Γενικϊ για την Σϋχνη

Στοιχεία Σύνθεσης Χατζηγιαννάκη Βασιλική

1ο ΕΠΑ.Λ. Ιλίου / 5ο ΣΕΚ Γ΄ Αθήνας

Ο ϐροσ Σϋχνη:

ανθρώπινα δημιουργόματα που γύνονται

ςϑμφωνα με το «καλϐ» ό το «ωραύο» και

προκαλοϑν ςτην ψυχό του θεατό

«αιςθητικό απϐλαυςη»

Τι είναι Τέτνη

«αιςθητικό απϐλαυςη»= ανθρώπινη αντύδραςη που

ςχετύζεται με τη φυςιολογύα, το ςυναύςθημα, τισ γνώςεισ,

την ψυχολογύα και τη ςυνεύδηςη

Σο πρϐτυπο του «καλοϑ» ό του «ωραύου»

ςχετύζεται με τισ κοινωνικϋσ και τισ

πολιτιςμικϋσ αντιλόψεισ τησ κϊθε εποχόσ

(π.χ. ςτην Αναγϋννηςη το «ωραύο»

εκφραζϐταν μϋςα απϐ την Αναπαραςτατικό

Ζωγραφικό, ενώ ςτον 20ο αι. απϐ την

Αφηρημϋνη Ζωγραφικό

Τι είναι Τέτνη

Η Αναγϋννηςη όταν ϋνα πολιτιςτικό κύνημα που εκτϊθηκε χρονικϊ περύπου από το 14ο

ϋωσ και τον 16οαιώνα, με αφετηρύα την Ιταλύα από τα τϋλη του Μεςαύωνα και ςταδιακϊ διαδόθηκε ςτην υπόλοιπη Ευρώπη.

Giotto di Bondone- «Ο θρήνος για ηο Χριζηό» 1305

http://eicastikon.blogspot.gr/2008/11/7.html

«Οι μεγϊλοι μου πύνακεσ γεννιώνται ςιγϊ ςιγϊ μϋςα ςτην καρδιϊ μου», ϋλεγε ϋνασ πρωτοπόροσ τησ αφηρημϋνησ τϋχνησ, ο ΒαςύλιΚαντύνςκι. Ο ζωγρϊφοσ ϋπαιζε με τα χρώματα και τισ φόρμεσ ςαν να όταν νότεσ τησ μουςικόσ. Ενεργούςε ςαν τον ςυνθϋτη που αναζητϊει μϋςα από την ποικιλομορφύα τησ παρτιτούρασ να αποδώςει τισ αντιθϋςεισ, τη ςυνύπαρξη, εντϊςεισ ό αρμονύα. Με τη ςημαντικό ςτροφό που πραγματοπούηςε προσ την αφηρημϋνη τϋχνη, μπόρεςε να ξεπερϊςει τη δϋςμευςη τησ φιγούρασ.

http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=36085

Βαζίλι

Κανηίνζκι

1866-1944

Σο «ωραύο»:

α. ςτην φϑςη = αποτϋλεςμα φυςικόσ

εξϋλιξησ

β. ςτην τϋχνη = προκϑπτει απϐ τισ

επιλογϋσ του δημιουργοϑ, κατϊ την κρύςη

και τη λογικό του

Τι είναι Τέτνη

Βαν Γκογκ

Ασηοπροζφπογρα

θία με δεμένο ασηί

http://www.sv-gendorf.de/product/7960/lr-00-005488/ban-gkogk-aytoprosopografia-me-demeno-ayti1

Vincent Van Gogh. ΄Εναζηρη νύτηα

http://petridis58.blogspot.gr/2011/08/vincent-van-gogh.html

Έναςτρη νύχτα. Ένασ πύνακασ του μεγϊλου Ολλανδού

ζωγρϊφου Vincent Van Gogh(1853-1890).

Μπορεύ ο Cezanne να όταν ο πρωτεργϊτησ τησ μετα-

ιμπρεςιονιςτικόσ εποχόσ, όμωσ ο ςημαντικότεροσ

εκπρόςωποσ αυτόσ τησ εποχόσ εύναι αναμφιςβότητα ο Βαν

Γκογκ. Αρχύζει να ζωγραφύζει ςτα 30 του χρόνια και πϋθανε

όταν όταν 37, βαςανιζόμενοσ από κρύςεισ επιληψύασ που

τον εύχαν οδηγόςει ςτην κατϊθλιψη. Γνώριςε το ϋργο των

ιμπρεςιονιςτών απο τουσ οπούουσ εμπνεύςθηκε αλλϊ

ακολούθηςε τισ αναζητόςεισ του Τουλούζ Λωτρϋκ και του

Πωλ Γκωγκϋν ςτουσ αςτραφτερούσ χρωματιςμούσ και

τόνουσ, δύνοντασ όμωσ ς'αυτούσ το πυρακτωμϋνο του

αύςθημα και τον οδυνηρό δυναμιςμό του που

χαρακτηρύζουν τη μοναδικό τεχνοτροπύα του Βαν Γκογκ.

Οι ελικοειδεύσ πινελιϋσ που χρηςιμοποιεύ, με την οξύτητα

ςτουσ χρωματικούσ ςυνδυαςμούσ, ςτην απεικόνιςη τόςο

των ανθρώπων όςο και τησ φύςησ, που τισ βλϋπουμε και

ςτον ςυγκεκριμϋνο πύνακα, γεμύζουν με μοναδικό

ζωντϊνια και κύνηςη τουσ πύνακϋσ του, που οριςμϋνοι όπωσ

αυτόσ, παύρνουν τα χαρακτηριςτικϊ οπταςύασ. Η "ϋναςτρη

νύχτα" ϋγινε το 1889, λύγουσ μόνεσ πριν τον θϊνατό του. Οι

κρύςεισ που τον βαςϊνιζαν πιθανόν να ϋπαιξαν ρόλο ςτη

ςτροβιλώδη απεικόνιςη των πραγμϊτων και την αύςθηςη

τησ οπταςύασ που δημιουργούν. Ο ςκοτεινόσ όγκοσ με το

κυπαρύςςι, με παρόμοια ελικοειδό απεικόνιςη, αποτελεύ

επύςησ ϋνα ςταθερό μοτύβο ςε πολλούσ του πύνακεσ,

ϋχοντασ ϋνα μϊλλον προφανό ςυμβολιςμό.

Σα ϋργα τϋχνησ & οποιαδόποτε μορφό

καλλιτεχνικόσ ϋκφραςησ (π.χ. χορϐσ, θϋατρο)

ϋχουν τα εξόσ χαρακτηριςτικϊ ςτοιχεύα:

α. θεματικϐ υλικϐ

β. μορφό

γ. διϊταξη

δ. μϋςο

ε. ρυθμϐ

Χαρακηηριζηικά ηοσ έργοσ Τέτνης

α. θεματικϐ υλικϐ

Η ΙΔΕΑ ΣΟΤ ΕΡΓΟΤ (οι ϋννοιεσ & ςημαςύεσ που

διατυπώνονται)

Μπορεύ να εύναι:

μϑθοσ / αφόγηςη / νϐημα / ςκϋψη / μόνυμα /

επινϐηςη / ςϑμβολο / αλληγορύα

ϋννοιεσ που αποτελοϑν πηγό ϋμπνευςησ για

τον δημιουργϐ

Χαρακηηριζηικά ηοσ έργοσ Τέτνης

Ο Τοσλούζ Λφηρέκ

έζηζε ζηη Γαλλία ηο

19ο αιώνα και ήηαν ο

πρώηος καλλιηέτνης

ποσ μεηέηρευε ηην

αθίζα ζε έργο

ηέτνης.

Οι αθίζες ηοσ

παροσζιάζοσν

τορεύηριες ηφν

παριζινών καμπαρέ

http://gym4thes.wordpress.com

β. μορφό

η ιδϋα παύρνει μορφό & λειτουργύα

η μορφό και το περιεχϐμενο αποτελοϑν μια

ΕΝΟΣΗΣΑ, μια ΟΛΟΣΗΣΑ ΑΔΙΑΠΑΣΗ

Χαρακηηριζηικά ηοσ έργοσ Τέτνης

Σθελή από ζσκπόζηο: οη

ζσλδαηηεκόλες παίδοσλ

θόηηαβο ελώ κία θοπέια

παίδεη ασιό. Αηηηθός

ερσζρόκορθος θραηήρας,

Εζληθό Αρταηοιογηθό Μοσζείο

ηες Μαδρίηες, 420 π.Χ

http://inpka.blogspot.gr/2011/09/blog-post_17.html

γ. διϊταξη

οργϊνωςη των επιμϋρουσ ςτοιχεύων με

κανϐνεσ και αρχϋσ

(προκϑπτουν απϐ λογικϋσ διεργαςύεσ και

εμπειρύεσ του δημιουργοϑ & χρηςιμοποιοϑνται

ανϊλογα με τη μορφό που θϋλει να δώςει ςτο

ϋργο επιλεκτικϊ, μεμονωμϋνα ό ςε ςυνδυαςμϐ)

Χαρακηηριζηικά ηοσ έργοσ Τέτνης

Ο γεννημϋνοσ ςτο Βόλο Ιταλόσ καλλιτϋχνησ Τζιόρτζιο ντε Κύρικο (1888-1978) όταν γνωςτόσ για τη Μεταφυσικήτου ζωγραφικό κατϊ τη δεύτερη δεκαετύα του 20ού αιώνα. Τοπύα που μοιϊζουν με ςκηνικϊ, ανδρεύκελα που τα ςτοιχειώνουν, και μια αύςθηςη επερχόμενου δρϊματοσ ςε ϋναν κόςμο που θϋςη ϋχει μόνο η ςιωπό. Όπωσ η ζωό του, ϋτςι και το ζωγραφικό του ϋργο χαρακτηρύζονται από ϋναν κατακερματιςμό, από μια ςειρϊ αντύρροπεσ τϊςεισ, πολύςτροφεσ πορεύεσ και αντιφατικϋσ αντιδρϊςεισ.

http://www.ebooks.gr/book

http://enthemata.wordpress.com/2011/03/13/papadopoulos/

Έκηωρ και Ανδρομάτη

http://alta-zor.blogspot.gr/2008/07/blog-post_10.html

δ. μϋςο

τα υλικϊ

η υφό

τα εργαλεύα

οι τεχνικϋσ

Κέληεκα - Βόιος

http://volos.olx.gr/iid-69290511

ε. ρυθμϐ

η 0μοιϐτητα που διακρύνεται ςε μια

κατηγορύα ϋργων τϋχνησ

(εδώ περιλαμβϊνεται και το ιςτορικϐ

ςτοιχεύο, αφοϑ τα ϋργα τϋχνησ εύναι

προώϐντα μιασ ςυγκεκριμϋνησ εποχόσ, τησ

οπούασ τα χαρακτηριςτικϊ αποτυπώνονται

ςε αυτϊ)

Χαρακηηριζηικά ηοσ έργοσ Τέτνης

Η ΑκρϐποληΔωρικοϑ ρυθμοϑ

http://antirisis.wordpress.com/category/%CE%B1%CE%BA%CF%81%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%BB%

CE%B7/

Σϋχνη & χρηςτικϐτητα

Τέτνες & Εθαρμοζμένες Τέτνες

Η τϋχνη χαρακτηρύζει τουσ λαοϑσ

(φυλό, ιςτορικό περύοδο, κοινωνικϋσ

δραςτηριϐτητεσ)

Σα πρώτα δημιουργόματα εύχαν χρηςτικϐτητα:

εργαλεύα / αγγεύα / ενδυμαςύεσ

Ϊτςι γεννόθηκαν οι τϋχνεσ:

διακοςμητικό / γλυπτικό / ζωγραφικό

(χορϐσ / μουςικό / πούηςη)

Καλϋσ & Εφαρμοςμϋνεσ Σϋχνεσ

Τέτνες & Εθαρμοζμένες Τέτνες

Καλές Τέχνες

ςτοχεϑουν ςτην αιςθητικό απϐλαυςη

Εφαρμοσμένες Τέχνες

ϋργα που ϋχουν ςυγκεκριμϋνη λειτουργύα και

ϊμεςη χρηςτικϐτητα

Σαξινϐμηςη

Τέτνες & Εθαρμοζμένες Τέτνες

α. ϊμεςη χρηςτικϐτητα

β. ϋμμεςη χρηςτικϐτητα

γ. μαζικό χρηςτικϐτητα

Α. Ωμεςη χρηςτικϐτητα

Τέτνες & Εθαρμοζμένες Τέτνες

Ϊργα που ςχετύζονται με το ςχεδιαςμϐ & την

οργϊνωςη του εςωτερικοϑ & εξωτερικοϑ

χώρου που ζει ο ϊνθρωποσ. Επύςησ,

αντικεύμενα καθημερινόσ ζωόσ

Επηρεϊζουν ϊμεςη τη ζωό του, ϐμωσ ϋχουν

ϊμεςη και ϋμμεςη χρηςτικϐτητα

(π.χ. ΑΡΦΙΣΕΚΣΟΝΙΚΗ, ΔΙΑΚΟΜΗΗ)

Β. Ϊμμεςη χρηςτικϐτητα

Τέτνες & Εθαρμοζμένες Τέτνες

Ϊργα πλαςτικών και εικαςτικών τεχνών

Ϊχουν ϋμμεςη χρηςτικϐτητα

π.χ. ΖΨΓΡΑΥΙΚΗ, ΓΛΤΠΣΙΚΗ)

Γ. Μαζικό χρηςτικϐτητα

Τέτνες & Εθαρμοζμένες Τέτνες

Ϊργα που επιζητοϑν μαζικό απόχηςη και

παρϊγονται ςε μεγϊλεσ ποςϐτητεσ και η

χρηςτικϐτητϊ τουσ εξαρτϊται απϐ τον δϋκτη (το

επιλϋγει ό το απορρύπτει)

(π.χ. ΒΙΒΛΙΑ, ΣΗΛΕΟΡΑΗ, ΚΙΝΗΜΑΣΟΓΡΑΥΟ)

χόματα ταξινϐμηςησ

Τέτνες & Εθαρμοζμένες Τέτνες

Α. ΚΑΛΕ ΣΕΦΝΕ

Β. ΕΥΑΡΜΟΜΕΝΕ ΣΕΦΝΕ

Γ. ΜΑΖΙΚΕ ΣΕΦΝΕ

ΚΑΛΕΣ ΤΕΧΝΕΣ

Τέτνες & Εθαρμοζμένες Τέτνες

Ζωγραφικό

Λιθογραφύα

Φαρακτικό / ανϊγλυφεσ μορφϋσ

βαθυτυπύα

ξυλογραφύα

μεταξοτυπύα

χαλκογραφύα

αγιογραφύα

γλυπτικό

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΕΣ ΤΕΧΝΕΣ

Τέτνες & Εθαρμοζμένες Τέτνες

Κεραμικό

αγγειοπλαςτικό

αγγειογραφύα

χειροτεχνύα

κϐςμημα

χρυςοχοϏα / αργυροχοϏα

υφαντικό / ταπητουργύα

υφαντουργύα / ενδϑματα / κεντητικό / πλεκτικό

διακοςμητικό χώρων

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΕΣ ΤΕΧΝΕΣ

Τέτνες & Εθαρμοζμένες Τέτνες

Καλλιτεχνικϋσ τοιχοςτρώςεισ

επενδϑςεισ τούχων

μωςαώκϊ / πλακοςτρώςεισ / ψηφιδωτϊ

υαλογραφύα

ςχεδύαςη βιομηχανικών αντικειμϋνων

υαλογραφύα

ϋπιπλο

τυπογραφύα

διακϐςμηςη χειρογρϊφων/βιβλιοδιακοςμητικό

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΕΣ ΤΕΧΝΕΣ

Τέτνες & Εθαρμοζμένες Τέτνες

ΝομιςματοποιϏα

μετϊλλια

γραμματϐςημα

επιγραφοποιϏα

πινακύδεσ

ΜΑΖΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ

Τέτνες & Εθαρμοζμένες Τέτνες

Υωτογραφύα

κινηματογρϊφοσ

τηλεϐραςη

βιβλύο / ϋντυπο

βιβλιοδεςύα

διαφόμιςη

γραφιςτικό (& με Η/Τ)

αφύςα

εξώφυλλο / εικονογρϊφηςη

ΜΑΖΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ

Τέτνες & Εθαρμοζμένες Τέτνες

Εταιρικό ταυτϐτητα

ςόμα / λογϐτυπο / ςϑμβολα

ςυςκευαςύα

ετικϋτεσ / ςόμανςη

ϑφαςμα ταπετςαρύασ

Τέτνες & Εθαρμοζμένες Τέτνες

Σα ϐρια ανϊμεςα ςτισ κατηγορύεσ δεν εύναι απϐλυτα.

Ϊνα ϋργο μπορεύ να ανόκει ςε παραπϊνω απϐ μύα

κατηγορύεσ.

Π.χ. η ΥΨΣΟΓΡΑΥΙΑ

ανϊλογα με τισ επιλογϋσ του δημιουργοϑ, μπορεύ να

εύναι εφαρμοςμϋνη τϋχνη ό καλό τϋχνη

Η ΤΕΧΝΗ ΔΙΔΑΣΚΕΤΑΙ;;;;

Τέτνες & Εθαρμοζμένες Τέτνες

Με την τϋχνη δεν αςχολοϑνται μϐνο οι

«προικιςμϋνοι» με ταλϋντο ό ψυχικϋσ ικανϐτητεσ

ϊνθρωποι

Η καλλιτεχνικό δημιουργύα δεν εύναι μϐνο μια

αυθϐρμητη εκδόλωςη τησ προςωπικόσ ϋκφραςησ

του δημιουργοϑ

Διαμορφώνεται απϐ το κοινωνικϐ & πολιτιςτικϐ

περιβϊλλον

υνεπώσ, αποτελεύ:

ΕΚΥΡΑΗ ΣΗ ΑΣΟΜΙΚΟΣΗΣΑ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΗ

ΚΟΙΝΨΝΙΚΟΣΗΣΑ ΣΟΤ ΔΗΜΙΟΤΡΓΟΤ

Τέτνες & Εθαρμοζμένες Τέτνες

ςτισ εφαρμοςμϋνεσ τϋχνεσ η καλλιτεχνικό

δημιουργύα καθορύζεται και απϐ πρακτικοϑσ

παρϊγοντεσ:

η ςυγκεκριμϋνη χρόςη του προώϐντοσ

το ϋργο, δηλ., διαμορφώνεται και με

ΠΡΑΚΣΙΚΗ ΚΕΧΗ

Τέτνες & Εθαρμοζμένες Τέτνες

Παλαιϐτερα η μετϊδοςη τησ γνώςεισ γινϐταν

εμπειρικϊ (την ώρα τησ δουλειϊσ)

όμερα, η διδαςκαλύα τησ τϋχνησ ςυνδυϊζει:

τη θεωρητικό κατϊρτιςη και

την πρακτικό εξϊςκηςη

και μασ εξοικειώνει με την δημιουργικό

πρϊξη

Τέτνες & Εθαρμοζμένες Τέτνες

Θεωρητικό κατϊρτιςη:

α. ανϊλυςη ϋργου (περιγραφό μορφόσ,

κατανϐηςη τησ οργϊνωςησ των ςτοιχεύων,

ερμηνεύα του θϋματοσ)

β. δημιουργύα ϋργου (ςϑνθεςη ςτοιχεύων ςε

μια ενϐτητα ώςτε να εκφρϊζεται το θεματικϐ

περιεχϐμενο)

Τέτνες & Εθαρμοζμένες Τέτνες

Επομϋνωσ:

Η δημιουργύα ενϐσ ϋργου τϋχνησ και ειδικϊ

των εφαρμοςμϋνων τεχνών

ΔΙΔΑΚΕΣΑΙ & ΜΑΘΑΙΝΕΣΑΙ

Τέτνες & Εθαρμοζμένες Τέτνες

Για τη δημιουργύα ενϐσ ϋργου τϋχνησ

απαιτεύται:

ΣΑΛΕΝΣΟ & ΕΤΑΙΘΗΙΑ

αλλϊ και

ΤΣΗΜΑΣΙΚΗ ΓΝΨΗ & ΤΝΕΦΗ

ΠΡΑΚΣΙΚΗ ΕΞΑΚΗΗ