โดย แพทยหญงศรพร กญชนะ

ประธานคณะกรรมการบรณาการพฒนาการเดกไทย

โครงการบรณาการพฒนาการเดกไทย

วตถประสงค 1. เพอใหเกดระบบเฝาระวง คดกรอง สงเสรม พฒนาการเดกแรกเกด – 5 ป แบบบรณา

การใหเกดรปแบบ (Model Development) ในการแกไขปญหาเดกทมพฒนาการลาชาในระดบประเทศตอไป

2. เพอใหมระบบรายงานขอมลเปนปจจบน (real time) ในเขตพนทเปาหมาย

3. เพอเพมศกยภาพเจาหนาทสาธารณสขใหสามารถประเมนพฒนาการเดกทมภาวะพฒนาการลาชาไดตงแตในระยะเรมตนได (Early detection)

4. เพอใหเจาหนาทสาธารณสขมการตดตามดแล คดกรอง ประเมน และแนะน าการสงเสรมพฒนาการเดกอยางตอเนอง (Early Intervention)

ค าสงแตงตงคณะกรรมการ โครงการบรณาการพฒนาการเดกไทย

เครองมอ เดกกลมเสยง

เครองมอ เดกปกต

ผลการเปรยบเทยบ การเฝาระวงพฒนาการเดก ดวยเครองมอ DSPM และ Denver II

ความไวของแบบแบบทดสอบ DSPM (Sensitivity) 96.04 % ความจ าเพาะของแบบแบบทดสอบDSPM (Specificity) 64.67 %

เดก n DSPM Denver II

% ปกต % สงสยลาชา % ปกต % สงสยลาชา

9 เดอน 179 53.1 46.9 86.6 13.4

18 เดอน 183 62.3 37.7 90.2 9.8

30 เดอน 163 55.8 44.2 80.1 19.9

42 เดอน 149 49.0 51.0 82.2 17.8

รวมทกอาย 674 55.3 44.7 85.0 15.0

หญง 345 61.4 38.6 86.5 13.5

ชาย 325 49.2 50.8 83.5 16.5

ศนยอนามย ศนยสขภาพจต ใน 31 จงหวดน ารอง

หนวยงานทรบผดชอบ

เชยงใหม เชยงราย ล าพน ล าปาง แพร นาน แมฮองสอน พะเยา กรงเทพมหานครฯ ก าแพงเพชร ขอนแกน ชลบร ชยนาท นครราชสมา นครศรธรรมราช นครสวรรค นนทบร พษณโลก เพชรบร ภเกต มหาสารคาม ยะลา ราชบร ลพบร สระแกว สระบร สโขทย หนองบวล าภ อตรดตถ อบลราชธาน บรรมย

***หมายเหต สแดง น ารองทงเครองมอ DAIM และ DSPM

รายงาน เดกทมภาวะ LBW และ BA ในแตละจงหวด LCDIP ระหวางวนท 1 สงหาคม 2556 ถง 3 กมภาพนธ 2558

ล าดบ จงหวด LW BA รวม

1 เชยงใหม 1507 468 2022

2 ล าพน 518 67 595

3 ล าปาง 604 129 760

4 แพร 351 84 440

5 นาน 432 106 546

6 พะเยา 395 95 492

7 เชยงราย 989 454 1567

8 แมฮองสอน 341 115 456

9 ขอนแกน 6 2 8

10 รอยเอด 12 4 17

รวม 5,155 ราย 1,524 ราย 6,679 ราย

ตารางแสดงจ านวนและรอยละของผลการประเมนพฒนาการเดกทมภาวะ Low Birth Weight

ตารางแสดงจ านวนและรอยละของผลการประเมนพฒนาการเดกทมภาวะ Birth Asphyxia

• สมวย หมายถง มผลการประเมนพฒนาการครบทกดาน

• ไมสมวย หมายถง มอยางนอย 1 ดานทไมสมวย

• กาวหนา หมายถง เคยไมสมวย แลวท าการประเมนรอบใหมแลวมอยางนอย 1 ดาน ทสมวย. แตไมไดสมวยครบทกดานทเคยไมสมวย

• รอการประเมน หมายถง เดกทมพฒนาการไมสมวยในครงแรกแลวรอการประเมนในครงท 2

การตดตามเดกทง 2 กลมอยางนอยจงหวดละ 100 คน (จากการคลอดท รพช. 50 คน และจาก รพท.- รพศ. 50 คน) เปนเวลา 5 ป ตดตามในพนทโดย คณะอนกรรมการ/กรรมการ MCH Board ดานพฒนาการเดก ประกอบดวย

• กมารแพทยและสตแพทย

• หวหนาฝายสงเสรมสขภาพ

• ผรบผดชอบงานพฒนาการเดกระดบอ าเภอ

• ผรบผดชอบการบนทกและรายงานผล

ตดตามจากสวนกลาง โดยศนยอนามยและศนยสขภาพจตของเขตทรบผดชอบ

ขอมลจากการตดตามโครงการ ในจงหวดน ารอง ระหวาง ก.ย.-พย. 57

7.. อบลราชธาน - ศนยอนามยท 7

8. ก าแพงเพชร – ศนยอนามยท 8

9. สโขทย - ศนยอนามยท 9

10. เชยงใหม - ศนยอนามยท 10

11. ภเกต - ศนยอนามยท 11

12. ตรง - ศนยอนามยท 12

1.นนทบร – ศนยอนามยท 1 2.ลพบร - ศนยอนามยท 2 3.สระแกว - ศนยอนามยท 3 4. เพชรบร - ศนยอนามยท 4 5.นครราชสมา- ศนยอนามยท 5 6.หนองบวล าภ, มหาสารคาม - ศนยอนามยท 6

1. การก าหนดนโยบายและมอบหมายงาน

• ผอ านวยการใหการสนบสนน โดยการสงบคลากรเขารวมประชมการชแจงโครงการ

• มหนงสอสงการใหหนวยงานทเกยวของภายในองคกร

• มระบบตดตามการท างานโดยผาน KPI หรอ น าเสนอผลการท างานในการประชม MCH board หรอการประชมหนวยงานประจ าทกเดอน

2. การสนบสนนและอ านวยความสะดวก

• มงบประมาณของ รพ. สนบสนน (บางแหง)

• มสถานทเหมาะสม และ อปกรณเพยงพอ หรอ สนบสนนการจดซอเพมเตม

• ใหท างานรวมกนเปน สหสาขา

• ท าโครงการขอสนบสนนงบประมาณจาก สปสช. (บางแหง)

1. อปกรณและคมอ

• มความมนใจในการใชอปกรณเพมขน เมอไดใชไประยะหนง

• เนอหาของคมอคอนขางละเอยดและใชเวลานานในการประเมน

• ไดรบอปกรณและคมอคอนขางชาและจ านวนไมเพยงพอ

2. การบรหารจดการโครงการ

• ผรบผดชอบโครงการหลากหลาย เชน กมารแพทย, ฝายการพยาบาล,เวชกรรมสงคม,เจาหนาท WCC

• บางแหงสถานทไมเปนสดสวน/ตองแยกมมท าเอง

• จดระบบ ท างานเปนแบบ one stop service

• นดเดกแยกตามกลมอาย

3. ขอเสนอแนะ

• จดอบรมการใชอปกรณและคมอเพมเตม

• เพมการสนบสนนอปกรณและคมอ

• ตองการ สอ ว ดทศน ในการกระต นใ หประชาชนผปกครองเหนความส าคญของการเฝาระวงและสงเสรมพฒนาการ

คมออานงาย เขาใจด สสนถกใจ มประโยชนมาก

ขอใหขนาดรปเลมเลกลง เพอสะดวกในการพกพา

พงพอใจตอการใหบรการของเจาหนาท / บางแหงบอกวาไมไดรบค าชแจงการใชคมอจากเจาหนาท

สงเสรมไดตลอดเวลา ตามชวงอาย ท ากจกรรมตามคมอทกวน

ใชเวลาชวงกอนเขานอนในการฝก

สวนใหญฝกในชวงเยน ประมาณ 2 – 3 วน ตอครง

สวนใหญ อสม ยงไมไดเขามามสวนรวมด าเนนการ

อสม ยนดทจะตดตาม พอแม เกยวกบการใชคมอในการเลยงด

มบางจงหวด อสม ไดรบการชแจงแลว เหนวา คมอมประโยชน แตขนาดตวหนงสอเลกไป เนอหามาก ท าใหอานยาก

1. คณะกรรมการดแลก ากบตดตามพฒนาการ

2. นโยบายใหม WCC 2 วน/เดอน โดยแยกนดตามกลมอาย

3. เครองมอ (Equipment) เพยงพอ

4. การอบรมเจาหนาทสาธารณสข (Training)

5. ขอมลการตดตาม (monitoring)

6. การประเมนผลเปนระยะ

การแกไขสาเหตของ Birth Asphyxia และ Low Birth Weight

Early Detection พฒนาการลาชาและการชวยเหลอทมประสทธภาพ Early Intervention

การปรบระบบใหเออตอการสงเสรมพฒนาการเดกโดยพอแม ผปกครอง

เปนการแกไขปญหาของพนทเพอคนในพนท

เปนตวอยางของการบรณาการงานสาธารณสขของประเทศ

Role and Function ของแตละระดบ (ราง ) Settings เครองมอ กลไก

รพ.สต. DSPM

(เฝาระวง คดกรอง สงเสรม) WCC, ศพด. โดย เจาหนาทสาธารณสข, อสม., พอแม,

รพช.

DSPM DAIM

(LBW/BA)

TEDA4I

(Stimulation)

WCC ศพด. โดยพยาบาล

นกพฒนาการเดก

กมารแพทยทวไป

ทมอ าเภอ คมอการปฏบตงาน

และก ากบงาน

M/E : MCH Board อ าเภอ

รพท./ศ

ศนยอนามย

ศนยสขภาพจต

DSPM DAIM

TEDA4I

คลนกเฉพาะทาง

พยาบาล, นกกายภาพ

DBP

Role and Function ของแตละระดบ (ราง ) ตอ

Settings เครองมอ กลไก

ทมจงหวด คมอการปฏบตงาน

และก ากบงาน

M/E :MCH Board

จงหวด

สสจ. คมอการปฏบตงาน

และก ากบงาน

หวหนาฝายสงเสรม

นายแพทยสาธารณสขจงหวด

โรงพยาบาล

จตเวช

TDSI 654 ขอ

Rehabilitation

แพทยจตเวชฯ พยาบาลเฉพาะทาง

Role and Function ของแตละระดบ (ราง ) ตอ

Settings เครองมอ กลไก

ระดบเขต คมอการปฏบตงาน

และก ากบงาน

MCH Board เขต

ผตรวจราชการเขตสขภาพ

สาธารณสขนเทศเขตสขภาพ

ประเมนผล Sampling

Survey

ประเมนผลเชงคณภาพ / ปรมาณ

Internal Audit (DBP,ศนยอนามย, ศนยสขภาพจต)

External Audit (สถาบนพฒนาสขภาพอาเซยน ม.มหดล, สถาบนแหงชาตเพอพฒนาเดกและครอบครว ม.มหดล, วทยาลยวทยาศาสตรสาธารณสข

จฬาลงกรณมหาวทยาลย)

ตงแต 1 เมษายน 2558

เดกทคลอดปกต –> ไดรบเลมขาว

(DSPM) และพอแมไดรบการสอนการเฝาระวงและสงเสรมพฒนาการ ชวง 0-2 เดอน กอนออกจาก รพ.

กลมเสยง BA, LBW -> เลมเขยว

(DAIM) หลงคลอด กอนออกจาก รพ. *นดตามอาการเดก

ดแลท รพช. รพท. รพศ.

เรม 1 เมษายน 2558

เจาหนาท ตรวจพฒนาการ (Screening) ทคลนก WCC ทกระดบ ในเดกอาย • 9 เดอน ( 9 เดอน 29 วน) • 18 เดอน ( 18 เดอน 29 วน) • 30 เดอน ( 30 เดอน 29 วน) • 42 เดอน ( 42 เดอน 29 วน)

อสม. ผปกครอง ตรวจพฒนาการ(Surveillance) ชวงอาย 2, 4, 6, 8, 12,15, 17, 24, 29, 36, 41, 48, 54, 56 และ 42 เดอน

สงตอ

43 แฟม (สมวย/ไมสมวย)

LCDIP1,2,3 / TCDIP

DAIM / DSPM

1. รายงานผลการด าเนนงานเดอน (Monthly Report) 2. ตดตามความกาวหนา 3. วเคราะหและแกไขปญหา + อปสรรค - ความครอบคลมของการใชเครองมอ - คณภาพ (สมวย/ไมสมวย)

(Service plan - สาขากมารฯ)

- Internal survey = service 2 ครง (ปละ 1 ครง) - External survey = 1 ครง (ปท 3) โดย ระดบเขต ผตรวจ ระดบจงหวด สสจ. / หวหนาฝายสงเสรม ระดบอ าเภอ สสอ. / พยาบาลเวชปฏบต

ขอมลสถานการณพฒนาการเดกไทย ระหวางวนท 01 มกราคม 2557 ถง วนท 31 ธนวาคม 2557

ขอมลสถานการณพฒนาการเดกไทย ระหวางวนท 01 มกราคม 2558 ถง วนท 31 มกราคม 2558