Φύλλο και φτερό Βιολογία και Φιλολογία του

φύλλου

Ο Οδυσσέας Ελύτης ως ποιητής της θάλασσας, όπως έχει χαρακτηριστεί, συχνά αναφέρεται και υμνεί το αρχιπέλαγος της Ελλάδας, το Αιγαίο πέλαγος. Λατρεύει τον ήλιο που λούζει τη χώρα μας με το ζεστό του φως. Η φύση και τα νησιά του Αιγαίου που λάμπουν με το φως του ήλιου μας δίνουν έμπνευση για τη δημιουργία ονειρικών εικόνων στα ποιήματά του. Τα λουλούδια, τα φύλλα των δέντρων με βασικότερη την ελιά, δίνουν χρώμα στα ποιήματά του και μας μεταφέρουν σ’ έναν κόσμο γεμάτο ήλιο και θάλασσα.

«Η δροσιά γεννιέται μεσ’ τα φύλλα Όπως μες τον απέραντο ουρανό

Το ξάστερο συναίσθημα.»

MONET

«Συγκίνηση!Τα φύλλα τρέμουν ζώντας μαζί και

ζώντας χωριστά πάνω στις λεύκες που μοιράζουν

άνεμο. »

Van Gogh

«Να οι μηλιές ανθίζουνμε μια ανάσα μουσικής μέσα στα

φύλλαδακρύβρεχτες μορφές καρπών

μετεωρίζονται απαλά μέσα στο αμίλητο νερό της

κολυμπήθρας του ήλιου».

Renoir

«Ο κήπος έμπαινε στη θάλασσα

Βαθύ γαρίφαλο ακρωτήρι.»

Cezanne

Στο χώρο της τέχνης κάποια φυτά χρησιμοποιούνται ως σύμβολα, με

χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το φύλλο συκής. Είναι το αντικείμενο που χρησιμοποιήθηκε

στη τέχνη τον 15ο αιώνα και αργότερα για να καλυφθούν τα γεννητικά όργανα σε απεικονίσεις

ανθρώπων σε αγάλματα ή σε πίνακες. Στη Παλαιά Διαθήκη βρίσκουμε σχετικά: «ο Αδάμ

και η Εύα έφαγαν τον απαγορευμένο καρπό και άνοιξαν τα μάτια τους και κατάλαβαν ότι ήταν γυμνοί και έραψαν φύλλα συκής

και έφτιαξαν περιζώματα για τον εαυτό τους». Έχοντας αυτό σαν παράδειγμα, οι

καλλιτέχνες του 15ου αιώνα, κατά την Αναγέννηση, αναγκάστηκαν να καλύψουν τα

γεννητικά όργανα σε πολλά έργα τέχνης.

«Αναποδογυρίζοντας ένα λιβάδι

Έναστρο που του φύγαν οι ανεμώνες.»

Monet

Albrecht Durer (1507)

Albrecht Durer – The fall of man(1504)

Lucas Cranach – Adam and Eve (1526)

21ος αιώνας

Πολλά είναι τα φυτά που επηρέασαν τις ζωές των ανθρώπων στο πέρασμα των χρόνων. Όχι μόνο στην καθημερινότητα τους αλλά και στους πολιτισμούς τους.

Συγκεκριμένα, στην αρχαία Ελλάδα…

Η ΔΑΦΝΗ …Ήταν γνωστή από την

αρχαιότητα και γίνεται μνεία γι’ αυτήν στον Όμηρο. Επίσης ήταν γνωστές οι θεραπευτικές της ιδιότητες, ιδίως οι αντισηπτικές, οι αντιφλεγμονώδεις και οι καταπραϋντικές των φύλλων και των καρπών της. Επιπροσθέτως ήταν ιερό δέντρο αφιερωμένο στον θεό Απόλλωνα . Πρώτα οι Έλληνες και έπειτα οι Ρωμαίοι συνήθιζαν να στεφανώνουν με κλαδιά δάφνης τους νικητές των αγώνων και έτσι ακόμα και σήμερα η δάφνη ταυτίζεται με την δόξα, την νίκη και την υπεροχή.

«Μάννα μου Ελλάδα, τι δεν είσαι τώραΣαν τώρα ορθή, ψηλή, στεφανωμένηΜε δάφνες, τι δεν είσαι με τα δώραΤης αθάνατης Νίκης στολισμένη.»(Λορέντζου Μαβίλη, Πατρίδα)

Η ΕΛΙΑ

Οι Έλληνες θεωρούσαν το δέντρο της ελιάς ως ανεκτίμητο δώρο στην ανθρωπότητα. Σύμβολο ειρήνης, ευημερίας, προστασίας και γονιμότητας. Θείο δώρο. Δέντρο των αξιών που συνδέονται με την αναγέννηση και το φως. Σύμβολο της νίκης, αθανασίας, ευφορίας, της συντήρησης και της ζωής. Είναι σύμβολο του περιβάλλοντος, του αθλητισμού και του πολιτισμού.

Οι αρχαίοι Έλληνες έδιναν στους ολυμπιονίκες ως αμοιβή ένα στεφάνι ελιάς που ονομαζόταν “κότινος”, από την ιερή ελιά που είχε φυτέψει ο Ηρακλής στην Ολυμπία.

ΦυλλοβόλοςΦυλλόδεντροΦυλλοειδήςΦυλλομαδώΦυλλοξέραΦυλλορροώΦυλλοφάγοςΦυλλωσιάΦυλλάδιοΠλατύφυλλος

Τριφύλλι ΦυλλομετρώΦυλλοφόρος ΔίφυλλοΤρίφυλλοΤετράφυλλοΠεντάφυλλο…ΦυλλοκάρδιΠαραθυρόφυλλοΞεφυλλίζω

Οι Καθηγήτριες:

κ. Παπιδάκη

κ. Βατσάκη

Οι Μαθητές:

Ζωή Δρακάκη

Αχιλλέας ΠαπαδομανωλάκηςΛιζέτα ΠαπαδάκηΝατάσσα ΣκάλκουΜαρία Καπνισάκη