องค์การสมัยใหม่และการจัดการ

Modem Organization and Management

ผศ.ดร.จันทนา อินทฉิม

คำาอธ ิบายรายว ิชา แนวคดิและทฤษฏีองคก์ารสมัยใหม่

โครงสร้างองคก์าร พฤตกิรรมองค์การ วฒันธรรมองค์การ การจัดระบบการ

บริหารราชการไทยและองคก์าร สาธารณะอืน่ ๆของไทย โครงสร้าง

และความสมัพนัธ์ของการบริหาร ราชการสว่นกลาง ส่วนภูมิภาค และ

สว่นทอ้งถิ่น ปัญหาและแนวโน้มการปฏิรูประบบราชการไทย

การประเม ินผล

Final Examination : 30 %Midterm Examination : 20 % Assignment : 50 %

1. Class Project : 30 %2.Activity and Question : 10 % 3.Participation : 10 %

หัวข ้อการเร ียนการสอน1.แนวคดิและทฤษฎีองคก์ารสมัยใหม่2โครงสร้างองคก์าร3.พฤติกรรมองค์การ4.วัฒนธรรมองคก์าร5.การจัดระบบการบริหารราชการไทยและองคก์ารสาธารณะของไทย6.โครงสร้างและความสมัพันธ์ของการบริหารราชการส่วนกลาง

ส่วนภูมิภาค ส่วนท้องถ่ิน7.ปญัหาการบริหารราชการไทย8.การปฏิรูประบบราชการไทย

Class Project

พฤติกรรมองคก์ารวัฒนธรรมองค์การปญัหาการบริหารราชการไทยการปฏิรูประบบราชการไทยการบริหารราชการสว่นกลางการบริหารราชการสว่นภูมิภาค การบริหารราชการสว่นท้องถ่ิน

องค์การ

องคก์าร หมายถึง การสร้างความ สมัพนัธร์ะหว่างปจัจัยในการบริหาร ซึ่ง

ได้แก่ ทรัพยากรที่เป็นมนุษย์ เงนิ วัสดุ สิง่ของ และเทคโนโลยี เพือ่ให้เกิดการ

ดำาเนินงานตามวัตถุประสงค์

องค์ประกอบที่สำาคัญขององค์การ

1. มีบุคคลตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป เข้ามาทำางานร่วมกัน2.มีวัตถุประสงค์หือเปา้หมาย(Objectives)ในการทำางาร่วมกัน3.มีกิจกรรมร่วมกัน(Interaction Activity)ทั้งในลักษณะที่เป็นทางการและไม่เปน็ทางการ4. มีรูปแบบของความสมัพันธ์ภายใน อันเกิด

จากการจัดสรรทรัพยากร (Resources)ในการบริหาร

องค์ประกอบของการบรหิาร 5 ประการ

1. มีคนร่วมอยู่ด้วย2. มีการกระทำา3. มีการปฏิสัมพันธ์4. มีกจิกรรมร่วมกัน5. เพื่อบรรลุเป้าหมายอย่างหนึ่ง

อย่างใดที่กำาหนด

ความร ู้พ ื้นฐานทางการจ ัดการ

ความหมายของการจัดการความสำาคัญของการจัดการกิจกรรมของการจัดการกิจกรรมสนับสนุนของการจัดการผูน้ำาและผูบ้ริหารกับการจัดการ

ความหมายของการจ ัดการ

1. ความหมายของการจ ัดการ คอื การทำางานให้สำาเร็จตามวัตถุประสงค์

ขององคก์รโดยผ่านกิจกรรมต่างๆทางการ จัดการ ซึ่งรวมถึงกิจกรรมหลัก 4 ประการ

ได้แก่ การวางแผน การจัดองค์กร การ ชีน้ำา และการควบคมุ

2. ความสำาค ัญของการจ ัดการ

เปน็กระบวนการของการดำาเนนิก ิจกรรมที่ต ่อเน ือ่งและสมัพ ันธก์ ัน

( Process of continue and related activities)

เน ้นท ี่การบรรล ุเปา้หมายขององคก์ร(Concentrates on reaching organizational goal)

เปน็การผสมผสานบคุลากรและ ทรัพยากรเข ้าด ้วยก ัน (Working with

and through people and other organization resources)

. กิจกรรมทางการจ ัดการ

ประกอบดว้ย1. การวางแผน2. การจัดองคก์ร3. การชีน้ำา4. การควบคุม

£µ¡ ���¦¦¤®̈ �́�µ�· �µ¦�¦®µ¦�́��µ¦· (Bartol & Martin , 1991)

�µ¦�ª��»¤

(Controlling)

�µ¦�́�°��r�µ¦

(Organizing)

�µ¦Á�}��¼o�ε

(Leading)

การวางแผน

(Planning)

แผน

แนะนำาต ัว

���¦

¦¤­�́

�­�»�

·

�µ¦ �́�­�Ä��µ��µ¦�¦®µ¦· ·

�µ¦�́��µ¦Á���̈¥»��r·

�µ¦�¦®µ¦�¦ ¡́ ¥µ�¦¤�»¬¥r·

�µ¦�́��µ¦Ä�­£µ¡ ª�̈o° ¤¦ ³®ªnµ��¦³Á�«

�µ¦�¦®µ¦�̈»n¤·

Á����Â̈ ³Á�¦ºÉ° �¤º° �̧ÉÄ�oÄ��µ¦�́��µ¦ ­ ¤́¥Ä®¤n·

4. กิจกรรมสนับสนุนกระบวนการจ ัดการ

นักบร ิหารตอ้งร ูจ้ ักองค ์การ

องค์การ “ ที่ซึ่งคนตั้งแต่2 คน มาทำางานรว่มกันเพื่อบรรลุวัตถุประสงค์บาง

”อย่าง

องคก์าร = เปา้หมาย+งาน+คน

องคก์าร = เปา้หมาย+งาน+คน

นักบร ิหารตอ้งร ูจ้ ัก องค ์การ (ตอ่) เป้าหมาย = ทิศทาง

วัตถุประสงค์ขององค์การ งาน = การออกแบบหน่วยงาน

ในรูปแบบแผนภูมิองค์การ การจัดโครงสร้างองค์การ

คน = กำาลังคนที่จะเข้าไปอยู่ในโครงสร้างของหน่วยงาน

“Put the right man into the right job”

หนา้ท ี่พ ื้นฐานของการจ ัดการ

Planning การวางแผนเปน็การเล ือกว ิธกีารท ำางานให้ส ำาเร ็จตามเปา้หมาย

Organization การ จ ัดองคก์ร เปน็การนำาแผนที่ก ำาหนดไว ้

มาก ำาหนดหนา้ท ี่ของบคุลากร

ทกัษะของนักบรหิาร3 3 ภูม ิ ภูม ิ :: ภูม ิร ู ้ ภูม ิร ู้ - - ภูม ิภ ูม ิ

ทำา ทำา - - ภูม ิฐานภูม ิฐาน

Katz & Kahn

- Conceptual Skills (เก ่งคดิ)

- Interpersonal Skills (เก ่งคน)

- Technical Skills (เก ่งงาน)

ทกัษะของนักบรหิาร(ต่อ)

คดิหาเหต ุDiagnostic Skills

คดิหาทางออกAnalytic Skills

เก ่งคดิ

“ ต้องเก่งทัง้ 2 ”ดา้น

“ ต้องเก่งทัง้ 2 ”ด้าน

เก ่งคดิ เก ่งคน เก ่งคดิ เก ่งคน เก ่งงาน เก ่งงาน

CEO

Middle Manage- ment

First-line Manage-ment

บทบาทที่น ักบร ิหารต ้องแสดงManagerial Roles - Henry Mintzberg

บทบาทด้านเก ี่ยวก ับคน(Interpersonal roles)

เป ็นหวัโขน -ตัวแทน หนว่ยงาน :

Figurehead

เป ็นผ ู้เช ื่อมประสาน ระหว่างหนว่ยงาน :

Liaison

เป ็นผ ู้น ำา-ตัวอยา่งท ีด่ ี แก่ผ ู้อ ื่น : Leader

บทบาทที่น ักบร ิหารต ้องแสดง(ต่อ) Managerial Roles - Henry Mintzberg

บทบาทด้าน เก ี่ยวก ับ

ข ้อม ูลข ่าวสาร(Informational roles)

เป ็นผ ู้ประเมนิ -ประมวล-ตรวจสอบ

ข้อมลู : Monitor

เป ็นผ ู้กระจาย ข่าวสารให้คนไดร้ ู้ :

Disseminator

เป ็นผ ู้แจง้-ประกาศ- แถลงเร ื่องส ำาค ัญๆ :

Spokesperson

บทบาทที่น ักบร ิหารต ้องแสดง(ต่อ) Managerial Roles - Henry Mintzberg

บทบาทด้าน เก ี่ยวก ับ

การตดัส ินใจ(Decisional roles)

เป ็นผ ู้ช ี้ขาดในเร ื่อง สำาค ัญ :

Entrepreneur

เป ็นผ ู้จ ัดสรรทร ัพยากรในการ

บริหาร : Resources Allocator

เป ็นผ ู้จ ัดการความยุ่งยากทัง้หลายใน

หนว่ยงาน : Disturbance Handler

เป ็นนกัเจรจาตอ่ รอง : Negotiator

นักบร ิหารใชอ้ะไรในการทำางาน?

ทรัพยากรทางการบร ิหาร(Managerial Resources)

- 4M’s : Man , Money , Materials , Management - 6M’s : Man , Money , Materials , Management , Machine , Marketing Human Financial Resources Physical ว ัตถ ุ Information

ทรัพยากรทางการบร ิหาร(Management

Resources)

กระบวนการทางการบร ิหาร(Management

process)

ผลทีไ่ด ้ร ับ(Attainment)

4M’s / 6M’sHumanFinancialPhysical

Information

PlanningOrganizingLeading ( สื่อสาร จ ูงใจภาวะผู้น ำา)Controlling

การบรรลุเป ้าหมาย

- สนิค ้า/บริการ3E’s

-Efficiency-Effectiveness

-Equity

นักบร ิหาร

ทรัพยากรทางการบร ิหาร(Management Resources)

ทรัพยากรมนุษย ์ = กำาล ังคนที่ปฏ ิบตั ิงานอยูใ่นองค ์การ-ทุกฝ ่าย-ทุกระด ับชั้น

การเงนิและงบประมาณ = คา่ใช้ จ่ายต ่างๆ ในการทำาก ิจการงานของ

องค์การ เพ ือ่ให ้บรรล ุเป ้าหมาย ว ัตถ ุทางกายภาพ = บรรดาเคร ื่อง

มือ อ ุปกรณ์ เคร ื่องใช้ อาคาร ที่ใช ้ในการทำางานขององคก์ารระบบสารสนเทศ-ความร ู้-ข้อม ูลท ี่ใช ้ในการทำางาน

นักบร ิหารทำางานอย่างไร?

หน้าท ี่ของผ ู้บร ิหารคอือะไรPOSDCORB ( Planning , Organizing , Staffing , Directing , Coordinating , Reporting , Budgeting)POLC P = Planning (วางแผน) O = Organizing (จัดองคก์าร -แบง่งาน) L = Leading (การนำา-การส ั่งการ) C = Controlling (การควบคมุงาน)

กระบวนการ-หน้าท ี่ของผ ู้บร ิหารการวางแผน = การกำาหนดเปา้หมาย-วิธกีารในการทำางานการจ ัดองคก์าร = การจัดระบบงาน-

แบง่งานเปน็สว่นย่อยๆ เพื่อให้กำาลังคนได้ปฏิบัติการนำา-การอ ำานวยการ = การทำาให้งานดำาเนินไปโดยอาศัยการจูงใจการ

ติดต่อสื่อสาร และการสำาแดงภาวะผู้นำาการควบคุม = การวัด-ตรวจสอบผล

งาน เพื่อนำาไปพิจารณาเปรียบเทียบกับ เป้าหมาย ผลงานที่ตำ่ากว่าเปา้ที่กำาหนด

นำาไปสู่กระบวนการแก้ไขให้ถูกต้อง---corrective action

นักบร ิหารม ีจ ุดม ุ่งหมายอะไร?

“เราถ ูกจ ้างมา”เพ ื่อท ำาอะไร

ประหยัดประหยัด EfficiencyEfficiencyบรรลเุปา้หมายบรรลเุปา้หมาย

EffectivenessEffectiveness 3E’s 3E’s เท ี่ยงธรรมเท ี่ยงธรรม EquityEquity

““เราถ ูกจ ้างมาเราถ ูกจ ้างมา”เพ ือ่ท ำาอะไร”เพ ือ่ท ำาอะไร

What am I What am I here forhere for??

““เราถ ูกจ ้างมาเราถ ูกจ ้างมา”เพ ื่อท ำาอะไร”เพ ื่อท ำาอะไร

What am I What am I here forhere for??

นักบร ิหารม ีจ ุดม ุ่งหมายอะไร?

“เราถ ูกจ ้างมา”เพ ื่อท ำาอะไร

ประหยัดประหยัด EfficiencyEfficiencyบรรลเุปา้หมายบรรลเุปา้หมาย

EffectivenessEffectiveness 3E’s 3E’s เท ี่ยงธรรมเท ี่ยงธรรม EquityEquity

““เราถ ูกจ ้างมาเราถ ูกจ ้างมา”เพ ือ่ท ำาอะไร”เพ ือ่ท ำาอะไร

What am I What am I here forhere for??

““เราถ ูกจ ้างมาเราถ ูกจ ้างมา”เพ ื่อท ำาอะไร”เพ ื่อท ำาอะไร

What am I What am I here forhere for??

Efficiency = ประส ิทธ ิภาพ

= = ประหยดัประหยดั= = กำาไร กำาไร= = ความพึงพอใจของผู้รับความพึงพอใจของผู้รับ

บริการ บริการ ((Customer’s Customer’s

Satisfaction)Satisfaction)

ได ้ ได้ OUTPUT OUTPUT > INPUT> INPUT ได ้ ได้ OUTPUT OUTPUT > INPUT> INPUT

Effectiveness = ประส ิทธ ิผล

“หน่วยงานนี้จัดตั้งขึ้นมา ”เพื่ออะไร

เป้าหมายของหน่วยงาน

เปา้หมายของบุคลากร

= บรรลเุปา้หมายการก่อก ำาเนดิองคก์ร= บรรลเุปา้หมายการก่อก ำาเนดิองคก์ร

จะว ัดผลของการบรรล ุเป ้าหมายได้ไหม-อย่างไร?

ดจูากการบรรล ุเปา้หมายที่ก ำาหนดไว ้แล ้ว (Goal Attainment Approach)

ดทู ั้งระบบ (System Approach) ( ดูท ั้ง input-process-output)ดคูวามพอใจของผูม้ ีส ่วนได้สว่นเสยี (Stakeholder Approach)ดทู ี่ค ่าน ิยมของคนในองคก์าร (Competing Value Approach)

Equity = ความเท ี่ยงธรรม

จร ิยธรรมในการทำางาน ให้ความร ัก ความเมตตา ร ักษา

ดูแลโดยไมเ่ล ือกที่ร ักมกัท ี่ช ัง(Impersonal)

.………….

…………..

…………..

ทรัพยากรทางการบร ิหาร(Management

Resources)

กระบวนการทางการบร ิหาร(Management

process)

ผลทีไ่ด ้ร ับ(Attainment)

4M’s / 6M’sHumanFinancialPhysical

Information

PlanningOrganizingLeading ( สื่อสาร จ ูงใจภาวะผู้น ำา)Controlling

การบรรลุเป ้าหมาย

- สนิค ้า/บริการ3E’s

-Efficiency-Effectiveness

-Equity

นักบร ิหาร

ความแตกต่างระหว ่างผ ู้บร ิหารก ับผ ู้น ำา

ผู้น ำา (จิตว ิญญาณ)

มีว ิส ัยท ัศน ์ม ีความต้องการที่จะท ำาม ีความคิดร ิเร ิ่มม ีความยืดหยุ่นม ีแรงกระต ุ้นม ีความคิดในนวัตกรรมใหม่ๆม ีความกล ้าหาญมีจ ินตนาการมีการทดลองทำาด ูม ีความเป ็นอ ิสระ

ผู้บร ิหาร ( จิตใจ)

มีเหต ุผลมีการให้ค ำาปร ึกษามีความเพ ียรร ู้จ ักแก ้ป ัญหามีจ ิตใจหนักแน่นม ีการค ิดว ิเคราะห์ม ีโครงสร ้างการทำางานมีความสุข ุมรอบคอบมีอ ำานาจหน้าท ี่ม ีความมั่นคง