თამარ მეფის გამეფება

Post on 19-Jun-2015

1.983 views 5 download

Transcript of თამარ მეფის გამეფება

თამარ მეფის გამეფებამასწავლებელი: ირმა ცინცაძე

30 ივნისი

მიზანი

გავიხსენოთ გიორგი III-ის საშინაო პოლიტიკა, თამარ მეფის თანამოსაყდრედ ასვლის მიზეზი გამოხმაურება სამეფო კარისაგან: მომხრე და

მოწინააღმდეგე მხარეები ყუთლუ არსლანის დასის წარმოჩენა: მოთხოვნები,

პრეტენზიები და გეგმები. შევადაროთ საქართველოსა და სხვა ქვეყნის

მმართველობითი სტრუქტურები

გეგმა

თამარის პიროვნება

მისი გამეფების მიზეზები

თამარის საშინაო და საგარეო პოლიტიკა

გიორგი III-ის გადაწყვეტილება

1179 წელს მეფე გიორგიმ თამარი თანამოსაყდრედ გამოაცხადა. 1184 წელს, მეფე გიორგის გარდაცვალების შემდეგ, ქვეყანაში რთული ვითარება შეიქმნა;

თამარის პიროვნებასაქართველოს მეფე

მმართ. დასაწყისი: 1184

მმართ. დასასრული: 1213, შესაძლოა 1210 ან 1207

სხვა წოდებები:

მეფეთ მეფე და დედოფალთ დედოფალი აფხაზთა, ქართველთა, რანთა, კახთა და სომეხთა, შირვანთა და შაჰანშათა და მბრძანებელი ყოვლისა აღმოსავლეთისა და დასავლეთისა, დიდება ამა სამყაროსა და სარწმუნოებისა, მესიის მოვლენილი

მემკვიდრე:გიორგი IV ლაშა

დაბ. თარიღი: 1160

გარდ. თარიღი: 1213, შესაძლოა 1210 ან 1207

გარდ. ადგილი:აგარანი

მეუღლე:

1. იური (გიორგი)2. დავით სოსლანი

შვილები:

1. გიორგი IV ლაშა2. რუსუდანი

დინასტია: ბაგრატიონები

თამარის მიზნები თამარ მეფე

ყოველმხრივ ცდილობდა, რომ მამის, გიორგი III-ისა და დიდი პაპის, დავით IV აღმაშენებლის პოლიტიკური კურსი განეგრძო როგორც საშინაო, ისე საგარეო საქმეებში

საქართველოს ფარგლებს გარეთ თამარ მეფის

სახელთანაა დაკავშირებული ტრაპიზონის იმპერიის შექმნა. ძლიერი საქართველოს სამეფო თავის გავლენას ავრცელებდა სამხრეთით, მათ შორის, შავი ზღვის სამხრეთ სანაპიროზე.

ჩრდილოეთ კავკასია [რედაქტირება]

თამარ მეფე. მიხაი ზიჩის მიერ შესრულებული ვეფხისტყაოსნის ილუსტრაცია.

XII საუკუნეში საქართველოს შემადგენლობაში მოექცა ჩრდილოეთ კავკასიის ტერიტორიებიც. საქართველოს მეფეები მჭიდრო კავშირს ამყარებდნენ, ჩრდილოეთით მოსახლე ხალხთან. თამარის მეფობის ბოლო წლებში იმიერკავკასიელი მთიელები, საქართველოს მეფის ყმადნაფიცები იყვნენ

თამარის მიღწევები თამარის

პოლიტიკურ წარმატებასთან ერთად, მის დროს საქართველო ეკონომიკურად მნიშვნელოვნად განვითარდა

XII-XIII სს. ერთიანი და ეკონომიკურად ძლიერი ფეოდალური საქართველოს განათლებამ და კულტურამ მაღალ დონეს მიაღწია. ქართულმა კულტურამ მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანა ფეოდალური საქართველოს პოლიტიკური გაერთიანების საქმეში.

ლეგენდები და მითები ნაჭარმაგევის საზაფხულო

რეზიდენციაში იმყოფებოდა მეფე თამარი, რომდესაც მას მძიმე სენი აღმოაჩნდა. მეფე სასწრაფოდ თბილისში წამოიყვანეს, შემდეგ კი თბილისის მახლობლად „აგარათა ციხეში“ გადაიყვანეს.[56] თამარ მეფე გარდაიცვალა 1213 წელს [57]

[58][59][60]. ზოგი მეცნიერი თამარ მეფის გარდაცვალების თარიღად სხვა წელს მიიჩნევს[61][62][63]. დიდად იგლოვა სრულიად საქართველომ მეფის გარდაცვალება. მეფე თამარი გელათში წაასვენეს და იქ დამარხეს

არის ასეთი ლეგენდა,[67] რომლის მიხედვითაც თამარ მეფეს ანდერძად დაუტოვებია, ისე დაეკრძალათ, რომ მისი საფლავი არავის სცოდნოდა. სწორედ ამიტომ, გაუკეთებიათ ექვსი მოოქროვილი კუბო. ერთი ოჯახიდან მოიყვანეს ოთხი ძმა, რომლებმაც თამარის ცხედარი წაასვენეს და საიდუმლოდ დამარხეს. ძმები უკან აღარ დაბრუნებულან. არსებობს ამ თქმულების სხვადასხვა ვარიანტი. სახალხო მთქმელები[68] თამარის დაკრძალვის ადგილად ასახელებენ სვანეთს, რაჭას, სოფ. მურღულს, იალბუზის მთას, გელათს, ვარძიას, მცხეთას და ა.შ.

ხელოვნების ნიმუშები ვარძიას. ვარძიის

მშენებლობა გიორგი მესამემ დაიწყო და დაასრულა თამარმა. მნიშვნელოვანია აქ არსებული დიდი ეკლესია, რომლის კედლები ფრესკებითაა დამშვენებული. აქ არის გამოსახული გიორგი III-ისა და თამარის პორტრეტები.

ქართველ მეფეთა ტრადიციული საძვალე

„ლაშა-გიორგის დროინდელი მემატიანე“: „მეფესა შინა დაყო ოცდასამი წელიწადი აღვიდა წინაშე ღმრთისა, სადა იგი მკვიდრობენ წინასწარმეტყველნი და მამათმთავარნიდა მეფენი... დამარხეს ახალსა მონასტერსა გელათსა“.[66]

თამარი წარმოსახვაში

წმინდა მეფე თამარი წმიდა

კეთილმსახური მეფე თამარი (+1213)

1 (14) მაისი

წმიდა მეფე თამარის მარად უკვდავი სიტყვა

წმიდა მეფე თამარის მარად უკვდავი სიტყვა

„ჰოი, წმიდანო მამანო, თქუენ ღმრთისა მიერ განჩინებული ხართ მოძღვრად ჩვენდა და მმართებლად წმიდასა ეკლესიასა და თანაგაც მისა სიტყვის მიცემა სულთათვის ჩვენთა. გამოიძიეთ ყოველი კეთილად და დაამტკიცეთ მართალი, ხოლო განხადეთ გულარძნილი. იწყეთ ჩემ ზედა, რამეთუ შარავანდი ესე მეფობისა არს და არა ღმრთის მბრძოლობისა. ნუ თუალახუამთ მთავართა სიმდიდრისათვის, ნუცა გლახაკთა უდებ-ჰყოფთ სიმცირისათვის თქუენ სიტყვითა, ხოლო მე საქმით, თქუენ სწავლით, ხოლო მე განსწავლით, თქუენ წურთით, ხოლო მე განწურთით, ზოგად ხელი მივსცეთ დაცვად სჯულთა საღმრთოთა შეუგინებელად, რათა არა ზოგად ვიზღვივნეთ: თქუენ, ვითარცა მღდელნი, ხოლო მე ვითარცა მეფე, თქუენ ვითარცა მნენი, ხოლო მე, ვითარცა ებგური“.

 

თამარის დროინდელი საქართველო გვენახოს მალე

ღმერთმა ინებოს.