VI.ÜNİTETOPLUM İÇİN ÇALIŞANLAR

BİZE HİZMET EDENLER Aynı toprak parçası üzerinde bir arada yaşayan

ve temel çıkarlarını sağlamak için iş birliği yapan insanların tümüne toplum denir. Toplumu oluşturan bireylerin çeşitli ihtiyaçları vardır. Bu temel ihtiyaçlarımız;

Sağlık EğitimGüvenlik Beslenme BarınmaGiyinme

BAKANLIKLAR

Devlet: Sınırları belli bir toprak parçası üzerinde yaşayan insanların oluşturduğu siyasi olarak örgütlenmiş otoriteli düzendir.

Devlet, görevlerini yerine getirmek için çeşitli örgütler oluşturmuşlardır.Bu örgütlere resmi kurum ya da resmi örgüt denir.

Resmi Kurumlar: Cumhurbaşkanlığı TBMM Mahkemeler Devlet hastaneleri

Devlet Kurumlarının Özellikleri Yasalarca belirlenmiş görev ve sorumlulukları

vardır.

Çalışanları devletten ücret veya maaş alırlar.

Tatil günleri dışında mesai saatlerinde çalışmak zorunludur.

Devlet, maddî imkânlardan yoksun başarılı öğrencilerin, öğrenimlerini sürdürebilmeleri amacı ile burslar ve başka yollarla gerekli yardımları yapar. Devlet, durumları sebebiyle özel eğitime ihtiyacı olanları topluma yararlı kılacak tedbirleri alır.

ELİMİZDEN TUTANLAR Toplumun ihtiyaçlarını karşılamada devlet

tek başına yeterli olmayabilir.Bu durum dernek, vakıf, oda, sendika gibi belirli amaçlar doğrultusunda faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarının kurulmasına neden olur.

Sivil Toplum Kuruluşlarının Özellikleri Gönüllü kişiler tarafından kurulmuşlardır. Çalışmaları karşılığında ücret almazlar. Dayanışma ve paylaşım duygusunu güçlendirir. Çalışmalarını devletin koyduğu yasalar

çerçevesinde gerçekleştirirler. Toplumun her kesiminden insan görev alabilir. İhtiyaçlarını çalışmalarını destek veren üyelerin

bağışlarıyla karşılarlar.

LÖSEV

11 Haziran 1868’de “Yaralı ve Hasta Askerlerine Yardım Ve Destek Cemiyeti” adıyla kurulmuş olan cemiyete 1878’de “Osmanlı Hilal-i Ahmer Cemiyeti” adı verilmiştir.1935 yılında ise Mustafa Kemal Atatürk tarafından uygun görülen “Türkiye Kızılay Cemiyeti” adını almıştır.

Türk Kızılayı her ne koşulda, yerde ve zamanda olursa olsun muhtaç ve korumasız insanlara yardım eden bir sivil toplum kuruluşudur.

Eğitime Gönül Verenler Birçok sivil toplum kuruluşu, ülkemizdeki

çocukların daha iyi şartlarda okuması için çalışır.Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı da bunlardan biridir.

Eğitimde İlk Sivil Toplum Kuruluşu Yetim ve ekonomik durumu yetersiz kız-

erkek öğrencilerle karşılıksız eğitim olanakları sağlamak amacıyla kurulan Darüşşafaka (Şefkat Yuvası) Cemiyeti kurulduğu yıldan bu yana birçok faaliyet yapmaktadır.

Erozyonu, çoraklaşmayı, çölleşmeyi, kirliliği, hatalı tarım tekniklerini ve amaç dışı arazi kullanımını önlemek;

Doğal varlıkların tahribine yönelik her türlü faaliyete karşı mücadele etmek ve sorunlara çözüm üretme;

Doğal varlıkların korunması için hükümetleri yönlendirmek ve etkin kamuoyu oluşturmak amaçları arasında yer alır.

GÖNÜLLÜYÜZ Toplumsal ihtiyaçların büyük çoğunluğu

resmi kurumlarca karşılanmaktadır. Bu kurumlarda çalışan insanlar topluma hizmet ederler ve hizmetlerinin karşılığında belirli bir ücret alırlar.

Sivil toplum kuruluşlarında çalışanlar ise toplumsal ihtiyaçların karşılanmasında resmi kurumlara destek olurlar.

Resmi Kurumlar:Roller kurumca önceden belirlenmiştir.Kurumun amacı dışında çalışamazlar.Çalışma saatleri önceden belirlenmiştir.Görev ve sorumluluğunun dışına çıkıldığı zaman

hakkında yasal işlem yapılır.

Sivil Toplum Örgütlerinde Çalışanlar Roller gönüllülük esasına göre verilir ve alınır. Toplumsal birçok sorunun çözülmesi için

çalışmalar yaparlar. Maddi kazanç sağlama amacı gözetmez.

Resmi kurumlar ile Sivil toplum Örgütlerinin Ortak Özellikleri

Bireysel ve toplumsal ihtiyaçları karşılarlar.Yasalara uygun bir şekilde çalışırlar.Dayanışma içindedirler ve iş bölümü yaparlar.

ETKİNLİKAşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun kelimelerle doldurunuz.TEMA DARÜŞŞAFAKA KIZILAY MİLLİ EĞİTİM VAKFI KADIN HAKLARI 1 - ……………çeşitli afetlerde insanlara maddi ve manevi destek sağlar.2 – Erozyonu ve çölleşmeyi önlemek ………………………..’nın amacıdır.3 - …………………………………eğitim öğretim alanında çalışmalar yapar.4 – Yetim ve ekonomik durumu yetersiz kız ve erkek öğrencilere karşılıksız eğitim sağlamak amacıyla ………………………. kurulmuştur.5 - ………………………………..ile ilgili sivil toplum kuruluşları kadınların sosyal ve ekonomik alanda güçlenmesi için kurulmuştur.

ETKİNLİK Resmi kurumlarda ve sivil toplum kuruluşlarında çalışanların özelliklerini ilgili olduğu bilgilerle eşleştiriniz.a – Resmi Kurumlar b – Sivil Toplum Kuruluşları1 – Kurumun amacı dışında çalışamazlar……..2 – Roller gönüllük esasına göre belirlenmelidir…….3 – Çalışma saatleri önceden belirlenmiştir…….4 – Maddi kazanç sağlama amacı taşımazlar…..5 – Rolleri kurumca önceden belirlenmiştir……6 – Yaptıkları iş karşılığında maaş alırlar……

TEST1 – Yaşadıkları köyde erozyon sorunu ile karşılaşan bir köy halkı sorunun çözümünde aşağıdaki sivil toplum kuruluşlarından hangisinden yardım almalıdır?A) LÖSEVB) TEMAC) KIZILAYD) ÇEKÜL

2 – Toplum yaşamında başta kadın ve çocuklar olmak üzere pek çok insan temel haklarını korumakta zorluklarla karşılaşır.Buna göre, aşağıdakilerden hangisi insanlara bu konuda yardım etmeyi amaçlamıştır?A) Mehmetçik VakfıB) Türk Böbrek Vakfı C) İnsan Hakları DerneğiD) ÇEVKO

3 – Toplumdaki çeşitli sorunları bağımsız olarak ele alıp kamuoyunu bilgilendirme amacı taşıyan birliğe sivil toplum kuruluşu denir.Buna göre aşağıda verilenlerden hangisi bir sivil toplum kuruluşu değildir?A)Türk Eğitim Gönülleri VakfıB) Orman ve Su İşleri BakanlığıC) Türk Kalp VakfıD) Yeşilay

4 – Resmi kurumlar ve sivil toplum örgütlerinde çalışanların, aşağıdakilerden hangisi ortak yönleri arasında değildir?A) Dayanışma içinde çalışırlar.B) Yasalara uygun şekilde çalışırlar.C) Toplumun ihtiyacını karşılarlar.D) Gönüllülük esastır.

5 – Bir devlette toplumun ve bireyin temel ihtiyaçlarını karşılayan devlet kurumlarının çok olması,………?…………..Devlet olduğunun kanıtıdır.Buna göre “?” ile gösterilen yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?A) LaikB) HukukC) SosyalD) Demokratik

6 – Milli Eğitim Vakfı – Eğitim ……….?.............. – Çevre Türk Kalp Vakfı – Sağlık Yukarıda verilen eşleştirmelerden ‘?’ olan yere gelmesi gereken sivil toplum kuruluşu aşağıdakilerden hangisidir?A) Orman ve Su İşleri BakanlığıB) ÇEVKOC) LÖSEVD) YEŞİLAY

7 – Toplumun bazı ihtiyaçları ve bu ihtiyaçların karşılandığı kurumlar ile ilgili aşağıda verilen eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? İhtiyaç Karşılayan KurumA) Eğitim OkullarB) Sağlık HastanelerC) Adalet MahkemelerD) Temiz çevre TEMA

8 – Hayrettin Karaca aşağıdaki vakıfların hangisinin kuruluşunda önemli bir rol oynamıştır?A) TEMA VakfıB) YeşilayC) KızılayD) Türk Böbrek Vakfı

9 – Kurumlar sürekli ihtiyaçlarımızı karşılar.Hangi ihtiyacımız resmi kurumlar tarafından karşılanmaz?A) OyunB) SağlıkC) GüvenlikD) Eğitim

10 –

Yukarıdaki durumda hangi sivil toplum kuruluşunun çalışması beklenemez?A) AKUTB) KızılayC) Acil Tıp Derneği D) TEMA

11 – Aşağıdaki vakıfların hangisi sağlık alanında faaliyet göstermez?

A) Türk Zeka VakfıB) Türk Kalp VakfıC) KızılayD) Türk Böbrek Vakfı

12 – Çevre ve Kültür alanında faaliyet gösteren sivil toplum örgütleri arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?A) TEMA VakfıB) Türk Böbrek VakfıC) Tarih VakfıD) Doğal Hayatı Koruma Derneği

13 – Temel İhtiyaçlarımızGiyinme Beslenme ..…………….Yukarıdaki diyagram hangisiyle tamamlanmalıdır?A) TatilB) BarınmaC) EğlenceD) Alış-veriş

14 –

Yukarıdaki afişi hangi sivil toplum kuruluşu hazırlamış olabilir?A) TEMAB) YEŞİLAYC) ÇEKÜLD) KIZILAY

15 – ‘Ben yardıma muhtaç ve kimsesiz çocukların ihtiyaçlarını karşılayan resmi bir kurumda görevliyim.’ Yukarıdaki görevli hangisinde çalışıyor olabilir?A) Umut Çocukları DerneğiB) Lösemili Çocuklar VakfıC) Sokak Çocukları VakfıD) Çocuk Esirgeme Kurumu

16 – Doğal çevrenin kirletilmesini ve doğal çevrenin yok edilmesini önlemek için çalışırlar.Yukarıda özellikleri verilen sivil toplum kuruluşu hangisidir?A) YeşilayB) KızılayC) TEMAD) AKUT

17) ………………..1999 Marmara Depremi’nde birçok yaralıyı göçük altından çıkarmıştır.Yukarıda boş bırakılan yere hangi sivil toplum kuruluşunun adı yazılmalıdır?A) AKUTB) TEMAC) ÇEVKOD) KIZILAY

18) Aşağıdakilerden hangisi, insanların gönüllü çalıştıkları kurumlardan birisi değildir?

A) TEMAB) Sağlık OcağıC) Hayvanları Koruma DerneğiD) LÖSEV

19) Resmi ve sivil bütün kurumlar ………………. göre kurulurlar.Verilen açıklamanın doğru tamamlanabilmesi için boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?A) YasalaraB) Ahlak kurallarınaC) GeleneklereD) Göreneklere

20) Yetim ve ekonomik durumu yetersiz kız erkek öğrencilere, karşılıksız eğitim olanakları sağlamak amacıyla kurulan sivil toplum kuruluşu aşağıdakilerden hangisidir?A) ÇEKÜLB) TEMAC) Türk KızılayıD) Darüşşafaka Cemiyeti