วฏัจักรทางการบัญชีและการวเิคราะห์รายการค้า

บทที ่3

วั ฏ จั ก ร ท า ง ก า ร บั ญ ชี

วฏัจักรทางการบัญชี (accounting cycle) หมายถึง

ลําดับขั้นตอนทางการบัญชี เริ่มจากการบันทึกรายการ

บัญชีที่เกดิขึน้ จนถึงการเสนอรายงานทางการเงินของรอบ

ระยะเวลาบัญชีหนึ่ง ๆ

1. การวเิคราะห์รายการค้า

2. การบันทกึบัญชี

3. การผ่านรายการ

4. การจดัทาํงบทดลอง

5. การบันทกึรายการปรับปรุง และแก้ไขรายการ

ทีผ่ดิพลาด

6. การจดัทาํงบทดลองภายหลงัการปรับปรุง

7. การปิดบัญชี

8. การจดัทาํงบทดลองภายหลงัปิดบัญชี

9. การจดัทาํงบการเงนิ

รอบระยะเวลาบัญชี

รอบระยะเวลาบัญชี (accounting period) หมายถงึ

งวดเวลาของการจัดทาํงบการเงนิ

ปีปฏทินิ (calendar year) คอื ระยะเวลาระหว่าง

1 มกราคม ถงึ 31 ธันวาคมของทุกปี ส่วนปีบญัชี (fiscal year)

คอื ระยะเวลาระหว่าง 1 ตุลาคม ถงึ 30 กนัยายนของทุกปี

ความสัมพนัธ์ของวฏัจกัรทางการบัญชี และรอบระยะเวลาบัญชี

แสดงดงัภาพที ่3.1

เริ่มต้นรอบระยะเวลาบัญชี 1 มกราคม 25X1

การวเิคราะห์รายการค้า การบันทกึบัญชี การผ่านรายการ การจดัทาํ

งบทดลอง

การบันทกึรายการ

ปรับปรุงและแก้ไข

ข้อผดิพลาดทางบัญชี

การจัดทาํ

งบทดลอง

ภายหลงัปรับปรุง

การปิดบัญชีการจัดทาํ

งบทดลองภายหลงั

ปิดบัญชี

การจดัทาํ

งบการเงนิ

สิ้นสุดรอบระยะเวลาบัญชี 31 ธันวาคม 25X1

รายการค้า

รายการค้า (business transaction) หรือรายการทางธุรกิจ

หมายถึง รายการที่ เกิดขึ้นเ นื่องจากการดําเนินงานทางธุรกิจ

ซึ่งอาจเกีย่วข้องกบัจํานวนเงนิหรือไม่กไ็ด้

1. การนําสินทรัพย์ประเภทต่าง ๆ มาลงทุน

2. การซื้อสินค้าหรือบริการเป็นเงนิเชื่อหรือเงนิสด

3. การขายสินค้าหรือบริการเป็นเงนิเชื่อหรือเงนิสด

4. การรับชําระหนีจ้ากลูกหนี้

5. การจ่ายชําระหนีแ้ก่เจ้าหนี้

6. การกู้ยมืเงนิจากเจ้าหนี้

7. การถอนเงนิทุนออกไปใช้ส่วนตวัเป็นเงนิสดหรือสินทรัพย์อืน่

8. การจ่ายค่าใช้จ่ายในการดาํเนินงานของกจิการประเภท ต่าง ๆ

9. การซื้อสินทรัพย์ประเภทต่าง ๆ เพือ่มาใช้ในกจิการ

10.การซื้อหลกัทรัพย์เพือ่เป็นการลงทุนชั่วคราวหรือระยะยาว

11.การจ่ายเงนิปันผลเป็นเงนิสดหรือสินทรัพย์อืน่

รายการทีม่ใิช่รายการค้า

(non – business transaction)

1. การต้อนรับลูกค้า

2. การแจกแบบสอบถาม

3. การแจกแผ่นพบัโฆษณา

4. การออกร้านเพือ่แสดงสินค้า

5. การไปพบลูกค้าเพือ่สอบถามเกีย่วกบัคุณภาพของสินค้า

6. การตกแต่งร้าน

7. การรับโทรศัพท์จากลูกค้า

8. การแจ้งราคาสินค้าแก่ลูกค้า

สมการบัญชี

สมการบัญชี (accounting equation) หมายถงึ ผลของ

การบันทกึรายการบัญชีทั้งด้านเดบิต และเครดติด้วยจํานวนเงิน

ทีเ่ท่ากนัตามหลกับัญชีคู่ ทาํให้เกดิสมการบัญชี

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ทุน

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

สมการงบ

แสดงฐานะ

การเงนิ

หนีส้ินสินทรัพย์ ส่วนของเจ้าของ= +

สมการงบ

แสดงฐานะ

การเงนิ

หนีส้ินสินทรัพ

ย์

ส่วนของเจ้าของ + รายได้ – ค่าใช้จ่าย= +

เอกสารประกอบรายการค้า

1. ใบสั่งซื้อสินค้าหรือใบแจ้งการใช้บริการ

2. ใบกาํกบัสินค้า ใบส่งสินค้าหรือบริการ

3. ใบรับคนืสินค้าหรือใบส่งคนืสินค้า

4. ใบแจ้งหนี้

5. ใบเสร็จรับเงนิ

6. ใบสําคญัการรับเงนิหรือจ่ายเงนิ

7. ใบนําฝากเงนิหรือใบถอนเงนิ

8. ใบโอนบัญชี

การวเิคราะห์รายการค้า

การวเิคราะห์รายการค้า (business transaction analysis)

หมายถึง การแสดงถึงผลกระทบของการเกิดรายการค้าที่

ก่อให้เกดิการแลกเปลีย่นหรือการโอนเงินหรือสิ่งของมีค่าที่ตีราคา

ได้เป็นตัวเงิน ระหว่างกจิการกบับุคคลหรือกจิการอืน่ อนัมีผลให้

จํานวนเงินในรายการของสมการบัญชี ได้แก่ สินทรัพย์ หนี้สิน

และส่วนของเจ้าของ เปลีย่นแปลงไปในลกัษณะเพิม่หรือลดลง

1. สินทรัพย์เพิม่ขึน้ ส่วนของเจ้าของเพิม่ขึน้

2. สินทรัพย์ลดลง ส่วนของเจ้าของลดลง

3. สินทรัพย์เพิม่ขึน้ หนีส้ินเพิม่ขึน้

4. สินทรัพย์ลดลง หนีส้ินลดลง

5. สินทรัพย์ชนิดหนึ่งเพิม่ขึน้ สินทรัพย์อกีชนิดหนึ่งลดลง

6. หนีส้ินชนิดหนึ่งเพิม่ขึน้ หนีส้ินอกีชนิดหนึ่งลดลง

7. ส่วนของผู้ถอืหุ้นชนิดหนึ่งเพิม่ขึน้ ส่วนของเจ้าของ

อกีชนิดหนึ่งลดลง

8. หนีส้ินเพิม่ขึน้ ส่วนของเจ้าของลดลง

9. หนีส้ินลดลง ส่วนของเจ้าของเพิม่ขึน้

ตัวอย่างที่ 3.1 นายชัยชนะ ฐานะดี เป็นเจ้าของกิจการ

คนเดียวได้เปิดให้บริการเกี่ยวกับการแพทย์ ชื่อ

“ชัยชนะการแพทย์” โดยเ ริ่มกิจการตั้ งแ ต่วันที ่

1 มกราคม 25X1 รายการค้าที่เกิดขึ้นระหว่าง

เดอืนมกราคม 25X1 มดีงัต่อไปนี้

ม.ค. 1 นายชัยชนะนําเงนิสดมาลงทุนเป็น จาํนวน

600,000 บาท

ตวัอย่างที ่3.1 (ต่อ)

ม.ค. 3 กจิการซื้ออุปกรณ์การแพทย์เป็นเงนิสด

ราคา 150,000 บาท

5 กจิการซื้อรถยนต์ 1 คนั จากบริษทั โตโยต้า

จาํกดั ราคา 360,000 บาท โดยจ่ายเงนิสด

ไปเพยีง 200,000 บาท ทีเ่หลอือกี 160,000

บาท จะจ่ายชําระภายใน 60 วนั

ตวัอย่างที ่3.1 (ต่อ)

ม.ค. 10 กจิการให้บริการตรวจรักษานายชาญชัยคดิ จาํนวน

เงนิ 60,000 บาท โดยกจิการยงัไม่ได้รับชําระเงนิ

15 กจิการซื้อวสัดุสํานักงานจากบริษทัโชคด ีจาํกดั

ราคา 15,400 บาท โดยกจิการจ่ายชําระเป็นตัว๋เงนิ

จ่าย

18 กจิการได้รับชําระหนีจ้ากนายชาญชัย จาํนวน

20,000 บาท

ตวัอย่างที ่3.1 (ต่อ)

ม.ค. 26 จ่ายค่าใช้สาธารณูปโภคเป็นเงนิสด จํานวน 14,000 บาท

30 นายชัยชนะ ถอนเงนิสดไปใช้ส่วนตวั จํานวน 40,000 บาท

31 จ่ายเงนิเดอืนพนักงานเป็นเงนิสด จํานวน 25,000 บาท

และในวนันีก้จิการได้จ่ายชําระหนีบ้ริษทั โตโยต้า จํากดั

จํานวน 100,000 บาท

การวเิคราะห์รายการค้า

รายการค้า วนัที ่1 มกราคม 25X1 นายชัยชนะนําเงนิสด

มาลงทุนเป็นจาํนวน 600,000

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด = ทุน – นายชัยชนะ

+600,000 = +600,000

รายการค้า วนัที ่ 3 มกราคม 25X1 กจิการซื้ออุปกรณ์

การแพทย์เป็นเงนิสด ราคา 150,0 00 บาท

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด + อุปกรณ์ = หนีส้ิน + ทุน – นายชัยชนะ

ยกมา 600,000 = 600,000

3 มกราคม -150,000 +150,000 =

รวม 450,000 + 150,000 = 600,000

รายการค้า วันที่ 5 มกราคม 25X1 กิจการซื้อรถยนต์ 1 คัน จากบริษัท

โตโยต้า จาํกดั ในราคา 360,000 บาท กจิการจ่ายเงนิสดไปเพยีง

200,000 บาท ทีเ่หลอือกี 160,000 บาท จะจ่ายภายใน 60 วนั

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด + อุปกรณ์ + รถยนต์ = เจ้าหนี้ + ทุน – นายชัยชนะ

ยกมา 450,000 150,000 = 600,000

5 มกราคม -200,000 + 360,000 = +160,000 + 600,000

รวม 250,000 + 150,000 + 360,000 = 160,000 + 600,000

รายการค้า วนัที่ 10 มกราคม 25X1 กจิการให้การตรวจรักษา

นายชาญชัย คิดเป็นจํานวนเงิน 60,000 บาท โดย

กจิการจะยงัไม่ได้รับชําระเงนิ

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด + ลูกหนี้

การค้า

+ อุปกรณ์ + รถยนต์ = เจ้าหนี้ + ทุน-นาย

ชัยชนะ

+ กาํไร

(ขาดทุน)

ยกมา

10

มกราคม

250,000 150,000 360,000 = 160,000 600,000

+60,000 = + 60,000

รายได้

รวม 250,000 + 60,000 + 150,000 + 360,000 = 160,000 + 600,000 + 60,000

รายการค้า วันที่ 15 มกราคม 25X1 กิจการซื้อวัสดุสํานักงานจาก

บริษัทโชคดี จํากัด ในราคา 15,400 บาท โดยกิจการจ่ายชําระ

เป็นตัว๋เงนิจ่ายสินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด + ลูกหนี้

การค้า

+ วสัดุ

สํานักงาน

+ อปุกรณ์ +

รถยนต์ = เจ้าหนี้

+

ตัว๋เงนิ

จ่าย

+ ทุน-นาย

ชัยชนะ

+ กาํไร

(ขาดทุ

น)

ยกมา

15

มกราคม

250,000 60,000 150,000 360,000 = 160,000 600,000 60,000

รายได้

+15,400 = +15,400

รวม 250,000 + 60,000 + 15,400 + 150,000 + 360,000 = 160,000 + 15,400 + 600,000 + 60,000

รายการค้า วนัที ่18 มกราคม 25X1 กจิการได้รับชําระหนีจ้ากนาย

ชาญชัย จาํนวน 20,000 บาท

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด + ลูกหนี้

การค้า

+ วสัดุ

สํานักงาน

+ อปุกรณ์ +

รถยนต์ = เจ้าหนี้

+

ตัว๋เงนิ

จ่าย

+ ทุน-นาย

ชัยชนะ

+ กาํไร

(ขาดทุน)

ยกมา

18

มกราคม

250,000 60,000 15,400 150,000 360,000 = 160,000 15,400 600,000 60,000

รายได้

+20,000 -

20,000

=

รวม 270,000 + 40,000 + 15,400 + 150,000 + 360,000 = 160,000 + 15,400 + 600,000 + 60,000

รายการค้า วนัที ่ 26 มกราคม 25X1 กจิการจ่ายค่าสาธารณูปโภค

เป็นเงนิสด จาํนวน 14,000 บาท

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด

+ลูกหนี้

การค้า+

วสัดุ

สํานักงาน+ อปุกรณ์ + รถยนต์ = เจ้าหนี้ +

ตัว๋เงนิ

จ่าย+

ทุน-

นายชัย

ชนะ

+กาํไร

(ขาดทุน)

ยกมา

26

มกราคม

270,000 40,000 15,400 150,000 360,000 = 160,000 15,400 600,000 60,000

รายได้

-14,000 - 14,000

= ค่าสาธารณู-

ปโภค

รวม 256,000 + 40,000 + 15,400 + 150,000 + 360,000 = 160,000 + 15,400 + 600,000 + 46,000

รายการค้า วนัที ่ 30 มกราคม 25X1 นายชัยชนะถอนเงนิสดไปใช้ส่วนตวั

จาํนวน 40,000 บาท

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด +ลูกหนี้

การค้า+

วสัดุ

สํานักง

าน

+ อุปกรณ์ + รถยนต์ = เจ้าหนี้ +ตัว๋เงนิ

จ่าย+ทุน-นาย

ชัยชนะ-ถอนใช้ส่วนตวั +

กาํไร (ขาดทุน)

ยกมา

30

มกราคม

256,000 40,000 15,400 150,000 360,000 = 160,000 15,400 600,000 46,000

-40,000 = -40,000

รวม 216,000 + 40,000 + 15,400 150,000 + 360,000 = 160,000 + 15,400 + 600,000 - 40,000 + 46,000

รายการค้า วนัที ่ 31 มกราคม 25X1 จ่ายเงนิเดอืนพนักงาน เป็นเงนิสด 25,000 บาท

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด +ลูกหนี้

การค้า+

วสัดุ

สํานักงาน+ อุปกรณ์ + รถยนต์ = เจ้าหนี้ +

ตัว๋เงนิ

จ่าย+

ทุน-นาย

ชัยชนะ-

ถอนใช้ส่วนตวั +

กาํไร (ขาดทุน)

ยกมา 216,000 40,000 15,400 150,000 360,000 = 160,000 15,400 600,000 40,000 46,000

31

มกรา

คม

-25,000 = -25,000

เงนิเดอืน

-100,000 -100,000

รวม 91,000 + 40,000 + 15,400 + 150,000 + 360,000 = 60,000 + 15,400 + 600,000 - 40,000 + 21,000

656,400 656,400

ตารางที ่3.1 ความสัมพนัธ์ของการวเิคราะห์รายการค้ากบัการจัดทาํงบแสดงฐานะการเงนิ และงบกาํไรขาดทุนเบ็ดเสร็จ

รายการค้า

สินทรัพย์ หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ กาํไร (ขาดทุน) สุทธิ

เงนิสดลูกหนี้

การค้า

วสัดุ

สํานักงานอุปกรณ์ รถยนต์ เจ้าหนี้ ตัว๋เงนิจ่าย ทุน-นายชัยชนะ รายได้ ค่าใช้จ่าย

25X1

มกราคม 1

+600,000 +600,000

3 -150,000 +150,000

5 200,000 +360,000 +160,000

10 +60,000 +60,000

รายได้

ค่าบริการ

15 +15,400 +15,400

18 +20,000 -20,000

26 -14,000 -14,000

ค่าสาธารณูปโภค

30 -40,000 -40,000

ถอนใช้ส่วนตัว

31 -25,000 -25,000

เงินเดือน

31 -100,000 -100,000

รวม +91,000 +40,000 +15,400 +150,000 +360,000 +60,000 +15,400 560,000 +60,000 -39,000

รวม +91,000 +40,000 +15,400 +150,000 +360,000 +60,000 +15,400 560,000 +60,000 -39,000

ร้านชัยชนะการแพทย์ ร้านชัยชนะการแพทย์

งบแสดงฐานะการเงนิ งบกาํไรขาดทุนเบ็ดเสร็จ

ณ วนัที ่31 มกราคม 25X1 สําหรับระยะเวลา 1 เดือน สิ้นสุด วนัที ่31 มกราคม 25X1

สินทรัพย์ หนีส้ินและส่วนของเจ้าของ รายได้

สินทรัพย์

หมุนเวยีน

หนีส้ินหมุนเวยีน รายได้ค่าบริการ 60,000

เงนิสด 91,000 เจ้าหนี้ 60,000 ค่าใช้จ่าย

ลูกหนีก้ารค้า 40,000 ตั๋วเงินจ่าย 15,400 ค่าสาธารณูปโภค 14,000

วสัดุสํานักงาน 15,400 หนีส้ินระยะยาว เงินเดือน 25,000 39,000

สินทรัพย์ไม่หมุนเวยีน ส่วนของเจ้าของ กาํไร (ขาดทุน) สุทธิ 21,000

อุปกรณ์การแพทย์ 150,000 ทุน-นายชัยชนะ 600,000

รถยนต์ 360,000 บวก กาํไรสุทธิ 21,000

621,000

หัก ถอนใช้

ส่วนตัว

40,000 581,000

รวมสินทรัพย์ 656,400 รวมหนีส้ินและส่วนของเจ้าของ 656,400

ผลรวมของสินทรัพย์

656,400

กาํไรสุทธิ

21,000ส่วนของเจา้ของ

581,000ผลรวมของหนี้สินและส่วนของเจา้ของ

656,400

=

การจดัหมวดหมู่และการกาํหนดผงับัญชี

ผงับัญชี (chart of accounts) หมายถงึ

รายการแสดงชื่อและเลขทีบ่ัญชีทั้งหมดทีใ่ช้ใน

ระบบบัญชีของกจิการ โดยจดัหมวดหมู่ไว้

อย่างเป็นระบบและมหีลกัเกณฑ์

1. การกาํหนดเลขทีบ่ัญชีหลกัแรก

หมวดสินทรัพย์ เลขทีบ่ัญชีประจาํหมวดหลกัแรกคอื 1

หมวดหนีส้ิน เลขทีบ่ัญชีประจาํหมวดหลกัแรกคอื 2

หมวดส่วนของเจ้าของ เลขทีบ่ัญชีประจาํหมวดหลกัแรกคอื 3

หมวดรายได้ เลขทีบ่ัญชีประจาํหมวดหลกัแรกคอื 4

หมวดค่าใช้จ่าย เลขทีบ่ัญชีประจาํหมวดหลกัแรกคอื 5

2. การกาํหนดเลขทีบ่ัญชีหลกัทีส่อง

สินทรัพย์หมุนเวยีนและหนีส้ินหมุนเวยีน เลขทีบ่ัญชีประจาํ

ประเภทบัญชีคอื 1

สินทรัพย์ไม่หมุนเวยีนและหนีส้ินระยะยาว เลขทีบ่ัญชีประจาํ

ประเภทบัญชีคอื 2

ส่วนของเจ้าของ เลขทีบ่ัญชีประจาํประเภทบัญชีคอื 0

รายได้และค่าใช้จ่ายจากการดาํเนินงานปกติ เลขทีบ่ัญชีประจาํ

ประเภทบัญชีคอื 1

รายได้และค่าใช้จ่ายทีไ่ม่ได้เกดิจากการดาํเนินงานตามปกต ิ เลขที่

บัญชีประจาํประเภทบัญชีคอื 2

3. การกาํหนดเลขทีบ่ัญชีหลกัทีส่าม

บัญชีเงนิสด ได้แก่ 111

บัญชีเงนิกู้ระยะยาว ได้แก่ 221

บัญชีทุน ได้แก่ 301

บัญชีรายได้ค่าบริการ ได้แก่ 411

บัญชีดอกเบีย้จ่าย ได้แก่ 519

หลกัการบันทกึรายการทางบัญชี

หลั กก ารบันทึ กร ายการทางบัญ ชี

หมายถึง วิธีการปฏิบัติเกี่ยวกับการบันทึก

รายการค้าที่ เกิดขึ้นแต่ละรายการในบัญชี

ที่เกี่ยวข้องอย่างเป็นระบบ หลักการบันทึก

รายการทางบัญชีม ี2 ระบบ ได้แก่

1.ระบบบัญชีเดีย่ว

ระบบบัญชีเดีย่ว (single – entry system

หรือ single – entry bookkeeping) หมายถึง

วิธีการบัญชีที่บันทึกเฉพาะรายการในบัญชีเงิน

สดหรือบัญชีบุคคลเท่านั้น และมักจะไม่สมบูรณ์

ครบตามระบบบัญชีคู่ ซึ่งต้องลงรายการบัญชีทั้ง

ด้านเดบิตและเครดติจนเกดิดุลในตวั

2.ระบบบัญชีคู่

ระบบบัญชีคู่ (double – entry system หรือ double –

entry bookkeeping) หมายถึง วธิีการที่ใช้ปฏิบัติในการบันทึก

รายการบัญชีต่าง ๆ ประกอบด้วยรายการในสมุดรายวันทั่วไป

รายการในสมุดแยกประเภท ตลอดจนเอกสารหลักฐาน การ

บันทึกเหล่านี้มีระบบและประเพณีปฏิบัติต่าง ๆ ซึ่งอาจใช้ได้กับ

ทั้งกจิการขนาดเลก็และใหญ่

- single journal entry

- compound journal entry

ความหมายของคาํว่าเดบิต และเครดติ

เดบิต (debit) หมายถงึ1. จาํนวนเงนิทีแ่สดงทางด้านซ้ายของบัญชี

2. การลงรายการทางด้านซ้ายของบัญชีหรือการผ่านบัญชี

อนักระทาํให้สินทรัพย์หรือค่าใช้จ่ายเพิม่ขึน้

3. การลงรายการทางด้านด้านซ้ายของบัญชีหรือการผ่านบัญชี

อนักระทาํให้หนีส้ินรายการเงนิทุนหรือรายได้ลดลง

เครดติ (credit) หมายถงึ

1. จาํนวนเงนิทีแ่สดงทางด้านขวาของบัญชี

2. การลงรายการทางด้านขวาของบัญชีหรือการผ่านบัญชี

อนักระทาํให้หนีส้ิน รายการเงนิทุนหรือรายได้เพิม่ขึน้

3. การลงรายการทางด้านขวาของบัญชีหรือการผ่านบัญชี

อนักระทาํให้สินทรัพย์หรือค่าใช้จ่ายลดลง

สรุป

1. เดบิตหรือใช้ตวัย่อว่า Dr หมายถึง การนําผลของการ

วิเคราะห์รายการค้าที่เกิดขึ้นมาบันทึกรายการทาง

บัญชีด้านซ้ายมอื

2. เครดติหรือใช้ตวัย่อว่า Cr หมายถงึ การนําผลของการ

วิเคราะห์รายการค้าที่เกิดขึ้นมาบันทึกรายการทาง

บัญชีด้านขวามอื

รายการคา้

การวเิคราะห์รายการคา้

สินทรัพยเ์พิ่มขึ้น

หนี้สินลดลง

ส่วนของเจา้ของลดลง

รายไดล้ดลง

ค่าใชจ้่ายเพิ่มขึ้น

สินทรัพยล์ดลง

หนี้สินเพิ่มขึ้น

ส่วนของเจา้ของเพิ่มขึ้น

รายไดเ้พิ่มขึ้น

ค่าใชจ้่ายลดลง

บนัทึกบญัชีดา้นเดบิต บนัทึกบญัชีดา้นเครดิต

ข้อ 10 ต่อไปนีเ้ป็นรายการค้าระหว่างเดอืนกรกฎาคม 25X1 ของ “ร้านโชคดีมอเตอร์

25X1

ก.ค. 1 นายโชคดนีําเงนิสดมาลงทุน จาํนวน 150,000 บาท

3 นําเงนิสดไปฝากธนาคาร จาํนวน 50,000 บาท

5 ซื้ออุปกรณ์สํานักงานเป็นเงนิสด จาํนวน 40,000 บาท

8 ซื้อวสัดุสิ้นเปลอืงในการซ่อมรถเป็นเงนิเชื่อจํานวน 15,000 บ.

10 ส่งบิลเรียกเกบ็เงนิค่าบริการซ่อมรถจากลูกค้าจํานวน 20,000 บาท

แต่ยงัมไิด้รับชําระเงนิ

13 จ่ายชําระหนีค้่าวสัดุสิ้นเปลอืงเป็นเงนิสด จาํนวน 10,000 บาท

15 จ่ายค่าเช่าร้านเป็นเงนิสด จาํนวน 5,000 บาท

15 รับชําระหนีจ้ากลูกค้าเป็นเงนิสด จาํนวน 12,000 บาท

20 นายโชคดถีอนเงนิมาใช้ส่วนตวัเป็นเงนิสด จาํนวน 8,000 บาท

ข้อ 10 ต่อไปนีเ้ป็นรายการค้าระหว่างเดอืนกรกฎาคม 25X1 ของ “ร้านโชคดีมอเตอร์

25X1

ก.ค. 25 รับเงนิค่าบริการซ่อมรถเป็นเงนิสด จาํนวน 35,000 บาท

30 จ่ายค่าสาธารณูปโภคเป็นเงนิสด จาํนวน 3,000 บาท

31 จ่ายเงนิเดอืนพนักงานเป็นเงนิสด จาํนวน 25,000 บาท

ให้ทาํ วเิคราะห์รายการค้าทีเ่กดิขึน้ในแต่ละวนัว่ามผีลกระทบต่อรายการใน

สมการบัญชีเช่นไร โดยแสดงการวเิคราะห์เช่นเดยีวกบัตวัอย่างที ่3.1

ข้อ 10 การวเิคราะห์รายการค้า

รายการค้า วนัที ่1 กรกฎาคม 25X1 นายโชคดนีําเงนิสด

มาลงทุนเป็นจาํนวน 600,000

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด = ทุน – นายโชคดี

+150,000 = +150,000

รายการค้า วนัที ่ 3 กรกฎาคม 25X1 นําเงนิสดไปฝาก

ธนาคาร ราคา 50,0 00 บาท

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด + เงนิฝาก

ธนาคาร

= หนีส้ิน + ทุน – นายโชคดี

ยกมา 150,000 = 150,000

3 ก.ค. -50,000 +50,000 =

รวม 100,000 + 50,000 = 150,000

รายการค้า วนัที่ 5 กรกฎาคม 25X1 ซื้ออุปกรณ์สํานักงานเป็นเงิน

สด 40,000 บาท

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด + เงนิฝาก

ธนาคาร

+ อุปกรณ์ = เจ้าหนี้ + ทุน – นายโชคดี

ยกมา 100,000 50,000 = 150,000

5 ก.ค. -40,000 + 40,000 = +

รวม 60,000 + 50,000 + 40,000 = + 150,000

รายการค้า วนัที ่8 กรกฎาคม ซื้อวสัดุสิ้นเปลอืงในการซ่อมรถ

เป็นเงนิเชื่อจํานวน 15,000 บ.

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด + เงนิฝาก

ธนาคาร

+ วสัดุ

สิ้นเปลอืง

+ อุปกรณ์ = เจ้าหนี้ + ทุน-นาย

โชคดี

+ กาํไร

(ขาดทุน)

ยกมา

8 ก.ค.

60,000 50,000 40,000 = 150,000

+15,000 = +15,000 +

รวม 60,000 + 50,000 + 15,000 + 40,000 = 15,000 + 150,000 +

รายการค้า วนัที ่11 กรกฎาคม 25X1 ส่งบิลเรียกเกบ็เงนิค่าบริการ

ซ่อมรถจากลูกค้า จาํนวน 20,000 บาท แต่ยงัมไิด้รับชําระเงนิ

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด + เงนิฝาก

ธนาคาร

+ ลูกหนี้

การค้า

+ วสัดุ

สํานักงาน

+

อปุกรณ์ = เจ้าหนี้

+

+ ทุน-นาย

โชคดี

+ กาํไร

(ขาดทุน)

ยกมา

11 ก.ค.

60,000 50,000 15,000 40,000 = 15,000 150,000

+20,000 = +20,000

รายได้

รวม 60,000 + 50,000 + 20,000 + 15,000 + 40,000 = 15,000 + + 150,000 + 20,000

รายการค้า วนัที ่13 กรกฎาคม 25X1 จ่ายชําระหนีค้่าวสัดุสิ้นเปลอืง

เป็นเงนิสด จาํนวน 10,000 บาท

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด + เงนิฝาก

ธนาคาร

+ ลูกหนี้

การค้า

+ วสัดุ

สํานักงาน

+

อปุกรณ์ = เจ้าหนี้

+

+ ทุน-นาย

โชคดี

+ กาํไร

(ขาดทุน)

ยกมา

13 ก.ค.

60,000 50,000 20,000 15,000 40,000 = 15,000 150,000 +20,000

รายได้

-10,000 = -10,000

รวม 50,000 + 50,000 + 20,000 + 15,000 + 40,000 = 5,000 + + 150,000 + 20,000

รายการค้า วนัที ่15 กรกฎาคม 25X1 จ่ายค่าเช่าร้านเป็นเงนิสด

จาํนวน 5,000 บาท

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด + เงนิฝาก

ธนาคาร

+ ลูกหนี้

การค้า

+ วสัดุ

สํานักงาน

+

อปุกรณ์ = เจ้าหนี้

+

+ ทุน-นาย

โชคดี

+ กาํไร

(ขาดทุน)

ยกมา

15 ก.ค.

50,000 50,000 20,000 15,000 40,000 = 5,000 150,000 +20,000

รายได้

-5,000 =

-5,000

ค่าเช่า

รวม 45,000 + 50,000 + 20,000 + 15,000 + 40,000 = 5,000 + + 150,000 + 15,000

รายการค้า วนัที ่15 กรกฎาคม 25X1 รับชําระหนีจ้ากลูกค้าเป็นเงนิ

สด จาํนวน 12,000 บาท

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด + เงนิฝาก

ธนาคาร

+ ลูกหนี้

การค้า

+ วสัดุ

สํานักงาน

+

อปุกรณ์ = เจ้าหนี้

+

+ ทุน-นาย

โชคดี

+ กาํไร

(ขาดทุน)

ยกมา

15 ก.ค.

45,000 50,000 20,000 15,000 40,000 = 5,000 150,000 +20,000

รายได้ -

5,000

ค่าเช่า

+12,000 -12,000 =

รวม 57,000 + 50,000 + 8,000 + 15,000 + 40,000 = 5,000 + + 150,000 + 15,000

รายการค้า วนัที ่20 กรกฎาคม 25X1 นายโชคดถีอนเงนิมาใช้ส่วนตวั

เป็นเงนิสด จาํนวน 8,000 บาท

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด + เงนิฝาก

ธนาคาร

+ ลูกหนี้

การค้า

+ วสัดุ

สํานัก

งาน

+

อปุกรณ์ = เจ้า หนี้ + ทุน-

โชคดี

+ ถอนใช้

ส่วนตวั

+ กาํไร

(ขาดทุน)

ยกมา

20

ก.ค.

57,000 50,000 8,000 15,000 40,000 = 5,000 150,000 +20,000

รายได้ -

5,000

ค่าเช่า

-8,000 = -8,000

รวม 49,000 + 50,000 + 8,000 + 15,000 + 40,000 = 5,000 + 150,000 -8,000 + 15,000

รายการค้า วนัที ่25 กรกฎาคม 25X1 รับเงนิค่าบริการซ่อมรถเป็นเงนิ

สด จาํนวน 35,000 บาท

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด + เงนิฝาก

ธนาคาร

+ ลูกหนี้

การค้า

+ วสัดุ

สํานัก

งาน

+

อปุกรณ์ = เจ้า หนี้ + ทุน-

โชคดี

+ ถอนใช้

ส่วนตวั

+ กาํไร

(ขาดทุน)

ยกมา

25

ก.ค.

49,000 50,000 8,000 15,000 40,000 = 5,000 150,000 -8,000 +20,000

รายได้

-5,000

ค่าเช่า

+

35,000 =

+รายได้

35,000

รวม 84,000 + 50,000 + 8,000 + 15,000 + 40,000 = 5,000 + 150,000 -8,000 + 50,000

รายการค้า วนัที ่30 กรกฎาคม 25X1 จ่ายค่าสาธารณูปโภคเป็นเงนิสด

จาํนวน 3,000 บาท

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด + เงนิฝาก

ธนาคาร

+ ลูกหนี้

การค้า

+ วสัดุ

สํานัก

งาน

+

อปุกรณ์ = เจ้า หนี้ + ทุน-

โชคดี

+ ถอนใช้

ส่วนตวั

+ กาํไร

(ขาดทุน)

ยกมา

30

ก.ค.

84,000 50,000 8,000 15,000 40,000 = 5,000 150,000 -8,000 +55,000

รายได้

-5,000

ค่าเช่า

-3,000 =

-ค่า

สาธารณูปโภค

3,000

รวม 81,000 + 50,000 + 8,000 + 15,000 + 40,000 = 5,000 + 150,000 -8,000 + 47,000

(ข้อ10) รายการค้า วนัที ่31 กรกฎาคม 25X1 จ่ายเงนิเดอืนพนักงาน

เป็นเงนิสด จาํนวน 25,000 บาท สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด + เงนิฝาก

ธนาคาร

+ ลูกหนี้

การค้า

+ วสัดุ

สํานัก

งาน

+

อปุกรณ์ = เจ้า หนี้ + ทุน-

โชคดี

+ ถอนใช้

ส่วนตวั

+ กาํไร

(ขาดทุน)

ยกมา

30

ก.ค.

81,000 50,000 8,000 15,000 40,000 = 5,000 150,000 -8,000 +55,000

รายได้

-5,000

ค่าเช่า

-

25,000

=

สาธารณูปโภค

-3,000

เงนิเดอืน

-25,000

รวม 56,000 + 50,000 + 8,000 + 15,000 + 40,000 = 5,000 + 150,000 -8,000 + 22,000

ข้อ 11 คุณแดงได้เปิดร้านตดัเสื้อผ้าสตรีชื่อ “แดงสวยหรู” รายการค้าระหว่างเดอืนมกราคม 25X1 มดีงัต่อไปนี ้ 25X1

ม.ค. 1 คุณแดงนําเงนิสดมาลงทุน จาํนวน 100,000 บาท

4 ซื้ออปุกรณ์ตดัเยบ็ราคา 57,000 บาท โดยจ่ายชําระเป็นเงนิสดทนัท ี32,000 บาท ทีเ่หลอืจะชําระภายหลงั

6 ซื้อวสัดุสํานักงานเป็นเงนิสด จาํนวน 5,000 บาท

10 รับรายได้ค่าบริการตดัเยบ็เป็นเงนิสด จาํนวน 22,500 บาท

15 จ่ายค่าเช่าร้านเป็นเงนิสด จาํนวน 10,000 บาท

18 จ่ายชําระหนีค้่าอปุกรณ์ตดัเยบ็เป็นเงนิสดจาํนวน15,000 บ.

20 ส่งใบแจ้งหนีค้่าบริการตดัเยบ็ให้แก่ลูกค้า จาํนวน 12,000

บาท ลูกค้าขอชําระหนีใ้นเดอืนหน้า

ข้อ 11

ม.ค. 25 จ่ายค่าสาธารณูปโภคเป็นเงนิสด จาํนวน 3,000 บาท

28 คุณแดงถอนเงนิสดไปใช้ส่วนตวั จาํนวน 5,000 บาท

31 จ่ายเงนิเดอืนพนักงานเป็นเงนิสด จาํนวน 16,000 บาท

ให้ทาํ 11.1 วเิคราะห์รายการค้าทีเ่กดิขึน้ในแต่ละวนัว่ามผีลกระทบต่อรายการในสมการบัญชีเช่นไร โดยแสดงการวเิคราะห์ตามตวัอย่างที ่3.1

11.2 นําผลของการวเิคราะห์มาแสดงความสัมพนัธ์กบังบดุลและงบกาํไรขาดทุนในลกัษณะเช่นเดยีวกบัตัวอย่างที ่ 3.1

ข้อ 11 การวเิคราะห์รายการค้า

รายการค้า วนัที ่1 มกราคม 25X1 คุณแดง นําเงนิสด

มาลงทุนเป็นจาํนวน 100,000

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด = ทุน – คุณแดง

+100,000 = +100,000

รายการค้า วนัที ่ 4 มกราคม 25X1 ซื้ออุปกรณ์ตดัเยบ็ราคา

57,000 โดยจ่ายชําระเป็นเงนิสดทนัท ี32,000 บาท ทีเ่หลอืจะ

ชําระภายหลงัสินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด + อุปกรณ์ = หนีส้ิน + ทุน – นายโชคดี

ยกมา 100,000 = 100,000

4 ม.ค. -32,000 +57,000 = เจ้าหนี้

+25,000

รวม 68,000 + 57,000 = 25,000 + 100,000

รายการค้า วันที่ 6 มกราคม 25X1 ซื้อวัสดุสํานักงานเป็นเงินสด

5,000 บาท

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด + วสัดุ

สํานักงาน

+ อุปกรณ์ = เจ้าหนี้ + ทุน – คุณแดง

ยกมา 68,000 + 57,000 = 25,000 + 100,000

6 ม.ค. -5,000 +5,000 = +

รวม 63,000 + 5,000 + 57,000 = 25,000 + 100,000

รายการค้า วนัที ่10 มกราคม รับรายได้ค่าบริการตดัเยบ็เป็น

เงนิสด 22,500 บ.

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด + วสัดุ

สิ้นเปลอืง

+ อุปกรณ์ = เจ้าหนี้ + ทุน-นาย

โชคดี

+ กาํไร

(ขาดทุน)

ยกมา

10 ม.ค.

63,000 +5,000 57,000 = 25,000 100,000

+22,500

= + รายได้

+22,500

รวม 85,500 + + +5,000 + 57,000 = 25,000 + 100,000 + 22,500

รายการค้า วนัที ่15 มกราคม จ่ายค่าเช่าร้านเป็นเงนิสด 10,000

บาท

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด + วสัดุ

สิ้นเปลอืง

+ อุปกรณ์ = เจ้าหนี้ + ทุน-นาย

โชคดี

+ กาํไร

(ขาดทุน)

ยกมา

15 ม.ค.

85,500 5,000 57,000 = 25,000 100,000 รายได้

+22,500

-10,000

= + ค่าเช่า

-10,000

รวม 75,500 + + +5,000 + 57,000 = 25,000 + 100,000 + 12,500

รายการค้า วนัที ่18 มกราคม จ่ายชําระหนีค้่าอุปกรณ์ตดัเยบ็เป็น

เงนิสด 10,000

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด + วสัดุ

สิ้นเปลอืง

+ อุปกรณ์ = เจ้าหนี้ + ทุน-นาย

โชคดี

+ กาํไร

(ขาดทุน)

ยกมา

18 ม.ค.

75,500 5,000 57,000 = 25,000 100,000 รายได้

+22,500

ค่าเช่า

-10,000

-15,000 = -15,000 +

รวม 60,500 + + 5,000 + 57,000 = 10,000 + 100,000 + 12,500

รายการค้า วนัที ่20 มกราคม ส่งใบแจ้งหนีค้่าบริการตดัเยบ็ให้แก่

ลูกค้าจํานวน 12,000 บาทลูกค้าขอชําระหนีใ้นเดอืนหน้า

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด + ลูกหนี้ + วสัดุ

สิ้นเปลอืง

+ อุปกรณ์ = เจ้าหนี้ + ทุน-นาย

โชคดี

+ กาํไร

(ขาดทุน)

ยกมา

20 ม.ค.

60,500 5,000 57,000 = 10,000 100,000 รายได้

+22,500

ค่าเช่า

-10,000

+12,000

= + รายได้

+12,000

รวม 60,500 + 12,000 + 5,000 + 57,000 = 10,000 + 100,000 + 24,500

รายการค้า วนัที ่25 มกราคม จ่ายค่าสาธารณูปโภคเป็นเงนิ 3,000

บาท

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด + ลูกหนี้ + วสัดุ

สิ้นเปลอืง

+ อุปกรณ์ = เจ้าหนี้ + ทุน-นาย

โชคดี

+ กาํไร

(ขาดทุน)

ยกมา

25 ม.ค.

60,500 12,000 5,000 57,000 = 10,000 100,000 รายได้

+34,500

ค่าเช่า

-10,000

-3,000 = + ค่า

สาธารณูปโภค

-3,000

รวม 57,500 + 12,000 + 5,000 + 57,000 = 10,000 + 100,000 + 21,500

รายการค้า วนัที ่ 28 มกราคม 25X1 คุณแดงถอนเงนิสดไปใช้ส่วนตวั

จาํนวน 5,000 บาท

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด +ลูกหนี้

การค้า+

วสัดุ

สํานักงาน+ อปุกรณ์ + = เจ้าหนี้ +

ทุน-คุณ

แดง-ถอนใช้ส่วนตวั +

กาํไร (ขาดทุน)

ยกมา

28

มกราคม

57,500 12,000 5,000 57,000 = 10,000 100,000 21,500

-5,000 = -5,000

รวม 52,500 + 12,000 + 5,000 57,000 + = 10,000 + + 100,000 - 5,000 + 21,500

ข้อ 11(ต่อ) รายการค้า วนัที ่ 31 มกราคม 25X1 จ่ายเงนิเดอืนพนักงาน

เป็นเงนิสดจํานวน 16,000 บาท

สินทรัพย์ = หนีส้ิน + ส่วนของเจ้าของ

เงนิสด +ลูกหนี้

การค้า+

วสัดุ

สํานักงาน+ อปุกรณ์ + = เจ้าหนี้ +

ทุน-คุณ

แดง-ถอนใช้ส่วนตวั +

กาํไร (ขาดทุน)

ยกมา

31

มกราคม

52,500 12,000 5,000 57,000 = 10,000 100,000 - 5,000 +21,500

เงนิเดอืน

-16,000 = -16,000

รวม 36,500 + 12,000 + 5,000 57,000 + = 10,000 + + 100,000 - 5,000 + 5,500

ข้อ 12. จากรายการค้าข้างล่างนี ้ จงวเิคราะห์รายการค้าว่ามผีลกระทบต่อสินทรัพย์ หนีส้ิน และส่วนของเจ้าของอย่างไร โดยเขยีนเครื่องหมาย + ในช่องเพิม่ขึน้ และเครื่องหมาย – ในช่องลดลง พร้อมระบุชื่อ และใส่จาํนวนเงนิของแต่ละรายการให้ถูกต้องตามตวัอย่างของรายการวนัที ่1 มกราคม 25X1

25X1

มกราคม 1 นางสาวฤดนีําเงนิสดมาลงทุน 80,000 บาท

3 ซื้อชุดรับแขกเป็นเงนิเชื่อ 10,000 บาท

4 จ่ายค่าเช่าสํานักงานเป็นเงนิสด 4,000 บาท

7 ซื้อเครื่องพมิพ์ดดีเป็นเงนิสด 12,500 บาท

10 รับเงนิสดเป็นค่านายหน้า 8,000 บาท

13 จ่ายเงนิชําระหนีค้่าชุดรับแขกเป็นเงนิสด 8,400 บาท

15 จ่ายค่าแรงงานงวดแรกเป็นเงนิสด 3,000 บาท

ข้อ 12. (ต่อ)

25X1

มกราคม

17 ออกบิลเรียกเกบ็เงนิเป็นค่านายหน้า 6,000 บาท จากนายสุขใจ20รับ

ชําระหนีเ้ป็นเงนิสด 2,400 บาท จากนายสุขใจ

24 นางสาวฤด ีถอนเงนิสดไปใช้ส่วนตวั 2,000 บาท

27 จ่ายค่าโฆษณาเป็นเงนิสด 2,500 บาท

30 จ่ายค่าแรงงานงวดสองเป็นเงนิสด 3,500 บาท

ข้อ12. (ต่อ) วนัที ่ 1 มกราคม 25X1 นางสาวฤดนีําเงนิ

สดมาลงทุน 80,000 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

+80,000

ทุน

+80,000

ข้อ12. (ต่อ) วนัที ่3 มกราคม 25X1 ซื้อชุดรับแขกเป็น

เงนิเชื่อ 10,000 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เครื่องใช้

สํานักงาน

+10,000

เจ้าหนี ้

+10,000

ข้อ12. (ต่อ) วนัที ่4 มกราคม 25X1 จ่ายค่าเช่าสํานักงาน

เป็นเงนิสด 4,000 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

-4,000

ค่าเช่า

สํานัก

งาน

-4,000

ข้อ12. (ต่อ) วนัที ่7 มกราคม 25X1 ซื้อเครื่องพมิพ์ดดี

เป็นเงนิสด 12,500 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เครื่องใช้

สํานักงาน

+12,500

เงนิสด

-12,500

ข้อ12. (ต่อ) วนัที ่10 มกราคม 25X1 รับเงนิสดเป็นค่า

นายหน้า 8,000 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

+8,000

รายได้ค่า

นายหน้า

+8,000

ข้อ12. (ต่อ) วนัที ่13 มกราคม 25X1 จ่ายเงนิชําระหนีค้่า

ชุดรับแขกเป็นเงนิสด 8,400 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

-8,400

เจ้าหนี้

-8,400

ข้อ12. (ต่อ) วนัที ่15 มกราคม 25X1 ค่าแรงงานงวดแรก

เป็นเงนิสด 3,000 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

-3,000

ค่าแรง

งาน

-3,000

ข้อ12. (ต่อ) วนัที ่17 มกราคม 25X1 ออกบิลเรียกเกบ็เงนิ

เป็นค่านายหน้า 6,000 บาท จากนายสุขใจ

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

ลูกหนี้

+6,000

รายได้ค่า

นายหน้า

+6,000

ข้อ12. (ต่อ) วนัที ่20 มกราคม 25X1 รับชํานะหนีเ้ป็น

เงนิสด 2,400 บาท จากนายสุขใจ

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

+2,400

ลูกหนี้

-2,400

ข้อ12. (ต่อ) วนัที ่24 มกราคม 25X1 นางสาวฤด ีถอน

เงนิสดไปใช้ส่วนตวั 2,000 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

-2,000

ถอนใช้

ส่วนตวั

-2,000

ข้อ12. (ต่อ) วนัที ่27 มกราคม 25X1 จ่ายค่าโฆษณาเป็น

เงนิสด 2,500 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

-2,500

ค่า

โฆษณา

-2,500

ข้อ12. (ต่อ) วนัที ่30 มกราคม 25X1 จ่ายค่าแรงงานงวด

สองเป็นเงนิสด 3,500 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

-3,500

ค่าแรงงาน

-3,500

ข้อ 13 จากรายการค้าข้างล่างนี ้ จงวเิคราะห์ถงึผลกระทบ

ทีม่ตี่อสินทรัพย์ หนีส้ิน และ ส่วนของเจ้าของโดย

เขยีนเครื่องหมาย + ในช่องเพิม่ขึน้ และเครื่องหมาย – ใน

ช่องลดลง พร้อมทั้งระบุชื่อและจาํนวนเงนิของบัญชีย่อย

ในแต่ละหมวดบัญชี

ข้อ13. วนัที ่1 พฤศจกิายน 25X1 นายธงชัยนําเงนิสดมา

ลงทุน 20,000 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

+20,000

ทุน

+20,000

ข้อ13. วนัที ่2 พฤศจกิายน 25X1 จ่ายค่าโฆษณาเป็นเงนิ

สด 2,000 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

-2,000

ค่า

โฆษณา

-2,000

ข้อ13. วนัที ่5 พฤศจกิายน 25X1 ซื้อตู้เกบ็เอกสารเป็น

เงนิเชื่อ 5,000 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

อปุกรณ์

+5,000

เจ้าหนี้

+5,000

ข้อ13. วนัที ่7 พฤศจกิายน 25X1 ซื้อวสัดุสํานักงานเป็น

เงนิสด 1,100 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

วสัดุ

สํานักงาน

+1,100

เงนิสด

-1,100

ข้อ13. วนัที ่9 พฤศจกิายน 25X1 จ่ายค่าเช่าเป็นเงนิสด

2,400 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

-2,400

ค่าเช่า

-2,400

ข้อ13. วนัที ่13 พฤศจกิายน 25X1 คดิค่าบริการจาก

ลูกค้า 5,000 บาท ยงัไม่ได้รับเงนิ

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

ลูกหนี้

+ 5,000

รายได้

ค่าบริการ

+ 5,000

ข้อ13. วนัที ่15 พฤศจกิายน 25X1 รับเงนิสดเป็น

ค่าบริการ 7,000 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

+ 7,000

รายได้

ค่าบริการ

+ 7,000

ข้อ13. วนัที ่16 พฤศจกิายน 25X1 จ่ายเงนิสดชําระหนี ้

3,000 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

-3,000

เจ้าหนี ้

-3,000

ข้อ13. วนัที ่20 พฤศจกิายน 25X1 นายธงชัยถอนเงนิ

สดไปใช้ส่วนตวั 1,500 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

-1,500

ถอนใช้

ส่วนตวั

-1,500

ข้อ13. วนัที ่23 พฤศจกิายน 25X1 รับชําระหนีจ้าก

ลูกค้าเป็นเงนิสด 4,000 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

+4,000

ลูกหนี้

-4,000

ข้อ13. วนัที ่25 พฤศจกิายน 25X1 กู้เงนิจากนายเอกชัย

เป็นเงนิสด 20,000 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

+20,000

เจ้าหนี้

+20,000

ข้อ13. วนัที ่28 พฤศจกิายน 25X1 จ่ายค่าใช้จ่าย

เบ็ดเตลด็เป็นเงนิสด 700 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

-700

ค่าใช้จ่าย

เบ็ดเตลด็

-700

ข้อ13.(ต่อ) วนัที ่30 พฤศจกิายน 25X1 จ่ายเงนิเดอืน

เป็นเงนิสด 3,500 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

-3,500

เงนิเดอืน

-3,500

ข้อ 14 ต่อไปนีเ้ป็นรายการค้าของร้าน “สุขสบายซัก อบ รีด” ในระหว่างเดอืนตุลาคม 25X1 มดีงันี้

ให้ทาํ วเิคราะห์รายการค้าทีเ่กดิขึน้และบันทกึลงในตารางเช่นเดยีวกบัข้อ 13

ข้อ14.(ต่อ) วนัที ่1 ตุลาคม 25X1 นายสุกใสนําเงนิสด

70,000 บาท และอุปกรณ์ในการซักรีด 80,000 บาทมา

ลงทุนสินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

+70,000

อปุกรณ์

+80,000

ทุน

+150,000

ข้อ14.(ต่อ) วนัที ่3 ตุลาคม 25X1 ซื้อวสัดุใช้ในการซัก

รีดเป็นเงนิสด 2,700 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

วสัดุ

+2,700

เงนิสด

-2,700

ข้อ14.(ต่อ) วนัที ่6 ตุลาคม 25X1 ซื้อรถส่งของ 1 คนั

เป็นเงนิเชื่อ 200,000 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

รถ

+200,000

เจ้าหนี้

+200,000

ข้อ14.(ต่อ) วนัที ่8 ตุลาคม 25X1 ซื้อวสัดุสิ้นเปลอืงที่

ใช้ในการซักแห้งเป็นเงนิสด 4,000 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

วสัดุ

สิ้นเปลอืง

+4,000

เงนิสด

-4,000

ข้อ14.(ต่อ) วนัที ่10 ตุลาคม 25X1 รับรายได้ค่าซักรีด

เป็นเงนิสด 5,500 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

+5,500

รายได้ค่า

ซักรีด

+5,500

ข้อ14.(ต่อ) วนัที ่13 ตุลาคม 25X1 จ่ายค่านํา้มนัและค่า

ซ่อมรถเป็นเงนิสด 8,000 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

- 8,000

ค่านํา้มนั

และค่า

ซ่อมรถ

- 8,000

ข้อ14.(ต่อ) วนัที ่15 ตุลาคม 25X1 ซื้อวสัดุสิ้นเปลอืงที่

ใช้ในการซักแห้งเพิม่เตมิเป็นเงนิเชื่อ 6,000 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

วสัดุ

สิ้นเปลอืง

+6,000

เจ้าหนี้

+6,000

ข้อ14.(ต่อ) วนัที ่16 ตุลาคม 25X1 ออกบิลเกบ็เงนิเป็น

ค่าบริการซักรีด 5,000 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

ลูกหนี้

+5,000

รายได้ค่า

ซักรีด

+5,000

ข้อ14.(ต่อ) วนัที ่21 ตุลาคม 25X1 จ่ายค่าเบีย้ประกนั

เป็นเงนิสด 2,000 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

-2,000

ค่าเบีย้

ประกนั

-2,000

ข้อ14.(ต่อ) วนัที ่22 ตุลาคม 25X1 รับชําระหนีจ้าก

ลูกหนีเ้ป็นเงนิสด 3,000 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

+3,000

ลูกหนี้

-3,000

ข้อ14.(ต่อ) วนัที ่26 ตุลาคม 25X1 จ่ายชําระหนีค้่าวสัดุ

สิ้นเปลอืงเป็นเงนิสด 4,000 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

-4,000

เจ้าหนี้

-4,000

ข้อ14.(ต่อ) วนัที ่28 ตุลาคม 25X1 รับเงนิสดเป็น

ค่าบริการซักรีด 5,900 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

+5,900

รายได้

ค่าบริการ

+5,900

ข้อ14.(ต่อ) วนัที ่30 ตุลาคม 25X1 จ่ายค่า

นํา้ประปาและค่าไฟฟ้าเป็นเงนิสด 700 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

-700

ค่า

นํา้ประปา

และค่า

-700

ข้อ14.(ต่อ) วนัที ่31 ตุลาคม 25X1 จ่ายเงนิเดอืน

เป็นเงนิสด 4,000 บาท

สินทรัพย์ หนีส้ิน ส่วนของเจ้าของ

เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง เพิม่ขึน้ ลดลง

เงนิสด

-4,000

เงนิเดอืน

-4,000

ข้อ 15 จงกาํหนดเลขทีบ่ัญชีของชื่อบัญชีในหมวดบัญชีต่าง ๆ ดงัต่อไปนีต้ามความเหมาะสม

ชื่อบัญชี เลขทีบ่ัญชี

รายได้ค้างรับ 115

รายได้รับล่วงหน้า 212

ดอกเบีย้จ่าย 521

ค่าเบีย้ประกนัภยั 513

ค่าสัมปทาน 121

ส่วนเกนิมูลค่าหุ้น 305

วสัดุสํานักงาน 114

ข้อ 15(ต่อ) จงกาํหนดเลขทีบ่ัญชีของชื่อบัญชีในหมวดบัญชีต่าง ๆ ดงัต่อไปนีต้ามความเหมาะสม

ชื่อบัญชี เลขทีบ่ัญชี

ทุน – นายดอกรัก 301

เงนิสด 111

ถอนใช้ส่วนตวั 302

เงนิฝากธนาคาร 112

ขาดทุนจากการจําหน่ายสินทรัพย์ 521

ตัว๋เงนิรับ 113

ค่าขนส่งออก 514

ค่าสาธารณูปโภคค้างจ่าย 211

ข้อ 15(ต่อ) จงกาํหนดเลขทีบ่ัญชีของชื่อบัญชีในหมวดบัญชีต่าง ๆ ดงัต่อไปนีต้ามความเหมาะสม

ชื่อบัญชี เลขทีบ่ัญชี

ค่าบํารุงรักษาอุปกรณ์สํานักงาน 515

เงนิเดอืน 511

ตัว๋เงนิจ่าย 213

ค่าเสื่อมราคา – สินทรัพย์ถาวร 516

เงนิกู้ธนาคารระยะยาว 221

กาํไรจากการจําหน่ายสินทรัพย์ 421

พนัธบัตรรัฐบาล 122

ข้อ 15(ต่อ) จงกาํหนดเลขทีบ่ัญชีของชื่อบัญชีในหมวดบัญชีต่าง ๆ ดงัต่อไปนีต้ามความเหมาะสม

ชื่อบัญชี เลขทีบ่ัญชี

ค่าโฆษณาจ่ายล่วงหน้า 116

กระแสทุน – นายดาํดี 303

ค่าโฆษณา 512

กระแสทุน–นายสีหมกึ 304

กาํไรสะสม 305

เงนิปันผลจ่าย 306

จบบทที ่ 3