การเขยนตอบขอสอบวชาหลกกฎหมายเอกชน โดยผชวยศาสตราจารยสวาง กนศรเวยง

วนท ๓๑/๑๐/๒๕๕๗

การเขยนตอบขอสอบวชากฎหมาย มหลกวา “ท าอยางไร ผเขาสอบจงสามารถสอความหมาย หรอถายทอดความรออกมาเปนภาษาเขยนใหอาจารยหรอกรรมการผตรวจขอสอบทราบวา ผเขาสอบมความรในวชากฎหมายตามทถกสอบ” นนกคอ ผเขาสอบจะตองเขยนตอบขอสอบไดอยางถกตองชดเจนทราบประเดนเปนขนเปนตอนกะทดรด สละสลวยโดยใชภาษากฎหมายนนเอง

ในการตอบค าถามของนกศกษานน นกศกษาควรวนจฉยลงไปใหเดดขาดวา ตนควรจะตอบค าถามนนอยางไร เปนการไมสมควรอยางยงทจะตอบท านองเหยยบเรอสองแคม เพราะแทนทจะไดคะแนน กลบไมไดคะแนนเสย ตวอยางเชน การกระท าอยางนนเปนนตกรรมหรอไม นกศกษาตอบวา “เรองนด ๆ กคลาย ๆ กบจะเปนนตกรรม” จงไมสมควรตอบ๑

การใชภาษาเขยน

การใชภาษาเขยนตอบ เนองจากเปนการทดสอบความรทางกฎหมาย ภาษาทใชจงตองเปนภาษากฎหมาย คงจะมบางทานสงสยวา ภาษากฎหมายทวามานเอามาจากไหน ค าตอบกคอ สกดเอามาจากตวบท ๑

ธานนทร กรยวเชยร และอภชน จนทรเสน , ค าแนะน านกศกษากฎหมาย, พมพครงท ๖, (กรงเทพมหานคร

: มหาวทยาลยธรรมศาสตร, ๒๕๕๗), หนา ๒๒๓.

๒

และค าพพากษาฎกา เชน มค าถามทใหวนจฉยเรองสภาพบคคล ตองตอบค าถามตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชยมาตรา ๑๕ มหลกกฎหมายวา สภาพบคคลยอมเรมแตเมอคลอดแลวอยรอดเปนทารกและสนสดลงเมอตาย ทารกในครรภมารดากสามารถมสทธตางๆไดหากวาภายหลงคลอดแลวอยรอดเปนทารก ประเภทค าถามวชากฎหมาย

ประเภทค าถามหรอประเภทขอสอบ อาจแบงออกเปนประเภทใหญ ๆ ได ๓ ประเภท คอ

๑. ประเภทความจ า ๒. ประเภทปญหาวนจฉย ๓. ประเภทบรรยาย ค าถามประเภทความจ า มกจะใชทดสอบในระดบปรญญาตร

เพราะตองการทดสอบวานกศกษาจ าหลกกฎหมายไดหรอไม ตวอยางเชน ถามวา มาตรา ๖๑๒ มกประการ อะไรบาง เปนตน การเขยนตอบค าถามประเภทนนบวางายมาก เพราะเพยงแตเขยนตอบใหครบตามตวบทกฎหมาย จดยอหนา และวรรคตอนใหสวยงาม อานงายกเพยงพอแลว ๒

ดประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา ๖๑

๓

ค าถามปญหาวนจฉย เปนค าถามหรอขอสอบทมทกสนาม ทงในระดบปรญญาตร เนตบณฑต นตกร อยการผชวย และผชวยผพพากษา เพราะขอสอบประเภทนสามารถทดสอบผเขาสอบวามความรกฎหมายดเพยงใด สามารถน าเอาความรมาใชไดจรงหรอไม และยงสามารถทดสอบเชาวหรอไหวพรบไดเปนอยางด

ค าถามปญหาวนจฉยหมายถงปญหาสมมตทต งขนในท านองเดยวกนกบปญหากฎหมายทเกดขนจรง หรอทเรยกกนตดปากวา ปญหาตกตา น น ลกษณะค าถามเปนการสรางเ รองเหตการณหรอสมมตขอเทจจรงขนมา ซงผออกขอสอบอาจจะสรางขนมาเอง หรอดดแปลงมาจากค าพพากษาฎกากได แลวใหผเขาสอบหรอผถกทดสอบวนจฉยหาค าตอบโดยอาศยเหตจากหลกตวบทกฎหมาย เชน โจทกในฐานะผใหเชาฟองขบไลจ าเลยในฐานะผเชาออกจากบานเชา ถาปรากฏขอเทจจรงตอไปนในระหวางพจารณา หากทานเปนศาล ทานจะด าเนนกระบวนพจารณาอยางไร ถาโจทกถงความตาย๓

ค าถามประเภทบรรยาย มกจะใชทดสอบความรในระดบปรญญาโท หรอปรญญาเอกเพราะการศกษาทงสองระดบดงกลาวน มงทจ าเพาะแนวคดทฤษฎกฎหมายและฝกใหนกศกษาหรอคดทฤษฎกฎหมายใหม ๆ ท าใหวชานตศาสตรมการพฒนาในเชงวชาการ ดงนน ลกษณะค าถามประเภทบรรยายจงมกจะต งค าถามใหนกศกษาหรอผเขาสอบไดแสดง ๓

ธานนทร กรยวเชยร และอภชน จนทรเสน, ค าแนะน านกศกษากฎหมาย, พมพครงท ๖ ,

(กรงเทพมหานคร : มหาวทยาลยธรรมศาสตร, ๒๕๕๗), หนา ๒๒๖.

๔

ความเหน และเขยนตอบแบบบรรยายความ เชน กฎหมายแพงและกฎหมายอาญาแตกตางกนในวาระส าคญประการใดบาง

การวเคราะหค าถามวชากฎหมาย

การวเคราะหค าถามเปนเรองส าคญส าหรบนกศกษาหรอผเขาสอบมาก เพราะการวเคราะหค าถามทถกตองจะน าไปสการตอบไดอยางถกตอง

วธการวเคราะหค าถามเรมดวยการอานค าถามหรอขอสอบอยางชา ๆ มสตและสมาธซงจะท าใหเกดความเขาใจกบค าถามวา ตองการถามอะไรหรอทดสอบอะไรคอ การจบประเดนค าถามนนเอง แตกมกจะปรากฏอยเสมอวา เมอนกศกษาอานขอสอบจบขอแลวกยงไมทราบวาถามอะไรหรอยงจบประเดนไมได ผเขยนขอเสนอวธทจะชวยใหนกศกษาจบประเดนค าถามใหถกตอง และงายขน คอ ในขณะทนกศกษาอานขอสอบเมออานถงชอบคคลหรอสถานทกใหท าเครองหมายโดยวงกลมชอนน ๆ ไว

สวนขอความส าคญกใหขดเสนใตไว และหากนกตวบทกฎหมายหรอค าพพากษาฎกาทเกยวของไดในขณะนน กใหเขยนยอ ๆ ไวในขอสอบหรอทวางขางขอสอบ แตทงนตองระวงวามค าสงหรอระเบยบการสอบหาม มใหขดเขยนในกระดาษค าถามหรอไม ซงสวนใหญแลวจะไมมขอหามดงกลาว วธการวงกลมชอบคคลหรอสถานทนจะชวยใหนกศกษาไมพลาด กรณในค าถามมตวละครเปนชอบคคลหลายคน และชอคลายกน เชน นายส นายแสง นายใส นายสข และนายเสาร เปนตน สมยทผเขยนยงเปน

๕

นกศกษาอยกเคยนกตอวาผออกขอสอบวา มชออนตงมากมาย ท าไมไมตงชอตวละครใหแตกตางกน จะไดไมสบสน เมอผเขยนไดถามอาจารยผออกขอสอบกไดความกระจางวา อาจารยผออกขอสอบตองการทดสอบมใชเพยงความรทางกฎหมายเทาน น แตยงตองการทดสอบความละเอยดรอบคอบพรอมท งเชาวของนกศกษาอกดวย จงไดออกขอสอบเชนนน ดงนนถานกศกษาพบลกษณะค าถามท านองน กอยาเพงอารมณเสยเพราะอาจจะท าใหท าขอสอบไมได

วธชวยการวเคราะหค าถามอกวธหนงกคอ ใหสงเกตขอความในตอนทายค าถามวาถามอะไร โดยทโครงสรางของค าถามประเภทปญหาวนจฉยนนอาจแยกเปนสามสวนดวยกนคอ

สวนแรก เปนขอเทจจรงบรรยายถงพฤตการณแหงการกระท า หรอขอเทจจรงอน ๆ ซงจะน าไปสสงทเปนปญหาใหวนจฉย

สวนทสอง เปนขอเทจจรงทเปนปญหาในวนจฉย และ สวนทสาม อยตอนสดทายของค าถาม ซงมกจะใชค าวา “ดงน...”

หรอ “ถาทานเปนผพพากษาทานจะวนจฉยอยางไร” เปนตน เมอกลาวถงตอนน นกศกษาคงอยากจะไดเหนตวอยางการ

วเคราะหค าถามขอใหใจเยน ๆ ไวกอนเพราะผเขยนมตวอยางใหดอกมากมายในภาค ๒ ซงจะยกตวอยางใหดลวน ๆ อยางจใจทเดยว

๖

วธฝกเขยนตอบ กอนทจะกลาววธฝกตอบ ขอกลาวถงหลกส าคญของการตอบ

ขอสอบเสยกอน การเขยนตอบทดควรประกอบดวยองคประกอบดงตอไปน

๑. ตอบถกตองตรงประเดนและครบถวน ๒. ภาษาทใชตองเปนภาษากฎหมาย ๓. ชดเจน กะทดรด ไมฟมเฟอย ๔. ลายมอเขยนตองอานงาย และสะอาด ๕. ท าไมผดค าสง ๖. อานค าชแจง ๗. ตรวจสอบวาขอสอบครบตามจ านวน ๘. ไมตองเขยนเรยงตรงตามขอ ตอบถกตองตรงประเดนและครบถวน หมายถง ในค าถามแตละ

ขอจะมประเดนทถามอยหลายประเดน โดยจะมประเดนหลกกบประเดนรองเกณฑการใหคะแนนของกรรมการหรออาจารยผตรวจขอสอบจะใหคะแนนในประเดนหลกมากวาประเดนรอง นกศกษาจะตองตอบใหครบ ทกประเดนจงจะไดคะแนนด ซงการฝกฝนท าไดดวยการเอาขอสอบเกามาหดท าโดยการอานค าถามแลว ลองตอบในใจจากนนกดธงค าตอบประกอบแลวหดแยกประเดนดวยการสงเกตจากธงค าตอบ

ภาษาทใชเขยนตอบตองเปนภาษกฎหมาย ดงทไดกลาวมาแลวในเรองการใชภาษาในการเขยนตอบวาตองใชภาษากฎหมาย ไมใชภาษาชาวบานเพราะหาไมใชภาษากฎหมายกอาจจะถกหกคะแนน หรอได

๗

คะแนนไมด เชน ผเยาวนอายครบ ๑๕ ปบรบรณแลวละกอ พนยกรรมเปนอนสมบรณ ค าวา “ละกอ” เปนการพดทไมนาจะน ามาใชในการตอบขอสอบไลเลย๔ ศพทภาษากฎหมาย๕ ใชวา “ไซร “ ถานกศกษาเขยนวา “ละกอ” กจะท าใหเสยคะแนนได

ชดเจน กะทดรด ไมฟมเฟอย หมายถง การเขยนตอบแตเนอ ๆ

ตรงประเดนไมออมคอมเหมอนขมาเลยบคายเลยวไปเลยวมา การเขยนตอบทดไมควรจะเกนหนงหนากระดาษมาตรฐาน เอส (A๔) หรอประมาณ ๓ สวน ๔ หนากระดาษมาตรฐาน

ลายมอเขยนตอบตองอานงาย และสะอาด หมายถง เขยนใหผตรวจอานงายไมเลนหางหรอเขยนหวดจนเกนไป เพราะกรรมการหรออาจารยผตรวจขอสอบมาเปนรอยคนเปนพนคน ผเขาสอบจงควรชวยแบงเบาภาระทานกรรมการหรออาจารยผตรวจขอสอบดวยการเขยนใหอาน งาย ๆ และสะอาดเรยบรอย

ท าไมผดค าสง หมายถง ค าสงทระบใหผเขาสอบปฏบตงานในการสอบ เชน ไมเขยนตอบสองขอในกระดาษแผนเดยวกน หรอเมอเขยนผดใหขดฆาโดยไมตองลงชอก ากบหรอใหใชปากกาสน าเงนเขยนตอบ ๔

ธานนทร กรยวเชยร, ภาษากฎหมายไทย, พมพครงท ๑๐, (กรงเทพมหานคร : มหาวทยาลยธรรมศาสตร,

๒๕๔๖), หนา ๖๔. ๕

ธานนทร กรยวเชยร และอภชน จนทรเสน , ค าแนะน านกศกษากฎหมาย, พมพครงท ๖,

(กรงเทพมหานคร : มหาวทยาลยธรรมศาสตร, ๒๕๕๗),หนา ๒๒๒.

๘

เทานน หามใชสอน เปนตน ค าสงเหลาน หากนกศกษาปฏบตไมถกตองกอาจจะท าใหเสยคะแนนหรออาจถกปรบใหตกเลยทเดยว

การวางแผนเขยนตอบ

การวางแผนเขยนตอบ นกศกษามกจะประสบปญหาไมทราบวาจะเรมเขยนตอบอยางไรหรอบางครงเมอเขยนไปจวนจะจบขอแลว กคดขนมาวาควรจะเอาขอความทอยตรงกลางขอขนไปตอนขางบน จงจะสละสลวย จะแกไข เขยนใหมกไมทนเวลา จงตองปลอยเลยตามเลยท าใหคะแนนนอยกวาเทาทควร ปญหานแกไขไดดวยการฝกฝนวางโครงสรางของค าตอบเสยกอนแลวจงจะลงมอเขยน

โครงสรางของการเขยนตอบอาจแบงไดเปน ๓ แบบดวยกนคอ ๑. แบบสามสวน ๒. แบบสองสวน ๓. แบบหนงสวน (ฟนธง) ค าสวน “สวน” ทกลาวนเรยกตามจ านวนยอหนาทเขยนตอบ

กลาวคอ ถาม ๓ ยอหนากเรยกวา สามสวน ถาม ๒ ยอหนากเรยกวา สองสวน และถามยอหนาเดยวกเรยกวา หนงสวน

๙

แบบสามสวน คอ ยอหนาทหนงเปนหลกกฎหมาย ยอหนาทสองเปนการปรบขอเทจจรงในค าถามกบหลกกฎหมายและยอหนาทสามเปนการสรปค าตอบ

แบบสองสวน คอ มสองยอหนา ยอหนาทหนงเปนการปรบขอเทจจรงในค าถามกบหลกกฎหมายและยอหนาทสองเปนการสรปค าตอบ

แบบสวนเดยว กเพยงยอหนาเดยว หรอทมกจะเรยกกนวา ตอบแบบฟนธง คอ เมอเรมเขยนกวนจฉยค าตอบเลย แลวจงอธบายหลกกฎหมายประกอบการเขยนตอบแบบนเหมาะกบการสอบเนตบณฑต อยการผชวย หรอผชวยผพพากษา หรอสอบแขงขนอนๆ เพราะประหยดเวลาในการเขยนตอบดมากและแสดงใหเหนวา ผเขาสอบเขยนตอบมความรความช านาญในกฎหมายเปนอยางด แตอยางไรกตามถามการฝกซอมเขยนตอบทดแลวกจะมเวลาเหลอมาก ซงหากเปนเชนนกขอแนะน าวาควรจะตอบแบบสามสวนบางในบางขอทมนใจในค าตอบ และหลกกฎหมาย เพราะการตอบแบบสามสวนท าใหไดคะแนนมากทสด

๑๐

โครงสรางของการเขยนตอบแบบสามสวน

ค าตอบ กรณตามปญหาประมวลกฎหมายแพงและพาณชยวางหลกกฎหมายไววา............................................................................... ..................................................................................................... ..........................................................................................................................................................................................................ขอเทจจรงตามปญหา การท ...................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ดวยเหตผลดงทไดวนจฉยมาแลวขางตน.......................... ..........................................................................................

๖

หมายเหต การเขยนตอบในลกษณะนมกนยมเขยนตอบในชนปรญญาตร โดยกรรมการสอบหรอ ผตรวจขอสอบจะแบงคะแนนในขอนน ๆ ออกเปนสองสวน คอ สวนของหลกกฎหมายสวนหนงกบสวนของการวนจฉย ขอเทจจรงโดยอาศยหลกกฎหมายทยกกวานนอกสวนหนง โดยคะแนนทงสองสวนนจะแบงเทา ๆ กน ซงในบางครงอาจใหคะแนนในสวนของหลกกฎหมายมากกวา เชน คะแนนเตม ๒๐ คะแนน อาจแบงใหหลกกฎหมาย ๑๐ – ๑๒ คะแนน สวนวนจฉยทจะอยระหวาง ๘ –๑๐ คะแนน เปนตน ดงนนนกศกษาชนปรญญาตรจงควรเขยนตอบโดยเรมตนดวยการวางหลกกฎหมายกอนทกครงทเขยนตอบ ซงมขอควรระหวงวา เมอยกหลกกฎหมายในยอหนาทหนงแลวพอมาถงยอหนาทสองหรอสวนทสองในขนตอนวนจฉยขอเทจจรงนน การปรบหลกกฎหมายกจะตองกลาวถงหลกกฎหมายทน ามาใชประกอบอก มใชเพยงกลาววา ตามหลกกฎหมายทกลาวมาแลวขางตน เพราะจะท าใหไดคะแนนนอย เนองจากในสวนวนจฉยกรรมการตองการทราบวา นกศกษาหรอผเขาสอบสามารถปรบกฎหมายเขากบขอเทจจรงไดหรอไม หรอกลาวอกนยหนงกคอ เอากฎหมายใชเปนหรอไม

หลกกฎหมาย

ปรบเทจจรงให เขากบหลกกฎหมายทยกมาไวในยอหนาทหนง

สรปค าตอบ

๑๑

แบบสองสวน

ค าตอบ ขอเทจจรงตามปญหา การท............................................. .......................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ดวยเหตผลดงทไดวนจฉยมาแลวขางตน.............................................................................................................................................................................................................................................................................. ๗

หมายเหต การเขยนตอบในลกษณะนมกนยมเขยนส าหรบคนทแมนหลกกฎหมายแตการตอบแบบสามสวนจะเหมาะสมกวา

ปรบ ขอเทจจรง เขากบหลก กฎหมาย

สรปค าตอบ

๑๒

แบบหนงสวนหรอฟนธง

ค าตอบ ตามปญหา (กรณตามปญหา) การท................................. ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ......................................................................................... ..................................................................................................................................................................................๘

หมายเหต การเขยนตอบแบบสวนเดยวน มกเรยกกนวา “ฟนธง” เหมาะส าหรบการเขยนตอบในการสอบเนตบณฑต อยการผชวย และผชวยผพพากษา ไมเหมาะทจะใชตอบในชนปรญญาตรเพราะขาดสวนทแยกเปนหลกกฎหมายซงกรรมการจะตองใหคะแนน แตส าหรบผทไมมนใจในค าตอบกควรหนกลบไปใชเขยนตอบแบบสามสวน คอ มการวางหลกกฎหมายกอนแลวจงเขยนตอบ

ปรบ ขอเทจจรง เขากบหลก กฎหมาย

๑๓

ค าอธบาย

จากโครงสรางทงสามแบบทยกมาใหดนมขอสงเกต คอ ประโยคเปดวรรค

ประโยค ทวานมความส าคญมากเพราะจะท าใหรปแบบการเขยนรวมทงใจความหรอเนอหาส าคญของค าตอบ มความชดเจน กะทดรดยงขน

อาจจะมนกศกษาบางคนสงสยหรอมขอโตแยงวา ถาใชประโยคเปดวรรคอยางอน ๆ แทนจะไดหรอไม เชน ไมใชวา “กรณตามปญหา” แตจะใชวา “กรณตามค าถาม” หรอ “กรณตามค าตอบ” หรอ “กรณตามอทาหรณ” หรอจะใชสน ๆ วา “ตามปญหา” แทนไดหรอไม

ส าหรบขอสงสยนแยกอธบาย ดงน ๑) “กรณตอบค าถาม” หรอ “ตามปญหา” ใชแทน “กรณตาม

ปญหา” ไดเพราะมความหมายอยางเดยวกน แตเหตทผเขยนแนะน าใชใช “กรณตามปญหา” กเพราะค าวา “กรณ” ตามพจนานกรม แปลวา คด หรอ เรอง หรอ เหต ซงจะแสดงใหเหนวาทจะกลาวตอไปนจะเปนเฉพาะเรองทเกยวกบปญหาทถามในขอสอบน หรอวชานเทานน

สวนค าวา “ปญหา” แปลวา ขอสงสย ขอทตองพจารณาแกไข และเมอเปนปญหาวชากฎหมายกจะตองพสจนหาค าตอบดวยเหตและผล ซงมลกษณะเปนสากลวาค าถาม ดงนนเมอใช “กรณตามปญหา” เปดวรรค กจะท าใหค าตอบของเรามลกษณะเปนสากลยงขน

๒) “กรณตามขอสอบ” หรอ “กรณตามอทาหรณ” จะน ามาใชแทน “กรณตามปญหา” หรอ “กรณตามค าถาม” ไมได เพราะ “กรณตาม

๑๔

ขอสอบ” แมจะมความหมายท านองเดยวกนกบ “กรณตามปญหา” หรอ กรณตามค าถามกตาม แตถาหากใชเขยนแทนกนกจะท าใหค าตอบของเราขาดความกระชบเพราะท าใหเหนวาการเขยนตอบของเรานน ตอบขอสอบทกขอไมไดเนนขอใด จงไมนยมใชแทนกน

สวนค าวา “กรณตามอทาหรณ” ใชแทน “กรณตามปญหา” หรอ “กรณตอบค าถาม” ไมไดโดยเดดขาด เพราค าวา “อทาหรณ” แปลวา ตวอยาง ดงนนถาเปนกรณตามตวอยางเมอถามแลวกจะตองตอบทนท คอ ผออกขอสอบกจะตองเฉลยค าตอบ หรอปญหานนในทนทโดยเขยนรวมมาตอนทายค าถามนน ๆ ดวยเหตนจะใช “กรณตามอทาหรณ” แทน “กรณตามปญหา” ไมได

อนง นกศกษาคงจะไดเคยอานค าเฉลย หรอค าตอบของมหาวทยาลยหรอสถาบนการศกษาวชากฎหมายหลาย ๆ สถาบนมาแลว ซงทานผอานกคงจะไดพบเหนวายงมการใชค าวา “กรณตามอทาหรณ” หรอ “ตามอทาหรณ” เขยนตอบเฉลยขอสอบกนอยกขอให ท าความเขาใจเสยใหมวาไมพงใชดวยเหตผลทกลาวขางตน

ทกลาวมาแลวเปนการอธบายความหมายและเหตผลของการใชค าหรอประโยคเปดวรรคแรก สวนยอหนาทสอบหรอวรรคทสองน นใชประโยคเปดวรรควา “ขอเทจจรงตามปญหา” กเพอทจะเนนใหเหนวา เรองราวทจะวนจฉยตอไปนเปนเรองขอเทจจรงในปญหาทถามนเทานนหรอบางทานอาจใชค าวา “การท” เปดวรรคกได

สวนยอหนาสดทายคอ สรปค าตอบทใชวา “ดวยเหตผลดงทไดวนจฉยมาแลวขางตน” นน ทานผอานกจะเหนวา ดวยประโยคดงกลาวน

๑๕

เมอเขยนลงไปแลวกจะท าใหเหนวาการเขยนตอบของเรานนเปนไปดวยเหตผลและพนจพเคราะหมใชเปนการเขยนตอบโดยไมมหลกอางองหรอเดาท าใหค าตอบของเราดนาเลอมใสขนมากเลยทเดยว และอกประการหนง การสรปค าตอบนกเพอชวยใหทานกรรมการผตรวจขอสอบเหนวา เรามความมนใจในค าตอบและงายแกการตรวจขอสอบอกดวยโดยในยอหนาดงกลาวนไมตองเขยนค าวา “สรป” ไวทหนายอหนา เพราะไมจ าเปน แตกยงปรากฏอยเสมอวา มผเขาสอบเขยนค าวา สรปไวทหนายอหนานอยบอย ๆ

๑๖

โครงสรางการเขยนตอบแบบอน ๆ นอกจากโครงสรางทงสามแบบทนยมใชเขยนตอบเปนอยางมาก

กยงมแบบโครงสรางการเขยนตอบแบบอน ๆ ซงกรณการเขยนตอบทมหลกกฎหมายหลายหลกหรอหลายมาตรา อาจใชโครงสรางดงน

แบบท ๑ กรณตามปญหาประมวลกฎหมายแพงและพาณชยไดวางหลก

กฎหมายไว ๑) ................................................................................................... ๒) .................................................................................................. ๓) .................................................................................................. ขอเทจจรงตามปญหาแยกวนจฉยดงน ๑) กรณการกระท าของนาย........................................................... ๒) กรณการกระท าของนาย........................................................... ๓) กรณการกระท าของ

นาย…………………………………………………… ดวยเหตผลดงทไดวนจฉยมาแลวขางตน ........................................

.......................................................................................................................

. ๙

หมายเหต การเขยนโดยใสตวเลขก ากบยอหนาดงกลาวนตองระวงมใหกรรมการหรออาจารยผ ตรวจขอสอบสบสนคดวาเปนการตอบในขอใหมหรอขออนไป ดงนนถาไมจ าเปน ขอแนะใหใชแบบท ๒ ทกลาวตอไปนซงแบงโดยอหนาไมตองมเลขก ากบและดกวา

๑๗

แบบท ๒ กรณตามปญหาประมวลกฎหมายแพงและพาณชยไดวางหลก

กฎหมายไวดงน ........................................................................................................

.......................................................................................................................

....................................................................................................................... ขอเทจจรงตามปญหามประเดนทตองวนจฉยดงน ประการแรก การท..........................................................................

.......................................................................................................................

....................................................................................................................... ประการทสอง การท.......................................................................

.......................................................................................................................

....................................................................................................................... ประการทสาม การท.......................................................................

.......................................................................................................................

....................................................................................................................... ดวยเหตผลดงทไดวนจฉยมาแลวขางตน .......................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

๑๘

การยกหลกกฎหมาย นอกจากโครงสรางหรอรปแบบของการเขยนตอบทยกมานแลว

รายละเอยดในการเขยนตอบโดยเฉพาะการยกหลกกฎหมายกมผสงสยวา ควรจะยกมาเขยนอยางไร จะยกมาท งหมดหรอเอามาเฉพาะทใชใน การวนจฉยปญหาและจ าเปนหรอไมวาจะตองเขยนใหเหมอนในตวบททกอกษร

ในประเดนขอนผ เขยนไดกลาวมาแลวในตอนตอนแตไมไดกลาวถงรายละเอยดจงขออธบายเพมเตมดงน ตวบทน ามาเขยนไวเฉพาะทจะใชในการวนจฉยปญหาและเอามาเฉพาะใจความส าคญ ดงจะเหนไดจากโครงสรางในสวนทเกยวกบการวางหลกกฎหมายจะใชค าเปดวรรควา กรณตามปญหาประมวลกฎหมายอาญาวางหลกกฎหมายไววา...ไมไดเขยนวา บญญตวา ซงจะตองลอกความในตวบทมาเขยนไวใหเหมอนและถกตองตามทบญญตไวในตวบทนน ๆ จะผดเพ ยนมได ซงเปนการยกทปถชนธรรมดาจะท าได จงใหใชค าวา วางหลกกฎหมายหรอวางหลกแทน

ส าหรบเลขมาตราและเลขค าพพากษาศาลฎกา กมผสงสยเปนจ านวนมากกวาจะตองเขยนในค าตอบหรอไม ขอนขอเรยนวาการใสเลขมาตราหรอเลขค าพพากษาศาลฎกาในค าตอบนน เหมาะส าหรบผทมนใจจรง ๆ เพราะแสดงถงความเกงเปนพเศษของผเขาสอบผนน แตถาไมใสเลขมาตราหรอเลขค าพพากษาศาลฎกากไมท าใหเสยคะแนน ในทางตรงกนขามถาเขยนเลขมาตราหรอค าพพากษาศาลฎกาผดกจะถกตดคะแนนเสยอก

๑๙

ฉะนน การทเขยนเลขมาตราหรอเลขค าพพากษาศาลฎกาลงในค าตอบ หากไมแนใจจงไมควรเขยนลงไป แตถามนใจกเขยนลงไปได ไมมขอหามอะไร

โครงสรางทยกตวอยางมาใหดนเปนเพยงขนพนฐาน ฉะนนเมอนกศกษาไดฝกฝนเขยนตอบจนช านาญแลวกจะเขยนแบบฉบบการเขยนของตนเอง โครงสรางนจงเพยงขอเสนอแนะเทานน ไมใชแบบบงคบแตอยางใด

นอกจากรปแบบของการเขยนตอบขอสอบตามทกลาวมาแลว วธการฝกการเขยนตอบขอถาม การปฏบตตนในหองสอบและยทธวธในการเขยนตอบกมสวนส าคญทจะท าใหทานนกศกษาหรอผเขาสอบสามารถสอบไดเชนกน จงควรปฏบตดงน

ฝกการเขยนตอบขอสอบ ๑. ใหเอาขอสอบเกามาอาน แลวเขยนตอบโดยไมตองดธงค าตอบ

เสรจแลวเปดธงค าตอบใหดวาตอบถกหรอไม ถาไมถกใหเขยนตอบใหมโดยปดธงค าตอบไวแลวเปดดธงค าตอบเปรยบเทยบกบทเขยนตอบดวา ตอบครบประเดนหรอไม ภาษาทใชอานและเขาใจหรอไม ท าเชนนซ าไปซ ามาจนมนใจแลวจงเอาทเราเขยนตอนนไปใหเพอนหรอผรอานจะไดชวยวจารณและแนะน า

๒. ฝกเขยนตอบกอนสอบประมาณ ๑ เดอน หรออยางนอย ๑ สปดาหโดยท าทกวน ดวยการเรมจากเขยนตอบ ๑ ขอ แลวคอย ๆ เพมใหถง ๑๐ ขอ โดยใหก าหนดเวลาเขยนตอบใหท าเสรจใน ๒ ชวโมง (เวลาสอบจรงภายใน ๔ ชวโมง) เหตทตองเขยนใหเสรจภายใน ๒ ชวโมงกเพอฝก

๒๐

ความเรวในการเขยนเพราะมกจะปรากฏอยเสมอวามนกศกษาจ านวนมากเขยนตอบไมทนทง ๆ ทท าขอสอบได จงเปนทนาเสยดายอยางยง

๓. เขยนใหตวใหญอานงาย จดวรรคตอน ยอหนาใหนาอานและตองสะอาดดวย ควรใชปากกาสน าเงนเขยนและควรเปนดามเดยวกบทเราใชฝกเขยนตอบหามใชสแดงเดดขาด หามขดเสนใตหรอท าเครองหมายอนใด เพราะกรรมการอาจตความวาเปนการกระท าทสอไปในทางทจรตซงอาจถกตดคะแนนในขอนนกได

๔. การใชปากาควรเปนลกลนดามเดยวกบทใชฝกเขยน และควรเตรยมไวหลาย ๆ ดามโดยดามทเตรยมไวส ารองจะตองเปนปากกาทเคยใช หรอเขยนมาแลวบางเพอใหน าหมกไหลไดสะดวก เพราะปากกาใหมมกจะมเสนสจางและฝดท าใหเขยนไมสะดวก

ขอควรระวงและการปฏบตตวในหองสอบ ๑. เตรยมอปกรณการเขยนไปใหพรอม และควรเขาหองน ากอน

เขาหองสอบ ๒. เมอไดรบขอสอบแลวใหฟงค าชแจงจากกรรมการผคมสอบ

อยาลงมอท ากอนไดรบสญญาณ ๓. เมอไดรบสญญาณแลว ใหอานค าสงในขอสอบโดยละเอยด

อยาท านอกเหนอค าสง ๔. เรมลงมอท าโดยการอานขอสอบใหหมดทกขอและในระหวาง

ทอานถานกอะไรไดเขยนยอไวทรมกระดาษค าถามในขอนน ๕. เมออานขอสอบทกขอแลวใหเรมเขยนตอบในขอทคดวาท า

ไดมากทสดกอน

๒๑

๖. ในระหวางการเขยนตอบควรดเวลาวาเหลออยเทาไรตลอดเวลาเพอค านวณเวลาเขยนใหทน

๗. เมอเขยนเสรจถามเวลาเหลอหามออกจากหองสอบกอนหมดเวลา จงใชเวลาทเหลอในการทบทวนค าตอบทเขยนตอบวามตกเตมตรงไหนบาง แตไมควรแกค าตอบโดยแกขอวนจฉยเพราะของเดมมกจะถก

๘. ใหสงกระดาษค าตอบกบมอกรรมการเพอใหแนใจวากระดาษตอบจะไมถกลมพดหายไป

ยทธวธในการเขยนตอบขอสอบ ถาเปรยบสนามสอบเปนสนามรบ การทจะรบใหชนะกตองม

ยทธวธทดฉนใดฉนนนการสอบขอเขยนทหวงจะไดคะแนนมาก ๆ กจะ ตองมวธการเขยนตอบทด ซงผเขยนขอแนะน าหลกยทธวธเขยนตอบ ๓ ประการ ดงน

๑. เมออานขอสอบแลวมนใจในค าตอบทงจ าหลกกฎหมายทน าปรบบทวนจฉยค าถามได กใชวธเขยนตามแบบสามสวนคอ วางกฎหมายกอนแลวจงปรบบทกฎหมายวนจฉยและสรปค าตอบ

๒. ถามนใจในค าตอบแตจ าหลกกฎหมายไมคอยจะไดหรอจ าไดแตเขยนไมทนเวลา กใชเขยนตอบขอสอบแบบฟนธงคอเอาค าตอบมาไวตอนตนแลวอธบายปรบบทกฎหมายประกอบ

๓. กรณทอานค าถามแลวปรากฏวาเกดอาการมดแปดดาน คอ ไมรวาจะตอบอยางไรไมรวาขอสอบถามอะไร กอยาไดตกใจ ไดรวบรวมสมาธ และท าใจเยนแลวอานขอสอบชา ๆ อกสกหนงถงสองเทยว แลวกใชกฎหมาย

๒๒

ธรรมชาตมาเปนหลกวนจฉยหาค าตอบนนคอ ใหคดวาความยตธรรมอยตรงไหนกใหตอบไปในทางทสอดคลองกบความยตธรรม

ทงสามประการทกลาวมาน ขอใหทานผอานเลอกใชตามสถานการณทเกดขนแตอยาไดใชประการท ๓ ตอบทกขอกแลวกน