและความสมพนธระหวางสถานศกษากบชมชนใหแกคณะกรรมการผประเมนภายนอกอกดวย
จดมงหมายของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยไดก�าหนดจดมงหมายทวไปและจดมงหมายเฉพาะดงนจดมงหมายทวไปไดแก1.เพอใหทราบระดบคณภาพของสถานศกษาในการด�าเนนการภารกจตางๆเกยวกบการจดการ
ศกษาปฐมวย2.เพอกระตนใหสถานศกษาพฒนาคณภาพการจดการศกษาปฐมวยของตนเองใหถงระดบ
มาตรฐานการศกษาทน�ามาใชเพอการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยของโรงเรยนอยางตอเนอง3.เพอใหทราบความกาวหนาของการพฒนาคณภาพการศกษาปฐมวยของสถานศกษา4.เพอรายงานสภาพและการพฒนาในดานคณภาพ และมาตรฐานการศกษาปฐมวยของ
สถานศกษาตอสาธารณชนผทรงคณวฒและหนวยงานทเกยวของทงภาครฐและเอกชนไดรบทราบเกดความเชอถอมนใจตอการจดการศกษาปฐมวยของสถานศกษา
จดมงหมายเฉพาะไดแก1.เพอตรวจสอบยนยนสภาพจรงในการด�าเนนงานของสถานศกษา และประเมนคณภาพการ
ศกษาปฐมวยตามมาตรฐานการศกษาปฐมวยอยางมประสทธภาพตามกรอบแนวทางและวธการทก�าหนดและสอดคลองกบระบบการประกนคณภาพการศกษาของสถานศกษาและหนวยงานตนสงกด
2.เพอใหไดขอมลซงชวยสะทอนใหเหนถงจดเดนและจดทควรพฒนาของสถานศกษา เงอนไขของความส�าเรจและสาเหตของปญหาการจดการศกษาปฐมวย
3.เพอชวยเสนอแนะแนวทางปรบปรงและพฒนาคณภาพการศกษาปฐมวยแกสถานศกษาและหนวยงานตนสงกด
4.เพอสงเสรมใหสถานศกษามการพฒนาคณภาพและประกนคณภาพภายในอยางตอเนอง5.เพอรายงานผลการประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษาปฐมวยของสถานศกษาตอ
สาธารณชนและหนวยงานทเกยวของ6.เพอสรางความมนใจวาสถานศกษาจะจดการศกษาปฐมวยไดคณภาพมาตรฐาน เดกปฐมวย
มพฒนาการตามวยและความพรอมทางการเรยนในระดบทสงขน มทกษะและคณลกษณะอนพงประสงคตามทหลกสตรก�าหนดและสงคมตองการ
โดยสรปอาจกลาวไดวาการประกนคณภาพการจดการศกษาปฐมวยมความส�าคญตอเดกปฐมวยพอแมผปกครองสถานศกษาและชมชนทงนเนองจากการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยจะยนยนวาเดกปฐมวยมคณภาพตามมาตรฐานทก�าหนดสถานศกษามการวางแผนกลยทธการบรหารงานการจดการศกษาปฐมวยทแสดงถงความรบผดชอบตอการด�าเนนงานมการด�าเนนงานอยางตอเนองเพอสรางความมนใจใหแกพอแมผปกครองรวมทงเปนทยอมรบของชมชนและสงคมโดยมจดมงหมายของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยเพอพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาปฐมวย
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-10 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
กจกรรม 6.1.1
ใหอธบายความหมาย ความส�าคญ และจดมงหมายของการประกนคณภาพการจดการศกษาปฐมวย
แนวตอบกจกรรม 6.1.1
การประกนคณภาพการศกษาปฐมวยเปนการด�าเนนงานของสถานศกษาตามปกตทมมาตรฐานการศกษาปฐมวย เปาหมายเพอใหเดกปฐมวยมคณภาพตามมาตรฐานทสถานศกษาก�าหนด โดยทการบรหารงานของสถานศกษามการวางแผนกลยทธทแสดงถงความรบผดชอบตอการด�าเนนงานมการด�าเนนงานอยางตอเนองเพอสรางความมนใจใหแกเดกปฐมวยพอแมผปกครองรวมทงเปนทยอมรบของชมชนและสงคม
ความส�าคญของการประกนคณภาพการจดการศกษาปฐมวยโดยภาพรวม มความส�าคญ 3ประการคอ
1.ท�าใหประชาชนไดรบขอมลคณภาพการศกษาทเชอถอไดเกดความเชอมนและสามารถตดสนใจเลอกใชบรการทมคณภาพมาตรฐาน
2.ปองกนการจดการศกษาทไมมคณภาพ ซงจะเปนการคมครองผบรโภคและเกดความเสมอภาค ในโอกาสทจะไดรบการบรการการศกษาทมคณภาพอยางทวถง
3.ท�าใหผรบผดชอบในการจดการศกษามงบรหารจดการศกษาสคณภาพและมาตรฐานอยางจรงจงซงมผลใหการศกษามพลงทจะพฒนาประชากรใหมคณภาพอยางเปนรปธรรมและตอเนอง
จดมงหมายของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยมความส�าคญตอเดกปฐมวยพอแมผปกครองสถานศกษาและชมชนและมจดมงหมายโดยทวไปดงน
1.เพอใหทราบระดบคณภาพของสถานศกษาในการด�าเนนการภารกจตางๆเกยวกบการจดการศกษาปฐมวย
2.เพอกระตนใหสถานศกษาพฒนาคณภาพการศกษาปฐมวยของตนเองใหถงระดบมาตรฐานการศกษาทน�ามาใชเพอการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยของโรงเรยนอยางตอเนอง
3.เพอใหทราบความกาวหนาของการพฒนาคณภาพการศกษาปฐมวยของสถานศกษา4.เพอรายงานสภาพและการพฒนาในดานคณภาพ และมาตรฐานการศกษาปฐมวยของ
สถานศกษาตอสาธารณชน ผทรงคณวฒ และหนวยงานทเกยวของทงภาครฐและเอกชนไดรบทราบ เกดความเชอถอมนใจตอการจดการศกษาปฐมวยของสถานศกษา
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-11การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
เรองท 6.1.2
ประเภทของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
การจดการศกษาปฐมวยเปนการจดการศกษาระดบหนงของการศกษาขนพนฐาน ดงนนเมอ กลาวถงการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยจงมรายละเอยดของการด�าเนนการตางๆ เกยวกบระบบ หลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษาเชนเดยวกบการประกนคณภาพการศกษาขนพนฐาน
พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 หมวด 6 มาตรฐานและการประกนคณภาพ การศกษาในมาตรา4ไดจ�าแนกการประกนคณภาพการศกษาไวโดยแบงเปน2ประเภทคอการประกนคณภาพภายในและการประกนคณภาพภายนอก(ราชกจจานเบกษา,2542,น.2)
การประกนคณภาพภายใน การประกนคณภาพภายใน หมายถง การประเมนผลและการตดตามตรวจสอบคณภาพและ
มาตรฐานการศกษาของสถานศกษาจากภายใน โดยบคลากรของสถานศกษานนเอง หรอโดยหนวยงานตนสงกดทมหนาทก�ากบดแลสถานศกษานน(ราชกจจานเบกษา,2542,น.2)
จากความหมายของการประกนคณภาพภายในทกลาวขางตนจะเหนไดวา หนวยงานทมสวนเกยวของกบการประกนคณภาพภายในไดแกสถานศกษาและหนวยงานตนสงกดทก�ากบดแลสถานศกษานน
นอกจากนพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.2542ไดก�าหนดใหการประกนคณภาพภายในด�าเนนการในลกษณะของระบบการประกนคณภาพภายในทประกอบดวย3ระบบยอยคอ
1. การประเมนคณภาพภายในเปนการประเมนคณภาพการจดการศกษาการตดตามและการตรวจสอบคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาทกระทรวงศกษาธการประกาศก�าหนดส�าหรบการประกนคณภาพภายใน ซงกระท�าโดยบคลากรของสถานศกษานนหรอโดยหนวยงานตนสงกดทม หนาทก�ากบดแลสถานศกษา
2. การตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา เปนกระบวนการตดตามตรวจสอบความกาวหนาของการปฏบตตามแผนการพฒนาคณภาพการศกษา และจดท�ารายงานตดตามตรวจสอบคณภาพ การศกษาพรอมทงเสนอแนะมาตรการเรงรดการพฒนาคณภาพการศกษา
3. การพฒนาคณภาพการศกษา เปนกระบวนการพฒนาการศกษาเขาสคณภาพทสอดคลองกบมาตรฐานการศกษาของชาตโดยมการก�าหนดมาตรฐานการศกษาการจดระบบและโครงสรางการวางแผนและการด�าเนนงานตามแผนรวมทงการสรางจตส�านกใหเหนวาการพฒนาคณภาพการศกษาจะตองด�าเนนการอยางตอเนองและเปนความรบผดชอบรวมกนของทกคน
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-12 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
อยางไรกตาม พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ไดก�าหนดใหหนวยงานตนสงกดและสถานศกษาจดใหมระบบการประกนคณภาพภายในสถานศกษาและใหถอวาการประกนคณภาพภายในเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษาทตองด�าเนนการอยางตอเนอง โดยมการจดท�ารายงานประจ�าปเสนอตอหนวยงานตนสงกด หนวยงานทเกยวของเพอน�าไปสการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษา และเพอรองรบการประกนคณภาพภายนอก (ราชกจจานเบกษา, 2542, น. 1) ซงสามารถ น�ามาเขยนเปนภาพท6.1ไดดงตอไปน
ตดตามตรวจสอบโดยตนสงกดทก3ป
หนวยงานทเกยวของ
การปฏบตงานของสถานศกษา
การประเมนตนเองของสถานศกษา(ทกป)
รายงานการประเมนตนเองของสถานศกษา
-สมศ.เพอขอรบ การประเมน คณภาพภายนอก- หนวยงาน ตนสงกด
ขอมลยอนกลบ
ภาพท 6.1 การประกนคณภาพภายใน
จากภาพท 6.1 อาจกลาวไดวา การประกนคณภาพภายในของสถานศกษาคอ การด�าเนนงานของสถานศกษาตามปกต พรอมทงท�าการประเมนตนเองทกป รวมทงจดท�ารายงานการประเมนตนเองของสถานศกษา(SelfAssessmentReport:SAR)เสนอตอหนวยงานตนสงกดทตองตดตามตรวจสอบ3 ป/ตอ 1 ครง โดยจดเตรยมรายงานการประเมนตนเองไวเพอรบการตรวจสอบจากส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา(องคการมหาชน)หรอผประเมนภายนอก
การประกนคณภาพภายนอกการประกนคณภาพภายนอก หมายถง การประเมนผลและการตดตามตรวจสอบคณภาพและ
มาตรฐานการศกษาของสถานศกษาจากภายนอก โดยส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพ การศกษาหรอบคคลหรอหนวยงานภายนอกทส�านกงานดงกลาวรบรอง เพอเปนการประกนคณภาพและใหมการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา(ราชกจจานเบกษา,2542,น.2)
จากความหมายของการประกนคณภาพภายนอกทกลาวขางตนจะเหนไดวา หนวยงานทมสวนเกยวของกบการประกนคณภาพภายนอกไดแกส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษาหรอบคคลหรอหนวยงานภายนอกทส�านกงานดงกลาวรบรอง
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-13การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
นอกจากน พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ไดก�าหนดใหการประกนคณภาพภายนอกด�าเนนการในลกษณะของระบบการประกนคณภาพภายนอกทประกอบดวย2ระบบยอยคอ
1. การประเมนคณภาพภายนอกเปนการประเมนผลคณภาพการจดการศกษาการตดตามและการตรวจสอบคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา ซงกระท�าโดยส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา(องคการมหาชน)หรอผประเมนภายนอก
2. การตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา เปนกระบวนการตดตามตรวจสอบความกาวหนาของการปฏบตตามแผนการพฒนาคณภาพการศกษา และจดท�ารายงานการตดตามตรวจสอบคณภาพ การศกษาพรอมทงเสนอแนะมาตรการเรงรดการพฒนาคณภาพการศกษา
อยางไรกตาม พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ไดก�าหนดใหส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษาท�าหนาทพฒนาเกณฑ วธการประเมนคณภาพภายนอก และท�าการประเมนผลการจดการศกษา เพอใหมการตรวจสอบคณภาพของสถานศกษา โดยค�านงถงความ มงหมาย หลกการและแนวการจดการศกษาในแตละระดบตามทก�าหนดไวในพระราชบญญตน ใหมการประเมนคณภาพภายนอกของสถานศกษาทกแหงอยางนอยหนงครงในทกหาปนบตงแตการประเมนครงสดทาย และเสนอผลการประเมนตอหนวยงานทเกยวของและสาธารณชนซงสามารถน�ามาเขยนเปนแผนภาพไดดงภาพท6.2ตอไปน
ขอมลยอนกลบ
รายงานการประเมนตนเองของสถานศกษา
การประเมนโดยสมศ.(อยางนอย1ครง
ในทก5ป)
รายงานผลการประเมน
คณะรฐมนตรรฐมนตรวาการ
กระทรวงศกษาธการส�านกงบประมาณ
หนวยงานทเกยวของและสาธารณชน
ตดตามตรวจสอบโดยตนสงกดทก3ป
ตนสงกด/สถานศกษา
ก�าหนดนโยบาย/งบประมาณ
ภาพท 6.2 การประกนคณภาพภายนอก
จากภาพท6.2อาจกลาวไดวาการประกนคณภาพภายนอกเปนการประเมนผลและการตดตามตรวจสอบคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาจากภายนอก ผานรายงานการประเมนตนเองของสถานศกษา โดยส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษาหรอบคคลหรอหนวยงานภายนอกทส�านกงานดงกลาวรบรอง แลวจดท�ารายงานการประเมนผลสงใหแกสถานศกษา รวมทง
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-14 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
คณะรฐมนตรรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการส�านกงบประมาณหนวยงานทเกยวของและสาธารณชนโดยผลการประเมนจะเปนประโยชนตอการปรบปรงการท�างาน เพอเปนหลกประกนคณภาพการด�าเนนงานของสถานศกษาวาไดมาตรฐานหรอไมเพยงใด
เมอพจารณาการประกนคณภาพการศกษาทงการประกนคณภาพภายในและการประกนคณภาพภายนอกแลว จะเหนวาการประกนคณภาพทงสองสมพนธกน กลาวคอ รายงานการประเมนตนเองของสถานศกษาถอวาเปนเอกสารส�าคญรวมกนของการประกนคณภาพทง2ประเภทโดยสถานศกษาจะตองจดเตรยมรายงานการประเมนตนเองของสถานศกษาสงใหแก สมศ. รวมทงเอกสารหลกฐานตางๆ ทมขอมลเกยวของกบสถานศกษาตลอดจนใหบคลากรคณะกรรมการของสถานศกษารวมทงผปกครองและผทมสวนเกยวของกบสถานศกษาใหขอมลเพมเตมในสวนทพจารณาเหนวาเกยวของกบการปฏบตภารกจของสถานศกษา ตามค�ารองขอของ สมศ. หรอบคคลหรอหนวยงานภายนอกทส�านกงานดงกลาวรบรองทด�าเนนการประเมนคณภาพภายนอกของสถานศกษานน ซงสามารถเขยนภาพประกอบแสดงความสมพนธของทง2ประเภทไดดงภาพท6.3ตอไปน
คณะรฐมนตรรฐมนตรวาการ
กระทรวงศกษาธการ
ส�านกงบประมาณหนวยงานทเกยวของและสาธารณชน
การประกนคณภาพภายใน
การปฏบตงานของสถานศกษา
การประเมนตนเองของสถานศกษา
(ทกป)
ขอมลยอนกลบ
รายงานการประเมนตนเองของสถานศกษา
ตดตามตรวจสอบ
โดยตนสงกดทก3ป
ขอมลยอนกลบ
การประกนคณภาพภายนอก
การประเมนโดยสมศ.(อยางนอย1ครงในทก5ป)
รายงานผลการประเมน
ตนสงกด/สถานศกษา
ก�าหนดนโยบาย/งบประมาณ
ภาพท 6.3 ความสมพนธระหวางการประกนคณภาพภายในกบการประกนคณภาพภายนอก
โดยสรปอาจกลาวไดวาการประกนคณภาพภายในกบการประกนคณภาพภายนอกมความแตกตางและมความสมพนธเชอมโยงกนกลาวคอเมอสถานศกษามการด�าเนนการประกนคณภาพภายในแลวจ�าเปนตองจดท�ารายงานประจ�าปทเปนรายงานการประเมนคณภาพภายใน ซงเปนผลจากการประกนคณภาพภายในหรอเรยกวา รายงานการประเมนตนเองของสถานศกษา เพอน�าเสนอคณะกรรมการ สถานศกษาหนวยงานตนสงกดและหนวยงานทเกยวของเอกสารดงกลาวจะเปนเอกสารเชอมโยงระหวางการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาการตดตามตรวจสอบโดยหนวยงานตนสงกดและการประเมน
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-15การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
คณภาพภายนอกโดย สมศ. ดงนนสถานศกษาจ�าเปนตองจดท�ารายงานการประเมนตนเองทสะทอน สภาพจรงของสถานศกษา
การประกนคณภาพภายในกบการประกนคณภาพภายนอก จงมความสมพนธเชอมโยงกนดวยการประเมนตนเองตามมาตรฐานการศกษาโดยค�านงถงหลกการส�าคญคอมงสงเสรมการพฒนาคณภาพ การศกษามากกวาการควบคมหรอการใหคณใหโทษแกสถานศกษา
กจกรรม 6.1.2
ใหอธบายความแตกตางของการประกนคณภาพภายในและการประกนคณภาพภายนอก
แนวตอบกจกรรม 6.1.2
การประกนคณภาพภายใน หมายถง การประเมนผลและการตดตามตรวจสอบคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาจากภายใน โดยบคลากรของสถานศกษานนเอง หรอโดยหนวยงานตนสงกดทมหนาทก�ากบดแลสถานศกษานน
การประกนคณภาพภายนอก หมายถง การประเมนผลและการตดตามตรวจสอบคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาจากภายนอก โดยส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพ การศกษาหรอบคคลหรอหนวยงานภายนอกทส�านกงานดงกลาวรบรอง เพอเปนการประกนคณภาพและใหมการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-16 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
ตอนท 6.2
หลกการและกระบวนการของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
โปรดอานหวเรองแนวคดและวตถประสงคของตอนท6.2แลวจงศกษารายละเอยดตอไป
หวเรอง6.2.1 หลกการของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวย6.2.2 กระบวนการของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
แนวคด1.การประกนคณภาพการศกษาปฐมวยใชหลกการมสวนรวม การกระจายอ�านาจ
ความรบผดชอบการบรหารงานแบบบรณาการการตรวจสอบทบทวนและปรบปรงทมความตอเนองและยงยน การประกนคณภาพการศกษาภายใน ด�าเนนการโดย สถานศกษาและเปนหนาทของบคลากรทกคนในสถานศกษาจะตองด�าเนนการจดการศกษาใหเดกปฐมวยมคณภาพตามมาตรฐานทสถานศกษาก�าหนดไว สวนการประกนคณภาพภายนอก ด�าเนนการโดยยดหลกความเทยงตรง เปนธรรม และโปรงใส ม หลกฐานขอมลตามสภาพความเปนจรงและมความรบผดชอบทตรวจสอบได รวมทงด�าเนนการสงเสรมสนบสนนและรวมมอกบสถานศกษาในการพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในของสถานศกษา
2. กระบวนการประกนคณภาพการศกษาปฐมวย เปนการด�าเนนงานของสถานศกษาทจดการศกษาปฐมวยม 2 ประเภท คอ การประกนคณภาพภายใน ด�าเนนการโดยน�าแนวคดของการประกนคณภาพทม3ขนตอนประกอบดวยการควบคมคณภาพการตรวจสอบคณภาพและการประเมนคณภาพ บรณาการกบแนวคดตามหลกการบรหารตามวงจรการควบคมคณภาพทประกอบดวยการวางแผน(P)การปฏบตตามแผน(D)การตรวจสอบการปฏบตตามแผน (C) และการปรบปรงแกไข (A) สวนการประกนคณภาพภายนอกประกอบดวย3ขนตอนคอกอนการตรวจเยยมสถานศกษาระหวางการตรวจเยยมสถานศกษา และหลงการตรวจเยยมสถานศกษา โดยมรายงาน การประเมนตนเองของสถานศกษาเปนเอกสารเชอมโยงความสมพนธของการประกนคณภาพภายในกบการประกนคณภาพภายนอก
วตถประสงคเมอศกษาตอนท6.2จบแลวนกศกษาสามารถ1.อธบายหลกการของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยได2.อธบายกระบวนการของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยได
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-17การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
เรองท 6.2.1
หลกการของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
การประกนคณภาพการศกษาเปนกลไกส�าคญทสามารถขบเคลอนการพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาใหด�าเนนไปไดอยางตอเนองในเรองนจะไดน�าเสนอหลกการของการประกนคณภาพการจดการศกษาปฐมวยโดยภาพรวม หลกการของการประกนคณภาพภายใน และหลกการของการประกนคณภาพภายนอกซงมสาระส�าคญดงน
หลกการของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยโดยภาพรวมการประกนคณภาพการจดการศกษาปฐมวยโดยภาพรวมมหลกการดงน1. การมสวนรวม โดยเปดโอกาสใหผมสวนไดสวนเสยกบผลการจดการศกษาของสถานศกษา
เขามามสวนรวม รวมคด รวมวางแผน รวมด�าเนนการ รวมประเมน และรวมรบผดชอบกบการ จดการศกษาของสถานศกษา เนองจากการประกนคณภาพการศกษา เปนหนาทของบคลากรทกคนใน สถานศกษา เชน ผบรหาร ครอาจารย บคลากรอนๆ ในสถานศกษา ในการด�าเนนงานจะตองใหผทเกยวของเชนผเรยนพอแมผปกครองชมชนเขตพนทการศกษาหรอหนวยงานทก�ากบดแลเขามามสวนรวมในการก�าหนดเปาหมายวางแผนตดตามประเมนผลพฒนาปรบปรงชวยกนคดชวยกนท�าชวยกนผลกดนใหสถานศกษามคณภาพเพอใหผเรยนไดรบการศกษาทดมคณภาพเปนไปตามความตองการของผปกครองสงคมและประเทศชาต
2. การกระจายอ�านาจ สถานศกษาจะพฒนาคณภาพใหมประสทธภาพและประสทธผลไดอยางเตมทกตอเมอสถานศกษามความเปนอสระเพยงพอทจะคดและตดสนใจทงดานการบรหารวชาการและการใชงบประมาณซงสอดคลองกบเจตนารมณของพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.2542แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 และ (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 ทตองการใหมการกระจายอ�านาจการ บรหารและการจดการศกษาสสถานศกษาและทองถนใหมากทสด
3. ความรบผดชอบ การแสดงความรบผดชอบทสามารถตรวจสอบได เนองจากการศกษามใชเรองของบคคลใดบคคลหนงหรอฝายใดฝายหนง แตเปนเรองของทกคนทมสวนไดสวนเสยกบการจดการศกษาของสถานศกษานนจงตองสรางใหทกคนมส�านกในหนาทของตนทมตอการศกษา เชนหนาทของความเปนพอแมผปกครองครนอกจากนกระบวนการท�างานและผลงานของสถานศกษาแหงนนจะตองสามารถตรวจสอบไดทกเมอโดยประชาชนชมชนและสงคม
4. การบรหารงานแบบบรณาการการด�าเนนงานของสถานศกษาทบรณาการระบบการประกนคณภาพการศกษาใหเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารจดการ และการท�างานของบคลากรทกคนในสถานศกษาไมใชกระบวนการทแยกสวนมาจากการด�าเนนงานตามปกตของสถานศกษาโดยสถานศกษาจะตองวางแผนพฒนาคณภาพการศกษาและแผนปฏบตการประจ�าปทมเปาหมายชดเจนด�าเนนการตาม
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-18 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
แผนทก�าหนดไวมการตรวจสอบประเมนผลและพฒนาปรบปรงอยางตอเนองเปนระบบมความโปรงใสและมจตส�านกในการพฒนาคณภาพการปฏบตงาน
5. ตรวจสอบ ทบทวน และปรบปรงสถานศกษาด�าเนนการตรวจสอบการด�าเนนงานทงระบบดวยตนเองเพอน�าขอมลมาปรบปรงและพฒนาการจดการศกษาพรอมทงรายงานผลตอพอแมผปกครองชมชนสงคมและหนวยงานตนสงกด
6. ความตอเนอง ยงยนการปรบปรงคณภาพอยางตอเนองการตรวจสอบทงภายในและภายนอกในบรบทของการประกนคณภาพ มจดประสงคส�าคญเพอใหไดขอมลยอนกลบส�าหรบใชในการวางแผนเพอการปรบปรงคณภาพอยางตอเนอง
จากหลกการของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยโดยภาพรวมดงกลาวขางตนจะเหนไดวาการประกนคณภาพการศกษาเปนกลไกทจะท�าใหผทมสวนเกยวของ ผทมสวนไดสวนเสยตอการจด การศกษาไดมโอกาสชวยกนด�าเนนงานใหการจดการศกษาเปนไปตามเจตนารมณของการจดการศกษาปฐมวย
ดวยเหตทการประกนคณภาพการศกษาจ�าแนกเปน 2 ประเภท ตามทไดกลาวรายละเอยดไว ในเรองท6.1.2แลวนนในสวนของหลกการของการประกนคณภาพภายในและการประกนคณภาพภายนอกจงมรายละเอยดทแตกตางกนดงน
หลกการของการประกนคณภาพภายในจากทไดกลาววาหนวยงานทมสวนเกยวของกบการประกนคณภาพภายในไดแก หนวยงาน
ตนสงกดทก�ากบดแลสถานศกษาปฐมวยและสถานศกษานนในเรองนจะกลาวถงหลกการของการประกนคณภาพภายในของหนวยงานตนสงกด และหลกการของการประกนคณภาพภายในของการศกษาซงม รายละเอยดดงน
1. หลกการของการประกนคณภาพภายในของหนวยงานตนสงกดการประกนคณภาพภายในของหนวยงานตนสงกดของสถานศกษาปฐมวย ควรยดหลกการของการมสวนรวม โดยทหนวยงาน ตนสงกดตองสงเสรมสนบสนนและเขามามสวนรวมในการก�าหนดเปาหมายวางแผนตดตามประเมนผลพฒนาปรบปรงผลกดนใหสถานศกษาปฐมวยมคณภาพนอกจากนหนวยงานตนสงกดควรจดท�าแนวทางตางๆเชนแนวทางการประเมนคณภาพตามมาตรฐานการศกษาปฐมวยเพอการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาปฐมวยใหสถานศกษาปฐมวยไดมและใชเปนแนวทางการพฒนาตดตามตรวจสอบและประเมนคณภาพการศกษาของสถานศกษาปฐมวยในสงกดตอไป
2. หลกการของการประกนคณภาพภายในของสถานศกษา หลกการส�าคญของการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาม3ประการคอ
2.1 ความรบผดชอบ สถานศกษาด�าเนนการสรางการประกนคณภาพภายในโดยค�านงถงหลกการเกยวกบความรบผดชอบ เนองจากสถานศกษามหนาทจดการศกษาใหแกเดกปฐมวย โดย สถานศกษารวมกนพฒนาปรบปรงคณภาพการศกษาปฐมวยใหเปนไปตามมาตรฐานการศกษา โดย เปาหมายส�าคญอยทการพฒนาคณภาพใหเกดขนกบเดกปฐมวย
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-19การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
2.2 การบรหารงานแบบบรณาการ สถานศกษาด�าเนนการประกนคณภาพการศกษาภายในโดยจดใหการประกนคณภาพการศกษาภายในเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารจดการและการท�างานของบคคลทกคนในสถานศกษาและเปนการด�าเนนงานตามปกตของสถานศกษาโดยสถานศกษาจะตองวางแผนพฒนาและแผนปฏบตการทมเปาหมายชดเจนปฏบตงานตามแผนทก�าหนดไว มการตรวจสอบประเมนผล และพฒนาปรบปรงอยางตอเนองเปนระบบ มความโปรงใส และมจตส�านกในการพฒนาคณภาพการท�างาน
2.3 การมสวนรวม สถานศกษาด�าเนนการประกนคณภาพภายในโดยถอวาการประกนคณภาพภายในเปนหนาทของบคลากรทกคนในสถานศกษา คอ ผบรหาร ครและบคลากรอนๆ ใน สถานศกษาโดยการด�าเนนงานจะตองใหผเกยวของเชนผปกครองชมชนเครอขายเขตพนทการศกษาหนวยงานทก�ากบดแลเขามามสวนรวมในการก�าหนดเปาหมาย วางแผน ตดตาม ประเมนผล พฒนาปรบปรง ชวยสนบสนนสงเสรมใหสถานศกษามคณภาพ เพอใหผเรยนไดรบการศกษาทมคณภาพ เปนไปตามความตองการของผปกครองชมชนสงคมและประเทศชาต
จะเหนไดวาในสวนของหลกการส�าคญของการประกนคณภาพภายในของสถานศกษา ดงกลาวขางตน มจดมงหมายทตวเดกปฐมวยเปนส�าคญ โดยสถานศกษาจะตองน�าหลกการของความ รบผดชอบการบรหารงานแบบบรณาการและการมสวนรวมมาใชในการด�าเนนการจดการศกษาใหเดกปฐมวยอยางมคณภาพตามมาตรฐานทสถานศกษาก�าหนดไว
หลกการของการประกนคณภาพภายนอกการประกนคณภาพภายนอกมหลกการดงน1.ยดหลกความเทยงตรงเปนธรรมและโปรงใสมหลกฐานขอมลตามสภาพความเปนจรงและ
มความรบผดชอบทตรวจสอบได2.สรางความสมดลระหวางเสรภาพทางการศกษากบจดมงหมายและหลกการศกษาของชาตโดย
ใหมเอกภาพเชงนโยบาย ซงสถานศกษาสามารถก�าหนดเปาหมายเฉพาะ และพฒนาคณภาพการศกษาใหเตมตามศกยภาพของสถานศกษาและผเรยน
3. สงเสรมสนบสนนและรวมมอกบสถานศกษาในการพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในของสถานศกษา
4. สงเสรมการมสวนรวมในการประเมนคณภาพ และพฒนาการจดการศกษาของรฐ เอกชนองคกรปกครองสวนทองถนบคคลครอบครวองคกรชมชนองคกรวชาชพสถาบนศาสนาสถานประกอบการและสถาบนสงคมอน
5. ค�านงถงความเปนอสระเสรภาพทางวชาการเอกลกษณปรชญาปณธานวสยทศนพนธกจและเปาหมายของสถานศกษา
เมอสถานศกษาปฐมวยด�าเนนการสรางระบบการประกนคณภาพการศกษา สถานศกษาปฐมวยจะตองยดหลกการของการประกนคณภาพภายในและการประกนคณภาพภายนอกดงกลาวขางตนอยางไรกตามในสวนของการประกนคณภาพภายในนนสถานศกษาปฐมวยควรน�าหลกการของหลกสตรการศกษา
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-20 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
ปฐมวยมาพจารณารวมดวยเพอใหการประกนคณภาพการจดการศกษาปฐมวยของสถานศกษาครอบคลมหลกการของหลกสตรทเปนหวใจของการจดการศกษาปฐมวย
ตอไปนเปนตวอยางหลกการของหลกสตรการศกษาปฐมวยพ.ศ.2546(ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน,2554,น.8-9)
1.สงเสรมกระบวนการเรยนรและพฒนาการทครอบคลมเดกปฐมวยทกประเภท2.ยดหลกการอบรมเลยงดและใหการศกษาทเนนเดกเปนส�าคญ โดยค�านงถงความแตกตาง
ระหวางบคคลและวถชวตของเดกตามบรบทของชมชนสงคมและวฒนธรรมไทย3.พฒนาเดกโดยองครวมผานการเลนและกจกรรมทเหมาะสมกบวย4.จดประสบการณการเรยนรใหสามารถด�ารงชวตประจ�าวนไดอยางมคณภาพและมความสข5.ประสานความรวมมอระหวางครอบครวชมชนและสถานศกษาในการพฒนาเดกโดยสรปจงกลาวไดวา จากหลกการของการจดการศกษาปฐมวยตามหลกสตรการศกษาปฐมวย
พ.ศ.2546ดงกลาวขางตนสถานศกษาจ�าเปนตองด�าเนนการวเคราะหความสอดคลองของหลกการของการประกนคณภาพภายในสถานศกษาและการประกนคณภาพภายนอกเพอใหสถานศกษาปฐมวยสามารถประกนคณภาพของเดกปฐมวยไดวา เดกปฐมวยทสถานศกษาจดการศกษาใหนนมคณภาพจรง ไมวา จะเปนการประกนคณภาพภายในสถานศกษาหรอการประกนคณภาพภายนอกกตาม
กจกรรม 6.2.1
ใหอธบายหลกการของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
แนวตอบกจกรรม 6.2.1
การประกนคณภาพการศกษาปฐมวยโดยภาพรวมมหลกการดงน1.การมสวนรวม โดยเปดโอกาสใหผมสวนไดสวนเสยกบผลการจดการศกษาของสถานศกษา
เขามามสวนรวม รวมคด รวมวางแผน รวมด�าเนนการ รวมประเมน และรวมรบผดชอบกบการจดการศกษาของสถานศกษา
2.การกระจายอ�านาจสถานศกษาปฐมวยมความเปนอสระทงดานการบรหารวชาการและการใชงบประมาณตามเจตนารมณของพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.2542
3.ความรบผดชอบ การแสดงความรบผดชอบทสามารถตรวจสอบไดของผทมสวนไดสวนเสยกบการจดการศกษาปฐมวยไมวาจะเปนกระบวนการท�างานและผลงานของสถานศกษา
4.การบรหารงานแบบบรณาการ สถานศกษาปฐมวยบรณาการระบบการประกนคณภาพเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารจดการและการท�างานของบคลากรทกคนในสถานศกษาโดยสถานศกษาทจดการศกษาปฐมวยวางแผนพฒนาคณภาพการศกษาและแผนปฏบตการประจ�าปทมเปาหมายชดเจนด�าเนนการตามแผนทก�าหนดไวมการตรวจสอบประเมนผลและพฒนาปรบปรงอยางตอเนอง
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-21การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
5.ตรวจสอบทบทวนและปรบปรงสถานศกษาปฐมวยด�าเนนการตรวจสอบการด�าเนนงานทงระบบดวยตนเอง เพอน�าขอมลมาปรบปรงและพฒนาการจดการศกษาปฐมวย พรอมทงรายงานผลตอ พอแมผปกครองชมชนสงคมและหนวยงานตนสงกด
6.ความตอเนอง ยงยน สถานศกษาปฐมวยด�าเนนการปรบปรงคณภาพอยางตอเนอง มการตรวจสอบภายในและภายนอก โดยมจดประสงคส�าคญเพอใหไดขอมลยอนกลบส�าหรบใชในการวางแผนเพอการปรบปรงคณภาพอยางตอเนอง
เรองท 6.2.2
กระบวนการของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
การประกนคณภาพการศกษาเปนกระบวนการทเปนกลไกส�าคญในการผลกดนใหเกดการพฒนาคณภาพการศกษา ซงกระบวนการของการประกนคณภาพการศกษาจะมความสมพนธกบปจจยส�าคญทสงผลตอการพฒนาคณภาพการศกษา โดยจะเปนกลไกผลกดนใหทกปจจยมคณภาพ และน�าไปสการจดการศกษาทมคณภาพอยางแทจรงดงภาพท6.4ความสมพนธของการพฒนาคณภาพการศกษาปฐมวยกบการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยดงน
การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
การพฒนาคณภาพการศกษาปฐมวย
หลกสตร
กระบวนการบรหารจดการ
ครและบคลากรทางการศกษา
กระบวนการจดประสบการณ
ภาพท 6.4 ความสมพนธระหวางการพฒนาคณภาพการศกษาปฐมวย
กบการประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-22 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
จากภาพท6.4จะเหนไดวาการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยมความสมพนธกบปจจยทสงผลท�าใหการศกษามคณภาพ ไดแก กระบวนการบรหารจดการ หลกสตร กระบวนการจดประสบการณ รวมทงครและบคลากรทางการศกษา ดงนนหากจะด�าเนนการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยใหส�าเรจตามเปาหมายทก�าหนดไว สถานศกษาจะตองสงเสรมและพฒนากระบวนการบรหารจดการหลกสตรกระบวนการจดประสบการณ รวมทงพฒนาครปฐมวยและบคลากรทางการศกษาใหมประสทธภาพมาก ยงขน
เนองจากการประกนคณภาพการศกษาม 2 ประเภท คอ การประกนคณภาพภายใน และการประกนคณภาพภายนอกดงนนเมอกลาวถงกระบวนการการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยจงจ�าเปนตองกลาวถงกระบวนการการประกนคณภาพภายในและกระบวนการการประกนคณภาพภายนอก ซงมรายละเอยดดงน
กระบวนการประกนคณภาพภายในการศกษาปฐมวยการประกนคณภาพภายในของการศกษาปฐมวยเปนการด�าเนนงานในลกษณะของการผสมผสาน
ระหวางกระบวนบรหารและการจดประสบการณใหแกเดกปฐมวยตามปกตของสถานศกษาทตองการพฒนาเดกปฐมวยใหมคณภาพ เปนการด�าเนนงานทตอเนองตลอดเวลาสถานศกษาทกแหงจะตองปฏบต เพอพฒนาคณภาพของสถานศกษา
การจดการศกษาปฐมวยทมประสทธภาพ ขนอยกบการประกนคณภาพภายในทมประสทธภาพดงนนเพอใหการประกนคณภาพภายในการศกษาปฐมวยมประสทธภาพ สถานศกษาจงควรด�าเนนการตามแนวคดทเกดจากการผสานความสมพนธระหวางแนวคดของการประกนคณภาพการศกษากบแนวคดตามหลกการบรหารตามวงจรการควบคมคณภาพครบวงจร โดยใช PDCAหรอทเรยกวา DemingCycleดงน
แนวคดของการประกนคณภาพการศกษา
แนวคดของการประกนคณภาพการศกษามการด�าเนนงาน3ขนตอน(ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต,2543,น.7)ดงน
1. การควบคมคณภาพ เปนการก�าหนดมาตรฐานการศกษาปฐมวยของสถานศกษาทสามารถพฒนามาตรฐานเพมเตมจากมาตรฐานกลางทหนวยงานตนสงกดก�าหนด เปนมาตรฐานทสะทอนความเปนอตลกษณของสถานศกษาเอง หรอเปนมาตรฐานททองถนตองการใหสถานศกษาพฒนาผรบบรการ/ประชาชนในชมชนใหมความรความสามารถหรอคณลกษณะทชมชนก�าหนดจากนนสถานศกษาจะตองบรหารจดการเพอใหสามารถด�าเนนงานบรรลตามมาตรฐาน โดยการจดระบบบรหารและสารสนเทศ การจดท�าแผนพฒนาคณภาพการศกษาการด�าเนนงานตามแผนพฒนาคณภาพการศกษา
2. การตรวจสอบคณภาพ เปนการก�ากบ ตดตาม ตรวจสอบและทบทวนการด�าเนนงานเปน ระยะๆ ในระหวางการด�าเนนงาน เพอใหทราบวาการด�าเนนงานเปนไปตามวตถประสงค เปาหมายและบรรลมาตรฐานตามแผนพฒนาคณภาพสถานศกษาทก�าหนดไว หากพบวาการด�าเนนงานมอปสรรค
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-23การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
จะไดปรบแกไขปญหาไดทนการณ รวมทงเพอปรบปรงการด�าเนนงานการจดการศกษาปฐมวยของ สถานศกษาใหมประสทธภาพขนการตรวจสอบและทบทวนด�าเนนการโดยบคลากรในสถานศกษา
3. การประเมนคณภาพ เปนกระบวนการแสวงหาขอมลทเชอถอไดเกยวกบผลการด�าเนนงานตามมาตรฐานการศกษาปฐมวยและตวบงชของสถานศกษา เพอตดสนใจเกยวกบคณภาพตามเกณฑทก�าหนดวาผลการด�าเนนงานในแตละเรองมคณภาพระดบใด มปจจยใดทสงผลใหการด�าเนนงานบรรลมาตรฐาน หรอมจดทจะตองพฒนาในเรองใดทจะท�าใหการด�าเนนงานบรรลมาตรฐาน และจดท�ารายงานการประเมนตนเองของสถานศกษารวมทงเปนการประเมนคณภาพของสถานศกษาโดยหนวยงานทก�ากบดแลในเขตพนทการศกษาและหนวยงานตนสงกดในสวนกลางซงถงแมวาจะเปนบคคลภายนอกแตกยงถอวาเปนการประเมนภายใน เพราะด�าเนนการโดยหนวยงานทอยในสายการบรหารของสถานศกษา ซงจะด�าเนนการตรวจเยยมและประเมนสถานศกษาเปนระยะๆ ตามทก�าหนด เพอใหความชวยเหลอและ สงเสรมสนบสนนใหสถานศกษามการพฒนาคณภาพ อนเปนการเตรยมความพรอมกอนรบประเมนภายนอกจากส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษาตอไป
แนวคดตามหลกการบรหารตามวงจรการควบคมคณภาพครบวงจร
แนวคดตามหลกการบรหารตามวงจรการควบคมคณภาพครบวงจรใชค�ายอวาPDCAหรอทเรยกวาDemingCycleซงมสาระส�าคญดงน
1. การวางแผน (Plan) หมายถง การวางแผนการด�าเนนงานอยางรอบคอบ ครอบคลมถงการก�าหนดหวขอทตองการปรบปรงเปลยนแปลง ซงรวมถงการพฒนาสงใหมๆ การแกปญหาทเกดขนจากการปฏบตงานอาจประกอบดวยการก�าหนดเปาหมายหรอวตถประสงคของการด�าเนนงานการจดอนดบความส�าคญของเปาหมายก�าหนดการด�าเนนงานก�าหนดระยะเวลาการด�าเนนงานก�าหนดผรบผดชอบหรอผด�าเนนการและก�าหนดงบประมาณทจะใชการเขยนแผนดงกลาวอาจปรบเปลยนไดตามความเหมาะสมของลกษณะการด�าเนนงานการวางแผนยงชวยใหสามารถคาดการณสงทจะเกดขนในอนาคตและชวยลดความสญเสยตางๆทอาจเกดขนได
2. การปฏบตตามแผน (Do)หมายถงการด�าเนนการตามแผนอาจประกอบดวยการมโครงสรางรองรบการด�าเนนการมวธการด�าเนนการและมผลของการด�าเนนการ
3. การตรวจสอบการปฏบตตามแผน (Check) หมายถง การประเมนแผน อาจประกอบดวยการประเมนโครงสรางทรองรบ การด�าเนนการ การประเมนขนตอนการด�าเนนงาน และการประเมนผลของการด�าเนนงานตามแผนทไดตงไว ในการประเมนดงกลาวสามารถท�าไดเองโดยคณะกรรมการท รบผดชอบแผนการด�าเนนงานนนๆซงเปนลกษณะของการประเมนตนเองโดยไมจ�าเปนตองตงคณะกรรมการอกชดมาประเมนแผนหรอไมจ�าเปนตองคดเครองมอหรอแบบประเมนทยงยากซบซอน
4. การปรบปรงแกไข (Action)หมายถงการน�าผลการประเมนมาพฒนาแผนอาจประกอบดวยการน�าผลการประเมนมาวเคราะหวามโครงสราง หรอขนตอนการปฏบตงานใดทควรปรบปรงหรอพฒนาสงทดอยแลวใหดยงขนไปอกและสงเคราะหรปแบบการด�าเนนการใหมทเหมาะสมส�าหรบการด�าเนนการในปตอไป
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-24 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
เมอน�าความคดรวบยอดของแนวคดของการประกนคณภาพกบแนวคดตามหลกการบรหารตามวงจรการควบคมคณภาพมาผสมผสานกนระหวางการปฏบตงาน จะพบวามความสอดคลองสมพนธกน ดงภาพท6.5
การตรวจสอบและประเมนคณภาพ
Pรวมกนวางแผน
การควบคมคณภาพ
Aรวมกนปรบปรง
Dรวมกนปฏบต
Cรวมกนตรวจสอบ
ภาพท 6.5 การประสานสมพนธของการควบคมคณภาพและการตรวจสอบคณภาพ
จากภาพท 6.5 การควบคมคณภาพและการตรวจสอบคณภาพ กคอ กระบวนการบรหารเพอพฒนาคณภาพตามหลกการบรหารโดยการควบคมคณภาพ คอ การทสถานศกษาทจดการศกษาระดบปฐมวยตองรวมกนวางแผนและด�าเนนการตามแผนเพอพฒนาสถานศกษาใหมคณภาพตามเปาหมายและมาตรฐานการศกษาปฐมวย สวนการตรวจสอบคณภาพ คอ การทสถานศกษาตองรวมกนตรวจสอบ เพอพฒนาปรบปรงคณภาพใหเปนไปตามเปาหมายและมาตรฐานการศกษาปฐมวยเมอสถานศกษามการตรวจสอบตนเองแลวเขตพนทการศกษาและตนสงกดกจะเขามาชวยตดตามและประเมนคณภาพเพอใหความชวยเหลอในการพฒนาปรบปรงสถานศกษา ซงจะท�าใหสถานศกษามความอนใจและเกดความ ตนตวในการพฒนาคณภาพอยเสมอ
ดวยเหตทการจดการศกษาปฐมวยจดเปนการศกษาขนพนฐานดงนนสถานศกษาและหนวยงานตนสงกด จงตองสรางระบบการประกนคณภาพใหเกดขนในสถานศกษา โดยเฉพาะอยางยงระบบ การประกนคณภาพภายในสถานศกษาเพอรองรบการประกนคณภาพภายนอก ในเรองนจะกลาวถง กระบวนการประกนคณภาพภายในซงด�าเนนการโดยสถานศกษาและกระบวนการประกนคณภาพภายนอกซงมรายละเอยดดงน
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-25การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
กระบวนการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยของสถานศกษา
กระบวนการเปนขนตอนการท�าสงใดสงหนงตงแตตนจนส�าเรจดงนนกระบวนการประกนคณภาพการจดการศกษาปฐมวยของสถานศกษา จงเปนขนตอนการด�าเนนงานประกนคณภาพภายในการศกษาปฐมวยของสถานศกษาทประกอบดวย การประเมนผลและการตดตามตรวจสอบคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา(ราชกจจานเบกษา,2542,น.1)โดยทระบบการประกนคณภาพภายในประกอบดวย การประเมนคณภาพภายใน การตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา และการพฒนาคณภาพ การศกษา
อยางไรกตามกฎกระทรวงวาดวยระบบหลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษาพ.ศ.2553ทบญญตในราชกจจานเบกษาเลม127ตอนท23กหนา26ลงวนท2เมษายน2553ก�าหนดใหสถานศกษาขนพนฐานจดใหมระบบการประกนคณภาพภายในตามหลกเกณฑและแนวปฏบตเกยวกบการประกนคณภาพภายในระดบการศกษาขนพนฐานโดยด�าเนนการดงน
1) ก�าหนดมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา2) จดท�าแผนพฒนาการจดการศกษาของสถานศกษาทมงคณภาพตามมาตรฐานการศกษาของ
สถานศกษา3) จดระบบบรหารและสารสนเทศ4) ด�าเนนงานตามแผนพฒนาการจดการศกษาของสถานศกษา5) จดใหมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษา6) จดใหมการประเมนคณภาพภายในตามมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา7) จดท�ารายงานประจ�าปทเปนรายงานประเมนคณภาพภายใน8) จดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนองจะเหนไดวา ระบบการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาในสวนของการศกษาขนพนฐาน
ดงกลาวขางตนนน ไดก�าหนดใหสถานศกษามการก�าหนดเปาหมาย ซงไดแก มาตรฐานการศกษาของสถานศกษามการพฒนาและประเมนตนเองอยางตอเนองเปนประจ�าทกปใชกระบวนการบรหารทดสรางการมสวนรวมจากทกฝายในการบรหารและจดการศกษามงใหการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาเปน“การประกนคณภาพการจดการเรยนรทค�านงถงผลอนเกดกบผเรยนเปนส�าคญทสด”(ส�านกทดสอบทางการศกษา,2553,น.6)
จงอาจกลาวไดวา สถานศกษาปฐมวยทกแหงจ�าเปนตองสรางระบบการประกนคณภาพภายในสถานศกษาซงระบบการประกนคณภาพภายในนนสาระส�าคญอยทการประเมนคณภาพภายในหรอการประเมนตนเองของสถานศกษา ในเรองนจะไดน�าเสนอขนตอนของการประเมนคณภาพภายใน หรอการประเมนตนเองของสถานศกษาซงมรายละเอยดดงน
การประเมนตนเองเปนกระบวนการตรวจสอบการท�างานทกขนตอน เพอสรปวางานทท�าส�าเรจตามความคาดหวงหรอไม มปญหาอปสรรคและแนวทางการแกไขเพอใหการท�างานส�าเรจตามความ คาดหวงมากทสดอยางไร(กรมวชาการ,2539,น.3)
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-26 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
ดงนนเพอใหเหนรายละเอยดของขนตอนการประเมนตนเองเพอการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาปฐมวยทสอดคลองกบกระบวนการบรหารตามวงจรการควบคมคณภาพ จงไดน�าเสนอภาพประกอบของขนตอนการด�าเนนการประกนคณภาพภายในสถานศกษาปฐมวยตามภาพท6.6ดงน
- จดท�ารายงานประเมน ตนเองหรอรายงานประจ�าป- รายงานไปยงตนสงกด
การเตรยมการ การด�าเนนการ การรายงาน
1.เตรยมความพรอมของ บคลากร2.แตงตงคณะกรรมการ รบผดชอบ
1. การวางแผนการ ปฏบตงาน(P)2.การด�าเนนการตามแผน(D)3.การตรวจสอบและประเมนผล(C)4.การน�าผลการประเมนมา ปรบปรงงาน(A)
ภาพท 6.6 ขนตอนการด�าเนนการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาปฐมวย
จากภาพท 6.6 เปนขนตอนการประเมนตนเองเพอการด�าเนนการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาปฐมวยซงจะไดน�าเสนอสาระของแตละขนตอนพอสงเขปดงน
1. การเตรยมการ การเตรยมการประกอบดวยขนตอนหลก2ขนคอ1.1 การเตรยมความพรอมของบคลากร โดยตองสรางความตระหนกถงคณคาของการ
ประกนคณภาพภายในและการท�างานเปนทม ซงจะจดท�าการชแจงท�าความเขาใจโดยใชบคลากรภายในสถานศกษาหรอวทยากรมออาชพจากภายนอกโดยบคลากรทกคนในสถานศกษาไดมโอกาสเขารวมประชมรบทราบพรอมกนและตองพฒนาความรทกษะเกยวกบการประกนคณภาพภายในใหบคลากรทกคนเกดความมนใจในการด�าเนนงานประกนคณภาพการศกษาปฐมวยดวยการจดประชมเชงปฏบตการโดยเนนเนอหาเกยวกบการจดท�าแผนพฒนาการจดการศกษาปฐมวยของสถานศกษาและแผนปฏบตการในแตละป ตอมาเนนเนอหาการก�าหนดกรอบและแผนการประเมน การสรางเครองมอประเมนและการรวบรวมขอมลในชวงทายเนนเรองเกยวกบการวเคราะหขอมลการน�าเสนอผลการประเมนและการเขยนรายงานการประเมนตนเองของสถานศกษา
1.2 การแตงตงคณะกรรมการผรบผดชอบในการประสานงาน ก�ากบดแล ชวยเหลอสนบสนนใหทกฝายท�างานรวมกนและเชอมโยงเปนทม การตงคณะกรรมการควรพจารณาตามแผนภมโครงสรางการบรหารซงฝายทรบผดชอบงานควรเปนกรรมการรบผดชอบการพฒนาและประเมนคณภาพของงาน
2. การด�าเนนการ การด�าเนนการประกอบดวยขนตอนหลก4ขนตอนคอ2.1 การวางแผนปฏบตงาน สถานศกษาปฐมวยจะตองมการก�าหนดเปาหมายแนวทางการ
ด�าเนนงานผรบผดชอบระยะเวลาและทรพยากรทตองใชส�าหรบแผนตางๆทควรจดท�าคอแผนพฒนาการ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-27การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
จดการศกษาปฐมวยของสถานศกษา แผนปฏบตการประจ�าป แผนการจดประสบการณตามหลกสตรซงสอดคลองกบเปาหมายของสถานศกษาแผนการประเมนคณภาพและแผนงบประมาณ
2.2 การด�าเนนการตามแผน ขณะทบคลากรด�าเนนการตามแผนทก�าหนดไว บคลากร ในสวนงานตางๆ จะตองมการเรยนรเพมเตมตลอดเวลา และผบรหารควรใหการสงเสรมและสนบสนน ใหบคลากรทกคนท�างานอยางมความสข จดสงอ�านวยความสะดวก สนบสนนทรพยากรเพอการปฏบตก�ากบตดตามการท�างานและท�าการนเทศตดตามผลการปฏบตงาน
2.3 การตรวจสอบประเมนผล การตรวจสอบประเมนผล เปนกลไกส�าคญทจะกระตนใหเกดการพฒนาเพราะจะท�าใหไดขอมลยอนกลบทแสดงวาการด�าเนนงานทผานมาบรรลเปาหมายเพยงใดโดยการประเมนจะตองก�าหนดกรอบการประเมน จดหาหรอจดท�าเครองมอวดและประเมนผล จดเกบรวบรวมขอมลวเคราะหขอมลแปลความหมายขอมลการตรวจสอบและปรบปรงคณภาพของการประเมนผล
2.4 การน�าผลการประเมนมาปรบปรงเมอแตละฝายด�าเนนการประเมนผลการด�าเนนงานเสรจแลวจะสงผลใหคณะกรรมการรบผดชอบน�าไปวเคราะหสงเคราะหและแปลผลแลวน�าเสนอผลตอผเกยวของเพอน�าไปปรบปรงการปฏบตงานของผบรหารและบคลากรในระยะตอไปและจดท�าเปนขอมลสารสนเทศหรอการเขยนรายงานการประเมนตนเองของสถานศกษา
3. การรายงานเมอสถานศกษาปฐมวยด�าเนนการประเมนผลภายในเสรจแลวจะจดท�ารายงานโดยเรมจากรวบรวมผลการด�าเนนงานและผลการประเมนมาวเคราะหจ�าแนกตามมาตรฐานการศกษาและเขยนรายงานการประเมนตนเองของสถานศกษาเสนอตอหนวยงานตนสงกด รวมทงเสนอตอส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) หรอ สมศ. หรอผประเมนภายนอกเพอการประกนคณภาพภายนอกตอไป
โดยสรปอาจกลาวไดวา ผลทเกดจากการด�าเนนงานตามกระบวนการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยของสถานศกษานนสถานศกษาจะไดเอกสารรายงานการประเมนตนเองของสถานศกษาทแสดงถงผลการด�าเนนงานจดการศกษาปฐมวยในรอบปไวน�าเสนอตอหนวยงานตนสงกดและสมศ.แตทส�าคญทสดคอสถานศกษาจะมขอมลผลการจดการศกษาปฐมวยในดานตางๆทมทงจดเดนและจดทควรปรบปรงแกไขซงสถานศกษาสามารถน�าไปใชในการพฒนาการจดการศกษาปฐมวยไดตอไป
กระบวนการประกนคณภาพภายนอกการศกษาปฐมวยกระบวนการประเมนคณภาพภายนอกเปนกระบวนการทคณะผประเมนภายนอกจะรวบรวมและ
ศกษาขอมลจากรายงานผลการประเมนตนเองของสถานศกษาซงเสนอตอส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) แลวคณะผประเมนภายนอกเขาไปตรวจสอบและประเมนคณภาพของสถานศกษา รวมทงใหขอคดเหนและขอเสนอแนะจากการประเมนเพอใหสถานศกษาใชเปนแนวทางในการปรบปรงและพฒนาคณภาพของสถานศกษาอยางตอเนองและจดท�ารายงานผลการประเมนเผยแพรตอหนวยงานทเกยวของและสาธารณชน
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-28 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
การประเมนคณภาพภายนอกประกอบดวย 3ขนตอนคอ 1. กอนการตรวจเยยมสถานศกษา2. ระหวางการตรวจเยยมสถานศกษา และ 3. หลงการตรวจเยยมสถานศกษา ซงมรายละเอยดในการด�าเนนงานดงน
1. กอนการตรวจเยยมสถานศกษา
ทมผประเมนรวบรวมขอมล-SAR-เอกสารตางๆ
ศกษาและวเคราะหขอมล
ก�าหนดขอบเขตการประเมน
นดวนทจะตรวจเยยม
ภาพท 6.7 การด�าเนนการกอนการตรวจเยยมสถานศกษา
จากภาพท6.7เมอคณะผประเมนภายนอกไดรบมอบหมายใหประเมนสถานศกษาแตละแหงจะท�าการศกษารายงานการประเมนตนเองของสถานศกษาทจดสงมาใหส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (สมศ.) ลวงหนา แลวนดวนทจะไปตรวจเยยม และแจงก�าหนดการตรวจเยยมตอ สถานศกษา พรอมทงขอเอกสารขอมลทเกยวของเพมเตมในกรณทรายงานการประเมนตนเองของ สถานศกษาไมชดเจนหรอไมสมบรณแลวจดสงคนเมอศกษาขอมลเสรจแลว
คณะผประเมนภายนอกท�าการศกษาและวเคราะหรายงานการประเมนตนเองของสถานศกษาและเอกสารขอมลอนๆประกอบแลวก�าหนดประเดนและรายการขอมลทจะตรวจสอบโดยใชมาตรฐานเพอการประเมนภายนอกของส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษาเปนกรอบการประเมนเพอก�าหนดวาระหวางการตรวจเยยมจะตองรวบรวมขอมลอะไรบาง จากแหลงใด ดวยวธอะไร เพอใหม หลกฐานครบถวนเพยงพอในการสรปผลการประเมนอยางถกตองชดเจน
2. ระหวางการตรวจเยยมสถานศกษา หลงจากรวมกนวางแผนการตรวจเยยมและแผนการประเมนก�าหนดตารางการปฏบตงานและมอบหมายภาระงานใหผประเมนภายนอกแตละคนอยางชดเจนแลว แจงก�าหนดการตรวจเยยมตอสถานศกษาอยางนอย 2 สปดาหลวงหนา โดยขอใหสถานศกษาชวยเตรยมสถานทในสถานศกษาทคณะผประเมนภายนอกจะสามารถท�างานและมโอกาสประชมปรกษาหารอกนอยางเปนอสระและไมรบกวนผอนในระหวางตรวจเยยมรวมทงจดเตรยมเอกสารตางๆทงในสวนทไดแจงไวลวงหนาและสวนทอาจขอเพมเตม ตลอดจนนดหมายผทเกยวของ เชน ผบรหาร คร บคลากร ในสถานศกษา คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง ผแทนชมชน เพอใหคณะผประเมนภายนอกไดพบปะหรอสมภาษณตามก�าหนดการในตารางการปฏบตงานของคณะผประเมนภายนอก
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-29การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
ทมผประเมนเดนทางไปทสถานศกษา
ชแจงแนวทางการปฏบตงานตอบคลากรของสถานศกษา
ด�าเนนการ-สงเกต-สมภาษณ-พจารณาเอกสาร
วเคราะหขอมลและสรปผล
น�าเสนอผลการตรวจเยยม
ดวยวาจา
ภาพท 6.8 การด�าเนนการระหวางการตรวจเยยมสถานศกษา
จากภาพท6.8ระหวางการตรวจเยยมซงมก�าหนดเวลาประมาณ3วนคณะผประเมนภายนอกจะท�าการประเมนคณภาพสถานศกษาทงดานการบรหารจดการการจดการเรยนการสอนและอนๆตามรายมาตรฐานการศกษาปฐมวยเพอการประเมนคณภาพภายนอก ทงนการตรวจเยยมมใชการสราง แรงกดดนใหกบสถานศกษาคณะผประเมนจะเขาไปยงสถานศกษาในลกษณะผรวมงานกบสถานศกษาในการคนหาสภาพความเปนจรงของการพฒนา รวมทงใหค�าแนะน�ามากกวาทจะเขาไปในลกษณะผตดสนชขาด สงทคณะผประเมนตรวจสอบไมใชสงทเปนความลบของสถานศกษา เนองจากจะใชรายงานการประเมนตนเองทสถานศกษาสงใหสมศ.เปนเอกสารหลกในการตรวจเยยมตลอดเวลา
โดยสรปอาจกลาวไดวาการไปตรวจเยยมของคณะผประเมนภายนอกเปนการไปท�าหนาทดงตอไปน1) สรางความเขาใจในการตรวจเยยมสถานศกษาใหกบบคคลทเกยวของทกกลมในสถานศกษา
ไดแกคณะผบรหารคณะกรรมการสถานศกษาผปกครอง/สมาคมผปกครองและครพนกงานเจาหนาท/บคลากรสนบสนนของสถานศกษา
2) ตรวจสอบหลกฐานเพอยนยนสภาพความเปนจรงในการพฒนาตามทสถานศกษาไดรายงานการประเมนตนเองรวมทงหลกฐานทสะทอนสภาพความเปนจรงทไมไดอยในรายงานการประเมนตนเอง
3) ตรวจสอบกระบวนการและวธการทสถานศกษาใชในการไดมาซงขอมลหลกฐานวาไดใชวธการทหลากหลายเหมาะสมนาเชอถอครอบคลมเพยงใด
4) ตรวจสอบผลการพฒนาเทยบเคยงกบแผนของสถานศกษา และมาตรฐานการศกษาทสมศ. ก�าหนดเพอการพฒนา และตรวจสอบจดทสถานศกษาจะพฒนาตอไป เพอดความสอดคลองของแผนกบผลการประเมน
5) ประมวลและสรปผลการตรวจเยยมและใหขอเสนอแนะแกสถานศกษาเพอน�าไปพฒนา การจดการศกษาใหมคณภาพมากขน
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-30 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
3. หลงการตรวจเยยมสถานศกษา
ทมผประเมนเขยนรายงานการตรวจเยยม
สงรายงานการประเมนตอสถานศกษาเพอตรวจสอบและโตแยง
พจารณาขอโตแยงของสถานศกษา
สงสมศ.และผทรงคณวฒพจารณา
แกไขปรบปรงรายงาน(ถาม)
สงสมศ.พจารณารบรองและเผยแพร
ภาพท 6.9 การด�าเนนการหลงการตรวจเยยมสถานศกษา
จากภาพท6.9เมอเสรจภารกจในการไปตรวจเยยมสถานศกษาแลวคณะผประเมนภายนอกจะตองรวมกนจดท�ารางรายงานผลการประเมนสถานศกษาโดยน�าขอมลทงหมดมาเขยนใหตรงตามหลกฐานขอมลตางๆ ทรวบรวมไดและตรงตามทรายงานใหสถานศกษาทราบดวยวาจา ไมใชจากความรสกหรอความคดเหนสวนตวของผประเมนแลวจดสงใหสถานศกษาตรวจสอบและโตแยงภายใน15วนนบจากวนทไดรบรางรายงานฯ ผประเมนพจารณาแลวอาจมการปรบปรงแกไขหรอยนยนตามรายงานแลวแตกรณเมอเสรจสนขนตอนนแลวจงน�าเสนอตอสมศ.เพอใหผทรงคณวฒทไดรบการแตงตงจากสมศ.พจารณาความถกตองชดเจนครอบคลมสาระทก�าหนดในแตละมาตรฐานครบถวนและมความเชอถอไดหากรายงานยงขาดคณภาพใหผประเมนท�าการปรบปรงแกไขตามค�าพจารณาของผทรงคณวฒและสงใหสถานศกษาพจารณาตรวจสอบโตแยงอกครงหนงตามระยะเวลาทก�าหนด เมอด�าเนนการทงหมดเรยบรอยแลวสมศ.จงใหการรบรองและเผยแพรขอมลจากการประกนคณภาพภายนอกจะเปนประโยชนตอฝายบรหารในการก�าหนดนโยบายและการจดสรรงบประมาณตอไป
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-31การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
จากสาระของการประเมนคณภาพภายนอกตามขนตอน3ขนคอ1.กอนการตรวจเยยมสถานศกษา2.ระหวางการตรวจเยยมสถานศกษาและ3.หลงการตรวจเยยมสถานศกษาดงกลาวขางตนนนสามารถน�ามาเขยนแผนภมแสดงเปนกระบวนการประกนคณภาพภายนอกของการศกษาปฐมวยไดดงภาพท6.10ดงน
คณะรฐมนตรรฐมนตรวาการ
กระทรวงศกษาธการส�านกงบประมาณ
หนวยงานทเกยวของและสาธารณชน
กอนการตรวจเยยมสถานศกษา
รายงานการประเมนตนเองของสถานศกษา
ตดตามตรวจสอบโดยตนสงกดทก3ป
ระหวางการตรวจเยยมสถานศกษา
การประเมนโดยสมศ.(อยางนอย1ครง
ในทก5ป)
หลงการตรวจเยยมสถานศกษา
ขอมลยอนกลบ
รายงานผลการประเมน
ตนสงกด/สถานศกษา
ก�าหนดนโยบาย/งบประมาณ
ภาพท 6.10 กระบวนการประกนคณภาพภายนอก
โดยสรปอาจกลาวไดวา การจดการศกษาปฐมวยจะมคณภาพมากนอยเพยงใดนน สถานศกษาปฐมวยจ�าตองยดหลกการมสวนรวมการกระจายอ�านาจความรบผดชอบการบรหารงานแบบบรณาการการตรวจสอบทบทวนและปรบปรงทมความตอเนองและยงยน
สถานศกษาด�าเนนการประกนคณภาพการศกษาภายในโดยบคลากรทกคนของสถานศกษาทจะตองรวมด�าเนนการจดการศกษาใหเดกปฐมวยมคณภาพตามมาตรฐานการศกษาปฐมวยซงเปนเปาหมายทสถานศกษาก�าหนดไว พรอมทงจดท�ารายงานการประเมนตนเองของสถานศกษา เพอรายงานตอ หนวยงานตนสงกดและ สมศ. ส�าหรบใชประกอบการประเมนคณภาพภายนอก ซงจดเปนการประกนคณภาพภายนอกโดยสมศ.ด�าเนนการพจารณาตรวจสอบและยนยนผลการประเมนคณภาพภายในของสถานศกษาวามงสมาตรฐานหรอคณภาพทคาดหวงใหเกดขนแกเดกปฐมวยหรอไมอยางไรกตามผลการประเมนคณภาพภายนอกจะเปนการสะทอนใหสถานศกษาทจดการศกษาปฐมวยทราบวาผลการด�าเนนงานของสถานศกษาเปนจรงตามทระบไวมากนอยเพยงใด
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-32 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
นอกจากนขอมลทไดจากการประกนคณภาพภายในและการประกนคณภาพภายนอกจะเปนขอมลพนฐานของหนวยงานตนสงกด เชน ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน รวมทงกระทรวงศกษาธการทเปนหนวยงานตนสงกดระดบบรหาร จะไดใชขอมลตางๆ เพอการตดสนใจก�าหนดนโยบายในการพฒนาคณภาพการจดการศกษาปฐมวย ตลอดจนการจดสรรงบประมาณเพอการพฒนาคณภาพ เดกปฐมวยของประเทศตอไป
กจกรรม 6.2.2
ใหอธบายกระบวนการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยพอสงเขป
แนวตอบกจกรรม 6.2.2
กระบวนการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยน�าแนวคด2แนวคดมาบรณาการรวมกนคอ1.แนวคดการประกนคณภาพการศกษา ม 3 ขนตอน ไดแก การควบคมคณภาพ การตรวจ
สอบคณภาพและการประเมนคณภาพ2.แนวคดตามหลกการบรหารตามวงจรการควบคมคณภาพครบวงจรซงวงจรการควบคมคณภาพ
คอวงจรPDCAม4ขนตอนไดแกการวางแผน(Plan)การปฏบตตามแผน(Do)การตรวจสอบการปฏบตตามแผน(Check)และการปรบปรงแกไข(Action)
สวนการประกนคณภาพภายนอกประกอบดวยกระบวนการ3ขนตอนคอกอนการตรวจเยยมสถานศกษา ระหวางการตรวจเยยมสถานศกษา และหลงการตรวจเยยมสถานศกษา ทเนนการประเมนคณภาพการศกษาของสถานศกษาปฐมวยการตดตามและการตรวจสอบคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาปฐมวย
ทงนการประกนคณภาพภายในและการประกนคณภาพภายนอกจะมรายงานการประเมนตนเองของสถานศกษาเปนเอกสารเชอมโยงกระบวนการของการประกนทงสองประเภท
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-33การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
ตอนท 6.3
การน�าผลการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยไปใช
โปรดอานหวเรองแนวคดและวตถประสงคของตอนท6.3แลวจงศกษารายละเอยดตอไป
หวเรอง6.3.1แนวทางการน�าผลการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยไปใช6.3.2ตวอยางการน�าผลการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยไปใช6.3.3สภาพและปญหาของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
แนวคด1.การน�าผลการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยไปใช เปนการน�าขอคนพบหรอผลทได
จากการประเมนไปใชประกอบการก�าหนดแนวคดและการปฏบตงาน ซงจะกอใหเกดการเปลยนแปลงดานนโยบายการด�าเนนงาน รวมทงผลการปฏบตงานตามโครงการทสถานศกษาก�าหนดไวในแผนปฏบตการประจ�าปและแผนพฒนาการจดการศกษาของสถานศกษา
2. สถานศกษาน�าจดเดนและจดทควรพฒนาจากผลการประเมนคณภาพภายในตามมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา กบขอเสนอแนะจากผลการประเมนคณภาพภายนอกของสมศ.มาวเคราะหและก�าหนดเปนเปาหมายของการวางแผนการด�าเนนงานของสถานศกษาในปการศกษาตอไป
3. การด�าเนนงานดานการประกนคณภาพการศกษาของประเทศไทยทด�าเนนการมาตงแตไดประกาศพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ. 2542 เปนตนมาสถานศกษาทกแหงมการด�าเนนการประกนคณภาพภายในสถานศกษาและรบการประเมนภายนอกจากสมศ.แตสถานศกษาสวนใหญยงประสบปญหาดานกฎหมายและนโยบายปญหาดานการปฏบตการขาดความตอเนองเชงนโยบายการขาดการก�ากบเชงปรมาณและการขาดการควบคมคณภาพ
วตถประสงคเมอศกษาตอนท6.3จบแลวนกศกษาสามารถ1.อธบายแนวทางการน�าผลการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยไปใชได2.อธบายตวอยางการน�าผลการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยไปใชได3.อธบายสภาพและปญหาของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยได
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-34 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
เรองท 6.3.1
แนวทางการน�าผลการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยไปใช
แนวทางการน�าผลการประกนคณภาพการศกษาระดบปฐมวยไปใช เปนการน�าขอมลจากการประเมนตนเองของสถานศกษา และขอมลจากการประเมนคณภาพภายนอกทยนยนสภาพจรงของสถานศกษาไปใชในการพฒนาการจดการศกษาปฐมวยซงการน�าผลการประกนคณภาพไปใชนนมความเกยวของกบแนวคดและแนวทางการน�าผลการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยไปใชซงมสาระส�าคญพอสงเขปดงน
แนวคดการน�าผลการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยไปใชการใชผลการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยหมายถงการน�าขอคนพบหรอสารสนเทศซงเปน
ผลทไดจากการประเมนไปใชในการปฏบตงาน ผลทไดจากการประเมนนนจะตองมความสมบรณและตรงความตองการของผใชและกอใหเกดการเปลยนแปลงในการปฏบตงานในโครงการหรอนโยบายการด�าเนนงานหรอประกอบแนวคด(Scriven,1981,และPreskill&Caracelli,2003อางถงในปรชารอดมณ,2550,น.21)
เนองจากผลการประกนคณภาพการศกษาท�าใหไดสารสนเทศซงอาจน�าไปสการใชหรอไมใชสารสนเทศนนกไดศรชยกาญจนวาส(2552,น.155)กลาววาปจจยทจะชวยสงเสรมการใชสารสนเทศจากการประเมนม2ปจจยไดแกลกษณะของการประเมนและลกษณะบรบทของการประเมน
ลกษณะของการประเมน เปนปจจยทมความเกยวของกบผประเมนและกระบวนการประเมน กลาวคอผประเมนตองเปนผทมความนาเชอถอและมความสามารถในการสอสารสารสนเทศใหแกผอนไดอยางถกตองและกระบวนการประเมนตองเปนกระบวนการทเชอถอได
ลกษณะบรบทของการประเมน เปนปจจยทเกยวของกบสงแวดลอมขององคกรไมวาจะเปนเศรษฐกจและการเมองรวมทงปจจยของผทเกยวของกบการใชผลการประเมนวามเจตคตตอการประเมนเปนแบบใดและมความตองการใชสารสนเทศมากนอยเพยงใด
นอกจากนศรชยกาญจนวาส(2552,น.156-167)กลาววาการน�าผลการประเมนไปใชประโยชนจะเกดการใชได2ระดบทมความสมพนธกนดงภาพท6.11
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-35การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
การใชผลการประเมน
ระยะแรก(ระดบความคด)
การใชในเชงความคด
ระยะตอมา(ระดบปฏบตการ)
1.การใชในเชงตรวจสอบยนยน2.การใชเชงสญลกษณ3.การใชเชงปฏบต
ภาพท 6.11 การใชผลการประเมนในเชงความคดและการใชในเชงปฏบตการทมา:ศรชยกาญจนวาส.(2552).ทฤษฎการประเมน (พมพครงท7).กรงเทพฯ:ส�านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.
จากภาพท6.11การใชในระยะแรกเปนการใชในเชงความคดกลาวคอผลการประเมนไดใหขอมลทมอทธพลตอความคดของผใชขอมล แตไมไดน�าไปสการตดสนใจโดยตรงตอแผนงาน โครงการ เชน ผบรหารไดประโยชนจากการประเมน ท�าใหรขอมลการปฏบตงาน รสภาพปญหาดขน ท�าใหเกดความเขาใจในสงทประเมนขอมลจะคอยๆสะสมส�าหรบน�าไปใชในการตดสนใจเชงนโยบายทเกยวของจงกลาวไดวาผลการประเมนสามารถท�าใหเกดผลในเชงความคดสรางความคดใหมท�าใหเกดความกระจางความเขาใจและการเรยนรเกยวกบสงทประเมน
ในระยะตอมาเปนการใชในเชงปฏบตการซงอาจเกดขนในรปแบบใดรปแบบหนงหรอผสมผสานกนของ 3 รปแบบตอไปน คอ การใชในเชงตรวจสอบยนยน การใชในเชงสญลกษณ และการใชในเชงปฏบตทงนจะสงผลกระทบตอการเปลยนแปลงทตามมาดงภาพท6.12
เกดการเปลยนแปลงในดาน1.พฤตกรรมของสมาชก2.ระเบยบขอบงคบ3.โครงสรางองคกร4.วฒนธรรมองคกร
ผลการประเมน
การน�าผลไปใชเชงแนวคด
การจดประกายความคดของผทเกยวของ
การน�าผลไปใชเชงปฏบตการ
เกดการด�าเนนการปฏบตการ
ผลกระทบของการประเมน
ภาพท 6.12 การใชผลการประเมนและผลกระทบของการประเมนทมา:ศรชยกาญจนวาส.(2552). ทฤษฎการประเมน (พมพครงท7).กรงเทพฯ:ส�านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-36 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
จากภาพท 6.12 หลงจากทผลการประเมนไดใหขอมลทมอทธพลตอความคดของผใชขอมลแลวระยะตอมาเปนการใชผลการประเมนในเชงปฏบตการซงจะเกดขนเมอผใชขอมลสามารถเชอมโยงขอมลสารสนเทศจากผลการประเมนไปยงสถานการณจรงของแผนงานโครงการทงนการใชในเชงปฏบตการจะเกดขนกตอเมอผใชขอมลสามารถเชอมโยงสารสนเทศจากผลการประเมนไปยงสถานการณจรงของแผนงานและโครงการทด�าเนนการอยไดซงผลของการใชผลการประเมนจะท�าใหเกดผลกระทบตอการเปลยนแปลงในองคกรหลายดานเชนพฤตกรรมของสมาชกระเบยบขอบงคบโครงสรางและวฒนธรรมขององคกร
จากเรองท6.1.2ไดจ�าแนกประเภทของการประกนคณภาพการศกษาเปน2ประเภทไดแกการประกนคณภาพภายในและการประกนคณภาพภายนอกดงนนแนวทางการน�าผลการประกนคณภาพของแตละประเภทไปใชจงมรายละเอยดทแตกตางกนซงจะไดน�าเสนอในหวขอตอไป
แนวทางการน�าผลการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยไปใชการน�าผลของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยไปใชนน สถานศกษาปฐมวยสามารถน�าผล
ของการประกนคณภาพภายในและผลของการประกนคณภาพภายนอกไปใชในการพฒนาการจดการศกษาปฐมวยไดซงมสาระทส�าคญดงน
แนวทางการน�าผลของการประกนคณภาพภายในไปใช
การใชผลการประเมนตนเองของสถานศกษาปฐมวยใหเกดประโยชนอยางคมคา มแนวทาง การใช2ประการคอ(ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต,2544,น.158)
1. สถานศกษาปฐมวยน�าเสนอผลการประเมนใหผทเกยวของทราบ สถานศกษาปฐมวยตองน�าเสนอขอมลใหผทเกยวของทราบถงผลการด�าเนนงานของสถานศกษา ซงถอวาเปนการแสดงความ รบผดชอบของสถานศกษาปฐมวยตอการด�าเนนงานใหการจดการศกษาปฐมวยเปนไปตามทชมชนคาดหวงการน�าเสนอผลการประเมนใหผทเกยวของทราบ สถานศกษาปฐมวยสามารถด�าเนนการน�าเสนอผลตามกลมผใชผลการประเมนไดดงน
1.1 เดกปฐมวยผรบผดชอบเกยวกบระบบการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาสรปรายงานผลการประเมนใหครปฐมวยเพอครปฐมวยจะไดน�าผลการประเมนตามมาตรฐานการศกษาปฐมวยในสวนทเกยวของกบตวเดกปฐมวยมาพฒนาและปรบปรง
1.2 ครปฐมวย ผบรหารสถานศกษาและผรบผดชอบเกยวกบระบบการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาแจงผลการประเมนใหครปฐมวยรบทราบผลการประเมนเปนรายบคคล เพอใหครปฐมวยไดน�าขอมลในสวนทจะตองพฒนาและปรบปรงไปด�าเนนการ
1.3 พอแมผปกครอง ผบรหารสถานศกษาและผรบผดชอบเกยวกบระบบการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาชแจงใหพอแมผปกครองของเดกปฐมวยทราบเกยวกบผลการประเมนทมสวนเกยวของกบพอแมผปกครอง โดยเฉพาะการมสวนรวมในการพฒนาเดกปฐมวย ซงอาจด�าเนนการโดยการจดประชมชแจงหรอปรกษาหารอเปนรายบคคล
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-37การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
1.4 ผบรหารสถานศกษาผบรหารสถานศกษาเปนผทรบรผลการประเมนโดยภาพรวมอยางชดเจนทสด เพราะมความเกยวของโดยตรง ดงนนผบรหารสถานศกษาควรน�าขอมลผลการประเมนมาปรบปรงตนเองในสวนทเกยวกบการบรหารจดการสถานศกษาและอนๆ
1.5 ชมชนทสถานศกษาตงอย ผบรหารสถานศกษาและผรบผดชอบเกยวกบระบบการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาด�าเนนการประชาสมพนธการด�าเนนงานของสถานศกษาและชแจงเกยวกบแนวทางการด�าเนนงานรวมกนระหวางชมชนกบสถานศกษาโดยสถานศกษาพยายามสรางศรทธาใหเกดขนกบชมชน
2. สถานศกษาใชผลการประเมนเพอพฒนาปรบปรงการด�าเนนงาน แนวทางการน�าผลการประเมนไปใชประโยชนคอการน�าผลการประเมนดานตางๆของสถานศกษาปฐมวยมาใชในการก�าหนดแผนการปฏบตงานของสถานศกษาใหมความสอดคลองและเหมาะสมกบสถานการณปจจบนเพอใหบรรลวตถประสงค/เปาหมายการจดการศกษาปฐมวยทก�าหนดไว
ผลการประเมนของสถานศกษาปฐมวย มลกษณะเปนสารสนเทศ ดงนน สถานศกษาควรน�าผลการประเมนคณภาพภายในมาพฒนาและปรบปรงคณภาพการศกษาของสถานศกษาอยางตอเนองดงภาพท6.13
ปรบปรงและยกระดบมาตรฐานใหสงขน
A
A
A
C
C
C
D
D
D
P
P
P
มาตรฐานระยะท1
มาตรฐานระยะท2
มาตรฐานระยะท3
ปรบปรงอยางตอเนอง
ภาพท 6.13 วงจรการใชผลการประเมนเพอการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-38 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
จากภาพท6.13เมอสถานศกษาปฐมวยพฒนาคณภาพการศกษาตามวงจรคณภาพPDCAไดบรรลเปาหมายคณภาพตามมาตรฐานระยะท 1 แลว สถานศกษาปฐมวยตองด�าเนนการพฒนาคณภาพการศกษาตอไป โดยพฒนาคณภาพตามมาตรฐานใหสงขน ดวยการก�าหนดเปาหมายของการพฒนาคณภาพการศกษายกระดบขนตามมาตรฐานระยะท2และ3ใชแผนงานใหมทก�าหนดขนจากการน�าผลการประเมนคณภาพตามมาตรฐานระยะท1มาเปนขอมลพนฐานของการก�าหนดแผนการปฏบตงานวาจะสามารถพฒนาคณภาพการศกษาเพอยกระดบคณภาพใหไปถงมาตรฐานระยะท2และ3ไดอยางไร
ขนตอนการน�าผลการประเมนไปใชประโยชนเพอการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนองของสถานศกษาปฐมวยแสดงไดดงภาพท6.14
การประเมนคณภาพการศกษาปฐมวย
พฒนา ปรบปรงแกไข
ผาน ไมผาน
ผลการประเมนจากการประกนคณภาพ(จดเดนและจดทควรพฒนา)
ก�าหนดเปาหมาย
จดท�าแผนพฒนาการศกษาปฐมวย
ด�าเนนงานตามแผนพฒนาการศกษาปฐมวย
ตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาปฐมวย
ภาพท 6.14 การน�าผลการประเมนจากการประกนคณภาพไปใช
จากภาพท 6.14 สรปไดวาในการน�าผลการประเมนไปใชนน สถานศกษาปฐมวยควรด�าเนนการดงน
1)ศกษาผลการประเมนจากการประกนคณภาพหรอขอมลสารสนเทศตางๆของการจดการศกษาปฐมวยของสถานศกษาเพอใชในการวางแผนพฒนาการศกษาปฐมวยใหไดมาตรฐานโดยวเคราะหปญหาและสภาพตางๆทเกดขนรวมทงหาสาเหตและแนวทางการพฒนาเพอก�าหนดแนวทางการพฒนาปรบปรงและแกไขปญหาทเกดขนโดยใชผลการประเมนของสถานศกษาปฐมวย
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-39การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
2)ก�าหนดเปาหมายการพฒนาคณภาพการศกษาปฐมวยทงในเชงปรมาณและเชงคณภาพ3)จดท�าและด�าเนนงานตามแผนพฒนาการศกษาปฐมวยของสถานศกษาทเนนคณภาพ
ของเดกปฐมวย4)นเทศ ก�ากบ ตดตามและตรวจสอบการด�าเนนงานอยางเปนระบบ และตอเนองตาม
แผนทจดท�าไว5)ประเมนผลการพฒนาคณภาพการศกษาปฐมวยในกรณทผลการประเมนผานหรอเปน
ไปตามเปาหมายทก�าหนดกใหตงเปาหมายใหมเพอใหเกดการพฒนาคณภาพใหสงขนและกรณทผลการประเมนไมผานหรอไมเปนไปตามเปาหมายทก�าหนดกน�าไปสการปรบปรงแกไขโดยเรมตนตามวงจรการพฒนาคณภาพใหมตอไป
จากขนตอนการด�าเนนการดงกลาวขางตน แสดงวา สถานศกษาปฐมวยไดด�าเนนการตามทกฎกระทรวงวาดวยระบบหลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษาพ.ศ.2553ก�าหนดใหสถานศกษาขนพนฐานจดใหมระบบการประกนคณภาพภายใน โดยใหมการประเมนคณภาพภายในตามมาตรฐาน การศกษาของสถานศกษาจดท�ารายงานประจ�าปทเปนรายงานประเมนคณภาพภายในและจดใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนองนน เมอสถานศกษาปฐมวยด�าเนนการประเมนคณภาพภายในและจดท�ารายงานประจ�าปเสรจเรยบรอยแลวสถานศกษาปฐมวยกจะตองน�าผลการประเมนคณภาพภายในทไดเขยนเปนรายงานประจ�าป มาเปนขอมลในการพฒนาคณภาพการศกษาปฐมวยตอไป โดยการน�ารายละเอยดของจดเดนและจดทควรปรบปรงทกลาวในรายงานประจ�าป มาเปนขอมลพนฐานประกอบการจดท�าแผนพฒนาการศกษาของสถานศกษาในสวนของการศกษาปฐมวย พรอมทงพฒนาแผนปฏบตการประจ�าปโครงการและกจกรรมทสอดคลองกบจดเดนและจดทควรพฒนาในการจดการศกษาปฐมวยตอไป
อยางไรกตามการจดท�าแผนพฒนาการศกษาปฐมวยของสถานศกษานนหากสถานศกษาปฐมวยสามารถน�าผลการประเมนการประกนคณภาพภายนอกจากสมศ.มาประกอบการจดท�าแผนดวยกจะถอไดวาแผนพฒนาการศกษาปฐมวยของสถานศกษาดงกลาว มขอมลพนฐานจากการประกนคณภาพทงภายในและภายนอกทสะทอนการด�าเนนงานการจดการศกษาปฐมวยของสถานศกษาอยางรอบดาน
แนวทางการน�าผลการประกนคณภาพภายนอกไปใช
จากการตดตามการน�าผลการประเมนไปใชในการพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาตางๆในระยะทผานมาพบวา ปจจยส�าคญทสถานศกษาไมน�าผลการประเมนไปใช เพอการพฒนาคณภาพการศกษาอาจเนองมาจากสาเหตตอไปน(ส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา(องคการมหาชน),2556,ค�าน�า)
1) สถานศกษาไมทราบวาจะน�าผลประเมนไปใชอยางไร รวมถงไมทราบรปแบบวธการน�าผลประเมนไปใชหรอไมเหนความจ�าเปนวาจะตองน�าไปใช
2) คณะกรรมการสถานศกษาและหนวยงานตนสงกดขาดการก�ากบตดตามการด�าเนนงานของสถานศกษา
3) บคลากรของสถานศกษาไมเหนความส�าคญหรอไมใหความรวมมอในการน�าผลการประเมนไปใชปรบปรงหรอจดท�าแผนพฒนาคณภาพการศกษา
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-40 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
ผลของการประเมนคณภาพภายนอกจากส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา(องคการมหาชน)ม2กรณคอ
1.สถานศกษาปฐมวยทผานการประเมนไดรบการรบรองมาตรฐานคณภาพจากสมศ.2.สถานศกษาปฐมวยทไมผานการประเมนการรบรองมาตรฐานคณภาพจากสมศ.การน�าผลการประเมนคณภาพภายนอกไปใชจงมความแตกตางกนดงน1. สถานศกษาปฐมวยทผานการประเมนไดรบการรบรองมาตรฐานคณภาพจาก สมศ. เมอ
สถานศกษาทราบผลการประเมนคณภาพภายนอกโดยผานการรบรองมาตรฐานคณภาพจากสมศ. แลวใหสถานศกษาปฐมวยด�าเนนการดงน
โดยการสมตวอยางตามประเภทสงกดและขนาด
สถานศกษาพจารณาผลการประเมน
จดเดนและจดทควรพฒนา
รายงานการประเมนของสมศ.
จดท�าแผนพฒนาการศกษาของสถานศกษา
ด�าเนนงานตามแผนพฒนา
การศกษาของสถานศกษา
ภายใน1ป
สมศ.ตดตามการน�าผลการประเมนไปใช
ภาพท 6.15 ขนตอนการน�าผลการประเมนคณภาพภายนอกไปใช
ของสถานศกษาทผานการรบรองมาตรฐานจาก สมศ.
จากภาพท 6.15 สถานศกษาปฐมวยทผานการรบรองมาตรฐานจาก สมศ. น�าผลการประเมนทสะทอนจดเดนและจดทควรพฒนาไปจดท�าแผนพฒนาการศกษาปฐมวยของสถานศกษาตามขอเสนอแนะของกรรมการประเมนทอย ในรายงานผลการประเมนภายนอก ซงเปนการวางแผนและด�าเนนการ ในการพฒนาคณภาพใหดยงขน การจดท�าแผนและการด�าเนนการพฒนาคณภาพการศกษาปฐมวยของ สถานศกษาเปนการพจารณารวมกนของบคลากรในสถานศกษาและเขตพนทการศกษา โดยผบรหาร สถานศกษาตองมบทบาทในการขบเคลอนการพฒนาคณภาพของสถานศกษา
ทงน สมศ. จะตดตามการน�าผลการประเมนไปใชผานตนสงกดภายในระยะเวลา 1 ป นบตงแตสถานศกษาไดรบผลการประเมนจาก สมศ. (ส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา(องคการมหาชน),2556,น.8)
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-41การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
2. สถานศกษาทไมผานการประเมนการรบรองมาตรฐานคณภาพจาก สมศ.
ขอรบการประเมนซ�าไดภายในเวลา2ป
สถานศกษาพจารณาผลการประเมน
จดเดนและจดทควรพฒนา
รายงานการประเมนของสมศ.
จดท�าแผนพฒนาการศกษาของสถานศกษา
สงตนสงกดและสมศ.ภายใน30วน
ด�าเนนงานตามแผนพฒนาการศกษา
ของสถานศกษา
ภาพท 6.16 ขนตอนการน�าผลการประเมนคณภาพภายนอกไปใช
ของสถานศกษาทไมผานการรบรองมาตรฐานจาก สมศ.
สถานศกษาทไมผานการประเมนการรบรองมาตรฐานคณภาพจาก สมศ. ในกรณนมขอควรพจารณา2ประการคอ
2.1 สถานศกษาพจารณาผลการประเมนทเปนจดเดนและจดทควรพฒนาจากรายงานการประเมนผลของ สมศ. จากนนจะตองจดท�าแผนพฒนาคณภาพการศกษาตามขอเสนอแนะของกรรมการประเมนสงหนวยงานตนสงกดและสมศ.ภายใน30วนนบแตวนทไดรบแจงผลการประเมนครงแรกจากสมศ.
2.2หากไมมการทกทวงแผนพฒนาคณภาพจากหนวยงานตนสงกดใหสถานศกษาด�าเนนงานตามแผนและขอรบการประเมนซ�าไดภายในเวลา 2 ป นบตงแตสถานศกษาสงแผนพฒนาคณภาพตาม ขอเสนอแนะมายงหนวยงานตนสงกดและสมศ.โดยหนวยงานตนสงกดมหนาทสนบสนนการด�าเนนงานของสถานศกษาในการน�าผลการประเมนไปพฒนาสถานศกษา
โดยสรปอาจกลาวไดวา แนวทางการน�าผลการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยไปใชมแนวคด ในเชงวชาการทสถานศกษาสามารถศกษาเพอน�ามาประยกตใชกบการศกษาปฐมวยของสถานศกษาโดยการน�าผลการประกนคณภาพภายในไปใชนนสถานศกษาสามารถน�าจดเดนและจดทควรพฒนาไปใชเปนขอมลพนฐานในการจดท�าแผนพฒนาคณภาพการศกษาปฐมวยของสถานศกษาไดในสวนของการน�าผลการประกนคณภาพภายนอกไปใชนนเปนขอมลทยนยนรบรองวาการด�าเนนงานของสถานศกษาเปนไปตามมาตรฐานทก�าหนดไวมากนอยเพยงใดขอมลนสถานศกษาสามารถน�าไปเปนขอมลพนฐานรวมกบผลการประกนคณภาพภายในเพอจดท�าแผนพฒนาคณภาพการศกษาปฐมวยของสถานศกษาได
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-42 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
กจกรรม 6.3.1
ใหอธบายแนวทางการน�าผลการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยไปใช
แนวตอบกจกรรม 6.3.1
เนองจากการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยแบงเปนการประกนคณภาพภายในและการประกนคณภาพภายนอกดงนนแนวทางการน�าผลการประกนคณภาพไปใชจงม2แนวทางคอ
1.แนวทางการน�าผลของการประกนคณภาพภายในไปใชด�าเนนการได2ประการคอ1.1 สถานศกษาน�าเสนอผลการประเมนใหผทเกยวของทราบ ไดแก ครปฐมวย พอแม
ผปกครองผบรหารสถานศกษาและชมชนทสถานศกษาตงอย1.2 สถานศกษาใชผลการประเมนเพอพฒนาปรบปรงการด�าเนนงาน ด�าเนนการโดย
สถานศกษาปฐมวยตองน�าผลการประเมนคณภาพภายในทไดเขยนเปนรายงานประจ�าป มาเปนขอมล ในการพฒนาคณภาพการศกษาปฐมวยตอไป โดยการน�ารายละเอยดของจดเดนและจดทควรปรบปรงทระบในรายงานประจ�าปมาเปนขอมลพนฐานประกอบการจดท�าแผนพฒนาการศกษาปฐมวยของสถานศกษา พรอมทงพฒนาแผนปฏบตการประจ�าป โครงการและกจกรรมทสอดคลองกบจดเดนและจดทควรพฒนาไปด�าเนนการจดการศกษาปฐมวยตอไป
2. แนวทางการน�าผลการประกนคณภาพภายนอกไปใชด�าเนนการได2ประการคอ2.1 สถานศกษาปฐมวยทผานการรบรองมาตรฐานจากสมศ.ใหน�าผลการประเมนทสะทอน
จดเดนและจดทควรพฒนาไปจดท�าแผนพฒนาการศกษาปฐมวยของสถานศกษา ตามขอเสนอแนะของกรรมการประเมนทอยในรายงานผลการประเมนภายนอก มาจดท�าแผนพฒนาการศกษาปฐมวยของ สถานศกษาและการด�าเนนการพฒนาคณภาพการศกษาปฐมวยของสถานศกษา โดยการมสวนรวมของบคลากรในสถานศกษาและเขตพนทการศกษา ซงผบรหารสถานศกษาตองมบทบาทในการขบเคลอน การพฒนาคณภาพของสถานศกษาทงนสมศ.จะตดตามการน�าผลการประเมนไปใชผานตนสงกดภายในระยะเวลา1ปนบตงแตสถานศกษาไดรบผลการประเมนจากสมศ.
2.2สถานศกษาทไมผานการประเมนการรบรองมาตรฐานคณภาพจาก สมศ. ในกรณน มขอควรพจารณา2ประการคอ
1) สถานศกษาพจารณาผลการประเมนทเปนจดเดนและจดทควรพฒนาจากรายงานการประเมนผลของสมศ.จากนนจะตองจดท�าแผนพฒนาคณภาพการศกษาตามขอเสนอแนะของกรรมการประเมนสงหนวยงานตนสงกดและสมศ.ภายใน30วนนบแตวนทไดรบแจงผลการประเมนครงแรกจากสมศ.
2) หากไมมการทกทวงแผนพฒนาคณภาพจากหนวยงานตนสงกดใหสถานศกษาด�าเนนงานตามแผนและขอรบการประเมนซ�าไดภายในเวลา 2 ป นบตงแตสถานศกษาสงแผนพฒนาคณภาพตามขอเสนอแนะมายงหนวยงานตนสงกดและสมศ.โดยหนวยงานตนสงกดมหนาทสนบสนนการด�าเนนงานของสถานศกษาในการน�าผลการประเมนไปพฒนาสถานศกษา
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-43การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
เรองท 6.3.2
ตวอยางการน�าผลการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยไปใช
เนองจากการจดการศกษาปฐมวยเปนการจดการศกษาขนพนฐาน ดงนนการน�าผลการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยไปใช จงสามารถเทยบเคยงโดยใชแนวทางการน�าผลการประกนคณภาพ การศกษาขนพนฐานไปใชได ในเรองนไดน�าเสนอตวอยางการน�าผลการประเมนตนเองของสถานศกษา(การประกนคณภาพภายใน)และการประเมนคณภาพภายนอกโดยส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา(องคการมหาชน)ไปใชใหเกดประโยชนตอการพฒนาการด�าเนนงานของสถานศกษาทจดการศกษาปฐมวยโดยมสาระส�าคญดงน
ตวอยางการน�าผลการประเมนตนเองของสถานศกษา (การประกนคณภาพภายใน) ไปใชเมอสถานศกษาด�าเนนการประเมนตนเองเสรจเรยบรอยแลวในชวงปลายปการศกษาสถานศกษา
ทกแหงจะตองจดท�ารายงานการประเมนตนเองของสถานศกษา ซงโครงสรางของรายงานการประเมนตนเองของสถานศกษาแบงเปน4สวนไดแก1.ขอมลพนฐาน2.ผลการประเมนตนเองของสถานศกษา3.สรปผลแนวทางการพฒนาและความตองการการชวยเหลอและ4.ภาคผนวก(ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน,2559,น.3)โดยในสวนท3จะมรายละเอยดของจดเดนจดทควรพฒนาแนวทางการพฒนาในอนาคตและความตองการการชวยเหลอซงสาระส�าคญจะแสดงถงสงทสถานศกษาด�าเนนการไดเปนทนาพอใจและสงทจะตองปรบปรงแกไขโดยน�าไปจดท�าเปนแผนพฒนาคณภาพการศกษาปฐมวยทจะตองด�าเนนการตอไปในอนาคต ในเรองนจะน�าเสนอเฉพาะการน�าจดเดนและจดทควรพฒนาไปใชวางแผนการด�าเนนงานของสถานศกษาปฐมวยในปการศกษาตอไปดงน
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-44 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
ตวอยางขอมลจากรายงานการประเมนตนเองของโรงเรยนอนบาลเดกด (นามสมมต)
ตารางท 6.1 ผลการประเมนคณภาพภายในตามมาตรฐานการศกษาของโรงเรยนอนบาลเดกด
(นามสมมต) ปการศกษา 2560 ระดบการศกษาปฐมวย
มาตรฐาน/ตวบงชระดบคณภาพ
ปรบปรง พอใช ด ดมาก ดเยยม
มาตรฐานดานคณภาพผเรยน
มาตรฐานท1เดกมพฒนาการดานรางกาย 5
มาตรฐานท2เดกมพฒนาการดานอารมณและจตใจ 4
มาตรฐานท3เดกมพฒนาการดานสงคม 5
มาตรฐานท4เดกมพฒนาการดานสตปญญา 4
มาตรฐานดานการจดการศกษา
มาตรฐานท 5 ครปฏบตงานตามบทบาทหนาทอยางมประสทธภาพและเกดประสทธผล
4
มาตรฐานท 6 ผบรหารปฏบตงานตามบทบาทหนาทอยางมประสทธภาพและเกดประสทธผล
4
มาตรฐานท7แนวการจดการศกษา 4
มาตรฐานท 8สถานศกษามการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาตามทก�าหนดในกฎกระทรวง
5
มาตรฐานดานการสรางสงคมแหงการเรยนร
มาตรฐานท9สถานศกษามการสรางสงเสรมสนบสนนใหสถานศกษาเปนสงคมแหงการเรยนร
4
มาตรฐานดานอตลกษณของสถานศกษา
มาตรฐานท10การพฒนาสถานศกษาใหบรรลเปาหมายตามปรชญาวสยทศนและจดเนนของการศกษาปฐมวย
5
มาตรฐานดานมาตรการสงเสรม
มาตรฐานท 11 การพฒนาสถานศกษาตามนโยบายและแนวทางปฏรปการศกษา
4
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-45การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
โรงเรยนมผลการประเมนคณภาพภายในระดบการศกษาปฐมวยในระดบคณภาพ4(ระดบดมาก)โดยมคาคะแนนเฉลยคดเปนรอยละ87.27
1. ขอเสนอแนะจากผลการประเมนคณภาพภายใน จดเดน จดทควรพฒนา ของโรงเรยน
อนบาลเดกด (นามสมมต)มดงน1.1 ควรมการจดท�าเอกสารและโครงการตามมาตรฐานและแผนพฒนาการศกษาระดบปฐมวย1.2ควรจดประสบการณการเรยนร และประเมนพฒนาการทง 4 ดานของเดกปฐมวยให
สอดคลองกบหลกสตรการศกษาปฐมวยพ.ศ.25461.3ควรน�าภมปญญาทองถน หรอวทยากร เขามามสวนรวมในการจดประสบการณการ
เรยนรเนนการจดประสบการณการเรยนรทใหเดกปฐมวยไดรบประสบการณตรง1.4ควรจดประสบการณการเรยนรดวยโครงงานวทยาศาสตร เพอใหเดกปฐมวยเกด
องคความร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ทกษะกระบวนการคด การท�างานรวมกบผอน และ มคณลกษณะทพงประสงคตามวย
1.5ควรก�าหนดขอตกลงของชนเรยนและการรวมกจกรรมเพอสงเสรมพฒนาการดานสงคมใหแกเดกปฐมวย
1.6ควรจดมมภายในหองเรยนทสอดคลองกบหนวยการเรยนร เพอเปนแหลงเรยนรและสรางบรรยากาศการเรยนร
1.7ควรจดท�าแผนการพฒนาการจดการศกษาแยกระดบการศกษาพรอมแผนปฏบตงานประจ�าปปฏทนปฏบตงานของระดบปฐมวย
1.8ควรก�าหนดมาตรฐานการศกษาปฐมวยของโรงเรยนใหชดเจน และสอดคลองกบหลกสตรการศกษาปฐมวยพ.ศ.2546
1.9ควรจดท�าโครงการและกจกรรมทสอดคลองกบอตลกษณของโรงเรยนอยางตอเนองใหเกดผลยงยน
1.10 ควรจดท�าขอตกลงกบตนสงกด หนวยงาน บรษท องคกรปกครองสวนทองถนเพอจดการศกษา
1.11 ควรก�าหนดคณธรรม จรยธรรม และคณลกษณะอนพงประสงคตามอตลกษณของโรงเรยนทสอดคลองกบมาตรฐานการศกษาและแผนพฒนาการจดการศกษา
1.12 รายงานการประเมนตนเองของสถานศกษาใหรายงานดานอตลกษณของโรงเรยนดวย2. ขอเสนอแนะเพอการพฒนาตามกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกน
คณภาพการศกษา พ.ศ. 2553 โดยส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (ส�านกงานเขตพนท
เปนผท�าการประเมน)
2.1 ดานผลการจดการศกษา เดกปฐมวยควรไดรบการฝกฝนเกยวกบกระบวนการคด รวบยอดเกยวกบสงตางๆ ทเกดจากการเรยนรตามแผนการจดประสบการณและประสบการณจรงอยาง หลากหลายทงภายในและนอกโรงเรยน และควรจดกจกรรมตางๆ ทฝกใหเดกปฐมวยรจกแกไขปญหา ไดเองตามวยอยางเหมาะสม
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-46 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
2.2 ดานบรหารจดการศกษา 1) โรงเรยนควรมมาตรการสงเสรมใหครปฐมวยไดรบการอบรมเกยวกบการจด
ประสบการณและกจกรรมใหเหมาะสมกบเดกปฐมวยอยางตอเนองสงเสรมและพฒนาบคลากรครปฐมวยใหมความรเพยงพอในการดแลเดกปฐมวยไดเปนอยางด
2) โรงเรยนควรมนโยบายและมาตรการสงเสรมเรองความปลอดภยในการดแลเดกปฐมวยเพอใหครปฐมวยหรอครพเลยงทงผปกครองไดปฏบตตามอยางชดเจนสงเสรมและใหความรโดยอบรมครปฐมวยและครพเลยงใหไดรบทราบแนวทางในการปองกนและดแลความปลอดภยใหกบเดกปฐมวยอยางตอเนอง
3)ควรสงเสรมใหครปฐมวยและครพเลยงจดสภาพแวดลอมทตอบสนองความตองการและสงเสรมพฒนาการเรยนรของเดกเปนรายบคคล
2.3 ดานการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส�าคญ
1) ครปฐมวยควรจดกจกรรมทสงเสรมสขนสยในดานการรกษาความสะอาด เพอปองกนโรคและความปลอดภยและจดสภาพแวดลอมทปลอดภยตอสขภาพรางกายใหกบเดกปฐมวยอยางจรงจง
2) ครปฐมวยและครพเลยงควรจดสภาพแวดลอมทตอบสนองความตองการและ สงเสรมพฒนาการและการเรยนรของเดกเปนรายบคคล
3) ครปฐมวยควรมการประเมนพฒนาการเดกปฐมวยดวยวธการทหลากหลาย และสอดคลองกบการจดประสบการณใหกบเดกปฐมวยและน�าผลการประเมนพฒนาการเดกปฐมวยไปใชในการวางแผน ปรบปรง และพฒนาการจดประสบการณใหเหมาะสมกบเดกปฐมวยเปนรายบคคลและเกดผลอยางแทจรง
2.4 ดานการประกนคณภาพภายใน ไมมจากเรองท6.1.3ทกลาวถงความสมพนธของระบบการประกนคณภาพภายในกบระบบการประกน
คณภาพภายนอก โดยมรายงานการประเมนตนเองของสถานศกษาเปนเอกสารเชอมโยงของระบบการประกนทง2ระบบเมอโรงเรยนอนบาลเดกด(นามสมมต)ไดรบการประเมนจากส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา(องคการมหาชน)แลวส�านกงานฯไดสงผลการประเมนและใหขอเสนอแนะเพอการพฒนาดงน
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-47การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
ตารางท 6.2 ผลการประเมนคณภาพภายนอกของ สมศ. ของโรงเรยนอนบาลเดกด
(นามสมมต) ระดบการศกษาปฐมวย
การศกษาขนพนฐาน: ระดบการศกษาปฐมวยน�าหนก
คะแนน
คะแนน
ทได
ระดบ
คณภาพ
กลมตวบงชพนฐาน ตวบงชท1เดกมพฒนาการดานรางกายสมวย 5 4.50 ดมาก
ตวบงชท2เดกมพฒนาการดานอารมณและจตใจสมวย 5 5.00 ดมาก
ตวบงชท3เดกมพฒนาการดานสงคมสมวย 5 4.50 ดมาก
ตวบงชท4เดกมพฒนาดานสตปญญาสมวย 10 8.00 ด
ตวบงชท5เดกมความพรอมศกษาตอในขนตอไป 10 10.00 ดมาก
ตวบงชท6ประสทธผลการจดประสบการณการเรยนรทเนนเดกเปนส�าคญ 35 24.00 ด
ตวบงชท7ประสทธภาพของการบรหารจดการและการพฒนาสถานศกษา 15 12.00 ด
ตวบงชท8ประสทธผลของระบบการประกนคณภาพภายใน 5 4.50 ดมาก
กลมตวบงชอตลกษณ
ตวบงชท9ผลการพฒนาใหบรรลตามปรชญาปณธาน/วสยทศนพนธกจและวตถประสงคของการจดตงสถานศกษา
2.5 2.00 ด
ตวบงชท10ผลการพฒนาตามจดเนนและจดเดนทสงผลสะทอนเปนอตลกษณของสถานศกษา
2.5 2.00 ด
กลมตวบงชมาตรฐานสงเสรม
ตวบงชท11ผลการด�าเนนงานโครงการพเศษเพอสงเสรมบทบาทของสถานศกษา
2.5 2.50 ดมาก
ตวบงชท 12 ผลการสงเสรมพฒนาสถานศกษาเพอยกระดบมาตรฐาน รกษามาตรฐานและพฒนาสความเปนเลศทสอดคลองกบแนวทางการปฏรปการศกษา
2.5 2.00 ด
คะแนนรวม 100 81 ด
การรบรองมาตรฐานสถานศกษาระดบการศกษาปฐมวย-ผลคะแนนรวมทกตวบงชตงแต80คะแนนขนไป ใช ไมใช-มตวบงชทไดระดบดขนไปอยางนอย10ตวบงชจาก12ตวบงช ใช ไมใช-ไมมตวบงชใดทมระดบคณภาพตองปรบปรงหรอตองปรบปรงเรงดวน ใช ไมใช
ในภาพรวมสถานศกษาขนพนฐาน:ระดบการศกษาปฐมวย(2–5ป)
สมควรรบรองมาตรฐานการศกษา ไมสมควรรบรองมาตรฐานการศกษา
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-48 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
ขอเสนอแนะเพอการพฒนา
จดเดน
1. ดานผลการจดการศกษา เดกปฐมวยมพฒนาดานรางกายสมบรณแขงแรงตามวย มสมรรถภาพทางกายเปนไปตามเกณฑ สามารถใชกลามเนอใหญ และกลามเนอเลกในการท�ากจกรรมตางๆตามทครจดไดอยางมประสทธภาพเหมาะสมกบวยเดกปฐมวยมสภาพจตใจทดสามารถท�ากจกรรมสรางสรรคไดเปนอยางดชางพดชางซกถามมมารยาทออนนอมถอมตนสามารถท�างานรวมกบผอนไดอยางมความสขมพฒนาการดานสตปญญาเตมตามศกยภาพของแตละคนมความพรอมในการศกษาตอในระดบทสงขนไดตามวยการจดท�าโครงการและกจกรรมสงผลตอเดกปฐมวยไดอยางชดเจน
2. ดานการบรหารจดการศกษา ผบรหารสถานศกษาเปนผมความประพฤตด มวนย มความซอตรงมความมงมนในการท�างานดแลเดกปฐมวยและสงเสรมพฒนาครอยางเตมท มความรบผดชอบตรงตอเวลาท�างานเพอสวนรวมเปนแบบอยางทดแกครและนกเรยนเปนผน�าในการสรางความสามคคมความเมตตากรณาตอบคลากรภายในสถานศกษาบรหารงานรวมกบคณะกรรมการสถานศกษาสงเสรมสนบสนนใหเดกปฐมวยมพฒนาการครบทง4ดานโดยจดสภาพแวดลอมทเออตอการเรยนรจากประสบการณจรง
3. ดานการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส�าคญครมความรความเขาใจหลกสตรสถานศกษาเปนอยางดจดประสบการณใหกบเดกไดเหมาะสมกบวยจดท�าแผนการจดประสบการณโดยเนนการจดกจกรรมหลกตามตารางกจกรรมประจ�าวนมความรความเขาใจพฒนาการเดกฝกเดกปฐมวยใหสามารถสรางองคความรโดยการเชอมโยงประสบการณเดมกบประสบการณใหมไดดวยตนเองมความสมพนธเชงบวกกบเดกปฐมวย สามารถกระตนเดกใหเกดการอยากรอยากเหน กลาพด กลาแสดงออกและมพฤตกรรมทเหมาะสม มการฝกใหเดกปฐมวยรจกยอมรบตนเอง ยอมรบผอน และสามารถอยรวมกบเพอนๆไดอยางมความสข
4. ดานการประกนคณภาพภายใน คณะครไดรวมกนรายงานผลการด�าเนนงาน จดใหมการประเมนตนเองตามแนวทางของตนสงกดจดท�ารายงานผลตอหนวยงานตนสงกดและเผยแพรสาธารณะอยางตอเนอง
จดทควรพฒนา 1. ดานผลการจดการศกษา เดกปฐมวยยงไมไดรบการฝกทกษะกระบวนการทาง
วทยาศาสตรและทกษะกระบวนการคดเกยวกบสงตางๆทเกดจากการเรยนรตามแผนการจดประสบการณและประสบการณจรงไดดเทาทควรและเดกปฐมวยบางสวนยงไมมทกษะในการแกปญหาไดเหมาะสมกบวยสงผลใหเดกบางสวนยงขาดทกษะกระบวนการเรยนรดวยตนเอง
2. ดานการบรหารจดการศกษา
1)จ�านวนครทมความรความสามารถในการดแลเดกปฐมวยยงไมพอเพยงกบจ�านวนเดกและครพเลยงบางคนไมเขาใจพฤตกรรมของเดกปฐมวยและการดแลเดกปฐมวยตามพฒนาการ4ดานไดอยางเหมาะสมกบวย
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-49การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
2) สถานศกษายงไมไดก�าหนดนโยบายเรองความปลอดภยในการดแลเดกปฐมวยเพอใหครหรอครพเลยงรวมทงผปกครองไดปฏบตตามไมมมาตรการใหความรอบรมบคลากรและครพเลยงไดทราบแนวทางในการปองกนและดแลความปลอดภยใหกบเดกปฐมวย
3. ดานการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส�าคญ
1)ครและครพเลยงยงไมไดจดสภาพแวดลอมทตอบสนองความตองการและสงเสรมพฒนาและการเรยนรของเดกปฐมวยเปนรายบคคล
2) ครยงขาดการประเมนผลพฒนาการเดกทหลากหลายและสอดคลองกบแนวทางการจดประสบการณใหกบเดกตามหลกสตรการศกษาปฐมวย พ.ศ. 2546 และไมไดน�าผลการประเมนพฒนาการเดกไปใชในการวางแผน ในการปรบปรงและพฒนาการจดกจกรรมใหเหมาะสมกบเดกปฐมวยเปนรายบคคล
4. ดานการประกนคณภาพภายใน ไมมจากขอเสนอแนะทระบในผลการประเมนตนเองของโรงเรยนอนบาลเดกด (นามสมมต) การ
ประเมนโดยหนวยงานตนสงกด (ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน) และส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) ผบรหารและคณะครของโรงเรยนอนบาลเดกด(นามสมมต)ไดน�าขอมลผลการประเมนตางๆมารวมกนวเคราะหและสงเคราะหขอมลจดท�าสารสนเทศของโรงเรยนประกอบการจดท�ากจกรรมและโครงการ เพอพฒนาและปรบปรงคณภาพการจดการศกษาปฐมวยโดยมวตถประสงคเปาหมายเชงปรมาณและคณภาพเพอการด�าเนนงานของโรงเรยนอนบาลเดกด(นามสมมต)ในปการศกษาตอไปซงประกอบดวยโครงการ/กจกรรมดงน
1)โครงการจดท�ามาตรฐานการศกษาของโรงเรยนอนบาลเดกด(นามสมมต)2)โครงการจดท�าแผนพฒนาคณภาพการศกษา3)โครงการพฒนาหลกสตรสถานศกษา4)โครงการจดท�าแผนการจดประสบการณ5)โครงการพฒนาแหลงการเรยนรระดบปฐมวย6)โครงการประเมนพฒนาการเดกปฐมวย7)โครงการนเทศการจดประสบการณการเรยนร8)โครงการหนท�าได9)โครงการสงเสรมคณธรรมจรยธรรม10)โครงการสมพนธแหงรก
ซงรายละเอยดเกยวกบวตถประสงค เปาหมายเชงปรมาณและคณภาพของแตละโครงการ ดงตารางท6.3ตอไปน
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-50 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
ตารางท 6.3 โครงการตาง ๆ ทระบไวในแผนพฒนาคณภาพการจดการศกษาปฐมวย
ของโรงเรยนอนบาลเดกด (นามสมมต)
โครงการ วตถประสงค
เปาหมาย
(เชงปรมาณและคณภาพ)
ของโครงการ/กจกรรม
โครงการจดท�ามาตรฐานการศกษาของโรงเรยนอนบาลเดกด(นามสมมต)
1.เพอรองรบการประเมนคณภาพ ภายในและภายนอก2.เพอการตดตามตรวจสอบความ กาวหนาในการด�าเนนงาน โครงการและกจกรรม3. เพอใหเกดการยกระดบคณภาพ การจดการศกษาปฐมวยใหสงขน
เชงปรมาณ มการด�าเนนงานโครงการและกจกรรมตามกรอบของมาตรฐานของโรงเรยนอนบาลเดกด (นามสมมต)รอยละ95เชงคณภาพ สถานศกษามการพฒนายกระดบคณภาพการศกษาใหสงขน
โครงการแผนพฒนาคณภาพการจดการศกษาปฐมวย
1.เปนแนวทางการพฒนาคณภาพ การจดการศกษาปฐมวยของ สถานศกษา2. เปนเครองมอสรางความเชอมน แกชมชน
เชงปรมาณ สถานศกษาสามารถใชแผนพฒนาคณภาพการจดการศกษาปฐมวยเปนเครองมอสรางความเชอมนแกชมชนและผทเกยวของรอยละ95เชงคณภาพ
น�าแผนพฒนาคณภาพการจดการศกษาปฐมวยมาใชเปนแนวทางพฒนาคณภาพการจดการศกษาปฐมวยของสถานศกษาอยางตอเนอง
โครงการพฒนาหลกสตรสถานศกษา
1. เพอใหครมความรความเขาใจ ในการปฏบตงานตรงตามหลกสตร มากขน2. เพอใหครสามารถจดประสบการณ ไดอยางมประสทธภาพ3. เพอใหเดกปฐมวยไดเรยนรและม การพฒนาตามจดมงหมายของ หลกสตรการศกษาปฐมวย พ.ศ.2546
เชงปรมาณ ครทกคนมสวนรวมในการพฒนาหลกสตรสถานศกษาของโรงเรยนอนบาลเดกด(นามสมมต)เชงคณภาพ การจดประสบการณสอดคลองกบหลกสตรสถานศกษาของโรงเรยนอนบาลเดกด(นามสมมต)
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-51การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
โครงการ วตถประสงค
เปาหมาย
(เชงปรมาณและคณภาพ)
ของโครงการ/กจกรรม
โครงการจดท�าแผนการจดประสบการณ
1. เพอใหครเขาใจเนอหาของ หลกสตรและสามารถน�าสาระของ หลกสตรมาใชจดประสบการณให เดกปฐมวยเกดการเรยนรจาก ประสบการณตรงได2. เพอใหครไดจดกจกรรมและ ใชแผนการจดประสบการณได อยางมประสทธภาพ
เชงปรมาณ
ครทกคนเขาใจเนอหาของหลกสตรและสามารถน�าสาระของหลกสตรมาใชจดประสบการณใหเดกปฐมวยเกดการเรยนรจากประสบการณตรงไดเชงคณภาพ
การจดประสบการณสอดคลองกบหลกสตรสถานศกษาของโรงเรยนอนบาลเดกด(นามสมมต)
โครงการพฒนาแหลงการเรยนรระดบปฐมวย
1. เพอสรางความสมพนธทดกบ ชมชน2. เพอเปดโอกาสใหผปกครองม สวนรวมจดกจกรรม3. เพอสงเสรมใหเดกปฐมวยไดลงมอ ปฏบตจรง
เชงปรมาณ
เดกปฐมวยและครรอยละ95มความสมพนธทางบวกกบผปกครองและชมชนเชงคณภาพ
โรงเรยนมความสมพนธทดกบชมชน
โครงการประเมนพฒนาการเดกปฐมวย
1. เพอประเมนผลพฒนาการทกดาน ของเดกปฐมวย2.เพอน�าขอมลการประเมน พฒนาการมาวางแผนการจด ประสบการณใหแกเดกปฐมวย3. เพอสงเสรมใหเดกปฐมวยทกคน ไดพฒนาอยางเตมศกยภาพ
เชงปรมาณ เดกปฐมวยทกคนไดรบการประเมนพฒนาการครบทกดานเชงคณภาพ
เดกปฐมวยไดรบการประเมนอยางตอเนองและมพฒนาการตามวย
โครงการนเทศการจดประสบการณการเรยนร
1.เพอใหครไดมการพฒนาทางดาน ทกษะและเทคนคในการ จดกจกรรมการเรยนร2. เพอใหครไดรบทราบขอเสนอแนะ และน�าผลไปปรบปรงการจด ประสบการณอยางสม�าเสมอ
เชงปรมาณ
ครรอยละ95มทกษะและเทคนคในการจดกจกรรมการเรยนรเชงคณภาพ ครมการพฒนาคณภาพการจดประสบการณเรยนรไดสอดคลองกบหลกสตร
ตารางท 6.3 (ตอ)
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-52 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
โครงการ วตถประสงค
เปาหมาย
(เชงปรมาณและคณภาพ)
ของโครงการ/กจกรรม
โครงการหนท�าได 1.เพอปลกฝงใหเดกปฐมวยเหน คณคาในตนเองและมความมนใจ2.เพอใหเดกปฐมวยรจกแสดงความ มน�าใจชวยเหลอผอน3. เพอใหเดกปฐมวยรจกหาวธแก ปญหาหรอเรยนรไดดวยตนเอง4. เพอสงเสรมใหเดกปฐมวยน�า กจวตรประจ�าวนไปใชทบาน5. เพอใหเดกปฐมวยครและ ผปกครองมสวนรวมในกจกรรม
เชงปรมาณ เดกปฐมวยและผปกครองรอยละ95เขารวมกจกรรมเชงคณภาพ เดกปฐมวยเหนคณคาในตนเองมน�าใจเสยสละตอสวนรวม
โครงการสงเสรมคณธรรมจรยธรรม
1.เพอสงเสรมใหเดกปฐมวยม คณธรรมจรยธรรมและคานยมท พงประสงคเหนคณคาของตนเอง และผอน2.เพอใหเดกปฐมวยสามารถ ปฏบตตนไดถกตองตาม หลกศาสนาทตนนบถอ3. เพอใหเดกปฐมวยอยรวมกบสงคม อยางมความสข
เชงปรมาณ
เดกปฐมวยทกคนเปนผมคณธรรมจรยธรรมทดงามตามอตลกษณของโรงเรยนอนบาลเดกด(นามสมมต)เชงคณภาพ เดกปฐมวยไดรบการยอมรบจากบคคลภายนอกวาเปนผมคณธรรมจรยธรรมทดงาม
โครงการสมพนธแหงรก
1. เพอใหพอแมผปกครองของเดก ปฐมวยไดรบทราบขอมลขาวสาร ของสถานศกษา2. เพอใหพอแมผปกครองไดมโอกาส รวมแสดงความคดเหนเกยวกบ กจกรรมตางๆของสถานศกษา3. เพอใหพอแมผปกครองมสวนรวม ในการสงเสรมและพฒนาใหเดก ปฐมวยใหมพฒนาการทกษะและ ความสามารถเตมตามศกยภาพ ตามวย
เชงปรมาณ
เดกปฐมวยและพอแมผปกครองรอยละ95ไดรบทราบขอมลขาวสารของสถานศกษาเชงคณภาพ
เดกปฐมวยและพอแมผปกครองมสวนรวมในกจกรรมตางๆของสถานศกษา
ตารางท 6.3 (ตอ)
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-53การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
โดยสรปอาจกลาวไดวาขอมลจากรายงานการประเมนตนเองของสถานศกษาทงในดานจดเดนและจดทควรพฒนาเปรยบเสมอนเงาสะทอนใหสถานศกษาเหนตวตนทแทจรง และเมอไดรบการประเมนคณภาพภายนอกจาก สมศ. วาเปนดงทตนเองระบแลว สถานศกษาจะตองน�าขอมลดงกลาวขางตนเปนขอมลพนฐานในการจดท�าแผนพฒนาการศกษาปฐมวยของสถานศกษา โดยสถานศกษาก�าหนดใหมกจกรรมและโครงการทสอดรบกบจดเดนและจดทควรพฒนาไวในแผนปฏบตการประจ�าปเพอด�าเนนการจดการศกษาปฐมวยอยางตอเนองตอไป
กจกรรม 6.3.2
สถานศกษาปฐมวยแหงหนงไดรบขอเสนอแนะจากการประเมนคณภาพภายในและการประเมนคณภาพภายนอกทสอดคลองกนดงน
“จดทควรพฒนา
ดานคณภาพเดกปฐมวย
1. เดกควรไดรบการสงเสรมใหมสวนรวมในกจกรรมสรางสรรค การผลตสอจากวสดเหลอใช
เพอฝกทกษะการใชมอในการปฏบตกจกรรมตางๆ
2. เดกควรไดรบการเสรมสรางความรพนฐาน โดยการสอดแทรกในกจกรรมหลก 6 กจกรรม
ใหมากขน เชน การทดลอง การส�ารวจธรรมชาต การใชแหลงเรยนรทงในและนอกหองเรยน
ดานครผสอน
ครควรไดรบการเพมพนความรในการประเมนพฒนาการของเดกปฐมวย เพอน�าผลการประเมน
ไปใชในการพฒนาเดกและการจดประสบการณการเรยนรใหแกเดก โดยครควรมการประชมวางแผน
การจดท�าบนทกและประเมนผลการจดประสบการณใหเดกอยางสม�าเสมอในบนทกหลงการจด
ประสบการณ”
ใหยกตวอยางการน�าผลการประกนคณภาพการจดการศกษาปฐมวยดงกลาวขางตนไปใชเพอจดท�าแผนพฒนาการจดการศกษาปฐมวยของสถานศกษาแหงนในปการศกษาตอไป
แนวตอบกจกรรม 6.3.2
จากขอมลเกยวกบขอเสนอแนะจากการประเมนคณภาพภายในและการประเมนคณภาพภายนอกดานเดกปฐมวยและดานครผสอนขางตนสามารถน�ามาเขยนเปนโครงการไวในแผนพฒนาการจดการศกษาปฐมวยของสถานศกษาแหงนไดดงน
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-54 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
โครงการ วตถประสงค
เปาหมาย
(เชงปรมาณและคณภาพ)
ของโครงการ/กจกรรม
โครงการอนรกษสงแวดลอม(กจกรรมเกบกลองนม)
1.เพอสงเสรมใหเดกมจตส�านกใน การอนรกษสงแวดลอม2. เพอสงเสรมใหเดกรจกการ น�าสงของเหลอใชมาประดษฐ ของเลนของใช3. เพอฝกทกษะการใชมอ (กลามเนอเลก)ของเดกปฐมวย
เชงปรมาณ
1.เดกปฐมวยทกคนมจตส�านกในการ อนรกษสงแวดลอม2. เดกปฐมวยทกคนรจกการน�า สงของเหลอใชมาประดษฐของเลน ของใช3. เดกปฐมวยทกคนมทกษะการใชมอ ในการหยบจบสงของ(พฒนาการ ดานกลามเนอเลก)เชงคณภาพ
เดกปฐมวยมสวนรวมในการท�ากจกรรมเกดจตส�านกในการอนรกษสงแวดลอมและมพฒนาการดานกลามเนอเลกดขน
โครงการนกวทยาศาสตรนอย 1.เพอเสรมสรางทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรใหแกเดกปฐมวย2. เพอฝกทกษะกระบวนการคด อยางมเหตผล
เชงปรมาณ
เดกปฐมวยทกคนมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรและทกษะกระบวนการคดตามวยเชงคณภาพ
เดกปฐมวยมความสนใจในการเรยนรวทยาศาสตรและธรรมชาตรอบตว
โครงการสรางเสรมทกษะการประเมนพฒนาการเดกปฐมวย
1. เพอฝกทกษะการประเมนพฒนา การเดกปฐมวย2. เพอน�าขอมลการประเมนพฒนา การมาวางแผนการจด ประสบการณใหแกเดกปฐมวย
เชงปรมาณ
ครทกคนไดรบการฝกทกษะประเมนพฒนาการเดกปฐมวยและการน�าขอมลไปวางแผนการจดประสบการณเชงคณภาพ ครมทกษะการประเมนพฒนาการเดกปฐมวยและสามารถน�าความรความเขาใจและทกษะการประเมนไปใชในการจดประสบการณใหแกเดกปฐมวยไดอยางมประสทธภาพ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-55การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
เรองท 6.3.3
สภาพและปญหาของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
นบตงแตประเทศไทยมพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.2542เปนตนมาขอมลเกยวกบสภาพและปญหาของการประกนคณภาพการศกษาสวนใหญไดระบผลของการจดการศกษาปฐมวยรวมไวเปนภาพรวมของสถานศกษาทจดการศกษาหลายระดบในแหงเดยวกน เชน จดการศกษาระดบปฐมวยและประถมศกษาหรอจดการศกษาระดบปฐมวย ประถมศกษา และมธยมศกษาตอนตน ในเรองนจะไดน�าเสนอสภาพปจจบนของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยและปญหาของการประกนคณภาพการจดการศกษาปฐมวยซงมสาระทส�าคญดงน
สภาพปจจบนของการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยเรมมปรากฏขนครงแรกเมอประเทศไทยประกาศพระราช-
บญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 เนองจากการศกษาปฐมวยเปนการศกษาขนพนฐาน ดงนนการด�าเนนงานเกยวกบการประกนคณภาพการศกษาปฐมวยจงด�าเนนการเชนเดยวกบการศกษาขนพนฐานในสถานศกษาตางๆ ไมวาจะเปนการประกนคณภาพภายในหรอการประกนคณภาพภายนอก กลาวคอการจดการศกษาปฐมวยเปนการศกษาทจะตองด�าเนนการประกนคณภาพภายในตามกฎกระทรวงวาดวยระบบหลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษาพ.ศ.2553โดยทไดมประกาศกระทรวงศกษาธการเรองใหใชมาตรฐานการศกษาปฐมวยเพอการประกนคณภาพภายในสถานศกษาเมอวนท27กรกฎาคม2554จงท�าใหสถานศกษาปฐมวยทกสงกดตองด�าเนนการประกนคณภาพภายในและเตรยมรบการประกนคณภาพภายนอก
ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษากระทรวงศกษาธการไดจดท�ารายงานการตดตามการด�าเนนงานของแผนยทธศาสตรชาตดานเดกปฐมวย(แรกเกดถงกอนเขาประถมศกษาปท1)ตามนโยบายรฐบาลดานเดกปฐมวย พ.ศ. 2555-2559 ไดก�าหนดยทธศาสตรไว 4 ยทธศาสตร โดยยทธศาสตรทเกยวของกบ การจดการศกษาปฐมวยคอยทธศาสตรท1เดกทกคนไดรบบรการในการพฒนาเตมศกยภาพจากขอมลการส�ารวจเรงดวนของกรมอนามยปพ.ศ.2556พบวาเดกแรกเกด-3ปรอยละ90.01ไดรบการประเมนพฒนาการ
นอกจากน ผลการประเมนคณภาพภายนอกจากรายงานการตดตามและประเมนผลการจด การศกษาตามนโยบายดานการศกษาของรฐบาลปพ.ศ.2556ทพมพเผยแพรโดยส�านกประเมนผลการจด การศกษาส�านกงานเลขาธการสภาการศกษากระทรวงศกษาธการ(ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา,2557:บทสรปผบรหาร (ง-จ)) ระบไววาจากผลประเมนคณภาพภายนอกรอบสาม (พ.ศ. 2554-2558)โดยสมศ.จากขอมลณวนท17กนยายนพ.ศ.2556พบวาสถานศกษาทกระดบการศกษามคณภาพและมาตรฐานไมครบทกแหงโดยทสถานศกษาขนพนฐาน(การศกษาปฐมวย)ทเขารบการประเมนจ�านวน
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-56 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
19,168 แหง ไดรบรองคณภาพและมาตรฐาน จ�านวน 19,134 แหง คดเปนรอยละ 97.53 ไมรบรอง 484แหงคดเปนรอยละ2.47
จะเหนไดวาตงแตมการประกาศใชพระราชบญญตการศกษาแหงชาตตงแตปพ.ศ.2542เปนตนมาส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (สมศ.) ประเมนคณภาพภายนอกสถานศกษาขนพนฐาน สถานศกษาตางๆ มการตนตวเพอรองรบการประเมนภายนอก แมวา จะมสถานศกษาทงทผานเกณฑและไมผานเกณฑการประเมน แตกท�าใหสถานศกษาตางๆ จดเตรยม ความพรอมเพอรองรบการประเมนอยางตอเนอง นอกจากน มการท�าวจยในรปแบบของวทยานพนธ เกยวกบการประกนคณภาพการศกษาในหวขอและประเดนตางๆ ไดแก การด�าเนนการประกนคณภาพภายในสถานศกษา สภาพปญหาการประกนคณภาพภายใน ปจจยทสงผลตอคณภาพของระบบประกนคณภาพภายใน บทบาทของผบรหารสถานศกษา การมสวนรวมของบคลากร การพฒนาบคลากร และการน�าผลการประเมนคณภาพไปใชในเรองนจะน�าเสนอสาระของแตละหวขอพอสงเขปดงน
1. การด�าเนนการประกนคณภาพภายในสถานศกษาครผสอนทอายวฒการศกษาและประสบ-การณการท�างานตางกน มทศนะตอการด�าเนนงานการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษาไม แตกตางกน(สถาพรหาภา,2552)
บคลากรในสถานศกษาและการจดระบบประกนคณภาพภายในสถานศกษาสงผลทางตรงตอประสทธผลการประกนคณภาพภายในสภาพแวดลอมสงผลทางออมผานบคลากรในสถานศกษาวฒนธรรมสถานศกษาและการจดระบบประกนคณภาพภายในของสถานศกษาตอประสทธผลการประกนคณภาพภายในสถานศกษา(อดลยสขรมยและสวสดโพธวฒน,2555)
โรงเรยนขนาดเลก ขนาดกลาง และขนาดใหญ มการด�าเนนงานการประกนคณภาพภายใน แตกตางกน(เกศรนทรแทบสและคณะ,2557)
สภาพการด�าเนนงานประกนคณภาพภายในสถานศกษาของโรงเรยนขนาดเลก สถานศกษาจะ น�ามาตรฐานการศกษาของสถานศกษาไปใชเปนแนวทางจดท�าแผนของสถานศกษาและมการจดโครงสรางการบรหารงานในสถานศกษาทครอบคลมภารกจของสถานศกษาโดยทกฝายมสวนรวม นอกจากน ยงมการประเมนคณภาพภายในสถานศกษาอยางนอยปละ 1 ครง เพอเปนขอมลในการปรบปรงแผนพฒนาสถานศกษาอยางตอเนองและน�าผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาเปนขอมลในการจดท�ารายงานประจ�าป
การพฒนาการด�าเนนงานประกนคณภาพภายในสถานศกษาของโรงเรยนขนาดเลกนน สถานศกษาควรจดอบรม ประชมเชงปฏบตการใหความรคร บคลากรทางการศกษาและคณะกรรมการผทเกยวของทกฝายไดตระหนกในบทบาทหนาทของตนเองและระดมความคดโดยเนนการมสวนรวมทกฝายมการน�าบคลากรศกษาดงานสถานศกษาทประสบความส�าเรจหรอผานการประเมนแลว สถานศกษาจะจดหางบประมาณสนบสนนจดการเรยนการสอนจากแหลงตางๆ ทหลากหลายทงภายในและภายนอกองคกร สถานศกษาควรน�าผลการประเมนคณภาพภายในและภายนอกมาปรบปรง แกไข และพฒนาคณภาพการศกษาใหดขนรวมทงควรจดใหมนเทศ ก�ากบ ตดตาม รายงานประเมนคณภาพภายในเพอกระตนการพฒนางานใหเปนระบบมากขน(รตนาแกวจนทรเพชรและชยตวจตรสนทร,2558)
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-57การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
การประกนคณภาพการศกษาภายในโดยภาพรวมสงผลตอประสทธผลของสถานศกษา ซงประกอบดวย ความสามารถในการพฒนานกเรยนใหมผลสมฤทธทางการเรยนสง ความสามารถในการพฒนานกเรยนทมทศนคตทางบวก ความสามารถในการแกปญหาในสถานศกษา และความสามารถ ในการปรบเปลยนและพฒนาสถานศกษา ทงนการประกนคณภาพการศกษาภายในทมการจดท�า แผนพฒนาคณภาพการศกษา และการรายงานคณภาพการศกษาประจ�าปสงผลตอประสทธผลของ สถานศกษาโดยภาพรวมอยางมนยส�าคญ(พเชษฐวายวรรธนะ,2550)
2. สภาพปญหาการประกนคณภาพภายใน สงทเปนปญหามากทสดของการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาไดแก การน�าผลการประกนคณภาพการศกษามาปรบปรงการด�าเนนงานของ สถานศกษา(สมตาชยศลปและธนษฐารศมเจรญ,2555)
3. ปจจยทสงผลตอคณภาพของระบบประกนคณภาพภายใน ปจจยทมอทธพลโดยรวมตอคณภาพของระบบประกนคณภาพภายในสถานศกษาขนพนฐานมากทสด ไดแก ปจจยดานกระบวนการซงประกอบดวย การวางแผนและก�ากบดแล การนเทศตดตามผล การจดระบบสารสนเทศ ปจจยดานบคลากรประกอบดวยภาวะผน�าการสรางความตระหนกแรงจงใจในการปฏบตงานการประกนคณภาพภายในและทศนคตทมตอการประกนคณภาพภายในและปจจยดานทรพยากรประกอบดวยความพรอมทางทรพยากรดานบคลากรงบประมาณวสดอาคารสถานท(ณฐมนวรรณศรสขชยวฒ,2551)
ปจจยดานผบรหาร ครผสอน งบประมาณ สงแวดลอม การมสวนรวม การท�างานเปนทม การวางแผน ชมชน และการเรยนการสอน มความสมพนธกบความส�าเรจในการประกนคณภาพการศกษาอยางมนยส�าคญโดยปจจยดานการเรยนการสอนผบรหารครผสอนและสงแวดลอมสงผลในทางบวกตอความส�าเรจในการประกนคณภาพการศกษา อยางมนยส�าคญ ส�าหรบตวแปรทสงตอความส�าเรจในการประกนคณภาพการศกษาสงทสดคอการเรยนการสอนรองลงมาคอผบรหารครผสอนและสงแวดลอมตามล�าดบ(สถตยจนประสพ,2553)
4. บทบาทของผบรหารสถานศกษาผบรหารสถานศกษามบทบาทตอการประกนคณภาพภายในสถานศกษาทงในดานคณภาพผเรยนดานอตลกษณของสถานศกษาดานมาตรการสงเสรมดานการจด การศกษา และดานการสรางสงคมแหงการเรยนร โดยครผสอนทมเพศ วฒการศกษา และประสบการณ การท�างานตางกนมความคดเหนวาบทบาทของผบรหารทมตอการประกนคณภาพภายในสถานศกษาโดยภาพรวมไมแตกตางกน ยกเวน ดานการสรางสงคมแหงการเรยนรทมความเหนแตกตางกน (ศศวมล ภมแดง,2557)
5. การมสวนรวมของบคลากร การมสวนรวมของบคลากรในการพฒนาการด�าเนนงานการประกนคณภาพการศกษานน ครทมวฒการศกษาตางกน สอนในสถานศกษาทมขนาดตางกน มสวนรวม ในการพฒนาการด�าเนนงานการประกนคณภาพการศกษาไมแตกตางกนครทเปนกลมตวอยางมความคดเหนวาการพฒนาการด�าเนนงานการประกนคณภาพการศกษามปญหาดานขอมลสารสนเทศขาดการจดเอกสารทเปนระบบเกณฑมาตรฐานการศกษายงไมค�านงถงสภาพของนกเรยนครอบครวเศรษฐกจและสงคมไมน�าผลการประเมนมาปรบปรงพฒนาในการด�าเนนงานอยางตอเนองขาดการสนบสนนการปฏบตงานตามแผน โครงการ กจกรรม ไมมการตดตามประเมนผลอยางตอเนอง นอกจากน บคลากรยงขาดความร
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-58 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
ความเขาใจมความเคยชนกบการท�างานรปแบบเดมๆครบางสวนไมคอยมสวนรวมในการจดท�ารายงานคณภาพการศกษาและกระบวนการด�าเนนการประกนคณภาพการศกษาไมเปนไปอยางตอเนองแนวทางการพฒนาควรมการตดตามและน�าขอมลมาปรบใชอยางตอเนอง ควรพฒนาครใหมความรความสามารถตรงตามเปาหมายใหมการประชมวางแผนรวมกนเพอรบทราบและสรปการท�างานทไดปฏบตผานมาใหมการตรวจสอบประเมนผลจากการท�ากจกรรมโครงการทกครงเพอน�าผลมาใชในการพฒนาและปรบปรงน�าผลการตรวจสอบมาปรบปรงแกไขในขอบกพรองผบรหารจะตองกระตนใหผรบผดชอบรวมกนด�าเนนงานอยางตอเนองควรมการตรวจสอบขอมลเชงคณภาพทปรากฏตอผเรยนควรรายงานตามสภาพความเปนจรงและสรางความตระหนกใหครและผทเกยวของรหนาทและเหนความส�าคญของการประกนคณภาพการศกษา(จรภาเพชรสงคราม,2554)
6. การพฒนาบคลากรการพฒนาบคลากรเพอการด�าเนนงานประกนคณภาพภายในสถานศกษานน มการสรางรปแบบ การพฒนาบคลากรดวยการเรยนรจากการปฏบตเพอการประกนคณภาพภายในสถานศกษาขนมองคประกอบส�าคญคอ
หลกการ ประกอบดวย การมสวนรวม การสรางเครอขายการท�างาน การพฒนาตอเนอง การบรณาการหลกการบรหารกจการบานเมองและสงคมทดและการเปนองคกรแหงการเรยนร
กระบวนการประกอบดวยการวางแผนการปฏบตจรงการตรวจสอบและประเมนความกาวหนา การปรบปรงและตอยอดสวธทดทสด
เมอน�ารปแบบการพฒนาบคลากรทสรางขนไปใชกบสถานศกษาผลการใชรปแบบพบวาสถาน-ศกษาทเปนกลมตวอยางมผลการประเมนคณภาพภายในสถานศกษา หลงการใชรปแบบดกวากอนการ ใช และผบรหารสถานศกษามความพงพอใจตอการปฏบตหนาทของบคลากรทท�าหนาทนเทศ ตดตามตรวจสอบและประเมน(ประสทธชมศร,2555)
7. การน�าผลการประเมนคณภาพไปใช ปจจยทสงผลตอการใชผลการประเมนคณภาพภายในสถานศกษาของโรงเรยนประถมศกษา กรณศกษาโรงเรยนคนนายาว กรงเทพมหานคร ไดผลการวจยทนาสนใจกลาวคอปจจยดานผบรหารทสงผลตอการใชผลการประเมนภายในสถานศกษาไดแกความรความสามารถของผบรหาร ความสามารถในการบรหารจดการ การมจตวทยาในการท�างานรวมกบผอนและการพฒนาตนเองอยางสม�าเสมอของผบรหารปจจยดานผประเมน ไดแก การพฒนาตนเองของ ผประเมนและการจดกจกรรมการเรยนการสอนทเหมาะสมทศนคตตอการท�างานประเมนภายในสถานศกษาการเหนความส�าคญและคณคาของการประเมนภายในสถานศกษา และการเหนความส�าคญของผลการประเมนปจจยดานกระบวนการ ไดแกกระบวนการท�างานตามวงจรคณภาพPDCAซงมการปรบใชผลการประเมนตลอดทงกระบวนการ และปจจยอนทเกยวของ ไดแก ความรวมมอของผปกครองในการรวมกจกรรมตางๆของโรงเรยนและการพฒนาตนเองของนกเรยนในดานการท�างานและการรวมกจกรรมกบทางสถานศกษา(แคทลยาศรแปลก,2544)
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-59การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
ในสวนของการน�าผลการประเมนคณภาพภายนอกไปใชกบสถานศกษาพบวา การน�าผลการประเมนภายนอกไปใชในการพฒนาสถานศกษาในแตละมาตรฐาน(ปรชารอดมณ,2550)มดงน
มาตรฐานดานผเรยนพฒนาโดยการจดกจกรรมการเรยนการสอนและกจกรรมพฒนาผเรยนใหมคณลกษณะตามทก�าหนดในมาตรฐานการศกษา โดยเฉพาะอยางยงในมาตรฐานท 4 (ผเรยนคดเปน ท�าเปน)และมาตรฐานท5(ผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยน)ทเนนกจกรรมการคดวเคราะหสงเคราะหและก�าหนดนโยบายปรบปรงผลการเรยนของนกเรยน
มาตรฐานดานครพฒนาโดยสนบสนนใหครไดรบการศกษาอบรมเพมเตมเนนใหครจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส�าคญจดครเขาสอนตามความรความสามารถความถนดและสาขาวชาทส�าเรจการศกษา
มาตรฐานดานผบรหารพฒนาโดยจดโครงสรางองคกรการบรหารงานอยางเปนระบบสงเสรมใหครใชวจยมาพฒนาการเรยนการสอน ใชศกยภาพดานวชาการทเปนจดเดนของสถานศกษามาใหบรการ ดานการศกษาแกชมชน
โดยสรปอาจกลาวไดวา สภาพปจจบนของการประกนคณภาพการจดการศกษาขนพนฐานนนสถานศกษาทกแหงไดมการสรางระบบการประกนคณภาพภายในสถานศกษาและด�าเนนการจดการศกษาโดยมการประกนคณภาพกนอยางตอเนองตงแตมการประกาศใชพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542เปนตนมา
ปญหาของการประกนคณภาพการจดการศกษาปฐมวยขอมลจากเอกสารรายงานการประเมนผลและงานวจยเกยวกบการประกนคณภาพการศกษาของ
ไทยเรมตงแตมการประกาศใชพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.2542เปนตนมาขอมลสวนใหญชใหเหนวาการประกนคณภาพการศกษาของไทยประสบปญหา ในเรองนจะไดน�าเสนอขอมลจากสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทยส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา(องคการมหาชน) (สมศ.) และคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการศกษา สภาขบเคลอน การปฏรปประเทศซงมสาระทส�าคญดงน
1. สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (2557,น. 19-20) ระบวา ในปจจบนการประเมนคณภาพสถานศกษากระท�าผานระบบการประเมนคณภาพภายนอกภายใตการดแลของส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (สมศ.) เปนหลก ระบบการประเมนคณภาพภายนอกดงกลาว มปญหาหลายประการในปฏบตการจรง ตวอยางเชน ผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนมน�าหนกเพยงรอยละ20ของคะแนนทงหมดและวดจากสดสวนของนกเรยนทผานขดจ�ากดลางซงอยในระดบคอนขางต�าผประเมนมปญหาดานคณภาพและความเปนมออาชพและทรพยากรในการประเมนมจ�ากดในขณะทตองประเมนสถานศกษาจ�านวน 35,000 แหงภายในเวลา 5 ป นอกจากนยงมปญหาดานตวชวดอนๆ ไดแกตวชวดมมากเกนไป จนเปนภาระดานเอกสารของสถานศกษา และเกดกรณการตกแตงเอกสารอยทวไป ตวชวดมความเปนนามธรรมสง ท�าใหวดผลลพธและตรวจสอบความถกตองไดยาก จงตองหนมาวดดานกระบวนการแทนทผลลพธและตวชวดไมสอดคลองกบบรบทของสถานศกษา
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-60 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
ในสวนของการประเมนคณภาพภายในโดยสถานศกษาเองกยงมปญหาในเชงคณภาพ โดย มงกระท�าเพอสนบสนนระบบประเมนคณภาพภายนอกมากกวาจะเปนไปเพอพฒนาคณภาพการเรยน การสอนในสถานศกษา กระนนกตาม การประเมนคณภาพภายนอกยงเชอมโยงการใชประโยชนจาก การประเมนคณภาพภายในไดไมดพอเชนผประเมนภายนอกไมไดรบรายงานการประเมนคณภาพภายในกอนออกตรวจประเมนสถานศกษา
สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทยไดน�าเสนอขอเสนอเชงนโยบายเพอการปฏรประบบประเมนคณภาพสถานศกษาโดยชวาระบบการประเมนคณภาพสถานศกษาควรใชการประเมนคณภาพภายในของโรงเรยนเปนหนวยหลกในการประเมนเพอพฒนาคณภาพ โดยสะทอนใหเหนจดแขงและจดออนของ สถานศกษาตามทเปนจรงแบบไมมงตดสน แตมบทบาทในการชปญหาเพอแกไขปรบปรง ในการน สถานศกษาแตละแหงควรใหความส�าคญกบการประเมนคณภาพภายในและการจดท�ารายงานการประเมนตนเองของสถานศกษาพรอมทงมงพฒนาระบบการประเมนคณภาพภายใน และเปดโอกาสใหผมสวนไดสวนเสยของสถานศกษามสวนรวมในกระบวนการประเมนคณภาพภายในนอกจากนการประเมนคณภาพภายในควรเนนการประเมนกระบวนการเรยนการสอน คณลกษณะของผเรยน เชน ความเปนพลเมองความมจรยธรรมรวมถงการประเมนหนาทดานการสนบสนนการศกษาของโรงเรยนเชนการพฒนาชมชนการสรางระบบใหผปกครองมสวนรวมในการบรหารจดการสถานศกษา
สวนระบบการประเมนคณภาพสถานศกษาภายนอกของ สมศ. ควรถกปรบใหเปนเพยงหนวยเสรมในแงของการประเมนเพอพฒนาคณภาพการเรยนการสอนโดยสมศ.ควรปรบบทบาทเปนหนวยสนบสนนดานการจดการและเผยแพรความรเกยวกบการประเมนใหแกสถานศกษา ก�าหนดกฎกตกา ขนต�าเทาทจ�าเปนเพอก�ากบคณภาพของการประเมนคณภาพภายในของสถานศกษา
นอกจากนสมศ.ควรมงเนนบทบาทในการประเมนเพอสรางความรบผดชอบโดยใชการประเมนตามระดบปญหาเพอแยกสถานศกษาทมปญหามาใหความชวยเหลอดานการพฒนาคณภาพโดยคดแยกจากคะแนนการทดสอบมาตรฐานระดบประเทศแบบใหมของนกเรยนรวมถงมบทบาทในการประเมนเฉพาะเรองโดยเลอกบางประเดนเชนการใชเทคโนโลยประกอบการเรยนการสอนหรอสมประเมนในระดบพนทหรอประเทศเชนสถานศกษาทอยในเขตพนทหางไกลและขาดแคลนทรพยากรทางการศกษา
2. ส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (สมศ.) (2558)ไดจดประชมวชาการระดบชาตและนานาชาตประจ�าปพ.ศ.2558เพอรายงานผลการด�าเนนงานในรอบ15ปของสมศ.ภายใตหวขอ“กาวขามขดจ�ากดสสหสวรรษแหงคณภาพ”ซงมสาระทส�าคญดงน
จากการประเมน 15 ปทผานมาพบวา ในสถานศกษาทกระดบ ทกประเภทกวา 60,000 แหง ทวประเทศพบวา ระดบการศกษาขนพนฐานมสถานศกษาทไดรบการรบรองมาตรฐานจ�านวน20,376แหง คดเปนรอยละ 62.04 ไมผานการรบรองมาตรฐาน จ�านวน 12,468หรอคดเปนรอยละ 37.96 โดยสมศ.สรปผลการประเมนทงหมดสงใหสถานศกษาหนวยงานตนสงกดรฐมนตรทไดรบมอบหมายใหก�ากบดแล และสาธารณชนใหรบทราบอยางตอเนองเปนประจ�าทกป โดยสรปปญหาการศกษาไทยทเกยวของกบการจดการศกษาปฐมวยทงทางตรงและทางออมมดงน
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-61การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
1) ความไมตอเนองเชงนโยบายประเทศไทยมระบบการบรหารทยดหลกตามผบรหาร รปแบบการศกษาของไทยถกปรบเปลยนตามแนวคดของผบรหารในแตละชวงท�าใหนโยบายดานการศกษาตางๆไมไดรบการด�าเนนการอยางตอเนองซงสงผลกระทบตอระบบการศกษาไทยโดยปญหาทเหนเปนรปธรรม เชน นโยบายการบรหารจดการโรงเรยนขนาดเลกเปลยนแปลงบอย ขาดความชดเจน ขณะทสถานศกษาขนพนฐานทเปนโรงเรยนขนาดเลกมมากถงประมาณ 20,000 แหง สงผลใหเกดปญหาครไมครบชน
2) การขาดการควบคมคณภาพ ประเทศไทยก�าหนดอตราคร1คนตอนกเรยน16คนในระดบประถมศกษาสวนระดบมธยมศกษาเพมขนเปนคร1ตอนกเรยน20คนแตในขณะทตางประเทศก�าหนดสดสวนจ�านวนครตอนกเรยนระดบมธยมศกษานอยกวาระดบประถมศกษา
3. คณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการศกษา สภาขบเคลอนการปฏรป
ประเทศ (2559, น. 1) ไดน�าเสนอแผนปฏรปเรงดวนในการแกไขปญหาเกยวกบการประกนคณภาพ การศกษาภายในและการประเมนคณภาพการศกษาภายนอก โดยไดน�าเสนอรายงาน เรอง แผนปฏรป เรงดวนในการแกไขปญหาเกยวกบการประกนคณภาพการศกษาภายในและการประเมนคณภาพการศกษาภายนอกประกอบดวยหวขอทส�าคญดงน
จากการตดตามการด�าเนนเกยวกบการประกนคณภาพภายในสถานศกษาและการประเมน คณภาพภายนอกโดย สมศ. ของการศกษาระดบตางๆ ตงแตป พ.ศ. 2542 จนถงปจจบน ทงใน สถานศกษาของการศกษาขนพนฐาน สถานศกษาอาชวศกษา สถาบนอดมศกษาของภาครฐและเอกชนตลอดจนสถานศกษาและแหลงเรยนรส�าหรบการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย โดยการประเมนคณภาพภายนอกไดด�าเนนการมาแลว3รอบแตกลบพบวาการประเมนดงกลาวทงในสวนของระบบ หลกเกณฑ และวธการประเมนไมเปนไปตามเจตนารมณของกฎหมายทก�าหนดไว กลาวคอ ไมสอดคลองกบความมงหมายหลกการแนวการจดการศกษาตลอดจนบรบทในการจดการศกษาแตละระดบทมความแตกตางกนและทยงไปกวานนผลของการประเมนยงไมกอใหเกดการพฒนาคณภาพและมาตรฐานของสถานศกษาเหลานนซงเปนเจตนารมณหลกของเรองนแตอยางใดในทางตรงกนขามกลบกอใหเกดปญหาตางๆ มากมายทเกยวเนองจากการประกนคณภาพภายใน โดยเฉพาะอยางยงจากการประเมนคณภาพภายนอกโดยสมศ.ทท�าใหสถานศกษาทกระดบตางประสบปญหาจากการด�าเนนการในการประกนคณภาพภายในและการประเมนคณภาพการศกษาภายนอกโดยไมท�าใหเกดการพฒนาคณภาพการศกษา ซงสะทอนใหเหนในการจดอนดบทางการศกษาจากสถาบนตางๆ ของโลก เชน อนดบของมหาวทยาลยไทยอนดบทกษะความสามารถทางคณตศาสตรและวทยาศาสตร(PISA)อนดบทกษะความสามารถทางภาษาองกฤษ(EFEPI)และอนดบคณธรรมจรยธรรมของประเทศไทยดงแสดงใหเหนในดชนชวดภาพลกษณคอรรปชนโลก
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-62 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
ปญหาทเกดขนจากการประกนคณภาพการศกษาภายในและประเมนคณภาพการศกษาภายนอกของรายงานฉบบนไดสรปสาระส�าคญของปญหาตามหวขอส�าคญตอไปน
1)ความไมสอดคลองกนของระบบการประกนคณภาพการศกษาภายในและระบบประเมนคณภาพการศกษาภายนอก
2) ความพรอมของสถานศกษา3)ภาระงานและความพรอมของบคลากร4)ภาระดานงบประมาณ5)ภาระงานดานเอกสาร6)คณภาพของผประเมน7)เกณฑมาตรฐานและตวบงช8) วธการประกนคณภาพการศกษาภายในและการประเมนคณภาพการศกษาภายนอก9) ความลาชาในกระบวนการประกนคณภาพการศกษา10) ความนาเชอถอของผลการประกนคณภาพการศกษาภายในและประเมนคณภาพการศกษา
ภายนอกโดยสรปอาจกลาวไดวาจากการส�ารวจปญหาการด�าเนนงานดานการประกนคณภาพการศกษา
ของประเทศไทย ทด�าเนนการมาตงแตไดประกาศพระราชบญญตการศกษาแหงพ.ศ. 2542 เปนตนมาไดมปญหาในหลายดานเชนปญหาดานกฎหมายและนโยบายปญหาดานการปฏบตการขาดความตอเนองเชงนโยบาย การขาดการก�ากบเชงปรมาณ การขาดการควบคมคณภาพ จนกระทง ป พ.ศ. 2559 คณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการศกษาสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศไดน�าเสนอรายงานเรองแผนปฏรปเรงดวนในการแกไขปญหาเกยวกบการประกนคณภาพการศกษาภายในและการประเมนคณภาพการศกษาภายนอกเพอชะลอการด�าเนนงานดานการประเมนคณภาพภายนอกไวจนกวาจะด�าเนนการหาแนวทางและวธการทมความเหมาะสมกบการด�าเนนการประกนคณภาพการศกษาของประเทศไทยไดตอไป
กจกรรม 6.3.3
ใหอธบายสภาพและปญหาของการประกนคณภาพการจดการศกษาปฐมวยพอสงเขป
แนวตอบกจกรรม 6.3.3
สภาพปจจบนของการประกนคณภาพการจดการศกษาปฐมวย นบตงแตประเทศไทยไดมการประกาศใชพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 เปนตนมา สถานศกษาปฐมวยโดยสวนใหญเรยนรแนวทางการสรางระบบการประกนคณภาพภายในและการประกนคณภาพภายนอก หนวยงาน ตนสงกดไดมสวนชวยสนบสนนสงเสรมใหสถานศกษาสรางระบบประกนคณภาพภายในทเขมแขงมากขนจะเหนไดจากหนวยงานตนสงกด โดยเฉพาะส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไดมการจดท�า
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-63การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
แนวทางการประเมนคณภาพตามมาตรฐานการศกษาปฐมวย เพอการประกนคณภาพภายในของสถานศกษารวมทงแนวทางการเขยนรายงานการประเมนตนเองของสถานศกษา(Self-AssessmentReport:SAR)เผยแพรใหแกสถานศกษาไวใชเปนแนวทางในการสรางระบบประกนคณภาพภายในของสถานศกษานอกจากนขอมลณวนท17กนยายนพ.ศ.2556พบวาสถานศกษาขนพนฐานระดบการศกษาปฐมวยทเขารบการประเมนจ�านวน 19,168 แหง ไดรบรองคณภาพและมาตรฐาน จ�านวน 19,134 แหง คดเปนรอยละ 97.53 ไมรบรอง 484 แหง คดเปนรอยละ 2.47 ซงถอไดวาสถานศกษาปฐมวยสวนใหญ มคณภาพและมาตรฐานตามเกณฑของสมศ.
อยางไรกตามในสวนของปญหาของการประกนคณภาพการจดการศกษาปฐมวยนนสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทยไดชใหเหนถงปญหาของการประกนคณภาพทงภายในและภายนอกของ สถานศกษาวามปญหาในหลายดาน โดยชวาระบบการประเมนคณภาพสถานศกษาควรใชการประเมนคณภาพภายในของสถานศกษาเปนหลก โดยสะทอนใหเหนจดแขงและจดออนของสถานศกษาตามท เปนจรงแบบไมมงตดสน เนนเพอแกไขปรบปรง รวมทงเปดโอกาสใหผมสวนไดสวนเสยของสถานศกษา มสวนรวมในกระบวนการประเมนคณภาพภายใน โดยเนนวา การประเมนคณภาพภายในควรเนนการประเมนกระบวนการเรยนการสอนคณลกษณะของผเรยนเชนความเปนพลเมองความมจรยธรรมรวมถงการประเมนหนาทดานการสนบสนนการศกษาของสถานศกษา เชนการพฒนาชมชนการสรางระบบใหผปกครองมสวนรวมในและการบรหารจดการสถานศกษา สวนระบบการประเมนคณภาพสถานศกษาภายนอกของสมศ.ควรด�าเนนการในลกษณะเสรมในแงของการประเมนเพอพฒนาคณภาพการเรยนการสอน โดย สมศ. ควรปรบบทบาทเปนหนวยสนบสนนดานการจดการ และเผยแพรความรเกยวกบการประเมนใหแกสถานศกษาก�าหนดกฎกตกาขนต�าเทาทจ�าเปนเพอก�ากบคณภาพของการประเมนคณภาพภายในของสถานศกษานอกจากน สมศ.ควรมงเนนบทบาทการประเมนเพอสรางความรบผดชอบ โดยใชการประเมนตามระดบปญหาเพอแยกสถานศกษาทมปญหามาใหความชวยเหลอดานการพฒนาคณภาพโดยสมประเมนในระดบพนทหรอประเทศ เชน สถานศกษาทอยในเขตพนทหางไกลและขาดแคลนทรพยากรทางการศกษา
การประกนคณภาพการศกษาของประเทศไทยมปญหาในหลายดาน เชน ปญหาดานกฎหมายและนโยบาย ปญหาดานการปฏบต การขาดความตอเนองเชงนโยบาย การขาดการก�ากบเชงปรมาณ การขาดการควบคมคณภาพจนกระทงปพ.ศ.2559คณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการศกษา สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ ไดน�าเสนอรายงาน เรอง แผนปฏรปเรงดวนในการแกไขปญหาเกยวกบการประกนคณภาพการศกษาภายในและการประเมนคณภาพการศกษาภายนอกเพอชะลอการด�าเนนงานดานการประเมนคณภาพภายนอกไวจนกวาจะด�าเนนการหาแนวทางและวธการทมความเหมาะสมกบการด�าเนนการประกนคณภาพการศกษาของประเทศไทยไดในโอกาสตอไป
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-64 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
บรรณานกรม
กฎกระทรวง วาดวยระบบหลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษาพ.ศ. 2553. (2553, 2 เมษายน)ราชกจจานเบกษา.เลม127ตอนท23กหนา22.
กรมวชาการ.(2539).แนวทางการประเมนตนเองของโรงเรยน.กรงเทพฯ:โรงพมพครสภาลาดพราว.กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. (2545).การประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบการศกษา
ขนพนฐาน.กรงเทพฯ:โรงพมพครสภาลาดพราว..(2542).ธรรมนญสถานศกษา.กรงเทพฯ:โรงพมพครสภาลาดพราว..(2539).แนวทางการประเมนตนเองของโรงเรยน.กรงเทพฯ:โรงพมพครสภาลาดพราว.
เกศรนทรแทบสและคณะ.(2557).การด�าเนนงานการประกนคณภาพภายในโรงเรยนสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาฬสนธ เขต3.วารสารวชาการแพรวากาฬสนธ 1 (1).มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธมกราคม-เมษายน.
แคทลยาศรแปลก.(2544).ปจจยทสงผลตอการใชผลการประเมนภายในสถานศกษาของโรงเรยนประถมศกษา: กรณศกษาโรงเรยนคนนายาว กรงเทพมหานคร. (วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวจย การศกษาไมไดตพมพ).จฬาลงกรณมหาวทยาลย,กรงเทพฯ.
จ�ารสนองมาก.(2546).ปฏบตการประกนคณภาพการศกษา.กรงเทพฯ:สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ(พว.).จรภา เพชรสงคราม. (2554).การศกษาการมสวนรวมของครในการพฒนาการด�าเนนงานการประกนคณภาพ
การศกษา โรงเรยนในสงกดกรงเทพมหานคร เขตบางขนเทยน. (วทยานพนธปรญญาการศกษา มหาบณฑตสาขาวชาการบรหารการศกษาไมไดตพมพ).มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ,กรงเทพฯ.
ชาญณรงค พรรงโรจน.(2558). เปดปญหาการศกษาไทย 3 ขอใหญ สมศ.พบสถานศกษาขนพนฐานไมผานรบรองรอยละ 37. คนคนเมอ 21 มกราคม 2560 จาก http://www.matichon.co.th/news_detail.php?newsid=1444806336
ณฐมนวรรณ ศรสขชยวฒ. (2551). ปจจยทสงผลตอคณภาพของระบบประกนคณภาพภายในสถานศกษา ขนพนฐานทไดรบการรบรองมาตรฐานการศกษา ในเขตภาคเหนอตอนลางผประเมนภายนอก(สมศ.)สงกดบรษทเคมบรดจเอดยเคชนหนวยประเมนwww.onesqa.or.th.
นนทยา หตานวตร และณรงค หตานวตร. (2551). คดกลยทธดวย SWOT (พมพครงท 7). อบลราชธาน: โรงพมพมหาวทยาลยอบลราชธาน.
นาฏลดดา จลมา. (2557). การประเมนระบบประกนคณภาพภายในของโรงเรยนในสงกด ส�านกงานเขตพนท การศกษามธยมศกษาเขต32. รมยสาร.12(2)(กรกฎาคม-ธนวาคม),101-104.
นตธรปลวาสน. (2560).การประกนคณภาพการศกษา (Quality Assurance in Education).คนคนเมอ21มกราคม2560จากwww.taamkru.com/th/การประกนคณภาพการศกษา/
เนตรนภาครองยศ.(2558).รปแบบการด�าเนนงานการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 5.วารสารศกษาศาสตร. มหาวทยาลยมหาสารคาม 9(ฉบบพเศษ).เมษายน,289-305.
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-65การประกนคณภาพการศกษาปฐมวย
ประสทธชมศร.(2555).รปแบบการพฒนาบคลากรดวยการเรยนรจากการปฏบตเพอการประกนคณภาพภายในสถานศกษาของส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสราษฎรธาน เขต 2. (ม.ป.ท.). เอกสาร อดส�าเนา
ปรชา รอดมณ. (2550).การน�าผลการประเมนภายนอกไปใชในการพฒนาโรงเรยนของเครอขายโรงเรยนท 40 ส�านกงานเขตหนองจอก กรงเทพมหานคร.(วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑตสาขาวชาการบรหารการศกษาไมไดตพมพ)มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ,กรงเทพฯ.
พระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.2542.(2542). ราชกจจานเบกษา.เลม116ตอนท74กหนา1-23.พเชษฐวายวรรธนะ.(2550).การประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษาทสงผลตอประสทธผลของสถาน
ศกษาขนพนฐาน สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 1. (วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑตสาขาบรหารการศกษาไมไดตพมพ).มหาวทยาลยศลปากร,กรงเทพฯ.
ไพฑรย สนลารตน. (2539). เอกสารสรปการบรรยายเรองการประกนคณภาพการศกษา. โรงแรมแกรนดวว อ�าเภอเบตงจงหวดยะลา23-25ธนวาคม2539.
รตนา แกวจนทรเพชร และชยต วจตรสนทร. (2558). แนวทางพฒนาการด�าเนนงานประกนคณภาพภายใน สถานศกษาของโรงเรยนขนาดเลก สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตาก เขต 1(ปรญญาครศาสตรมหาบณฑตสาขาวชาการบรหารการศกษาไมไดตพมพ)มหาวทยาลยราชภฏก�าแพงเพชร,ก�าแพงเพชร.
วทยากร เชยงกล. (2559).สภาวะการศกษาไทย ป 2557/2558 “จะปฏรปการศกษาไทยใหทนโลกศตวรรษท 21 ไดอยางไร”.กรงเทพฯ:บรษทพมพดการพมพจ�ากด.
วาสนาแสงงาม.(2542).รปแบบการประกนคณภาพภายในของสถานศกษาระดบการศกษาขนพนฐานในจงหวดปตตาน.(ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑตสาขาวชาการบรหารการศกษาไมไดตพมพ).มหาวทยาลยสงขลานครนทร.
ศศวมลภมแดง. (2557).ความคดเหนของครผสอนเกยวกบบทบาทของผบรหารสถานศกษาทมตอการประกนคณภาพภายในสถานศกษา สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 7 จงหวดปราจนบร สทธปรทศน.28(88)ตลาคม-ธนวาคม,271-285.
ศรชยกาญจนวาส.(2552).ทฤษฎการประเมน (พมพครงท7).กรงเทพฯ:บรษทเทกซแอนดเจอรนลพบบเคชน.สงบลกษณะ.(2541).แนวทางการประกนคณภาพการศกษา.วารสารขาราชคร.18(6),2-5.สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย.(2557).การจดท�ายทธศาสตรการปฏรปการศกษาขนพนฐานใหเกดความ
รบผดชอบ. รายงานทดอารไอ.ฉบบท103พฤษภาคม,18-19.สถาพร หาภา. (2552).การด�าเนนงานการประกนคณภาพการศกษาภายในโรงเรยนตามทรรศนะของครผสอน
อ�าเภอบางสะพาน จงหวดประจวบครขนธ สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประจวบครขนธ เขต 1 SDU Res J Special Edition(2):Oct-Dec,164-169.
สถตยจนประสพ.(2553).ปจจยทสงผลตอความส�าเรจในการประกนคณภาพการศกษาของโรงเรยนประถมศกษาสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาเพชรบรณ เขต 2.(ปรญญาครศาสตรมหาบณฑตสาขาวชาวจยและประเมนผลการศกษาไมไดตพมพ).มหาวทยาลยราชภฎเพชรบรณ,เพชรบรณ.
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ ม
สธ
มสธ มสธ
6-66 การจดการศกษาและหลกสตรส�าหรบเดกปฐมวย
สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ. (2559). รายงานของคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการศกษา สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ เรอง แผนปฏรปเรงดวนในการแกปญหาเกยวกบการประกนคณภาพการศกษาภายในและการประเมนคณภาพการศกษาภายนอก. วนท 10 มนาคม 2559 ส�านกกรรมาธการ3ส�านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรปฏบตหนาทส�านกงานเลขาธการสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ.
สมศกดสนธระเวชญ.(2541).การประกนคณภาพการศกษา.วารสารวชาการ.1(4),32-35.ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2544).คมอการประเมนผลภายในของสถานศกษาตามมาตรฐาน
การศกษา: การออกแบบระบบการประเมนผลภายใน (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: หางหนสวนจ�ากด วทซคอมมวนเคชน.
.(2543).แนวทางการประกนคณภาพภายในสถานศกษา: เพอพรอมรบการประเมนภายนอก. กรงเทพฯ:บรษทพมพดจ�ากด.
. (2543).พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545.กรงเทพฯ:บรษทพรกหวานกราฟฟคจ�ากด.
ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2554). แนวทางการประเมนคณภาพตามมาตรฐานการศกษาปฐมวย เพอการประกนคณภาพภายในของสถานศกษา.กรงเทพฯ:โรงพมพส�านกงานพระพทธศาสนาแหงชาต.
.(2554).แนวทางการประเมนคณภาพตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน เพอการประกนคณภาพภายในของสถานศกษา.กรงเทพฯ:โรงพมพส�านกงานพระพทธศาสนาแหงชาต.
. (2559) แนวทางการเขยนรายงานการประเมนตนเองของสถานศกษา (Self-Assessment Report: SAR).กรงเทพฯ:โรงพมพส�านกงานพระพทธศาสนาแหงชาต.
ส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน). (2546). คมอการน�าผลประเมนคณภาพภายนอกไปใช. กรงเทพฯ:บรษทพมพดจ�ากด.
.(2557).คมอการประเมนคณภาพภายนอกรอบสาม (พ.ศ. 2554-2558) ระดบการศกษาปฐมวย (2-5 ป) ฉบบสถานศกษา (แกไขเพมเตม พฤศจกายน 2554).กรงเทพฯ:บรษทพมพดจ�ากด.
ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2548). รายงานการสมมนาเรอง 6 ปกบการปฏรปการศกษา. กรงเทพฯ:บรษทพรกหวานกราฟฟกจ�ากด.
สรฐศลปะอนนต.(2539).การศกษาท�าไมคณภาพ.วารสารขาราชการคร. 16(12),13-15.อดลย สขรมยและสวสด โพธวฒน. (2555). การพฒนาโมเดลประสทธผลการประกนคณภาพภายใน ของ
สถานศกษาขนพนฐาน. วารสารการวดผลการศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม. 18 (2):225-236.อทมพรจามรมาน.(2544).วธท�าการประกนคณภาพการศกษาของโรงเรยน (รวมเกณฑประเมนผลและตวอยาง
รายงาน).กรงเทพฯ:ฟนน.