1

การพฒนารปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค เพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนและเสรมสรางความคดสรางสรรค เรองการแกโจทยปญหา

ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 Development of an Instructional Model of Creative Mathematics for Developing Solving

Problem Skills on Mathematics and Enhancing Creative Thinking forPrathomsuksa 1 Students

เตอนใจ ครองญาต

TernjaiKrongyard บทคดยอ การวจยครงน มวตถประสงค1) เพอพฒนาและหาประสทธภาพของรปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค 2) เพอศกษาผลของการใชรปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค โดยการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน กอนเรยนและหลงเรยน และศกษาความสามารถในการคดสรางสรรคของนกเรยน และ 3) เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนโดยใชรปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค การวจยครงนใชรปแบบการวจยและพฒนา กลมตวอยางคอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 1 จ านวน 140 คน ผลการวจยพบวา

1. รปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรคมขนการสอน 6 ขน คอ 1) ใชรปธรรม 2) น าปญหา 3) พาใหคด 4) พชตปญหา 5) หาหลกเกณฑ และ 6) เจนวชา มประสทธภาพ 88.11/85.21

2. ผลการใชรปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค พบวา 2.1 นกเรยนช นประถมศกษาปท 1 ท เ รยนดวยรปแบบการสอนคณตศาสตร

สรางสรรค มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน 2.2 นกเรยนสวนใหญมความคลองในการคด มความคดละเอยดลออ และมความคด

ยดหยน อยในระดบปานกลาง มความคดรเรม อยในระดบพอใช 3. ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนโดยใชรปแบบการสอนคณตศาสตร

สรางสรรคโดยรวม อยระดบมาก ค าส าคญ :การพฒนารปแบบการสอน , คณตศาสตรสรางสรรค , การแกโจทยปญหา , ความคดสรางสรรค

2

Abstract

This research aimed 1) to develop and find the efficiency standard criterion of the instructional model of Creative Mathematics, 2) to compare the achievement in Mathematics of student onaddition and subtracting solving problems before and after the implementation of the Creative Mathematics Model and study the ability of the students’ creativity thinking from this instructional model and 4) to study the students’ satisfactions toward the instructional model of Creative Mathematics. For the research and development process, the researcher used the efficiency standard criterion of the instructional model with the 140 samples of Prathomsuksa 1 students. The results were: 1. The research instrument was the Creative Mathematics Model and the learning achievement test, creative thinking test, and satisfaction questionnaire were administered for collecting data. The instructional model of Creative Mathematics had the average efficiency at 88.11/85.21. 2. The results of the student learning by using the instructional model of Creative Mathematics showed that: 2.1The students after learning by using the instructional model of Creative Mathematics was statistically, significantly higher than before learning 2.2 Most of students had the elaboration,fluency and flexibility at the moderate level,the originality was at the fair level. 3. The students’ satisfactions toward the instructional model of Creative Mathematics in generally, was ranked at the high level. Keyword :Development of an Instructional Model , Creative Mathematics , Solving Problem Skills ,Creative Thinking

3

บทน า นกอนาคตนยมพยากรณเหตการณตางๆ ทจะเกดขนในอนาคต โดยศกษาจากแนวโนมตางๆ ในปจจบน พบวา สงคมโลกจะเปลยนแปลงไปอยางมากในอนาคต เดกทเตบโตอยในโลกยคปจจบน จะกลายเปนผใหญในโลกยคอนาคต ซงจะตองเผชญกบสภาวะตาง ๆ ทในปจจบนไมปรากฏ จะตองใชความร ทกษะ เจตคต และขอมลตาง ๆ ทเราไมอาจจนตนาการไดในปจจบน และขอกลาวขวญเกยวกบอนตรายทอาจเกดขนจากภาวะงนงงเมอเผชญในสงทคาดฝนในอนาคต (Future Shock) จะมความเปนไปไดเปนอยางมาก ดงนนจงมความจ าเปนอยางยง ทการจดการศกษาจะตองตระหนกถงการพยากรณเหตการณในอนาคต สามารถจนตนาการแนวโนม และสามารถคดอยางสรางสรรคในการแกปญหา หรอเสนอทางเลอกในการแกปญหาในกรณทค าพยากรณบงบอกถงสภาวะอนไมพงปรารถนาทอาจเกดขนในอนาคต กลาวคอ เราตองบรณาการความสามารถในการคดเชงสรางสรรคเขากบระบบการศกษาเพอใหรบการเปลยนแปลงทจะเกดขนในอนาคต ในสงคมทเปลยนไปรวดเรวน มนษยจ าเปนตองอาศยความคดสรางสรรคอยางสงในการแกปญหา และตองรจกปรบตวในการอยรวมกนอยางถอยทถอยอาศยกนมากขน ดวยเหตน การจดการศกษาจะตองมการเปลยนแปลงเพอรอสงคมทไมหยดนง นกอนาคตนยมหลายคนไดพยากรณวา การศกษาทกระดบในอนาคตจะเนนความส าคญของการเรยนร โดยการชน าดวยตนเอง (Self - Directed Learning) แทนทการเรยนรโดยการมครเปนผชน า (Teacher-Directed Learning) นกเรยนจงตองไดรบการฝกฝนใหสามารถเรยนดวยตนเองได ความร ทกษะ และเจตคตทจ าเปนในการเรยนรโดยการชน าดวยตนเองนมความสมพนธอยางสงมากกบความร ทกษะ และเจตคตทใชในการเรยนรเชงสรางสรรค (สมศกด ภวภาดาวรรธน,2544: 125 – 127) การศกษาเปนตวแปรส าคญทจะชวยใหเดกไดมทกษะพนฐานทส าคญในการคดไดอยางถกตอง และมความหมาย ประเทศใดกตามถาคนในประเทศรจกคด คดไดอยางถกตอง และมความหมาย ยอมท าใหประเทศนมการพฒนาอยางรวดเรว (ส านกงานคณะกรรมการศกษาแหงชาต,2545: ค าชแจง) จงมความจ าเปนทครผสอนควรใหความส าคญ สนบสนนการสอนความคดโดยเฉพาะเรองความคดสรางสรรคใหกบผ เ รยนทกวน นกเรยนประถมศกษาเปนวยทก าลงเจรญเตบโตในดานสมอง อารมณ สงคม และจตใจ เปนชวงทเหมาะสมในการพฒนาความคดสรางสรรค เพราะถาเดกในวยนถกผลตขนมาใหเปนบคคลทมความคดทดมคณภาพ เขากจะเปนผใหญทสามารถแกปญหาทยงคางคาอยใหหมดไปจากประเทศของเราได สมศกด ภวภาดาวรรธน (2544: 3) ไดกลาวถงแนวคดของความคดสรางสรรควา ความคดสรางสรรคเปนลกษณะเฉพาะบคคล เปนสงทตดตวมาตงแตเกดและความคดสรางสรรคสามารถเรยนรได เปนผลมาจากประสบการณหรอเปนผลมาจากการตอบสนองตอเงอนไขรอบตว ครผสอนสมควรจดกจกรรมการเรยนการสอน ใหผเรยนไดมโอกาสฝกความคดสรางสรรคตาม

4

องคประกอบของความคดสรางสรรคของกลฟอรด(Guilford อางถงในปรยาพร วงศอนตรโรจน,2551: 172) ทไดอธบายวา ความคดสรางสรรคเปนความสามารถทางสมองทใชในการแกปญหา เปนการคดทกอใหเกดสงตางๆ ใหมๆ เปนความสามารถของบคคล ทจะประยกตใชกบงานหลายๆ ชนด ซงประกอบดวย

1. ความคดรเรม (Originality) หมายถง ความคดแปลกใหม แตกตางจากความคดธรรมดา

2. ความคลองในการคด(Fluency) หมายถง ความสามารถของบคคลในการคดหาค าตอบไดอยางคลองแคลว รวดเรว และมค าตอบในปรมาณทมากในเวลาจ ากด

3. ความคดยดหยน (Flexibility) หมายถง ความสามารถของบคคลในการคดหาค าตอบไดหลายประเภทและหลายทศทาง

4. ความคดละเอยดลออ(Elaboration) หมายถง ความคดในรายละเอยดเพอตกแตงหรอขยายความคดหลกใหไดความหมายสมบรณขน หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551ไดแบงออกเปน 8 กลมสาระการเรยนร ไดแกภาษาไทยคณตศาสตรวทยาศาสตรสงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรมสขศกษาและพลศกษาศลปะการงานอาชพและเทคโนโลยและภาษาตางประเทศหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน 2551 มงพฒนาผเรยนทกคน ซงเปนก าลงของชาตใหเปนมนษยทมความสมดลทงดานรางกาย ความร คณธรรม มจตส านกในความเปนพลเมองไทยและเปนพลโลก ยดมนในการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข มความรและทกษะพนฐาน รวมทง เจตคต ทจ าเปนตอการศกษาตอ การประกอบอาชพและการศกษาตลอดชวต โดยมงเนนผเรยนเปนส าคญบนพนฐานความเชอวา ทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดเตมตามศกยภาพ(กระทรวงศกษาธการ,2551: 3) คณตศาสตรมความส าคญในการพฒนาศกยภาพของบคคลในดานการสอสาร การคดค านวณ การเลอกสรร สารสนเทศ การตงขอสนนษฐาน การตงสมมตฐาน การใหเหตผล การเลอกใชยทธวธตาง ๆ ในการแกปญหา และคณตศาสตรยงเปนพนฐานในการพฒนาเทคโนโลยตลอดจนพนฐานในการพฒนาวชาการอน ๆ ดงนนการจดการเรยนรของกลมวชาคณตศาสตรตองค านงถงนกเรยนเปนส าคญ มรปแบบของการจดกจกรรมทหลากหลายไมวาเปนการเรยนเปนกลมยอย เรยนเปนรายบคคล เรยนรรวมกนทงชนเรยน ครควรฝกใหนกเรยนคดเปนท าเปน รจกบรณาการความรตาง ๆ เพอใหเกดองคความรใหม รวมถงการปลกฝงคณธรรม คานยม และลกษณะอนพงประสงค (วราภรณ มหนก,2545:59) คณตศาสตรยงเปนศาสตรแหงการคดและเครองมอส าคญตอการพฒนาศกยภาพของสมอง จดเนนของการเรยนการสอนจงจ าเปนตองปรบเปลยนจากการเนนใหจดจ าขอมลทกษะพนฐาน เปนการพฒนาใหนกเรยนมความเขาใจในหลกการกระบวนการทางคณตศาสตร มทกษะพนฐานในการน าไปใชแกปญหาในสถานการณใหมๆ (วรณน ขนศร,2546: 74

5

– 75) จากหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 ในสาระการเรยนรกลมคณตศาสตร ไดก าหนดมาตรฐานการเรยนรดานทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรทจ าเปน 5 มาตรฐาน ไดแก มความสามารถในการแกปญหา มความสามารถในการใหเหตผล มความสามารถในการสอสาร การสอความหมายทางคณตศาสตรและการน าเสนอ มความสามารถในการเชอมโยงความรตาง ๆ ทางคณตศาสตร และเชอมโยงคณตศาสตรกบศาสตรอน ๆ ได และมความคดรเรมสรางสรรค (กระทรวงศกษาธการ. 2551: 7) ดวยเหตนการจดการเรยนการสอนวชาคณตศาสตร จงตองค านงถงความสมพนธระหวางเนอหาและการน าไปใชในชวตประจ าวน เพอใหนกเรยนเกดความรความเขาใจ มความสามารถในการแกปญหา ตลอดจนท าใหนกเรยนมเจตคตทดตอวชาคณตศาสตร ซงสอดคลองกบยพน พพธกล (2539: 2 – 3) ไดกลาววาวชาคณตศาสตรเปนวชาทสอนใหนกเรยนเกดการเรยนรพฒนาความคดและเกดทกษะในการคดเปนท าเปน แกปญหาเปน และสามารถน าไปใชในชวตประจ าวนได คณลกษณะเหลานจะเปนพนฐานส าคญทท าใหมนษยเปนผมความสามารถในการแกปญหาทพบในชวตประจ าวน ดงน นคณตศาสตรจงมความส าคญในการพฒนาคณภาพของทรพยากรมนษยเปนอยางยง และการจดกจกรรมการเรยนการสอนทมงใหนกเรยนรจกคดอยางมเหตผล รจกแกปญหาอยางเปนระบบ และรจกคนควาหาความรดวยตนเองรวมทงสงเสรมใหนกเรยนคดเปน ท าเปน แกปญหาเปน สามารถด ารงชวตอยในสงคมไดอยางมความสขและมคณคานน มเนอหาเดนชดอยในวชาคณตศาสตร ซงนกเรยนจะตองเรยนรเปนอนดบแรก จนเกดการเรยนรและน าไปพฒนาคณภาพชวต รวมทงน าไปเปนเครองมอในการเรยนรสงตาง ๆ ตอไป นกการศกษาทวโลกตางยอมรบกนวาการแกปญหาเปนทกษะทส าคญส าหรบทรพยากรบคคลของประเทศในประเทศไทยกเชนเดยวกนจะเหนไดวาทกษะการแกปญหาหรอโจทยปญหาไดถกก าหนดไวในจดประสงคของหลกสตรคณตศาสตรทกฉบบเสมอเพราะการแกโจทยปญหานนนกเรยนตองใชความสามารถหลายๆดานไมวาจะเปนความสามารถในการอานและเขาใจภาษาตความใหเขาใจถงบรบททบรรยายไวในโจทยแลวใชความสามารถในการคดค านวณมาประกอบจงจะท าใหแกปญหาไดหรอในบางครงการจะแกโจทยปญหาไดตองอาศยสามญส านกการคาดคะเนใชเหตผลตลอดจนถงการเชอมโยงความรในวชาคณตศาสตรและความรจากวชาอนๆมาใชในการแกโจทยปญหาดงนนความสามารถในการแกโจทยปญหาจงสะทอนใหเหนถงความสามารถทางคณตศาสตรและความคดของแตละบคคล การน าความรทางคณตศาสตรไปใชในชวตประจ าวน ตองอาศยกระบวนการคดทแปลกใหมเปนความคดรเรมไมตดอยในกรอบประกอบกบการคดและมความคดทยดหยนเพอใหทนตอเหตการณ โดยกระบวนการคดนจะเปนไปในทางสรางสรรคตอตนเองและสงคม สามารถใชแกปญหาตางๆ ทเกดขนได (ธนพงษ อมฤตวสทธ,2542: 2)

6

การจดกจกรรมการเรยนการสอนคณตศาสตรในระดบประถมศกษา เพอใหนกเรยนบรรลถงความคดสรางสรรคและสามารถแกโจทยปญหาคณตศาสตรได ครผสอนควรยดแนวทางการจดการเรยนการสอนทมงเนนการฝกทกษะกระบวนการคด การจดการ การเผชญสถานการณ และการประยกตความร มาใชปองกนและแกปญหา จดกจกรรมใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณทเกดขนจรง (กระทรวงศกษาธการ,2551: 3) อยางไรกตาม การจดการเรยนการสอนเพอใหมประสทธภาพและไดประสทธผลนนจ าเปนอยางยงทผสอนตองเรยนเทคนควธการสอนหลาย ๆ แบบ และเลอกใหเหมาะสมกบการเรยนการสอนในสภาพการสอนปจจบน ครใหความสนใจเกยวกบการปฏรปการศกษา พยายามจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ ค านงถงความแตกตางระหวางบคคล ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) โดยส านกทดสอบทางการศกษาสพฐ. ไดรายงานผลการประเมนนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ในโรงเรยนสงกด สพฐ.ทวประเทศ ประจ าปการศกษา 2552 เรอง “การอานออก เขยนได คดค านวณได” พบวา 1.นกเรยนอานไมผานเกณฑ 7.22 % 2. ความสามารถทางการเขยน มนกเรยนไมผานเกณฑ 17.74 % และ 3.ความสามารถทางการคดค านวณ มนกเรยนไมผานเกณฑถง 22.29% (ส านกทดสอบทางการศกษา. ออนไลน) จะเหนไดวา ปญหาทางการคดค านวณของนกเรยนเปนปญหาทนกเรยนไมผานเกณฑสงกวาปญหาอนๆ และจากผลงานวจยของส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาตเมอปการศกษา 2536 (ส านกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐาน. ออนไลน)เรองการประเมนความสามารถและลกษณะขอบกพรองในการแกโจทยปญหาทางคณตศาสตรของนกเรยนชนป.1-6 โดยศกษาลกษณะขอบกพรองในแตละขนตอนของการแกโจทยปญหาซงพบวา ความบกพรองในขนตอนการท าความเขาใจโจทยสวนใหญ เกดจากการทนกเรยนแปลความจากโจทยไมได บอกสงทโจทยตองการทราบไมได ไมเขาใจค าศพทและบอกสงทโจทยใหผด ซงมขอเสนอแนะวากระบวนการเรยนการสอน ควรหลกเลยงการสอนใหเดกจ าค าศพท หรอรปแบบตายตวแตเนนใหนกเรยน ฝกทกษะท าโจทยปญหาการมความคดรวบยอดเกยวกบโจทยปญหา ซงควรจะเปนเรองราวทเกยวของกบชวตประจ าวนทใกลตวของผเรยน กจกรรมการเรยนการสอนควรมหลากหลายรปแบบเนนใหผเรยนเรยนรดวยตนเอง นาจะท าใหผเรยนเกดทกษะและสามารถเชอมโยงความสามารถไปสโจทยปญหาทเปนสถานการณอนๆได และจากการพจารณาการสอนของครคณตศาสตรสวนใหญ ครผสอนมกจะเนนการสอนใหนกเรยนทองจ าและแกโจทยปญหาหาตามแบบตวอยาง แตขาดการฝกใหมกระบวนการคด มความคลองแคลวในการคด คดไดอยางละเอยดลออ มความคดเรมและคดยดหยนในการแกโจทยปญหาทางคณตศาสตร จากปญหาดงกลาว ผวจยไดพฒนารปแบบการสอนคณตศาสตรเชงสรางสรรค ซงเกดจากการบรณาการความคดสรางสรรค รวมเขากบวธการสอนคณตศาสตรโดยยดหลกการดงน

7

1. เรยนรจากรปธรรมไปสนามธรรม หรอเรยนจากงายไปหายาก กลาวคอ การสอนการแกโจทยปญหาจะใหผเรยนเรมเรยนจากรปธรรมโดยการใชสออปกรณทงายตอความเขาใจใหสมพนธกบเนอหาแลวเชอมโยงไปสการแกโจทยปญหาซงเปนเรองทยากในการคด คอเปนนามธรรม ไดงายขน

2. เปดโอกาสใหผเรยนไดลงมอปฏบตจรง คนหาค าตอบ สามารถสรปเปนกฎ ทฤษฎได กลาวคอ ผเรยนไดลงมอปฏบตหรอทดลอง

3. เปนการสอนทเชอมโยงจากประสบการณเดมสประสบการณใหม กลาวคอ มการทบทวนความรเดม โดยการใชสออปกรณ แลวจงท าการสอนเนอหาใหม

4. สอดแทรกการสอนความคดสรางสรรคใหผเรยนมความสามารถในการคด โดยมการสอนความคลองแคลวในการคด ความคดละเอยดลออ ความคดรเรมและมความคดยดหยน ในขนการเรยนการสอนโจทยปญหาคณตศาสตรไปพรอมๆ กน

5. ใหผเรยนมองเหนโครงสราง ไมเนนเนอหา กลาวคอ ในการเรยนการสอนการแกโจทยปญหาจะไมเนนรปแบบวธคด พรอมทงโจทยต าราเรยนเพยงอยางเดยวแตผเรยนจะเปนผคดคนหาวธคดการแกโจทยปญหาทผเรยนเปนผสรางขนมาเอง และสรปวธคดเปนของตนเอง

6. บรรยากาศในหองเรยน ไมเครงเครยด นกเรยนมโอกาสแสดงศกยภาพของตนเองไดอยางเตมท กลาวคอ ผสอนจะเปดโอกาสใหผเรยนไดแสดงความคด ความสามารถ การแกโจทยปญหาคณตศาสตร เมอผเรยนไดแสดงความสามารถออกมาไดอยางดแลว ครผสอนควรแสดงความ ชนชม ยกยองใหผเรยนเกดความภมใจ

7. ครผสอนเปนผคอยชแนะ มความกระตอรอรน ตนตวอยเสมอ พรอมทจะแลกเปลยนความคดกบผเรยน โรงเรยนเทศบาลวดมเหยงคณ เปนโรงเรยนสงกดส านกการศกษา เทศบาลนครนครศรธรรมราช มการจดการศกษาตงแตระดบอนบาล จนถงระดบประถมศกษาปท 6 วสยทศนของโรงเรยนคอ ล าเลศวชาการ สบสานวฒนธรรม กาวน าเทคโนโลย เปนคนดของสงคม และปรชญาของโรงเรยน คอ ความร คคณธรรม ซงสอดคลองกบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551ทมงพฒนาผเรยนทกคน ซงเปนก าลงของชาตใหเปนมนษยทมความสมดลทงดานรางกาย ความร คณธรรม มจตส านกในความเปนพลเมองไทยและเปนพลโลก ยดมนในการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ผวจยรบผดชอบสอนในกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 1 ไดตระหนกถงการจดกจกรรมการเรยนการสอนใหสอดคลองกบนโยบายการศกษาของชาตและวสยทศนของโรงเรยนเทศบาลวดมเหยงคณ และเปนการแกปญหาการสอนการแกโจทยปญหาโดยใชรปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค ซงผวจยมความเชอวา รปแบบการสอนดงกลาวจะสามารถ

8

เสรมสรางความคดสรางสรรคและการแกโจทยปญหาได แตทงนผสอนจะตองด าเนนกจกรรมทกขนตอนทก าหนดไวอยางรดกม และครบถวนและกจกรรมตาง ๆ จะตองสอดคลองกบ ธรรมชาตและวยของผเรยน ดงนนผวจยจงไดใชรปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค เพอ เสรมสรางความคดสรางสรรคและทกษะการแกโจทยปญหาของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 วตถประสงคของการวจย

1. เพอสรางรปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรคเพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน และเสรมสรางความคดสรางสรรค เรอง การแกโจทยปญหาส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 1

2. เพอพฒนาและหาประสทธภาพของรปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค ทพฒนาขน ตามเกณฑ 80/80

3. เพอศกษาผลของการใชรปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรคดงน 3.1 เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน เรอง การแกโจทยปญหาการบวกและ การ

ลบจ านวนสองจ านวนทผลลพธและตวตงไมเกน 20 ของนกเรยนชนประถมศกษาปท1 กอนเรยนและหลงเรยนโดยใชรปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค

3.2 ศกษาความสามารถในการคดสรางสรรคของนกเรยน จากการเรยนโดยรปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค

4. เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนโดยใชรปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค

วธการวจย 1. ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก นกเรยนชนประถมศกษาปท 1โรงเรยนเทศบาลวดมเหยงคณ ในปการศกษา 2556 จ านวน 209 คน ปการศกษา 2557 จ านวน 205 คน และปการศกษา 2558 จ านวน 215 คน กลมตวอยางทใชในการวจยครงท 1 – 3 คอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 1 โรงเรยนเทศบาลวดมเหยงคณ ในปการศกษา 2556 – 2557 และกลมตวอยางทใชในการทดลองครงท 4 คอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 1/1 , 1/2 , 1/5 , 1/6 ประจ าปการศกษา 2558 จ านวน 140 คน ซงก าหนดขนาดกลมตวอยางจากสตรยามาเน(Yamane,1973)ความคลาดเคลอนทยอมรบไดไมเกน .05( e = .05 )

2. ตวแปรทใชในการวจย ตวแปรทใชในการวจย ไดแก

9

2.1 ตวแปรอสระ คอ รปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค คอ รปแบบการสอนทบรณาการความคดสรางสรรค และวธการสอนคณตศาสตรโดยมล าดบขนการสอน 6 ขน คอ 1) ใชรปธรรม 2) น าปญหา 3) พาใหคด 4) พชตปญหา 5) หาหลกเกณฑ และ 6) เจนวชา

2.2 ตวแปรตาม ไดแก 2.2.1 ประสทธภาพของรปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค 2.2.2 ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง การแกโจทยปญหาการบวก

และการลบ ของนกเรยน กอนและหลงการเรยนโดยรปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค 2.2.3 ความสามารถในการคดสรางสรรค ดานความคดคลอง ความคด

ละเอยดลออ ความคดรเรม และความคดยดหยน ของนกเรยน จากการเรยนโดยรปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค

2.2.4 ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนโดยใชรปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค

3. เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจย มดงน

3.1 รปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค ซงเปนแผนการจดการเรยนร เรอง การแกโจทยปญหาการบวกและการลบทบรณาการความคดสรางสรรค และวธการสอนคณตศาสตร

3.2 แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง การแกโจทยปญหาการบวกและการลบ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1

3.3 แบบประเมนความสามารถในการคดสรางสรรค 3.4 แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนโดยรปแบบการสอน

คณตศาสตรสรางสรรค

สรปผลการวจย การพฒนารปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค เพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน และเสรมสรางความคดสรางสรรค เรอง การแกโจทยปญหาของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1ใชกระบวนการวจยและพฒนา โดยจ าแนกการด าเนนการเปน 5 ระยะ 10ขนตอน ระหวาง ปการศกษา 2556 – 2558 สรปผลการวจยไดดงน

1. รปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค เปนรปแบบการสอนทบรณาการความคดสรางสรรค และวธการสอนคณตศาสตรโดยมล าดบขนการสอน 6 ขน คอ 1) ใชรปธรรม 2) น าปญหา 3) พาใหคด 4) พชตปญหา 5) หาหลกเกณฑ และ 6) เจนวชา

2. รปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค มประสทธภาพ 88.11/85.21

10

3. ผลการใชรปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค พบวา 1.1 ผลสมฤทธทางการเรยน เรอง การแกโจทยปญหาการบวกและการลบจ านวน

สองจ านวนทผลลพธและตวต งไมเกน 20 กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ของนกเรยนช นประถมศกษาปท 1กอนเรยนและหลงเรยนโดยใชรปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค จากการทดลองครงท 1 – 4แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพบวา นกเรยนชนประถมศกษาปท 1 ทเรยนดวยรปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน

1.2 ความสามารถในการคดสรางสรรคของนกเรยน จากการเรยนโดยรปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค พบวา นกเรยนกลมตวอยางสวนใหญมความคลองในการคด อยในระดบ ปานกลาง คดเปนรอยละ 65.00 มความคดละเอยดลออ อยในระดบ ปานกลาง คดเปนรอยละ 48.57 มความคดรเรม อยในระดบพอใช คดเปนรอยละ 51.14 และ มความคดยดหยน อยในระดบปานกลาง คดเปนรอยละ 71.40

4. ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนโดยใชรปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรคโดยรวม อยระดบมาก โดยขอทมคาเฉลยสงทสด คอ สามารถน าความรทไดรบจากการเรยนไปปรบใชในชวตประจ าวนได รองลงมา คอ รปแบบการสอนมความเหมาะสมในการน ามาใชสงเสรมความคดสรางสรรค และสงเสรมใหนกเรยนเกดความคลองในการคด คดละเอยดลออ คดรเรมและคดยดหยนตามล าดบ

ขอเสนอแนะ การพฒนารปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค เพอพฒนาทกษะการแกโจทยปญหาและเสรมสรางความคดสรางสรรคของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 โรงเรยนเทศบาลวดมเหยงคณในครงน ผวจยมขอเสนอแนะดงตอไปน ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช

1. การน ารปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรคไปใช ครควรศกษาขนตอนการสอนและก าหนดกจกรรมการสอนทจะบรณาการความคดสรางสรรคใหเหมาะสมกบเนอหาทท าการสอนและนกเรยน

2. จากผลการวจย ผวจยพยายามฝกใหนกเรยนเกดความคดคลองในการคดใหมากทสด บางครงนกเรยนอาจตอบค าถามในทางทเปนไปไดตามความคดของนกเรยน แตอาจจะไมถกตอง จงเปนหนาทของครทตองอธบายสอดแทรกไปพรอมกบการท าการสอนดวย

3. จากผลการวจยพบวานกเรยนมความพงพอใจ เกดความสนใจ กระตอรอรนในการเรยนมากขน เพราะนกเรยนไดมโอกาสปฏบตจรงไดรวมกจกรรมทกคน ครผสอนคณตศาสตรควรม

11

การวางแผนการจดกจกรรมทเปดโอกาสใหนกเรยนมสวนรวมในกจกรรมไดแสดงความคด แลกเปลยนความคดเหนกบเพอนและคร เพอใหนกเรยนไดพฒนาความคดสรางสรรคทเพมมากขน

4. จากผลการวจย พบวา นกเรยนเกดความสามารถในการคดสรางสรรคไดจรง ฉะนนครควรมการปรบกจกรรมการเรยนการสอนทมลกษณะกระตนใหนกเรยนไดฝกการคดแบบอเนกนย และมความกลาทจะแสดงความคดเหนของตนเอง

5. จากผลการวจย ท าใหทราบวา สออปกรณ มความส าคญตอการพฒนาความคดสรางสรรคของนกเรยน ครจงควรจดหาสออปกรณการเรยนการสอนทสงเสรมและพฒนาความคดสรางสรรคทางคณตศาสตรมาไวในหองเรยน โดยจดเปนมมหนงสอ มมคณตศาสตร ไวใหนกเรยนไดมโอกาสฝกฝน การคดแกปญหา และสงเสรมความสามารถในการคดสรางสรรคของนกเรยนใหเพมมากขน ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

1. จากผลการวจยในครงน ท าใหนกเรยนเกดความสามารถในการคดสรางสรรค เปนผลดตอนกเรยน จงสมควรจะมการศกษาในลกษณะเดยวกนน กบนกเรยนในระดบชนอนและวชาอน ๆ ดวย

2. จากการวจยพบวา สอ อปกรณ ตวครผสอน และความสนใจของนกเรยน ชวยท าใหกจกรรมด าเนนไปดวยด จงสมควรจะศกษาสงแวดลอมอน ๆ ทสงผลตอความคดสรางสรรค เชน บรรยากาศในหองเรยน ขนาดของหองเรยน ลกษณะการจดหองเรยน เปนตน

3. จากการผลการวจย ผวจยไดใชโจทยปญหาในหนงสอเรยน และนอกเหนอจากต าราประกอบการเรยน ท าใหนกเรยนมความสนใจในการแกโจทยปญหามากขน จงสมควรมการศกษาเกยวกบลกษณะโจทยปญหาทสามารถสงเสรมและพฒนาความคดสรางสรรคได

4. จากการเรยนดวยรปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรค ท าใหนกเรยนสามารถตอบค าถามรวมกจกรรมและแกปญหาไดดในขณะทท าการเรยนการสอน ผว จยจงคดวาควรมการศกษาความคงทนในการเรยนรดวยรปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรคดวย

5. ควรมการศกษาเปรยบเทยบความสามารถในการคดสรางสรรคจากการเรยนดวยรปแบบการสอนคณตศาสตรสรางสรรคกบการสอนแบบปกต

12

อางอง กรมวชาการ. กระทรวงศกษาธการ.(2544). หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544.

กรงเทพฯ: โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.). กระทรวงศกษาธการ.(2551). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ:

โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย. ________. (2551). ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ตาม

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551.กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

เขมรฐ โตไทยะ. (2540). คมอการจดท าแผนการสอน กลมสรางเสรมประสบการณชวต เนอหาสงแวดลอม เนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ตามหลกสตรประถมศกษา พทธศกราช 2521 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2533). พมพครงท 2.รอยเอด: ออฟเซท.

ทวศกด ไชยมาโย. (2537). คมอปฏบตการการจดท าแผนการสอนเพอพฒนาเปนผลงานวชาการ.นครพนม: ส านกงานการประถมศกษาจงหวดนครพนม.

ทวตถ มณโชต. (2549). การวดและประเมนผลการเรยนรตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน. กรงเทพฯ: เกรท เอดดเคชน.

ทศนา แขมมณ. (2543). “การคดและการสอนคด”. ใน พมพพนธ เตชะคปต, ลดดา ภเกยรต , สวฒนา สวรรณเขตนยม. ประมวลบทความ นวตกรรมเพอการเรยนรส าหรบครยคปฏรปการศกษา. กรงเทพฯ: คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ธนพงษ อมฤตวสทธ. (2542). ความสมพนธระหวางความคดสรางสรรคกบการใชความรทางคณตศาสตรในชวตประจ าวน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6. ปรญญานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเชยงใหม.

บญชม ศรสะอาด. (2546). การวจยเบองตน. พมพครงท 7. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน, บรชยศรมหาสาคร. (2546). เทคนคการจดการเรยนการสอนเพอเสรมสรางคณลกษณะทพงประสงค

: ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2544. กรงเทพฯ: บคพอยท. ปรยาพร วงศอนตรโรจน. (2551). จตวทยาการศกษา. กรงเทพฯ: พมพด. เผชญกจระการ. (2546). “ดชนประสทธผล”ในเอกสารประกอบการสอนวชา 503710 . ภาควชา

เทคโนโลยและสอสารการศกษาคณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยมหาสารคาม. พวงรตนบญญานรกษ. (2544). ทศทางใหมของครศกษาไทย. กรงเทพฯ: โครงการพฒนาวชาชพ

อดมศกษาภาควชาอดมศกษาคณะครศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

13

พวงรตน ทวรตน. (2543). วธวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 8. กรงเทพฯ:ส านกทดสอบทางการศกษาและจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

พชต ฤทธจรญ. (2550). หลกการวดและประเมนผลการศกษา. พมพครงท 4. กรงเทพฯ:เฮาสออฟเคอรมสท.

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. (2540). เอกสารการสอนชดวชาสอการสอนระดบประถมศกษา หนวยท 8 - 15. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

มณฑราธรรมบศย. (2545). “การพฒนาคณภาพการเรยนรโดยใช PBL (Problem – Based Learning),”วารสารวชาการ5(2): 11 – 17.

ยพน พพธกล. (2539). การเรยนการสอนคณตศาสตร. กรงเทพฯ: บพธการพมพ.

________. (2545). การเรยนการสอนคณตศาสตรยคปฏรปการศกษา. กรงเทพฯ : บพธการพมพ. เยาวด วบลยศร. (2551). การวดผลและการสรางแบบสอบผลสมฤทธ. พมพครงท 7. กรงเทพฯ:

โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. รงแกวแดง. (2541). ปฏวตการศกษาไทย. กรงเทพฯ: มตชน. ราชบณฑตยสถาน. (2546). พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542.กรงเทพฯ: นานมบคส

พบลเคชน.

วรณน ขนศร. (2546). “การจดการเรยนการสอนคณตศาสตร” วารสารวชาการ. 6(3): 73-75.

วราภรณ มหนก. (2545). “การจดการเรยนการสอนเพอพฒนาทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตร” วารสารวชาการ5(9): 58-65.

วชราเลาเรยนด. (2548). เทคนคและยทธวธพฒนาทกษะการคดการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ. นครปฐม : คณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยศลปากรวทยาเขตพระราชวงสนามจนทร.

วฒนาพร ระงบทกข. (2542). แผนการสอนทเนนผเรยนเปนศนยกลาง. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: แอล ท เพรส.

ศรชยกาญจนวาส.(2544). ทฤษฎการทดสอบแบบดงเดม.พมพครงท 4. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สมนก ภททยธน. (2549). การวดผลการศกษา. พมพครงท 5. กาฬสนธ: ประสานการพมพ.

สมศกดภวภาดาวรรธน. (2544). การยดผเรยนเปนศนยกลางและการประเมนตามสภาพจรง. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ดวงกมลสมย.

14

สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต (องคการมหาชน). [ออนไลน]. ผลการทดสอบระดบชาตขนพนฐาน (O-NET) ในกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ของนกเรยนชวงชนท 1.สบคนเมอ 23 พฤษภาคม 2555จากhttp://www.niets.or.th/.

ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต. (2547). ทฤษฎการเรยนรเพอพฒนากระบวนการคด.พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

ส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา. (2547). รายงานการประเมนคณภาพภายนอกสถานศกษา ระดบการศกษาขนพนฐาน. กรงเทพฯ: ส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน).

สนนทา สนทรประเสรฐ. (2535). “วจยในชนเรยนอยางงาย ๆ แบบวจยหนาเดยว” วารสาร วทยบรการมหาวทยาลยสงขลานครนทร13(1): 74-79.

________. (2544). การสรางแบบฝก. นครสวรรค : หางหนสวนจ ากดรมปงการพมพ. สพล วงสนธ. (2536). “การจดท าแผนการสอนอยางมประสทธภาพ” สารพฒนาหลกสตร114(12): 3

– 14. สวมล ตรกานนท.(2544). ระเบยบวธการวจยทางสงคมศาสตร: แนวทางสการปฏบต. กรงเทพฯ:

โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. อาร พนธมณ. (2543). จตวทยาการเรยนการสอน. กรงเทพฯ:เลฟแอนดลฟเพรส.